Όπως πριν από μερικές ημέρες έγραψε το Reuters, η Ε.Ε.
έφερε το ευρώ λίγο πιο κοντά στο να αναδειχθεί σε ασφαλές
επενδυτικό καταφύγιο. Το Ταμείο Ανάκαμψης των 750 δισ. ευρώ,
στο οποίο συγκατένευσαν οι Ευρωπαίοι ηγέτες στις αρχές της
εβδομάδας, θα σταθεροποιήσει έτι περαιτέρω την Ευρωπαϊκή
Ενωση, ενώ η από κοινού έκδοση ομολόγων θα ενισχύσει την
ελκυστικότητα του ευρώ σε μια χρονική συγκυρία με έντονες
πιέσεις.
Όπως έγραψε το Reuters, βέβαια, μένουν ακόμα πολλά να γίνουν.
Θεωρητικά το κοινό ευρωπαϊκό νόμισμα αποτελεί ασφαλές
καταφύγιο, εάν σκεφθεί κανείς πως το συνολικό χρέος των 27
κρατών-μελών της Ε.Ε. μέχρι πριν από την πανδημία έφθανε στο
78% του ΑΕΠ, δηλαδή σε επίπεδα χαμηλότερα από το αντίστοιχο
των Ηνωμένων Πολιτειών και της Ιαπωνίας. Το ισοζύγιο
τρεχουσών συναλλαγών της εμφανίζει πλεόνασμα, όπερ σημαίνει
πως δεν είναι τόσο εξαρτημένη από επιπόλαιους ξένους
δανειστές. Και σχεδόν το ένα τρίτο των παγκόσμιων πληρωμών
διεκπεραιώνεται σε ευρώ.
Σύμφωνα πάντα με το Reuters, παρά ταύτα, η ίδια η πολιτική
πραγματικότητα είναι μια τροχοπέδη. Κι αυτό, διότι οι πιο
αδύναμες από τις χώρες-μέλη, μεταξύ των οποίων και η τρίτη
ισχυρότερη οικονομία, της Ιταλίας, είναι ευεπίφορες σε
υφέσεις – κάτι που στο βάθος κρατάει πάντα ενεργούς τους
προβληματισμούς για ενδεχόμενη διάλυση του συνασπισμού.
Επιπλέον, ως σύνολο η Ε.Ε. στερείται ενός κοινού αξιόπιστου
περιουσιακού στοιχείου. Η αποφασιστικότητα της Γερμανίας να
περιορίσει το χρέος της έχει μειώσει την προσφορά σε δικά
της ομόλογα, τα οποία και θεωρούνται η ασφαλέστερη επιλογή
στην Ε.Ε. Ως αποτέλεσμα, το ένα πέμπτο των συναλλαγματικών
διαθεσίμων σε όλο τον κόσμο είναι εκπεφρασμένο σε ευρώ, όταν,
συγκριτικά, το ποσοστό σε δολάρια φθάνει το 62%. Τα στοιχεία
προέρχονται από το Διεθνές Νομισματικό Ταμείο. Το Ταμείο
Ανάκαμψης, στο οποίο συμφώνησε η ηγεσία της Ε.Ε., θα
λειτουργήσει βοηθητικά. Οι πιο ρωμαλέες χώρες θα
ανακουφίσουν τις οικονομικές πιέσεις που υφίστανται οι
ασθενέστερες. Επίσης, το Ταμείο θα χρηματοδοτηθεί από κοινώς
εκδοθέντα ομόλογα, τα οποία θα συνιστούν μια τεράστια
δεξαμενή τίτλων με χαμηλό ρίσκο. Η αισιοδοξία ως απότοκο της
συμφωνίας οδήγησε το ευρώ σε άνοδο ως προς το δολάριο, στο
1,16 δολ., δηλαδή στα υψηλότερα επίπεδα σχεδόν διετίας. Οι
αναλυτές της Mizuho πιθανολογούν πως το ευρώ μπορεί να
φθάσει και το 1,30 δολάριο.
Παρά ταύτα, δεν είναι ακόμα σαφές εάν το Ταμείο Ανάκαμψης
αποτελεί ένα πλαίσιο στενότερης ενοποίησης ή απλώς μια
εξαίρεση. Χρειάστηκε μια παγκόσμια πανδημία για να
συμφωνήσουν οι ηγέτες των χωρών της Ε.Ε. σε κάτι το οποίο
δεν φθάνει ούτε καν το 6% του ΑΕΠ της για το 2019. Εάν είχαν
εκδηλωθεί λιγότερο δραστικοί κραδασμοί, ίσως να μην είχαν
προξενήσει τέτοιες κινήσεις αλληλεγγύης. Και το
αντιευρωπαϊκό αίσθημα θα μπορούσε να κλιμακωθεί, όταν οι
πολίτες στις αποκαλούμενες «φειδωλές χώρες»
συνειδητοποιήσουν ποιες είναι οι οικονομικές δεσμεύσεις στις
οποίες συναίνεσαν οι ηγέτες τους. Ισως χρειαστούν πιο πολλές
κρίσεις για να σημειώσει πρόοδο η Ε.Ε. και να καταστεί το
ευρώ ένα αληθινά ασφαλές καταφύγιο.
|
