Παρασκευή, 14/08/2020

  Tweet

Ως αποτέλεσμα, ο κόσμος των αερομεταφορών αναγκάζεται ολοένα και περισσότερο να συμβιβαστεί με πολλά χρόνια υποτονικής ζήτησης, καθώς η αισιοδοξία για μια γρήγορη ανάκαμψη από την κρίση εξαφανίζεται.

Η επιδείνωση ωθεί τις αεροπορικές εταιρείες να επανεξετάσουν τα σχέδια για την αποκατάσταση των δρομολογίων τους και αυξάνει την προοπτική ενός κύματος πτωχεύσεων. Επιβάλλει επίσης στις εταιρείες να επανεκτιμήσουν το χρονικό διάστημα που θα χρειαστεί για την επιστροφή στο φυσιολογικό, με τη Διεθνή Ένωση Αερομεταφορών (ΙΑΤΑ) να προβλέπει ότι πιθανότατα δεν θα δούμε την κυκλοφορία του περασμένου έτους νωρίτερα από το 2024, ένα χρόνο αργότερα σε σύγκριση με την προηγούμενη εκτίμησή της. "Η κατάσταση επιδεινώνεται", λέει ο επικεφαλής οικονομολόγος της IATA, Brian Pearce. "Οι αεροπορικές εταιρείες πρέπει να αναλάβουν το κόστος, αλλά η ζήτηση και τα έσοδα δεν αυξάνονται όσο γρήγορα αναμενόταν, οπότε εξακολουθούν να εξαντλούν τη ρευστότητά τους".

Η δυσκολία που αντιμετωπίζουν οι αεροπορικές εταιρείες να προγραμματίσουν ακόμη και για λίγες μέρες μπροστά, φάνηκε όταν η Βρετανία στις 25 Ιουλίου επανέφερε ξαφνικά μια καραντίνα 14 ημερών για άτομα που κατέφταναν από την Ισπανία μετά και την απότομη αύξηση των κρουσμάτων Covid-19 στην Καταλονία. Η TUI AG, το μεγαλύτερο ταξιδιωτικό πρακτορείο στον κόσμο, απάντησε καταργώντας όλα τα ταξιδιωτικά πακέτα για Βρετανούς στην Ισπανία -τον μέχρι τότε Νο 1 προορισμό τους- μέχρι τα μέσα Αυγούστου.

Τα νέα, έκτακτα, μέτρα  που επιβλήθηκαν σε ολόκληρη την περιοχή Ασίας-Ειρηνικού, την πρώτη περιοχή που αποκατέστησε τα διεθνή δρομολόγια, υποδηλώνουν ότι τα αυθόρμητα μέτρα  ενδέχεται να είναι μια πρόγευση από το μέλλον. Το αδιάκοπο δρομολόγιο μεταξύ Αυστραλίας και Νέας Ζηλανδίας έχει μπει στον "πάγο" εδώ και μήνες, μετά την έξαρση των κρουσμάτων που έβαλαν την Μελβούρνη σε lockdown και τη Βικτώρια σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης. Οι Φιλιππίνες σταμάτησαν τα μη απαραίτητα ταξίδια στο εξωτερικό και το Χονγκ Κονγκ απαιτεί αρνητικό τεστ κορονοϊού από ορισμένους επισκέπτες.

Στις ΗΠΑ, η βελτίωση της ζήτησης συνθλίφτηκε από τη ραγδαία άνοδο των κρουσμάτων, με πολλές πολιτείες και ορισμένες μεγάλες πόλεις να υιοθετούν ένα συνονθύλευμα κανόνων καραντίνας για τους επισκέπτες. Η υποτροπή ώθησε τον Scott Kirby, CEO της United Airlines Holdings Inc., να προβλέψει ότι τα έσοδα της εταιρείας του δεν θα φτάσουν ούτε στα μισά από αυτά που ήταν προ πανδημίας εάν δεν βρεθεί ένα εμβόλιο. Η IATA, η οποία έχει προβλέψει ζημία ύψους 100 δισ. δολαρίων για τη βιομηχανία το τρέχον έτος και το επόμενο - τρεις φορές τις ζημιές που καταγράφηκαν μετά την ύφεση του 2008 - θα πρέπει να επανεξετάσει αυτήν την πρόβλεψη, σύμφωνα με τον Pearce.

Χρεοκοπίες ενόψει

Το καλοκαίρι αντιπροσωπεύει τη μοναδική κερδοφόρο περίοδο για πολλούς αερομεταφορείς ακόμη και σε φυσιολογικές εποχές. Ωστόσο, με την προοπτική ανάκαμψης της επιβατικής κίνησης προτού τελειώσει  η περίοδος των διακοπών να έχει εξασθενίσει, μια σειρά χρεοκοπιών μοιάζει αναπόφευκτη, σύμφωνα με τον Stuart Hatcher της συμβουλευτικής IBA Group. Στην κρίση του τουρισμού έρχεται να προστεθεί η κατάρρευση των κερδοφόρων επαγγελματικών ταξιδιών, ιδίως σε βασικά δρομολόγια σε ολόκληρο τον Ατλαντικό καθώς και μεταξύ Κίνας και Ευρώπης, που ευθύνονται για σημαντικό μέρος των κερδών των αεροπορικών εταιρειών πλήρους εξυπηρέτησης.

Περίπου 34 αερομεταφορείς έχουν καταρρεύσει μέχρι στιγμής φέτος, από 27 το 2019, αλλά πολύ λιγότεροι σε σχέση με τους 63 του 2008. Μεταξύ αυτών που "υπέκυψαν" στις επιπτώσεις του κορονοϊού είναι η βρετανική Flybe, η SunExpress Deutschland η οποία μετέφερε Γερμανούς τουρίστες σε τουρκικά θέρετρα, η Miami Air. και η μονάδα OpenSkies της IAG, που εκτελούσε δρομολόγια μεταξύ Παρισιού και ΗΠΑ. Αλλά και η Virgin Atlantic Airways του Richard Branson υπέβαλε στις 4 Αυγούστου αίτηση υπαγωγής σε καθεστώς προστασίας από χρεοκοπία στις ΗΠΑ, αφότου δήλωσε σε δικαστήριο του Λονδίνου ότι θα ξεμείνει από ρευστότητα τον επόμενη μήνα εάν δεν εγκριθεί η συμφωνία με τους πιστωτές. Μεταξύ άλλων αεροπορικών που βρίσκονται σε καθεστώς προστασίας από τους πιστωτές, η Virgin Australia Holdings εξαγοράζεται, ενώ δύο από τους μεγαλύτερους αερομεταφορείς της Νότιας Αμερικής, η Latam Airlines Group και η Avianca Holdings, είναι επίσης πιθανό να αναγεννηθούν.

Οι χρεοκοπίες καθυστέρησαν χάρη στην καθήλωση των στόλων στο αποκορύφωμα της πανδημίας που περιόρισε τις εκροές μετρητών, σε συνδυασμό με τις κινήσεις των κυβερνήσεων οι οποίες εφάρμοσαν προγράμματα για να συνεχίσουν να πληρώνουν μισθούς και να διοχετεύουν δισεκατομμύρια δολάρια μέσω πακέτων στήριξης και κρατικών δανείων. Ωστόσο, ο Hatcher εκτιμά ότι οι απώλειες ενδέχεται να διπλασιαστούν έως το τέλος του έτους. "Περιμένουμε να χυθεί το επόμενο αίμα από τον Σεπτέμβριο", λέει. "Όταν οι αεροπορικές θα κάνουν αποτίμηση των εσόδων από πωλήσεις ειστηρίων το καλοκαίρι και θα κρίνουν εάν πρέπει να συνεχίσουν τη λειτουργία τους ή όχι".

Αγώνας επιβίωσης

Ένα καταστροφικό σενάριο για τους αερομεταφορείς θα ήταν ένα νέο κύμα κρουσμάτων κατά τη διάρκεια του χειμώνα, που θα συμπέσει με την εποχική συρρίκνωση των εσόδων και την απόσυρση των κρατικών μέτρων στήριξης. Τα τσάρτερ, οι περιφερειακές αεροπορικές εταιρείες και τα πρακτορεία που εξυπηρετούν κυρίως προορισμούς αναψυχής είναι οι πιο ευάλωτοι, σύμφωνα με την IBA. Τα μεγάλα ονόματα θα αντέξουν, με τις αεροπορικές χαμηλού κόστους να υποστηρίζονται από την ισχυρή θέση ρευστότητας και τους εθνικούς αερομεταφορείς να λαμβάνουν πιθανότατα περισσότερα χρήματα από τις κυβερνήσεις τους εάν τα χρειαστούν, λέει ο Hatcher.

Την ίδια στιγμή, ορισμένοι μεγάλοι "παίκτες" θα χρειαστεί να παλέψουν για την επιβίωσή τους. Οι αεροπορικές εταιρείες στη Νοτιοανατολική Ασία ενδέχεται να τεθούν σε κίνδυνο από την πρόσφατη υπερβολή στην επέκταση των δρομολογίων και τις παραγγελίες αεροσκαφών. Η ελεγκτική EY αμφιβάλλει για τη βιωσιμότητα της μαλαισιανής AirAsia Group, το πάλαι ποτέ σύμβολο της ταχέως αναπτυσσόμενης αεροπορικής βιομηχανίας χαμηλού κόστους της Ασίας και της μονάδας της, AirAsia X Bhd.

Παρόμοιες πιέσεις εκδηλώνονται στην Ινδία, την μέχρι πρόσφατα ταχύτερα αναπτυσσόμενη αεροπορική αγορά, όπου η εταιρεία χαμηλού κόστους SpiceJet δοκιμάζεται από χρέη που ξεπερνούν 500 φορές τη διαθέσιμη ρευστότητα. Η ινδική κυβέρνηση απέκλεισε την παροχή βοήθειας στις αεροπορικές εταιρείες καθώς αντιμετωπίζει το ταχύτερο ποσοστό κρουσμάτων στον κόσμο.

Στην Ευρώπη, η προσπάθεια της Norwegian Air Shuttle να διεισδύσει στην προσοδοφόρα αγορά του Βόρειου Ατλαντικού πλακώθηκε από ένα βουνό χρέους ακόμη και πριν από την πανδημία. Ο αερομεταφορέας έχει αναδιαρθρώσει το χρέος του, αλλά έχοντας αλλάξει τη στρατηγική του για να δώσει έμφαση σε δρομολόγια μικρών αποστάσεων, τώρα πιέζεται από πιο υγιείς εταιρείες χαμηλού κόστους όπως η Ryanair Holdings και εταιρείες πλήρους εξυπηρέτησης όπως η Air France-KLM και η Deutsche Lufthansa -δύο αερομεταφορείς που έχουν λάβει αθροιστικά κρατική βοήθεια 20 δισ. ευρώ. Ακόμη και οι τρεις γιγαντιαίοι αερομεταφορείς των ΗΠΑ δέχονται πιέσεις μετά τον δανεισμό τους τον Απρίλιο. Η American Airlines Group βρίσκεται στην πιο επισφαλή θέση, με το κόστος ασφάλισης του χρέους της στην αγορά των CDS να συνεπάγεται σχεδόν 100% πιθανότητα αθέτησης υποχρεώσεων τα επόμενα πέντε χρόνια. Η πιθανότητα διαμορφώνεται στο 59% για την United Airlines και στο 47% για την Delta Air Lines.
 

Η έκταση της κρίσης μπορεί να είναι πιο εμφανής στον αριθμό των αεροσκαφών που τώρα ετοιμάζονται να εγκαταλείψουν μόνιμα τους στόλους. Περίπου 980 αεροπλάνα έχουν ήδη αποσυρθεί, και η IBA προβλέπει ότι επιπλέον 5.000 θα ακολουθήσουν φέτος και του χρόνου. "Είναι ανησυχητικοί οι καιροί", λέει ο Willie Walsh, Διευθύνων Σύμβουλος της IAG.

Businessweek – Πρώτη μετάφραση capital.gr