Σε μια
ιστορία που τόσο μεγάλη ζημία έχει κάνει στην ελληνική
οικονομία, το Reuters σχολίασε πως η Thomas Cook
έκλεισε χθες για τελευταία φορά την ομπρέλα θαλάσσης της.
Δεδομένου πως το επιχειρηματικό μοντέλο της αξιοσέβαστης
βρετανικής εταιρείας τουριστικών ταξιδίων ήταν σχεδόν
προκατακλυσμιαίο, δεν ήταν δύσκολο για τη βρετανική
κυβέρνηση να αρνηθεί να δώσει 150 εκατ. λίρες στερλίνες ώστε
να τη διασώσει. Αντιθέτως, είναι οι φορολογούμενοι αυτοί που
θα πληρώσουν τον λογαριασμό για τον επαναπατρισμό 150.000
ηλιοκαμένων Βρετανών. Ωστόσο, η επίκληση του «ηθικού
κινδύνου» δεν θα είναι τόσο εύκολη αν ένα χαοτικό Brexit
οδηγήσει στην πτώση και άλλων εταιρειών.
Οι κοινωνιολόγοι θα θρηνήσουν το τέλος του αρχαιότερου
γραφείο ταξιδίων του κόσμου, το οποίο είχε ιδρύσει ένας
ξυλουργός στη βόρεια Αγγλία το 1841. Οι ανταγωνιστές του,
πάλι, όχι. Με περισσότερα από 500 γραφεία σε εμπορικούς
δρόμους, η Thomas Cook επιδείκνυε σοκαριστική ανικανότητα να
προσαρμοστεί στις μεταβαλλόμενες ταξιδιωτικές συνήθειες.
Η άνοδος των αεροπορικών εταιρειών φθηνού κόστους και
εταιρειών όπως η Airbnb, που άλλαξαν το τοπίο στη βιομηχανία,
σε συνδυασμό με την εξασθένηση της λίρας στερλίνας και το
ασυνήθιστα θερμό καλοκαίρι του 2018 οδήγησαν στον «θάνατο»
της εταιρείας, που είχε μία ακόμη σχεδόν θανάσιμη εμπειρία
το 2011. Ο Βρετανός πρωθυπουργός Μπόρις Τζόνσον δεν είχε
άλλη επιλογή από το να αφήσει την εταιρεία να πτωχεύσει, αν
και τώρα η κυβέρνηση θα επωμιστεί το κόστος του
επαναπατρισμού των παραθεριστών. Μετά την κατάρρευση της
αεροπορικής εταιρείας τσάρτερ Monarch το 2017, ο
επαναπατρισμός περίπου 80.000 Βρετανών είχε κοστίσει στους
φορολογουμένους 50 εκατ. λίρες στερλίνες. Η κατάρρευση της
Thomas Cook αφήνει εκτεθειμένους τους διπλάσιους Βρετανούς
πελάτες και η καθήλωση του Boeing 737 MAX έχει οδηγήσει σε
αύξηση του κόστους ενοικίασης αεροσκαφών. Οι ασφαλιστικές
εταιρείες δεν πρόκειται να επιτρέψουν στην κυβέρνηση να
ανακτήσει μεγάλο μέρος από την προβλεπόμενη δαπάνη των 150
εκατ. λιρών στερλινών.
Οι ιδιοκτήτες της Thomas Cook, περιλαμβανομένης της
κινεζικής Fosun Tourism, που είναι η μεγαλύτερη μέτοχος,
βρίσκονται αντιμέτωποι με πλήρη απομείωση της επένδυσής τους.
Οι πιστωτές της Thomas Cook δεν θα έχουν καλύτερη τύχη. Το
πρακτορείο ταξιδίων κατείχε μόλις 16 από τα περίπου 100
αεροσκάφη που χρησιμοποιούσε. Στα υπόλοιπα περιουσιακά
στοιχεία της εταιρείας περιλαμβάνονται δικαιώματα
προσγείωσης σε διάφορα αεροδρόμια, εννέα ξενοδοχεία στη
Μεσόγειο και στη φίρμα Thomas Cook, η αξία της οποίας είναι
μάλλον χαμηλότερη σήμερα απ’ ό,τι ήταν πριν από μία εβδομάδα.
Δύσκολα θα καλύψουν αυτά τα περιουσιακά στοιχεία πολύ
περισσότερο από το ένα τέταρτο των απαιτήσεων πιστωτών που
κυμαίνονται μεταξύ 1,5 δισ. λιρών στερλινών και 1,7 δισ.
λιρών στερλινών. Το κόστος επαναπατρισμού που καλείται να
καταβάλει η βρετανική κυβέρνηση είναι περίπου το ίδιο με το
κόστος διάσωσης που τελικά απέρριψε ο Τζόνσον. Η άρνηση να
διασώσει την εταιρεία και η κάλυψη του κόστους
επαναπατρισμού επιτρέπουν στη βρετανική κυβέρνηση να
διατηρήσει τη σκληρή γραμμή που είχε υιοθετήσει σε άλλες
πρόσφατες χρεοκοπίες, όπως αυτή της British Steel και της
Sirius Minerals. |