Όταν άρχισα
να εργάζομαι στον χώρο των χρηματοπιστωτικών αγορών, το
1998, μετά από 15 χρόνια στο Διεθνές Νομισματικό Ταμείο,
θυμάμαι ότι με εντυπωσίασε ιδιαίτερα η πίστη που είχαν οι
νέοι συνάδελφοί μου σε δύο συχνά επαναλαμβανόμενα "μάντρα":
"Never fight the Fed" ("Ποτέ μην πας κόντρα στη Fed") και
"the trend is your friend" ("η τάση είναι φίλη σας"). Τα
παραπάνω έγραψε σε πρόσφατο άρθρο του στο Bloomberg ο
Mohamed A. El-Erian, προσθέτοντας πως αυτή
η βαθιά ριζωμένη πεποίθηση όχι μόνο όριζε τις απόψεις τους,
αλλά επηρέαζε επίσης τη συναλλακτική τους δραστηριότητα και
τη μακροπρόθεσμη θέση χαρτοφυλακίου τους. Η πίστη στις
συγκεκριμένες "σταθερές" δεν έχει μειωθεί έκτοτε σε καμία
περίπτωση. Βρίσκεται μάλιστα με έντονο τρόπο στο προσκήνιο
και σήμερα και έχει γεννήσει άλλα τρία "μάντρα" τα οποία βρίσκονται
πλέον στα χείλη των συμμετεχόντων στην αγορά εξίσου συχνά με
τα άλλα δύο.
Οι επενδυτές ανταμείφθηκαν πλουσιοπάροχα για την επιμονή στα
δύο πρώτα "θεωρήματα". Οι μετοχές, όπως αποτυπώνεται από τον
δείκτη S&P 500, έχουν σημειώσει 48 ιστορικά υψηλά μόνο φέτος,
καθώς η Federal Reserve παρέμεινε εξαιρετικά υποστηρικτική
προς τις τιμές των περιουσιακών στοιχείων. Διατήρησε μέτρα
έκτακτης ανάγκης - συμπεριλαμβανομένων των αγορών
περιουσιακών στοιχείων αξίας 120 δισεκατομμυρίων δολαρίων σε
μηνιαία βάση - παρά την υποχώρηση των χειρότερων οικονομικών
και χρηματοπιστωτικών επιπτώσεων που σχετίζονται με τον
Covid και παρά τις αυξανόμενες ανησυχίες περί υπερβολικής
ανάληψης χρηματοοικονομικού κινδύνου εκ μέρους της.
Η ισχύς της σχετικής "εκπαίδευσης" της αγοράς δεν είναι
καινούργιο φαινόμενο. Αν εξαιρέσουμε μερικές αναταράξεις,
συμπεριλαμβανομένης εκείνης του Μαρτίου του 2020, οι
αντιλήψεις αυτές βρίσκονται στο προσκήνιο και δημιουργούν
ολοένα και μεγαλύτερη δυναμική από την περίοδο της
παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής κρίσης του 2008 και εξής.
Πράγματι, οι μετοχές τα έχουν πάει γενικά εξαιρετικά καλά
κατά τη διάρκεια αυτής της περιόδου - κι αυτό δεν αποτελεί
έκπληξη.
Η συνεχιζόμενη ισχυρή καταστολή που ασκεί η Fed επί των
αποδόσεων των ομολόγων, τόσο άμεσα όσο και έμμεσα, έχει
κάνει περισσότερα από το να ωθήσει απλώς τους επενδυτές να
αναλάβουν μεγαλύτερο κίνδυνο αλλού αναζητώντας υψηλότερες
αποδόσεις. Έχει τροφοδοτήσει τα άλλα τρία μάντρα στα οποία
αναφέρθηκα νωρίτερα: TINA ("δεν υπάρχει εναλλακτική λύση"
έναντι των περιουσιακών στοιχείων κινδύνου)· FOMO ("φόβος
μήπως χάσω το τρένο της ανοδικής κίνησης")· και "αγοράστε τη
βουτιά" στις αγορές ανεξάρτητα από την αιτία της.
Η δύναμη αυτού του συνδυαστικού φαινομένου ήταν ιδιαίτερα
εμφανής την περασμένη εβδομάδα. Ο S&P κατέγραψε τέσσερα
ρεκόρ, παρά τα περί του αντιθέτου υποδεικνυόμενα από τρία
υποκείμενα μακροοικονομικά στοιχεία: την υψηλή και βιώσιμη
ανάπτυξη, τον "μεταβατικό πληθωρισμό" και μια Fed η οποία θα
συνεχίσει να εκπλήσσει κλίνοντας προς την dovish (χαλαρή,
υποστηρικτική) πλευρά.
Η παγκόσμια οικονομική δραστηριότητα αντιμετωπίζει νέες
προκλήσεις οι οποίες σχετίζονται με τον Covid, καθώς η
μετάλλαξη Δέλτα οδηγεί σε αύξηση λοιμώξεων και νοσηλειών σε
περισσότερες χώρες. Ο κίνδυνος για τη ζήτηση τονίστηκε την
Παρασκευή από την απότομη υποχώρηση του καταναλωτικού
κλίματος στις ΗΠΑ, όπως ανέφερε το Πανεπιστήμιο του Μίσιγκαν.
Η τελευταία ήλθε λίγο πριν από την προγραμματισμένη διακοπή
των επικουρικών επιδομάτων ανεργίας τον επόμενο μήνα, τα
οποία όλο το προηγούμενο διάστημα είχαν οδηγήσει σε αύξηση
του εισοδήματος και των αποταμιεύσεων των νοικοκυριών.
|