Με το δημογραφικό να είναι ένα από τα μεγαλύτερες προβλήματα
της χώρας μας. Ένα πρόβλημα το οποίο όπως πολλές φορές
έχουμε γράψει περιπλέκει σε μεγάλο βαθμό και τις μελλοντικές
οικονομικές προοπτικές της χώρας. Το Reuters είχε προσφάτως
ένα πολύ ενδιαφέρον άρθρο, στο οποίο συνδέει την πανδημία
του Covid-19 με το δημογραφικό πρόβλημα της χώρας ….
Όπως χαρακτηριστικά έγραψε το Reuters, η
πανδημία φαίνεται πως αποτρέπει τους μέλλοντες γονείς από το
να προχωρήσουν στη δημιουργία οικογένειας στις περισσότερες
χώρες της Γηραιάς Ηπείρου, αλλά κυρίως στις νότιες, από την
Ιταλία και την Πορτογαλία μέχρι την Ισπανία και την Ελλάδα,
όπου το δίχτυ ασφαλείας είναι ασθενέστερο και ήδη ο αριθμός
των γεννήσεων έφθινε δραματικά. Στην Πορτογαλία, λόγου χάριν,
το 2000 ο ετήσιος αριθμός γεννήσεων ανερχόταν σε 120.000,
ενώ ήταν μόλις 86.000 πέρυσι, δηλαδή μειώθηκαν 39%.
Επειτα
από περιόδους ύφεσης, η πτώση είναι μεγαλύτερη, όπως στην
τωρινή περίσταση του κορωνοϊού. Αν αυτήν τη στιγμή υπάρχουν
συναισθηματικής υφής προβλήματα για τα νέα ζευγάρια που
θέλουν να τεκνοποιήσουν, μακροπρόθεσμα θα υπάρχουν και
οικονομικά προβλήματα για τις αντίστοιχες χώρες, οι οποίες
θα αγωνίζονται χρόνια για να σταθούν στα πόδια τους.
Λιγότερες γεννήσεις σημαίνει λιγότεροι εργαζόμενοι, με
αποτέλεσμα να επιβαρυνθεί η παραγωγή. Επιβάρυνση, όμως, θα
υποστούν το συνταξιοδοτικό σύστημα και το κράτος πρόνοιας,
διευρύνοντας το χάσμα ανάμεσα στον πλούσιο Βορρά της Ευρώπης
και στον φτωχότερο Νότο.
«Παρακολουθεί
κανείς ρεπορτάζ στην τηλεόραση και σε άλλα Μέσα σχετικά με
το πώς, εκμεταλλευόμενοι την καραντίνα, οι άνθρωποι
προσπαθούν να κάνουν παιδιά, αλλά αυτή η συμπεριφορά είναι
το αντίθετο από ό,τι επιτάσσει η λογική», παρατηρεί η Βανέσα
Κούνα, ειδική γονιμότητας, φύλου και οικογενειακών θεμάτων
στο Πανεπιστήμιο της Λισσαβώνας. «Η πανδημία θα επιφέρει
σοβαρές επιπτώσεις», προσθέτει. Η 35χρονη φυσικοθεραπεύτρια,
ειδική στην αποκατάσταση ασθενών, Ιρένε Πονταρέλι σχεδίαζε
να κάνει το πρώτο της παιδί φέτος μετά επτά χρόνια γάμου.
Εργαζόταν δύο χρόνια στη Φεράρα της Β. Ιταλίας, 550
χιλιόμετρα μακριά από τον σύζυγό της Τόνι, αλλά τελικά βρήκε
δουλειά στη γενέτειρά της Ισέρνια. Εμοιαζε ιδανική η
συγκυρία, όμως ξέσπασε ο ιός και από τον Μάρτιο έως τον
Ιούλιο δεν συναντήθηκε μαζί του.
«Τα
νοσοκομεία μας, ειδικά στον Νότο, καταρρέουν και φαντάζομαι
τον εαυτό μου στην πτέρυγα τοκετών, μόνη μου, σε ένα σύστημα
υγείας δυσλειτουργικό. Δεν είναι η κατάλληλη στιγμή να
φέρεις στον κόσμο ένα μωρό», εξομολογείται. Η Μαρία Βικάριο,
πρόεδρος του εθνικού τάγματος μαιών της Ιταλίας, επισημαίνει
ότι κατά την εκτίμησή της η κρίση θα επηρεάσει δυσμενώς τις
γεννήσεις το 2021. «Οι Ιταλίδες γεννούν όταν αισθάνονται
ασφάλεια εργασιακή και οικονομική, αλλά και από πλευράς
υγείας. Τώρα όλα αυτά βάλλονται από την πανδημία», τονίζει.
Βέβαια, η περιφέρεια Λάτσιο πέριξ της Ρώμης είχε φέτος
τριπλάσιες γεννήσεις, διότι, όπως εξηγεί η κ. Βικάριο, οι
έγκυοι φοβούνταν να πάνε στο νοσοκομείο για εξετάσεις. Στη
Σουηδία, τώρα, όπου το προνοιακό σύστημα είναι γενναιόδωρο
και αποτελεσματικό, η Εβα Νόρντλουντ, πρόεδρος της σουηδικής
ένωσης μαιών, παρατηρεί ότι συμβαίνει το ακριβώς αντίθετο. «Υπάρχουν
κέντρα αρωγής εγκυμοσύνης, τα οποία δεν μπορούν να
διαχειριστούν τον αυξανόμενο αριθμό εγκύων», επισημαίνει.
Ο μέσος όρος
γεννήσεων στην Ευρώπη φθάνει στα υψηλότερα σε Γαλλία,
Σουηδία και Δανία, της τάξης άνω του 1,7 ανά άτομο,
ακολουθεί η Γερμανία με 1,5 και με κάτω του 1,3 γεννήσεων
ανά άτομο σε Ιταλία και Ισπανία. Σε έρευνα του Καθολικού
Πανεπιστημίου του Μιλάνου, είναι συχνότερο το φαινόμενοι οι
νέοι άνθρωποι να ακυρώνουν τον σχεδιασμό για οικογένεια στην
Ιταλία και στην Ισπανία παρά στη Βρετανία, στη Γαλλία και
στη Γερμανία. Ο κοινωνιολόγος Ρούι Πίρες στο Πανεπιστημιακό
Ινστιτούτο της Λισσαβώνας αναγνωρίζει ως βασικούς παράγοντες
της μειωμένης γεννητικότητας την ανισότητα των γυναικών και
την ανεπαρκή κρατική στήριξη στο μεγάλωμα των παιδιών. Η
Ισπανία και η Ιταλία ακόμη υφίστανται τις επιπτώσεις της
διπλής ύφεσης εξαιτίας της χρηματοπιστωτικής κρίσης και της
κρίσης χρέους το διάστημα 2008-2012, ενώ στην Πορτογαλία και
στην Ελλάδα οι άνθρωποι σε ηλικία δημιουργίας οικογένειας
χειμάζονταν περισσότερο στη διάρκεια της τελευταίας ύφεσης.
|