Τρίτη, 00:01 - 24/11/2020

  Tweet

Οπως ορίζεται από τον μηχανισμό ανάκαμψης και ανθεκτικότητας, τα σχέδια των κρατών-μελών θα πρέπει να προάγουν την οικονομική ανάπτυξη της χώρας, τη δημιουργία θέσεων εργασίας και την κοινωνικοοικονομική ανθεκτικότητα, όπως επίσης την πράσινη και την ψηφιακή μετάβαση. Σημαντικό είναι ότι το 37% των κεφαλαίων του Ταμείου Ανάκαμψης θα δαπανηθεί για δράσεις που αφορούν την πράσινη ανάπτυξη, καθώς η Ε.Ε. δεσμεύεται από τους στόχους της Ευρωπαϊκής Πράσινης Συμφωνίας. 

Αυτή ακριβώς η ανάγκη να γίνει η προσπάθεια ανάκαμψης της χώρας με τρόπο βιώσιμο και υπεύθυνο, ήταν και το αντικείμενο του 5ου Συνεδρίου Βιώσιμης Ανάπτυξης που πραγματοποιήθηκε πριν από λίγες ημέρες από το MBA International του Οικονομικού Πανεπιστημίου και το Κέντρο Αειφορίας CSE. Ενα εθνικό πλάνο για τη βιώσιμη ανάκαμψη που να είναι πρακτικό, ρεαλιστικό, αποτελεσματικό και να προάγει τον εκσυγχρονισμό της χώρας, θα πρέπει να δώσει έμφαση, μεταξύ άλλων, στους παρακάτω τομείς:

• Εξυπνη νομοθεσία και κίνητρα για μείωση του άνθρακα, καθώς προωθείται η οικονομία χαμηλών εκπομπών.

• Κίνητρα για τις μικρομεσαίες επιχειρήσεις να εφαρμόσουν τη βιωσιμότητα και να γίνουν πιο ανταγωνιστικές (π.χ. γεωργία, τρόφιμα, τουρισμός, ενέργεια), δεδομένου ότι η ελληνική οικονομία βασίζεται κυρίως σε αυτές.

• Ενέργεια από απόβλητα και αντικατάσταση όλων των χώρων υγειονομικής ταφής, καθώς το Ταμείο Ανάκαμψης περιλαμβάνει μονάδες ενεργειακής αξιοποίησης υπολειμμάτων.

• Πράσινα κτίρια και κριτήρια σε κάθε νέο κατασκευαστικό έργο, αφού επίκεντρο είναι η εξοικονόμηση ενέργειας και η ενεργειακή αυτονομία μαζί με δημιουργία νέων θέσεων εργασίας.

• Δάνεια από τράπεζες σε εταιρείες που πληρούν ελάχιστα κριτήρια βιωσιμότητας.

Οι 7 άξονες του σχεδίου. Σύμφωνα με τον υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας, οι 7 άξονες που θα συνθέσουν το εθνικό σχέδιο είναι οι ανακαινίσεις, οι ενεργειακές διασυνδέσεις και δράσεις για τις ΑΠΕ, η ηλεκτροκίνηση, οι δράσεις για την προστασία της Φύσης, η απολιγνιτοποίηση, η χωροταξία σε συνδυασμό με τη βιώσιμη ανάπτυξη, και τέλος, η διαχείριση στερεών και υγρών αποβλήτων. Σίγουρα, το πρώτο πλάνο φαίνεται να αγγίζει κάποιους τομείς της βιώσιμης ανάπτυξης, ωστόσο αναμένουμε να δούμε τις πρακτικές και λειτουργικές λεπτομέρειες που είναι και οι πιο σημαντικές. Επίσης, το εθνικό πλάνο για τη βιώσιμη ανάκαμψη θα πρέπει να περιλαμβάνει περισσότερα υπουργεία, όπως τα υπουργεία Ανάπτυξης και Οικονομικών.

Ηδη πολλές ευρωπαϊκές χώρες έχουν ανακοινώσει εθνικό πλάνο ανάκαμψης. Ανάμεσα στις χώρες που έχουν εκδώσει ήδη πλάνο ανάκαμψης βρίσκονται η Ισπανία και η Γαλλία. Η Ισπανία έχει θέσει ως βασικότερο στόχο επενδύσεις που αποσκοπούν στην ενίσχυση της μείωσης των εκπομπών του άνθρακα, διαθέτοντας 181 εκατ. ευρώ. Η επιδότηση θα διατεθεί σε έργα που παράγουν ενέργεια από το φως του ήλιου, τον άνεμο, τη βιομάζα και τα ανανεώσιμα αέρια όπως το υδρογόνο, με στόχο την παροχή περισσότερων ανανεώσιμων πηγών ενέργειας σε τομείς όπως η γεωργία, η βιομηχανία και οι υπηρεσίες. Από την άλλη, η Γαλλία σκοπεύει να διαθέσει 7 δισ. ευρώ για βελτιώσεις ενεργειακής απόδοσης στον κατασκευαστικό τομέα και επιδοτήσεις για ενεργειακή και θερμική ανακαίνιση ιδιωτικών και δημόσιων κτιρίων.   

Πέρα από το εθνικό πλάνο για τη βιώσιμη ανάκαμψη το σημαντικότερο είναι να δοθούν τα κατάλληλα κίνητρα και να εφαρμοστεί νομοθεσία που θα έχει πρακτικό και άμεσο όφελος και δυστυχώς η προϊστορία αντίστοιχων ενεργειών έχει δείξει ότι δεν αξιοποιείται η χρηματοδότηση όπως θα έπρεπε. Ισως να είναι η τελευταία ευκαιρία για τη χώρα μας να βγει από το αργό σπιράλ ανάπτυξης όπου έχει εγκλωβιστεί τους τελευταίους μήνες και να αφήσει πίσω την πανδημία και τη μακρόχρονη οικονομική κρίση της τελευταίας 10ετίας.
 
Ο κ. Νίκος Αυλώνας είναι πρόεδρος του Κέντρου Αειφορίας (CSE), επισκέπτης καθηγητής, Οικονομικό Πανεπιστήμιο Aθηνών (IMBA).

Πρώτη δημοσίευση στην Καθημερινή