Παρά τη διήμερη πτώση, θετικά αποτιμάται μια ακόμη εβδομάδα (+1,90%, 3η σερί ανοδική εβδομάδα, 8η ανοδική τις τελευταίες 9) για τη μετοχή της ΕΤΕ που παίρνει άριστα γενικά το τελευταίο διάστημα, ανάμεσα σε άλλα και με την εικόνα που επέδειξε μετά την αποκοπή του μερίσματος. Η μετοχή έκλεισε την προηγούμενη εβδομάδα στα 10,75 ευρώ, -0,46%.

ΑΔΜΗΕ (2)

Συνεχίζοντας με τον ΑΔΜΗΕ και την τελευταία ειδησεογραφία, παραπέμποντας στα όσα συνεχώς γράφαμε πως χρηματοοικονομικά η μη – υλοποίηση (αν και συνεχίζουμε να πιστεύουμε πως σε δεύτερο χρόνο το project θα υλοποιηθεί) της διασύνδεσης Ελλάδας – Κύπρου δεν απειλεί την εισηγμένη.

Αποζημίωση για τις καθυστερήσεις στις αδειοδοτήσεις των ερευνών πυθμένα, που απαιτούνται για την πρόοδο της ηλεκτρικής διασύνδεσης Ελλάδας–Κύπρου–Ισραήλ, διεκδικεί ο ΑΔΜΗΕ (Ανεξάρτητος Διαχειριστής Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας). Το έργο, που χαρακτηρίζεται ως μία από τις μεγαλύτερες διασυνδέσεις υψηλής τάσης παγκοσμίως, αντιμετωπίζει σοβαρές καθυστερήσεις λόγω γεωπολιτικών εντάσεων στην Ανατολική Μεσόγειο.

Οι εργασίες έχουν επηρεαστεί αρνητικά από τις συνεχιζόμενες διαφωνίες με την Τουρκία για τα θαλάσσια σύνορα, οι οποίες εμποδίζουν την ομαλή διεξαγωγή των ερευνών. Χαρακτηριστικό είναι το περιστατικό του Ιουλίου, όταν τουρκικά πολεμικά πλοία περικύκλωσαν ερευνητικό σκάφος του έργου μεταξύ Κάσου και Καρπάθου.

Το έργο, γνωστό ως Great Sea Interconnector, προϋπολογισμού 1,9 δισ. ευρώ (2,2 δισ. δολ.), στοχεύει να εντάξει την Κύπρο στο ευρωπαϊκό διασυνδεδεμένο σύστημα μέσω Ελλάδας, εξασφαλίζοντας ότι όλα τα κράτη-μέλη της ΕΕ θα είναι πλήρως ηλεκτρικά διασυνδεδεμένα.

Αδυναμία χρηματοδότησης χωρίς αποζημίωση

Ο ΑΔΜΗΕ, διαχειριστής του έργου, έχει ήδη επενδύσει περίπου 250 εκατ. ευρώ και έχει ολοκληρώσει το 60% των ερευνών πυθμένα. Ωστόσο, σύμφωνα με τον πρόεδρο και διευθύνοντα σύμβουλο του ΑΔΜΗΕ, Μανούσο Μανουσάκη, η πρόοδος εξαρτάται πλέον από τη χορήγηση αποζημιώσεων από τις ελληνικές και κυπριακές ρυθμιστικές αρχές για τα έτη 2024 και 2025. Όπως τόνισε, η απουσία τεκμηριωμένης δέσμευσης για αποζημιώσεις καθιστά αδύνατη τη λήψη δανείων από τις τράπεζες και, κατά συνέπεια, την περαιτέρω υλοποίηση του έργου.

Η ηλεκτρική διασύνδεση έχει ενταχθεί στα Έργα Κοινού Ενδιαφέροντος της Ευρωπαϊκής Ένωσης, με την ΕΕ να έχει ήδη εγκρίνει χρηματοδότηση ύψους 657 εκατ. ευρώ για το τμήμα Κύπρου–Κρήτης. Η ανάλυση κόστους–οφέλους για το σκέλος Κύπρου–Ισραήλ αναμένεται να ολοκληρωθεί εντός Ιουνίου και να υποβληθεί στις αρμόδιες αρχές Κύπρου και Ισραήλ.

Το συνολικό έργο προβλέπει την πόντιση περισσότερων από 1.200 χιλιομέτρων καλωδίων υψηλής τάσης, σε βάθη που φθάνουν έως και τα 3.000 μέτρα.

Στρατηγική διασύνδεση μέσω Κρήτης

Βασικό προαπαιτούμενο για το Great Sea Interconnector ήταν η ολοκλήρωση της ηλεκτρικής διασύνδεσης της Κρήτης με την ηπειρωτική Ελλάδα, η οποία επιτεύχθηκε τον Μάιο. Η ενσωμάτωση της Κρήτης στο εθνικό δίκτυο εξαλείφει την ανάγκη για παραγωγή ηλεκτρικής ενέργειας από ορυκτά καύσιμα στο νησί, προσφέροντας ετήσια εξοικονόμηση 550 εκατ. ευρώ και διασφαλίζοντας αξιόπιστη παροχή ενέργειας, ιδιαίτερα για τον κρίσιμο τομέα του τουρισμού. Ο κ. Μανουσάκης εκτίμησε ότι η επένδυση θα αποσβεστεί σε διάστημα περίπου τριών ετών.

Η επιτυχής υλοποίηση του έργου στην Κρήτη ενίσχυσε την τεχνογνωσία του ΑΔΜΗΕ στις υποθαλάσσιες συνδέσεις συνεχούς ρεύματος, καθιστώντας τον οργανισμό ικανότερο να αναλάβει διεθνή έργα μεγάλης κλίμακας.

Επέκταση των διεθνών συνεργασιών

Τον Μάιο, ο ΑΔΜΗΕ υπέγραψε συμφωνία με τον ιταλικό διαχειριστή δικτύου Terna SpA για νέο έργο διασύνδεσης, ύψους σχεδόν 2 δισ. ευρώ, το οποίο θα τριπλασιάσει τη μεταφορική ικανότητα μεταξύ Ελλάδας και Ιταλίας. Το έργο, το οποίο θα υλοποιηθεί μέσω κοινής εταιρείας, αναμένεται να ολοκληρωθεί το 2031.

Παράλληλα, βρίσκεται σε εξέλιξη η μελέτη βιωσιμότητας για την ενεργειακή διασύνδεση Ελλάδας–Σαουδικής Αραβίας, ενώ ο ΑΔΜΗΕ προτίθεται να ζητήσει από τη νέα ηγεσία του υπουργείου Ενέργειας της Γερμανίας την υποστήριξη σχεδίου εξαγωγής «πράσινης» ενέργειας από την Ελλάδα προς τη Γερμανία και την Αυστρία. Η πρόταση, που παρουσιάστηκε το 2022, έχει ήδη προσελκύσει το ενδιαφέρον της Αυστρίας, της Κροατίας και της Σλοβενίας.

Έκκληση για ενίσχυση των δικτύων

Ο κ. Μανουσάκης απηύθυνε προειδοποίηση κατά της δαιμονοποίησης των Ανανεώσιμων Πηγών Ενέργειας (ΑΠΕ), τονίζοντας ότι τα προβλήματα στα δίκτυα δεν πρέπει να χρεώνονται στην υπερπαραγωγή ενέργειας από ήλιο και άνεμο. Αντιθέτως, υπογράμμισε την ανάγκη για αυξημένες επενδύσεις στις υποδομές, ώστε να καταστεί εφικτή η σταθερή ενσωμάτωση των ΑΠΕ στο σύστημα.

Τράπεζες – Καταθέσεις – Αμοιβαία κεφάλαια 

Στροφή σε επενδυτικά προϊόντα με υψηλότερες αποδόσεις καταγράφεται από τους αποταμιευτές, με αποτέλεσμα οι ελληνικές τράπεζες να χάνουν μέρος των καταθέσεών τους. Τους πρώτους πέντε μήνες του 2025, εισροές ύψους 2,8 δισ. ευρώ κατευθύνθηκαν σε Αμοιβαία Κεφάλαια, ενώ μόνο τον Μάιο τοποθετήθηκαν 830 εκατ. ευρώ. Είχε προηγηθεί ο Απρίλιος, όπου οι τοποθετήσεις έφθασαν τα 470 εκατ. ευρώ, σε μια περίοδο διεθνούς αστάθειας, με το δολάριο να υποχωρεί πάνω από 10% και τους επενδυτές να εμφανίζονται διστακτικοί.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία της Τράπεζας της Ελλάδος (ΤτΕ), οι καταθέσεις των νοικοκυριών τον Απρίλιο αυξήθηκαν κατά 350 εκατ. ευρώ, φθάνοντας τα 148,7 δισ. ευρώ, μετά από μείωση 158 εκατ. ευρώ τον Μάρτιο. Ο ετήσιος ρυθμός μεταβολής παρέμεινε σταθερός στο 2,6%. Ωστόσο, παρά την αυξημένη ροή καταθέσεων, το συνολικό υπόλοιπο εμφανίζεται μειωμένο κατά 110 εκατ. ευρώ, λόγω της σημαντικής υποτίμησης του δολαρίου, καθώς οι λογαριασμοί αποτιμώνται σε ευρώ.

Οι τράπεζες προβλέπουν ενίσχυση των καταθέσεων λόγω της τουριστικής περιόδου, ωστόσο αναγνωρίζουν τρεις βασικές εστίες εκροών:

Επενδυτικά προϊόντα με υψηλότερες αποδόσεις: Τα Αμοιβαία Κεφάλαια και τα προϊόντα Target Maturity, που προσφέρουν αποδόσεις 1,70% – 2,20%, παραμένουν ελκυστικά. Αντίθετα, τα επιτόκια καταθέσεων παραμένουν χαμηλά. Τα νεότερα στοιχεία της ΤτΕ για τον Απρίλιο δείχνουν σταθερό μέσο επιτόκιο νέων καταθέσεων στο 0,38%, με τις καταθέσεις μίας ημέρας στα νοικοκυριά να διατηρούνται στο 0,03% και τις καταθέσεις διάρκειας έως 1 έτος να μειώνονται στο 1,33%. Παρότι η πρόσφατη μείωση επιτοκίων από την ΕΚΤ (στο 2%) και η υποχώρηση του Euribor 3μήνου στο 1,95% θα συμπιέσουν ελαφρώς τις αποδόσεις, η ζήτηση για εναλλακτικά επενδυτικά προϊόντα εκτιμάται ότι θα διατηρηθεί.

Αύξηση κόστους στέγασης: Το κόστος κατοικίας απορροφά σημαντικό ποσοστό του εισοδήματος. Σύμφωνα με την Eurostat, το 28,5% των Ελλήνων δαπανά πάνω από το 40% του διαθέσιμου εισοδήματος για στέγαση – το υψηλότερο ποσοστό στην Ε.Ε. Οι τιμές των ακινήτων αυξήθηκαν κατά 7,9% το 2024, συνεχίζοντας για 28ο συνεχόμενο τρίμηνο την ανοδική τους πορεία. Παράλληλα, τα ενοίκια αυξήθηκαν σημαντικά: ο σχετικός δείκτης ανέβηκε από τις 99,9 στις 109,7 μονάδες σε μόλις έναν χρόνο. Η ΤτΕ αναμένει περαιτέρω άνοδο το 2025, αν και με ηπιότερο ρυθμό. Πολλές αυξήσεις στα ενοίκια, ωστόσο, δεν καταγράφονται επισήμως λόγω πληρωμών εκτός συστήματος.