Ο νόμος εκείνος έδωσε στις δημοσκοπήσεις μια ασύμμετρη ισχύ που ως τότε δεν είχαν. Ως απαγορευμένος καρπός, από εργαλείο μέτρησης των προθέσεων της κοινής γνώμης μετατράπηκαν σε όργανο ψιθυριστής προπαγάνδας. Οι αριθμοί έγιναν αντικείμενο σπερμολογίας. Και, πολύ σωστά, το 2014 η Βουλή ψήφισε έναν νόμο με τον οποίο η δημοσιοποίηση των δημοσκοπήσεων θα επιτρεπόταν μέχρι και 48 ώρες πριν ανοίξουν οι κάλπες. Πίσω από το παραβάν, οι ψηφοφόροι δεν είχαν παρά να τις επιβεβαιώσουν ή να τις διαψεύσουν. Ούτως ή άλλως, στη χώρα της καχυποψίας και της συνωμοσιολογίας, κανένας δεν πίστευε τις μετρήσεις. Είτε κρυφές είτε φανερές, οι δημοσκοπήσεις ήταν πάντοτε «στημένες» - όλοι έχουν έναν φίλο που έχει έναν φίλο που ξέρει «από μέσα» πως οι δημοσκόποι «τα παίρνουνε». 

Ο ΣΥΡΙΖΑ δεν το λέει ακριβώς έτσι, αλλά το υπονοεί από τότε που χάνει στις δημοσκοπήσεις. Από τότε που εκείνο το μετρημένο από δημοσκόπους 80% της δημοφιλίας που απολάμβανε ο αρχηγός του τους πρώτους μήνες της πρωθυπουργίας του, το 2015, άρχισε να φυλλορροεί μετά το δημοψήφισμα του Ιουνίου. Οι δημοσκοπήσεις δεν έκαναν λάθος όταν του έδιναν την πρωθυπουργία. Καταγγέλθηκαν όμως ως μέσο χειραγώγησης όταν έχασαν το εύρος της διαφοράς στο δημοψήφισμα και συνέχισαν να καταγγέλλονται ακόμη και κουτσαβάκικα στη Βουλή μολονότι στη συνέχεια όλο και σε κάτι έπεσαν μέσα.

Δεν είναι ωστόσο τα ασυγχώρητα λάθη που βαραίνουν τους δημοσκόπους. Είναι η αντίληψη πως η πολιτική είναι μια υπόθεση δημοσκοπικού και μιντιακού περιβάλλοντος. Πως αρκεί αυτό το περιβάλλον να είναι ευνοϊκό - να γράφουν όπως πρέπει οι δημοσιογράφοι και να μετρούν όπως πρέπει και οι δημοσκόποι - για να κερδίζει ένα κόμμα τις εκλογές ξανά και ξανά. Το συριζαϊκό λάιτ μοτίβ δεν αλλάζει. Μπορείς να έχεις την κυβέρνηση, αλλά για να έχεις την εξουσία πρέπει να έχεις μαζί σου τα μίντια και τις δημοσκοπήσεις - ακόμη και αν μια δημοσκόπηση δημοσιοποιείται σε τοπικό κανάλι της περιφέρειας.

Με έμπνευση από τη Βιέννη και την πρόταση για σύσταση εξεταστικής επιτροπής που θα διερευνήσει εάν ο Μητσοτάκης είναι ένας Κουρτς της νότιας Βαλκανικής, ο ΣΥΡΙΖΑ επαναλαμβάνει εκείνον τον παλιό εαυτό του. Τον ΣΥΡΙΖΑ που δεν ξέρει γιατί έχασε, πώς έχασε και γιατί οι δημοσκοπήσεις δεν του κάνουν τη χάρη να τον φέρνουν και πάλι καλπάζοντα προς την εξουσία. Και τον ΣΥΡΙΖΑ που πιστεύει πως τα κοινωνικά ρεύματα δεν υφαίνονται στην κοινωνία, αλλά στήνονται στα τηλεοπτικά στούντιο, τις αίθουσες σύνταξης των εφημερίδων και τα γραφεία των εταιριών μέτρησης. Λίγο μιντιακό σπρώξιμο και τα καταφέραμε, κάνα τρολ στα σόσιαλ μίντια και νικήσαμε.

Θα ήταν μια υπόθεση παραπολιτικής γκρίνιας, εάν ο ΣΥΡΙΖΑ δεν κινδύνευε, με τη ρελάνς της ΝΔ που θέλει να γυρίσει τον χρόνο στο 2015, όχι μόνο να επαναλάβει τον εαυτό του, αλλά να βγάλει και πάλι σε κοινή θέα τους σκελετούς του. Εάν δεν ήταν σχεδόν βέβαιο πως στην εξεταστική θα παίξουν σε λούπα τα βοσκοτόπια, τα «παλικάρια» και οι «καπετάνιοι», ο διαγωνισμός για τις άδειες που κατέπεσε στο ΣτΕ και οι πιέσεις για να κλείσει ο ΔΟΛ, οι Άραβες χρηματοδότες Ελλήνων εργολάβων και τα εδώδιμα αποικιακά Βενεζουέλας.

Έχει αλήθεια να κερδίσει κάτι απ’ όλα αυτά ο επαναλαμβανόμενος ΣΥΡΙΖΑ; Μάλλον όχι. Και δεν θα φταίνε οι δημοσκοπήσεις.   

Περικλής Δημητρολόπουλος (Athens Voice)