Η σέλφι των τεσσάρων ήταν η πιο σημαντική
μετεκλογική είδηση από τη Γερμανία. Η ηγεσία των
Πρασίνων –η Αναλένα Μπέρμποκ και ο Ρόμπερτ
Χάμπεκ– πόζαρε μαζί με την ηγεσία των Ελεύθερων
Δημοκρατών – τον Φόλκερ Βίσινγκ και τον Κρίστιαν
Λίντνερ. Το στιγμιότυπο είχε ληφθεί μετά την
πρώτη συνάντηση του τρίτου και του τέταρτου
κόμματος, που θα είναι, εκτός συγκλονιστικού
απροόπτου, οι δύο από τους τρεις εταίρους της
επόμενης κυβέρνησης. Οι «μικροί» αποφάσισαν να
συνεννοηθούν μαζί τους για το προγραμματικό
πλαίσιο της νέας διακυβέρνησης, προτού
συζητήσουν με τους μεγάλους.
Δεν ήταν όμως τα μεγέθη
που έκαναν τη φωτογραφία
να σημαίνει περισσότερα
από όσα απεικόνιζε. Δεν
ήταν μόνο ότι η απόσταση
που χωρίζει τα δύο πρώτα
από τα δύο μεσαία
κόμματα έχει μικρύνει
τόσο ώστε να μπορεί
κανείς να μιλάει για ένα
πλουραλιστικό,
πολυκεντρικό σύστημα. Το
ενδιαφέρον ήταν ότι το
πηδάλιο της ισχυρότερης
χώρας της Ε.Ε.
φιλοδοξούν να κρατήσουν
οι δύο πιο προοδευτικές
εκδοχές του φιλελεύθερου
Κέντρου.
Ο χαρακτηρισμός δεν
είναι μόνο θεωρητικός.
Προκύπτει και από την
εκλογική στατιστική.
Στους νέους έως 30 ετών
οι Πράσινοι ήταν πρώτο
κόμμα και οι
Φιλελεύθεροι δεύτερο. Οι
δυο τους εκπροσωπούν ένα
υψηλής μόρφωσης και
εισοδήματος στρώμα της
γερμανικής κοινωνίας.
Σύμφωνα με μια
ψυχοπολιτική ανάλυση της
Zeit, οι ψηφοφόροι των
Πρασίνων είναι εκείνοι
που νιώθουν οικολογικές
και κοινωνικές ενοχές
για τα προνόμιά τους·
ενώ οι Φιλελεύθεροι
είναι εκείνοι που
πιστεύουν ότι αξίζουν
αυτά που κερδίζουν και
δεν έχουν καμία
υποχρέωση να τα
μοιραστούν με το κράτος.
Στο πείραμα της ώσμωσης
αυτών των δύο εκδοχών
της κοσμοπολίτικης
κουλτούρας αντανακλάται
ένα στοίχημα που αφορά
ολόκληρη την Ευρώπη: το
κακό σενάριο είναι η
συνεργασία τους να
αποβεί ένα πλέγμα
συμβιβασμών, όπου τα πιο
ριζοσπαστικά στοιχεία
των προγραμμάτων τους θα
αλληλοεξουδετερώνονται.
Το καλό σενάριο είναι να
βρεθεί η χημεία που θα
συμφιλιώνει την
οικολογική συνείδηση με
το ατομικό συμφέρον.
Ο Λίντνερ, ηγέτης των
Φιλελευθέρων, αγόρασε
την πρώτη του Porsche
στα 19 του. Τώρα έχει
την Porsche (μια 911 SC
του 1982) στο γκαράζ και
στη δουλειά πηγαίνει με
ένα υβριδικό μηδενικών
ρύπων, που κινείται με
ηλεκτρισμό και υδρογόνο.
O συμπρόεδρος των
Πρασίνων, Χάμπεκ, που
προαλείφεται για
αντικαγκελάριος, εδώ και
χρόνια δεν έχει
αυτοκίνητο. Είχε ένα
Dacia. Αμφότεροι Λίντνερ
και Χάμπεκ έχουν
σπουδάσει φιλοσοφία – με
πολιτικές επιστήμες, ο
πρώτος, με γερμανική
φιλολογία, ο δεύτερος.
Από αυτούς τους δύο θα
κριθεί σε μεγάλο βαθμό
αν το νέο Κέντρο είναι
ένα περιστασιακό μείγμα
διαχείρισης που
προκύπτει μόνον ως
αποτέλεσμα συμψηφισμών·
ή αν μπορεί να υπάρξει
και ως ριζοσπαστικό
Κέντρο. Ως
μεταρρυθμιστική
πρωτοπορία, που θα
υπερβεί τη στομωμένη
κοίτη των μεταπολεμικών
πολιτικών οικογενειών.
