Η πτώχευση ήταν ante portas στο τέλος κάθε μήνα από τον Φεβρουάριο έως τον Ιούνιο του 2015. Ενώ οι υποχρεώσεις του μήνα ανέρχονταν σε περίπου 5 δισ. ευρώ, παραλήφθηκε το κρατικό ταμείο με 1,6 δισ. ευρώ στα τέλη του Ιανουαρίου του 2015. Προσθέτοντας στο ποσό αυτό τα έσοδα του Φεβρουαρίου, εύκολα διαπιστωνόταν ότι ήταν αδύνατο να καλυφθεί το 100% των δαπανών.

Λίγες ημέρες πριν από τη μισθοδοσία του δεύτερου μήνα του χρόνου το κενό ανερχόταν σε 440 εκατ. ευρώ! Οι υποχρεώσεις έτρεχαν και ήταν πολλές στον Γολγοθά της κάλυψης του ταμειακού ελλείμματος. Και δεν ήταν μόνο οι ανάγκες σε μισθούς, συντάξεις και οτιδήποτε σχετικό που αφορά τις πληρωμές εντός της χώρας. O εφιάλτης του Διεθνούς Νομισματικού Ταμείου δεν μας έδινε πολλά περιθώρια κινήσεων, ούτε μετέθετε για πολύ κάθε υποχρέωση της χώρας σε παλαιότερα δάνεια, που έπρεπε να αποπληρωθούν στον χρόνο τους. 

Το ΓΛΚ δεν γνωρίζει ούτε από συντηρητικές ούτε από ριζοσπαστικές τάσεις στην οικονομία. Δουλειά του είναι να μην εκτροχιάζει τον κρατικό προϋπολογισμό, έτσι ώστε να λειτουργεί ομαλά η αγορά, να κρατιέται η παραγωγή στα πόδια της και ο κόσμος να είναι το δυνατόν ήρεμος για να μπορεί να εργαστεί χωρίς περιττές έγνοιες. Η μόνιμη επωδός έως τα τέλη του Απριλίου, κατά την οποία τα χρήματα έφταναν έως τότε, δεν φαινόταν ότι άγγιζε τα αυτιά του κεντρικού διαπραγματευτή της χώρας με τους θεσμούς, του Γιάνη Βαρουφάκη, παρά τις τυμπανοκρουσίες των ανακοινώσεων στον ίδιο σε τακτικά διαστήματα. 

Και η διαπραγμάτευση δεν έκλεισε στα μέσα της άνοιξης, εξέλιξη που προβλέψαμε στον χρόνο που έπρεπε, οπότε ετοιμαστήκαμε έγκαιρα για τη δεύτερη καταιγίδα έλλειψης χρημάτων από τον Μάιο και μετά. Και δεν έφταναν όλα αυτά. Με τα capital controls δόθηκε το τελικό κτύπημα, καθώς το ΓΛΚ ανέλαβε και τη διαχείριση της κρίσης εκείνης της δύσκολης περιόδου. 

Εγιναν λάθη τακτικής από την πλευρά του Γιάνη Βαρουφάκη, ο οποίος, εκτός των άλλων, δεν έλαβε σοβαρά υπόψη τους περιορισμούς που αντιμετώπιζε το κρατικό ταμείο. Το οποιοδήποτε ατύχημα με θέμα την πτώχευση της χώρας ήταν πάντοτε μπροστά μας. Ακόμη, τα εσωτερικά μέτωπα λόγω της απροθυμίας των Ταμείων και Οργανισμών να δανείσουν για λίγες ημέρες το κράτος, όπως και η στάση της Τράπεζας της Ελλάδος σε καίρια ζητήματα, προκαλούσαν πολλά ερωτήματα. Και όμως τερματίσαμε με επιτυχία παρά τα όποια στοιχήματα για το αντίθετο… 

Ολα αυτά και τόσα άλλα άγνωστα, που φωτίζουν τη σκοτεινή πλευρά του φεγγαριού, δίνονται στο βιβλίο μας με τίτλο «2015: Το ημερολόγιο του τρόμου – Η διαπραγμάτευση, ο εκβιασμός και το “παίγνιο”, με το κρατικό ταμείο στη δίνη των αριθμών». 

Πρώτη παρουσίαση του βιβλίου στην Αθήνα στον ΙΑΝΟ (Σταδίου), τη Δευτέρα 22 Νοεμβρίου, τις 7.30 μ.μ. Ομιλητές: Αλέκος Παπαδόπουλος, Λούκα Κατσέλη και Γιάννης Δραγασάκης. Την παρουσίαση συντονίζει η δημοσιογράφος Τασούλα Επτακοίλη. 

* Ο κ. Δημήτρης Μάρδας είναι καθηγητής Τμήματος Οικονομικών Επιστημών του ΑΠΘ και πρώην αν. υπουργός Οικονομικών κατά την περίοδο Φεβρουαρίου – Ιουλίου 2015.

Πρώτη δημοσίευση στην Καθημερινή