Αν μας ρωτήσεται που οφείλονται οι εκλογικές νίκες
απίστευτων πολιτικών ανά τον κόσμο, όπως ο Trump στις ΗΠΑ, ο
Boris στη Βρετανία, ο Μπολσονάρου στη Βραζιλία … Τα υψηλά
ποσοστά των ακροδεξιών κομμάτων στην Ευρώπη …. Και πολλά
άλλα … θα σας απαντήσουμε σε αυτό που λέγεται ισοδηματική
ανισότητα, οι οποία τα τελευταία χρόνια έχει διευρυνθεί σε
πολύ μεγάλο βαθμό. Χαρακτηριστικό ήταν αυτό που έγραφε το
Bloomberg πως υπάρχουν
κάποιοι Αμερικανοί οι οποίοι έχουν γίνει πλουσιότεροι από
κάθε άλλη φορά με ορισμένα από τα μέτρα που ελήφθησαν κατά
τη διάρκεια της πανδημίας. Είναι αρκετά δύσκολο να γίνει
κάτι τέτοιο κατανοητό, ενώ επικρατεί μια οικονομική
κατάρρευση και υπάρχει αύξηση στον αριθμό των ανέργων, των
αστέγων, αλλά και όσων δεν σιτίζονται. Ωστόσο, υπάρχει μια
τάξη ατόμων –το υψηλό 20% όσων έχουν σταθερά εισοδήματα– που
δεν χρειάζεται να ανησυχεί για τέτοια θέματα.
Και όπως
σχολιάζει το Bloomberg … Γι’ αυτούς δεν ήταν μονάχα απλό να
αρχίσουν να δουλεύουν από το σπίτι. Τα έκτακτα μέτρα που
έλαβε η Fed –στα οποία περιλαμβάνεται και η μείωση των
επιτοκίων σε μηδενικά επίπεδα– έχει «φουσκώσει» τα
πορτοφόλια τους. Εχουν αναχρηματοδοτήσει τα στεγαστικά τους
δάνεια, έχουν αγοράσει και άλλα σπίτια για να απομακρυνθούν
από τις πόλεις, ενώ έχουν δει την αξία των ομολόγων και των
μετοχών που κατέχουν να έχει σημειώσει άνοδο. Η συγκέντρωση
τεράστιου πλούτου έχει εν μέρει αποκρύψει το βάρος που έχουν
υποστεί όλοι όσοι δεν απολαμβάνουν την ίδια πρόσβαση στις
αγορές. Ενώ λοιπόν η καθαρή περιουσία νοικοκυριών έχει
εκτοξευθεί σε υψηλά επίπεδα, εκατοντάδες επιχειρήσεις
εκτιμάται πως έχουν προσωρινά αναστείλει τη λειτουργία τους,
πάνω από 10 εκατομμύρια Αμερικανοί παραμένουν άνεργοι, ενώ
αρκετοί δεν έχουν να φάνε.
Ακόμη και
εάν η νέα κυβέρνηση των Δημοκρατικών ψάχνει να βρει πολλά
τρισ. δολ. ως πρόσθετη χρηματοδότηση για να συμπληρώσει το
πακέτο μέτρων κατά του κορωνοϊού που ανακοινώθηκε τον
προηγούμενο μήνα, οι οικονομολόγοι προειδοποιούν ότι θα
υπάρξουν σοβαρές κοινωνικές και πολιτικές επιπτώσεις από τη
διεύρυνση του χάσματος ανάμεσα σε όσους Αμερικανούς έχουν
χρήματα και σε όσους δεν έχουν. Οι ίδιοι μάλιστα
υποστηρίζουν πως δεδομένου ότι η εισοδηματική ανισότητα έχει
φθάσει τώρα στα υψηλότερα επίπεδα του τελευταίου μισού αιώνα,
η απάντηση της χώρας στην οικονομική κατάρρευση που
προκάλεσε ο κορωνοϊός προκαλεί απορία σχετικά με ποιους
στόχευαν να βοηθήσουν τα έκτακτα μέτρα και ποιους τελικά
αυτά δεν συμπεριέλαβαν.
«Δεν
υπήρχε ενδεχομένως καλύτερη στιγμή από τώρα για να είσαι
πλούσιος στην Αμερική», ανέφερε ο Πίτερ Ατγουάτερ, επίκουρος
καθηγητής στο Πανεπιστήμιο της Βιρτζίνια William & Mary, ο
οποίος συνέβαλε την ιδέα της ανάπτυξης τύπου Κ (Κ-shaped
recovery) για να περιγράψει τη μεγάλη απόκλιση ανάμεσα στις
οικονομικές περιουσίες. «Ενα μεγάλο μέρος των μέτρων που
ελήφθησαν ήταν να βοηθήσει όσους ήταν πιο πλούσιοι να
ανακάμψουν ταχύτερα από την πανδημία». Eνδεικτικά, η
απασχόληση για όσους ανήκουν σε υψηλή κλίματα εισοδημάτων –όσοι
δηλαδή κερδίζουν περισσότερα από 60.000 δολάρια τον χρόνο–
έχει ανακάμψει ξεπερνώντας τα επίπεδα που είχε φθάσει ένα
χρόνο πριν, σύμφωνα με στοιχεία του Opportunity Insights.
Για όσους,
ωστόσο, δεν ανήκουν στην ίδια κλίμακα τα πράγματα είναι
διαφορετικά. Η απασχόληση για όσους συγκαταλέγονται στη
χαμηλότερη εισοδηματική τάξη –όσοι δηλαδή βγάζουν λιγότερα
από 27.000 δολάρια τον χρόνο– είναι πάνω από 20% χαμηλότερη
σε σύγκριση με τα επίπεδα του Ιανουαρίου του προηγούμενου
έτους. Σύμφωνα με έρευνα του αμερικανικού γραφείου απογραφής,
σχεδόν 30 εκατ. ενήλικοι ζούσαν σε νοικοκυριά όπου δεν
υπήρχε επάρκεια σε φαγητό. Ο αριθμός τους έχει αυξηθεί κατά
20% από το ξέσπασμα της πανδημίας. Στη Λουιζιάνα, για
παράδειγμα, μία από τις πολιτείες που έχουν επηρεαστεί
περισσότερο από την πανδημία, 1 στους 5 έχει έρθει
αντιμέτωπος με ελλείψεις σε τρόφιμα, ενώ οι αριθμοί
ανεβαίνουν και είναι ακόμη πιο αποκαρδιωτικοί όταν πρόκειται
για μαύρους Αμερικανούς. Και ενώ το εμβόλιο γεννάει ελπίδες,
αρκετοί δανειολήπτες που δεν μπορούν να ρυθμίσουν τα χρέη
τους θεωρούν ότι είναι πολύ δυσκολότερο να διακρίνουν κάποια
ανάκαμψη στον ορίζοντα, ακόμη και μετά τα πρόσθετα μέτρα
ανακούφισης που ενέκρινε τον περασμένο Δεκέμβριο το Κογκρέσο.
|
