Ένα
ενδιαφέρον άρθρο είχε γράψει πριν από μερικές ημέρες ο
αρθρογράφος του Bloomberg
Jared Dillian, σχολιάζοντας με χαρακτηριστικό τρόπο, από
τότε που υφίσταται η Wall Street, αποτελεί παράδοση για τους
παράγοντες της αγοράς, περίπου αυτήν την περίοδο του έτους, να
προχωρούν σε προβλέψεις για το τι θα μπορούσε να συμβεί με
τις τιμές των μετοχών, των επιτοκίων, των εμπορευμάτων και
των συναλλαγματικών ισοτιμιών τους επόμενους 12 μήνες.
Σύμφωνα με
την άποψη του
Jared Dillian, αυτές
οι προβλέψεις συγκεντρώνουν μεγάλη προσοχή, καθώς γίνονται
από ιδιαίτερα έξυπνους ανθρώπους με πρόσβαση στα καλύτερα
δεδομένα και τεράστιους πόρους στη διάθεσή τους. Κι όμως, το
σύνηθες είναι αυτές να καταλήγουν ξεκαρδιστικά λανθασμένες.
Αν μη τι άλλο, το 2020 θα έπρεπε να έχει αποδείξει οριστικά
το μάταιον της απόπειρας να κάνει κανείς ακριβείς προβλέψεις
για την πορεία της αγοράς. Εισερχόμενοι στο τρέχον έτος,
κανείς δεν προέβλεπε ότι θα εμφανιζόταν ένας φονικός ιός που
θα βύθιζε την παγκόσμια οικονομία στη χειρότερη ύφεση από το
1929, οδηγώντας σε μία από τις μεγαλύτερες πτώσεις του
χρηματιστηρίου στην ιστορία, ενώ η τιμή του πετρελαίου θα
έπεφτε κάτω από τα 0 δολάρια το βαρέλι, για να ακολουθήσει
μια από τις ταχύτερες οικονομικές και χρηματιστηριακές
ανακάμψεις στην ιστορία.
Ένας ειδικός, ωστόσο, σε ζητήματα στρατηγικής αγοράς ο
οποίος θα προέβλεπε ότι ο δείκτης S&P 500 θα σημείωνε κέρδη
άνω του 15% το 2020 θα είχε αποδειχθεί σωστός - αλλά για
τους λάθος λόγους.
Έτσι, ενώ οι μεγάλες, σαρωτικού χαρακτήρα προβλέψεις είναι
εκείνες οι οποίες βρίσκουν τον "δρόμο" προς τα πρωτοσέλιδα,
εκείνες στις οποίες πρέπει να δίνετε πραγματική προσοχή
είναι όσες κοιτάζουν μόνον έναν έως δύο μήνες ή 10 έως 20
χρόνια μπροστά. Οι ευκολότερες προβλέψεις είναι οι
βραχυπρόθεσμες ή οι πολύ μακροπρόθεσμες.
Αυτό συμβαίνει επειδή οι πιθανότητες οι προβλέψεις με
προοπτική ενός έτους να διαταραχθούν από εξωγενείς
παράγοντες και γεγονότα είναι πολλές, σε αντίθεση με εκείνες πολύ
βραχυπρόθεσμης ή πολύ μακροπρόθεσμης προοπτική. (Εκτός αυτού,
το όμορφο με τις εξαιρετικά μακροπρόθεσμου χαρακτήρα προβλέψεις
είναι ότι όταν φθάνουν να επιβεβαιωθούν ή να διαψευστούν,
όλοι έχουν ξεχάσει ότι τις έχετε κάνει).
Σύμφωνα με
την άποψη του
Jared Dillian, για
όσους είναι αναγκασμένοι να προχωρήσούν σε προβλέψεις για
τις χρηματοοικονομικές αγορές το 2021, το πρώτο μέρος από το
οποίο πρέπει να ξεκινήσουν είναι η ομοσπονδιακή κεντρική
τράπεζα των ΗΠΑ (Federal Reserve). Το δεύτερο είναι η
ομοσπονδιακή κυβέρνηση των ΗΠΑ.
Η νομισματική και δημοσιονομική πολιτική είναι οι δύο
μεγαλύτεροι "διακόπτες" για τις χρηματοοικονομικές αγορές
και αμφότερες δεν φαίνεται να βρίσκονται σε φάση
αυτοπεριορισμού.
Η Fed έχει διοχετεύσει περίπου 3 τρισεκατομμύρια δολάρια
απευθείας στο χρηματοοικονομικό σύστημα φέτος, κυρίως μέσω
των αγορών ομολόγων εκ μέρους της, αυξάνοντας τα περιουσιακά
στοιχεία του ισολογισμού της στα 7,24 τρισεκατομμύρια
δολάρια. Σκοπεύει να συνεχίσει διοχετεύοντας άλλα 120
δισεκατομμύρια δολάρια στην αγορά ομολόγων κάθε μήνα για
όσον καιρό χρειαστεί, διατηρώντας παράλληλα τα επιτόκια
κοντά στο 0% έως τουλάχιστον και μεγάλο μέρος του 2023.
Μολονότι δεν θα ξέρουμε μέχρι τον Ιανουάριο το αποτέλεσμα
των επαναληπτικών εκλογών για τις δύο θέσεις ομοσπονδιακών
γερουσιαστών από την Τζόρτζια, που θα μπορούσαν να δώσουν
στους Δημοκρατικούς τον έλεγχο της Γερουσίας των ΗΠΑ, ενώ θα
ελέγχουν ήδη τη Βουλή των Αντιπροσώπων και τον Λευκό Οίκο,
φαίνεται ότι και τα δύο μεγάλα κόμματα είναι υπέρ της
παροχής πολύ μεγαλύτερων δημοσιονομικών κινήτρων τόνωσης της
οικονομίας, επιπλέον των 4 τρισεκατομμυρίων δολαρίων που
έχουν ήδη δαπανηθεί.
Στην ουσία, οι δύο βασικές παράμετροι οι οποίες οδήγησαν σε
ισχυρή απόδοση της αγοράς το 2020 θα εξακολουθήσουν να
υπάρχουν το 2021, μαζί με ακόμη μία: τη διανομή και διάθεση
δεκάδων - ίσως και εκατοντάδων - εκατομμυρίων δόσεων
εμβολίων κατά της Covid-19.
Οι ρέκτες της Wall Street επισημαίνουν ότι το σημείο
εκκίνησης για τις αποτιμήσεις είναι πολύ υψηλότερο από ό,τι
στο ναδίρ των προηγούμενων υφέσεων. Όπως όμως μας έχει
διδάξει η πρόσφατη ιστορία, είναι δύσκολο να κάνουμε
προβλέψεις με βάση τις αποτιμήσεις, γιατί τα άκρα όσον αφορά
τις κεφαλαιοποιήσεις έχουν πάντα περιθώριο να "ξεχειλώσουν".
Ως απόδειξη, ρίξτε μια ματιά σε μερικούς από τους
μεγαλύτερους κερδισμένους φέτος. Κι όμως, είναι πιθανό οι
αποτιμήσεις να συμπιεστούν καθώς τα κέρδη θα ανακάμπτουν από
την πανδημία.
Ένα άλλο πράγμα που πρέπει να ληφθεί υπ’ όψιν είναι οι
τεράστιες συνέπειες των πρόσφατων εκλογών στο κοινωνικό
κλίμα στις ΗΠΑ και πώς αυτές απομακρύνουν τον δημόσιο λόγο
από την πόλωση και προς τη μετριοπάθεια. Πριν από έξι μήνες,
οι άνθρωποι "σκοτώνονταν" σε "μάχες" αριστερών και δεξιών
στους δρόμους της χώρας. Πλέον, διαφωνούμε για το εάν η
επόμενη Πρώτη Κυρία, Τζιλ Μπάιντεν, έπρεπε να αποκαλεί τον
εαυτό της "Δρ.". Δεν τσακωνόμαστε πλέον για την πανδημία ή
την αστυνομική συμπεριφορά ή για τον σοσιαλισμό.
Με τον κεντρώο Τζο Μπάιντεν στον Λευκό Οίκο και ένα σχεδόν
ομοιόμορφα "μοιρασμένο" μεταξύ Δημοκρατικών και
Ρεπουμπλικανών Κογκρέσο, μπορούμε με ασφάλεια να στοχεύουμε κατευθείαν
στο "κέντρο".
Εάν η ιστορία αποτελεί κάποιου είδους "οδηγό", η πολιτική
μετριοπάθεια είναι εξαιρετικά θετικός παράγοντας για τις
χρηματοοικονομικές αγορές. Αναλογιστείτε τις δεκαετίες του
1950 και του 1990, όταν οι ιδεολογικές διαφορές μεταξύ
Δημοκρατικών και Ρεπουμπλικάνων ήταν σχετικά μικρές. Δεν
είμαστε ακόμη εκεί, ωστόσο η δεκαετία του 2020 έχει τις
προοπτικές να αποδειχθεί ιδιαίτερα φιλική προς τα
χρηματοοικονομικά περιουσιακά στοιχεία.
Όσον αφορά τα επιτόκια, είμαστε σε ενός είδους αμήχανη
κατάσταση. Σε μια φυσιολογικά αναπτυσσόμενη οικονομία, τα
μακροπρόθεσμα επιτόκια θα πρέπει να αυξηθούν από τα τρέχοντα
χαμηλά επίπεδα ρεκόρ και η διαφορά μεταξύ των αποδόσεων
βραχυπρόθεσμων και μακροπρόθεσμων ομολόγων θα πρέπει να
διευρυνθεί. Ωστόσο, από πρακτική άποψη, τα επιτόκια δεν
επιτρέπεται να αυξηθούν πολύ διότι η ομοσπονδιακή κυβέρνηση
έχει δανειστεί τόσο μεγάλα ποσά που υπάρχει ο πιθανός
κίνδυνος αφερεγγυότητας και τελικά χρεοκοπίας.
Το θετικό είναι ότι με την πρώην πρόεδρο της Fed, Τζάνετ
Γέλεν, έτοιμη να αναλάβει ως επόμενη υπουργός Οικονομικών
των ΗΠΑ, υπάρχει η δυνατότητα για μεγαλύτερο συντονισμό
μεταξύ κυβέρνησης και κεντρικής τράπεζας. Μιλάμε δηλαδή, με
έναν εύσχημο τρόπο, για μια σιωπηρή συμφωνία για τη συνέχιση
της "νομισματοποίησης" του χρέους της χώρας μέσω της Fed.
Στην πραγματικότητα, το μόνο που κάνουν οι στρατηγικοί
αναλυτές όταν πραγματοποιούν τις προβλέψεις τους για το
επόμενο έτος είναι να βλέπουν τι έχει συμβεί τους
τελευταίους δύο μήνες ενός έτους και να το επεκτείνουν στον
επόμενο έναν χρόνο.
Σε αυτήν την περίπτωση, αυτό σημαίνει ότι μετοχές εταιρειών
που διαπραγματεύονται κάτω από την πραγματική τους αξία να
ξεπερνούν σε απόδοση τις μετοχές εταιρειών που έχουν
προοπτική κάποια στιγμή στο μέλλον να εκτιναχθούν, ένα
ασθενέστερο δολάριο και αυξανόμενες τιμές εμπορευμάτων.
Είναι πιθανό αυτές οι τάσεις να συνεχιστούν, ωστόσο η μόνη
πραγματικά αξιόπιστη πρόβλεψη για το 2021 είναι ότι θα
υπάρξουν πολλές εκπλήξεις.
|
