Από την τελευταία ειδησεογραφία αυτό που ξεχωρίζει είναι η έκθεση της JP Morgan, με τον οίκο να επιμένει πως η επερχόμενη, έστω και μετά από κάποιους μήνες, αναβάθμιση του Χ.Α. δε θα είναι τόσο θετική για την αγορά μας.

Η JP Morgan επιμένει στην αρνητική αξιολόγησή της για το ενδεχόμενο αναβάθμισης της ελληνικής χρηματιστηριακής αγοράς από τις αναδυόμενες (EM) στις ανεπτυγμένες αγορές (DM), τονίζοντας ότι η εν λόγω εξέλιξη ενδέχεται να λειτουργήσει ως αρνητικός καταλύτης για την ελληνική αγορά.

Όπως επισημαίνει, πολλές ελληνικές μετοχές –ιδίως στους χρηματοοικονομικούς και βιομηχανικούς κλάδους– είναι ιδιαίτερα μικρές συγκριτικά με τις ευρωπαϊκές ομοειδείς και κινδυνεύουν να απολέσουν τη σχετική ορατότητα και βαρύτητα στους τομεακούς δείκτες του MSCI Europe.

Χρονοδιάγραμμα Αναβάθμισης και Σύγκριση με Άλλες Χώρες

Η Ελλάδα βρίσκεται σε τροχιά αναβάθμισης από τον MSCI, με πιθανότερες ημερομηνίες εφαρμογής τον Ιούνιο ή τον Νοέμβριο του 2027, αν και το χρονοδιάγραμμα θα μπορούσε να επισπευσθεί. Εφόσον η χώρα αποχωρήσει από τον δείκτη των αναδυόμενων αγορών, άλλα μέλη –όπως η Νότια Αφρική και η Σαουδική Αραβία– ενδέχεται να επωφεληθούν από οριακές αυξήσεις βαρύτητας στον δείκτη EM.

Παράλληλα, η JP Morgan σημειώνει ότι η Πολωνία θα μπορούσε να είναι ο επόμενος υποψήφιος για ένταξη στις ανεπτυγμένες αγορές, εφόσον ενισχύσει τη λειτουργική υποδομή της κεφαλαιαγοράς της.

Αναδιάταξη Ροών και Πιθανές Εκροές

Η ενδεχόμενη αναβάθμιση της Ελλάδας δεν αναμένεται να επιφέρει σημαντικές εισροές κεφαλαίων. Αντιθέτως, η JP Morgan εκτιμά ότι θα προκύψουν εκροές ύψους περίπου 65 εκατ. δολαρίων από τα EM funds. Παρότι τα funds DM διαθέτουν συνολικά περισσότερες ελληνικές μετοχές από τα αντίστοιχα EM (κατά περίπου 5%), η Ελλάδα θα χάσει το πλεονέκτημα της αναλογικά υψηλής βαρύτητας που έχει στους δείκτες των αναδυόμενων αγορών – σήμερα αποτελεί το 4% του MSCI EMEA EM, ενώ στη νέα της θέση θα αντιστοιχεί μόλις σε 40 μονάδες βάσης του MSCI Europe και 7 bps του MSCI World.

Απώλεια Εστίασης και Αναλυτικής Κάλυψης

Η JP Morgan υπογραμμίζει ότι η αλλαγή του επενδυτικού υποδείγματος –από την εστίαση στη χώρα στην εστίαση στους επιμέρους τομείς– θα περιορίσει τη συγκριτική αξία των ελληνικών μετοχών. Μετοχές όπως της Εθνικής Τράπεζας (NBG), της ΔΕΗ (PPC) και της Metlen δεν κατατάσσονται στους κορυφαίους τίτλους των αντίστοιχων ευρωπαϊκών κλάδων, γεγονός που τις καθιστά ευάλωτες στην επενδυτική αδιαφορία.

Περαιτέρω, η υποβάθμιση του επενδυτικού ενδιαφέροντος αναμένεται να οδηγήσει σε μείωση της αναλυτικής κάλυψης, με λιγότερους και χαμηλότερης εξειδίκευσης αναλυτές να καλύπτουν την ελληνική αγορά.

Το Ζήτημα της Εξαίρεσης και η Διαβούλευση του MSCI

Η ανακοίνωση του MSCI στις 24 Ιουνίου 2025 επιβεβαιώνει ότι η Ελλάδα πληροί όλα τα ποιοτικά κριτήρια προσβασιμότητας, ωστόσο υστερεί στην πληρότητα του κανόνα που απαιτεί τουλάχιστον πέντε μετοχές με διατηρήσιμη κεφαλαιοποίηση και ρευστότητα. Ο MSCI εξετάζει πλέον το ενδεχόμενο εξαίρεσης από αυτόν τον κανόνα, με διαβούλευση προς τα ενδιαφερόμενα μέρη, η οποία, εφόσον έχει θετική έκβαση, θα ανοίξει τον δρόμο για την τελική διαβούλευση περί αναβάθμισης της χώρας.

Η JP Morgan εκτιμά ότι είναι πολύ πιθανό και οι δύο διαδικασίες διαβούλευσης να καταλήξουν θετικά, οδηγώντας στην τελική ένταξη της Ελλάδας στις ανεπτυγμένες αγορές.

Συμπεράσματα και Ιστορικό Παράδειγμα

Η JP Morgan επισημαίνει ότι το βασικό ζητούμενο σε κάθε ένταξη σε δείκτες είναι η μέγιστη επενδυτική προβολή. Η Ελλάδα, με βάρος μόλις 40 bps στον MSCI Europe, ενδέχεται να μην κατορθώσει να προσελκύσει την απαιτούμενη προσοχή, όπως έχει συμβεί με άλλες μικρές αγορές που περιλαμβάνονται στην Ευρωζώνη, αλλά παραμένουν εκτός MSCI Europe (π.χ. Σλοβενία, Σλοβακία, Βαλτικές χώρες).

Υπενθυμίζεται ότι κατά την προηγούμενη αναβάθμιση της Ελλάδας σε DM το 2001, παρατηρήθηκε σημαντική μείωση του επενδυτικού ενδιαφέροντος – εξέλιξη που, κατά την JP Morgan, κινδυνεύει να επαναληφθεί.

Τέλος, διερωτάται κατά πόσον η Ελλάδα μπορεί να προσελκύσει μεγαλύτερο επενδυτικό ενδιαφέρον συγκριτικά με χώρες όπως η Νορβηγία, η Ιρλανδία ή η Αυστρία, ενισχύοντας το επιχείρημα της αρνητικής επίπτωσης της αναβάθμισης στην εγχώρια χρηματιστηριακή αγορά.

Κλείνουμε με ένα διαφορετικό θέμα για το χρυσό.

Αντίθετα επενδυτικά μονοπάτια: Οι Αμερικανοί ξεπουλούν τον χρυσό, ενώ οι Ασιάτες συνεχίζουν τις αγορές

Οι επενδυτικές συνήθειες στις Ηνωμένες Πολιτείες και την Ασία αποκλίνουν έντονα όσον αφορά την αγορά φυσικού χρυσού σε μορφή ράβδων και νομισμάτων. Ενώ οι Αμερικανοί επενδυτές επιλέγουν μαζικά να πουλήσουν, οι Ασιάτες συνεχίζουν σταθερά να αγοράζουν.

Όπως αναφέρει το Bloomberg, πολλοί πολίτες στις ΗΠΑ που κατείχαν χρυσό στο σπίτι τους – είτε σε μορφή ράβδων είτε νομισμάτων – προχωρούν σε ρευστοποίηση, εκμεταλλευόμενοι τη σημαντική άνοδο των τιμών του μετάλλου την τελευταία διετία. Οι μικροεπενδυτές στις ΗΠΑ εμφανίζονται αδιάφοροι απέναντι στις γεωπολιτικές και εμπορικές εντάσεις, ακολουθώντας διαφορετική πορεία από αυτή των κεντρικών τραπεζών και των κρατικών θεσμών που εξακολουθούν να ενισχύουν τις αγορές τους.

Ο Philip Newman, επικεφαλής της εταιρείας συμβουλευτικών ερευνών Metals Focus Ltd., παρατηρεί ότι αρκετοί μικροεπενδυτές στις ΗΠΑ ανήκουν στον Ρεπουμπλικανικό χώρο και τείνουν να υποστηρίζουν την πολιτική του Ντόναλντ Τραμπ, γεγονός που περιορίζει την ανάγκη τους να «ασφαλιστούν» μέσω χρυσού.

Άνοδος τιμών και αβεβαιότητα στις προβλέψεις

Η τιμή του χρυσού έχει αυξηθεί κατά 59% από τις αρχές του 2024, φτάνοντας στα 3.274,33 δολάρια ανά ουγγιά την περασμένη Παρασκευή. Ωστόσο, η εικόνα για τη συνέχεια του ράλι παραμένει ασαφής: Η Goldman Sachs διατηρεί πρόβλεψη για 4.000 δολάρια το 2026, η Morgan Stanley προβλέπει 3.800 μέχρι το τέλος του 2025, ενώ η Citigroup εκτιμά πτώση κάτω από τις 3.000 δολάρια εντός του επόμενου έτους

Υπερπροσφορά και πτώση πωλήσεων στις ΗΠΑ

Η αμερικανική αγορά έχει κατακλυστεί από διαθέσιμο χρυσό, οδηγώντας τους εμπόρους πολύτιμων μετάλλων να μειώσουν σημαντικά τα περιθώρια κέρδους για να προσελκύσουν αγοραστές. Η Money Metals Exchange, για παράδειγμα, διαθέτει πλέον τα χρυσά American Eagle του ενός ουγγιού με μόλις 20 δολάρια πάνω από την τιμή spot – σημαντική πτώση σε σχέση με τα 175 δολάρια που ίσχυαν πριν τέσσερα χρόνια.

Παράλληλα, η αποζημίωση για όσους πωλούν στο ανταλλακτήριο έχει μειωθεί δραστικά: από τα 121 δολάρια επιπλέον το 2021, σήμερα καλούνται να πληρώσουν περίπου 20 δολάρια.

Αυτή η υπερπροσφορά έχει οδηγήσει σε κατάρρευση των πωλήσεων των νέων προϊόντων, με τις πωλήσεις των χρυσών νομισμάτων του Νομισματοκοπείου των ΗΠΑ να καταγράφουν πτώση άνω του 70% τον Μάιο, σε σχέση με τον αντίστοιχο μήνα του προηγούμενου έτους.

Σύμφωνα με τη Metals Focus, η ζήτηση για χρυσό σε νομίσματα και ράβδους παρουσιάζει συνεχή κάμψη εδώ και τρία χρόνια σε ΗΠΑ και Δυτική Ευρώπη, ενώ παγκοσμίως αυξάνεται. Το 2024 καταγράφηκε η μεγαλύτερη απόκλιση από το 2014, με την τάση να συνεχίζεται και στο πρώτο τρίμηνο του 2025, κυρίως λόγω των μαζικών πωλήσεων στις ΗΠΑ.

Η Ασία επενδύει στον χρυσό ως ασπίδα αβεβαιότητας

Αντίθετα, η περιοχή Ασίας-Ειρηνικού παρουσίασε αύξηση 3% στη ζήτηση φυσικού χρυσού κατά το πρώτο τρίμηνο, με την Κίνα να ενισχύει τις αγορές της κατά 12% ετησίως, σύμφωνα με το Παγκόσμιο Συμβούλιο Χρυσού. Η Νότια Κορέα, η Σιγκαπούρη, η Μαλαισία και η Ινδονησία ξεπέρασαν το 30% σε ετήσια αύξηση.

Σε πολλές ασιατικές χώρες, οι επενδυτές εγκαταλείπουν τα κοσμήματα και στρέφονται καθαρά σε επενδυτικό χρυσό. Η αβεβαιότητα γύρω από τις εμπορικές εντάσεις και οι φόβοι για αποδυνάμωση των τοπικών νομισμάτων ενισχύουν τη θέση του χρυσού ως ασφαλές καταφύγιο.