Όπως
έγραψε σε πρόσφατο άρθρο του ο
κ. Tobias Adrian είναι οικονομικός σύμβουλος και διευθυντής
του Τμήματος Κεφαλαιαγορών του ΔΝΤ, παρά
το γεγονός της παγκόσμιας οικονομικής κρίσης, που όμοιά της
είναι μόνον εκείνη της Μεγάλης Υφεσης, οι κίνδυνοι για τη
σταθερότητα του χρηματοπιστωτικού συστήματος σε
βραχυπρόθεσμο ορίζοντα έχουν περιοριστεί με τη βοήθεια που
προσέφεραν η πρωτόγνωρη χαλάρωση της νομισματικής πολιτικής
και τα μαζικά προγράμματα δημοσιονομικών μέτρων σε όλον τον
κόσμο. Πολλές οικονομίες ωστόσο ήταν ήδη ευάλωτες και λόγω
της κρίσης της πανδημίας αυτή η κατάσταση οξύνθηκε,
δημιουργώντας πιθανώς προβλήματα στην ανάκαμψη. Τα
εξαιρετικά μέτρα που ελήφθησαν σταθεροποίησαν τις αγορές,
ενδυνάμωσαν το επενδυτικό κλίμα και διατήρησαν αλώβητη τη
ροή πιστώσεων στην παγκόσμια οικονομία. Και ακόμη κάτι
σημαντικό είναι το γεγονός ότι τα μέτρα αυτά λειτούργησαν ως
ανάχωμα, ώστε η επιβράδυνση της οικονομίας και η πτώση των
χρηματιστηριακών δεικτών να μην αλληλοτροφοδοτηθούν,
γεννώντας έναν φαύλο κύκλο.
Η τόνωση των τιμών των περιουσιακών στοιχείων και η άμβλυνση
των συνθηκών χρηματοδότησης σε διεθνή κλίμακα είχαν ευνοϊκά
αποτελέσματα τόσο για τις προηγμένες οικονομίες όσο και για
τις αναδυόμενες. Επιπροσθέτως και αντιθέτως με ό,τι είχε
συμβεί σε παρελθούσες κρίσεις, οι αναδυόμενες αγορές αυτήν
τη φορά ήταν κι εκείνες σε θέση να ανταποκριθούν,
περικόπτοντας τα επιτόκια, διοχετεύοντας ρευστότητα και, για
πρώτη φορά, εφαρμόζοντας προγράμματα αγοράς τίτλων. Η
αξιοσημείωτη βελτίωση των συνθηκών δανειοδότησης έχει
συνδράμει στο να παραμείνει άθικτη η ροή κεφαλαίων εντός του
οικονομικού μηχανισμού, αλλά οι προοπτικές της οικονομίας
δεν παύουν να είναι πολύ αβέβαιες.
Παραδείγματος χάριν, εξακολουθεί να μην υπάρχει διασύνδεση
μεταξύ των κεφαλαιαγορών, όπου παρατηρείται αύξηση στις
αποτιμήσεις των μετοχών, και της ασθενικής οικονομικής
δραστηριότητας, καθώς και των αβέβαιων προοπτικών. Το χάσμα
μπορεί να σμικρυνθεί, εάν γρήγορα ανακάμψει η οικονομία,
ειδάλλως, πιθανώς να χρειαστεί πιο πολύς χρόνος για να
ελεγχθεί ο ιός και η αισιοδοξία των επενδυτών να
φυλλορροήσει. Καθόσον οι επενδυτές πιστεύουν πως οι αγορές
θα συνεχίσουν να ευεργετούνται από τα πακέτα στήριξης
κυβερνήσεων και κεντρικών τραπεζών, οι αποτιμήσεις των
περιουσιακών στοιχείων ίσως εξακολουθήσουν να δείχνουν άνοδο
για κάμποσο καιρό. Πάντως, εάν η ανάκαμψη καθυστερήσει,
ελλοχεύει ο κίνδυνος αιφνίδιας διόρθωσης ή κλιμάκωσης της
αβεβαιότητας ανά διαστήματα. Επιπλέον, τα υποστηρικτικά
μέτρα διευκόλυναν τις επιχειρήσεις να αντεπεξέλθουν στην
έλλειψη ρευστού λόγω καραντίνας, προβαίνοντας σε νέο
δανεισμό. Αν και οι επιπλέον πιστώσεις συνέβαλαν στο να
αποφευχθεί ένα κύμα πτωχεύσεων στις απαρχές της κρίσης,
ταυτόχρονα οδήγησαν σε περαιτέρω διόγκωση του εταιρικού
χρέους. Εντούτοις, πολλές από αυτές τις επιχειρήσεις ήδη
είχαν υψηλό δανεισμό προ πανδημίας και τώρα σε ορισμένους
κλάδους αυτός εκτινάσσεται σε νέα ύψη.
|
