Με τις κεντρικές τράπεζες να αναμένεται να παίξουνε
καθοριστικό ρόλο και το 2020. Όπως σχολίασε το Reuters, η
Κριστίν Λαγκάρντ ετοιμάζεται ενδεχομένως να επιτρέψει να
πέσει λίγο περισσότερο φως στην ΕΚΤ. Η διαδικασία καθορισμού
νομισματικής πολιτικής στην ΕΚΤ είναι λιγότερο επίσημη και
διαφανής απ’ ό,τι σε άλλες μεγάλες κεντρικές τράπεζες. Η νέα
επικεφαλής της ΕΚΤ θα μπορούσε να το αλλάξει αυτό μέσω
διεξαγωγής επίσημης ψηφοφορίας κατά τη λήψη σημαντικών
αποφάσεων. Σύμφωνα με τους Financial Times, θα λάβει αυτή
την εβδομάδα προτάσεις για αλλαγές από τέσσερα μέλη του
διοικητικού συμβουλίου της ΕΚΤ.
Όπως έγραψε ο Swaha
Pattanaik στο Reuters, η διαδικασία λήψης αποφάσεων είναι
στην ΕΚΤ λιγότερο επίσημη απ’ ό,τι στην αμερικανική
Ομοσπονδιακή Τράπεζα και στην Τράπεζα της Αγγλίας, όπου
διεξάγονται ψηφοφορίες και ανακοινώνεται πώς ψήφισε κάθε
μέλος. Η πρακτική που ακολουθείται προς το παρόν στην ΕΚΤ
είναι να ερωτάται κάθε μέλος του Δ.Σ. ποιες είναι οι σκέψεις
του επί της νομισματικής πολιτικής. Ενώ ορισμένα μέλη
ενδέχεται να υιοθετούν σαφή άποψη υπέρ ή κατά μιας
συγκεκριμένης πρότασης, άλλα μέλη ενδέχεται να εκφράζουν
κάποιες διαφωνίες και στη συνέχεια να εμφανίζονται πρόθυμα
να ακολουθήσουν την επικρατούσα άποψη. Μόνο σε σπάνιες
περιπτώσεις ζητεί ο πρόεδρος της ΕΚΤ τη διενέργεια
ψηφοφορίας.
Υπάρχει σημαντικός
λόγος για τον οποίον η ΕΚΤ δεν έχει ακολουθήσει την τάση για
μεγαλύτερη διαφάνεια στη χάραξη νομισματικής πολιτικής. Οι
κεντρικοί τραπεζίτες της Ευρωζώνης υποτίθεται ότι αφήνουν
στο κατώφλι της ΕΚΤ τη σχέση που έχουν με το κράτος-μέλος
από το οποίο προέρχονται και ότι αποφασίζουν με γνώμονα το
συμφέρον ολόκληρης της Ευρωζώνης. Το να περιβάλλονται οι
διαβουλεύσεις από μυστικότητα διευκολύνει τους κεντρικούς
τραπεζίτες να θέτουν κατά μέρος τα εθνικά συμφέροντα χωρίς
να φοβούνται πως θα δεχθούν έντονες επικρίσεις πίσω στην
πατρίδα τους.
Ωστόσο, αυτό το
επιχείρημα υπονομεύεται από τις διαφωνίες που εκφράστηκαν
δημοσίως τον Σεπτέμβριο, μετά την απόφαση της ΕΚΤ να
επαναλάβει τις μαζικές αγορές περιουσιακών στοιχείων. Πάντως,
δεν τηρούν όλα τα μέλη του Δ.Σ. συνεπή στάση. Σύμφωνα με
έναν επικεφαλής εθνικής κεντρικής τράπεζας, ορισμένοι
αξιωματούχοι της ΕΚΤ εξέφρασαν δημοσίως επιχειρήματα κατά
των μέτρων χαλάρωσης της νομισματικής πολιτικής τα οποία δεν
είχαν εκφράσει στη διάρκεια της συνεδρίασης του Δ.Σ. Αλλοι
αξιωματούχοι της ΕΚΤ έχουν αποκαλύψει τις διαφωνίες τους,
αλλά όχι και το γεγονός ότι εμφανίστηκαν πρόθυμοι να
συνταχθούν με την επικρατούσα άποψη.
Η υιοθέτηση επίσημης
ψηφοφορίας θα περιόριζε το περιθώριο για παρόμοιους ελιγμούς.
Πράγματι, θα αύξανε αμέσως την πίεση και για δημοσίευση του
αποτελέσματος της ψηφοφορίας. Ομως, η ΕΚΤ θα μπορούσε να
ακολουθήσει τη μέση οδό και να δημοσιεύει το αποτέλεσμα της
ψηφοφορίας, αλλά ανώνυμα, ώστε να δείχνει σε ποιο βαθμό
υπάρχει συναίνεση. Λίγο περισσότερο φως είναι καλύτερο από
καθόλου, ίσως δε να είναι προτιμότερο από το υπερβολικό φως.
|