Όπως πριν από μερικές ημέρες έγραψε στο Social Europe, η
Monique Goyens (γενική διευθύντρια της Ευρωπαϊκής Οργάνωσης
Καταναλωτών/BEUC), τo έργο μετάβασης σε μία κοινωνία με
μηδενικό ανθρακικό αποτύπωμα μοιάζει τιτάνιο, αλλά τα όσα
οφέλη προκύψουν δεν θα αφορούν μόνον τη διάσωση του πλανήτη.
Θα έχουν και μακροπρόθεσμο θετικό αντίκτυπο και για όσους
επιβιώνουν με δυσκολία στην Ευρώπη. Σήμερα, σχεδόν 50
εκατομμύρια άνθρωποι στις χώρες της Ευρωπαϊκής Ενωσης
αγωνίζονται να κρατήσουν ζεστά τα σπίτια τους και να
πληρώσουν τους λογαριασμούς τού ρεύματος.
Σύμφωνα με την Monique Goyens, πολλοί αντιμετωπίζουν κοινά
προβλήματα. Κατοικίες με ελάχιστη θερμομόνωση, χρεώσεις που
δεν αντιστοιχούν στην κατανάλωση και ανεπαρκής ενημέρωση για
την εξοικονόμηση ενέργειας ή ένας συνδυασμός των παραπάνω.
Οσοι ανήκουν στα χαμηλά εισοδηματικά κλιμάκια καλούνται να
πληρώσουν ολοένα και μεγαλύτερο μερίδιο του προϋπολογισμού
τους για τη θέρμανση και το ηλεκτρικό και συγκεκριμένα
ποσοστό 9% το 2014 από το 6% το 2000. Σε βραχυπρόθεσμο
ορίζοντα είναι πολύ πιο λογικό να εξοικονομούν ενέργεια παρά
να επενδύουν σε φωτοβολταϊκά συστήματα, τζάκια πέλετ ή σε
αντλίες θερμότητας. Οπότε η επιλογή δεν θα πρέπει να είναι
μεταξύ του ή έχω ένα ζεστό σπίτι ή μπορώ να έχω φαγητό στο
τραπέζι. Κι αυτό γιατί εάν οι άνθρωποι ζεστάνουν το σπίτι
τους λιγότερο ενεργοβόρα, θα πληρώνουν ευκολότερα τους
λογαριασμούς τους. Βέβαια, το να πεισθούν να κινητοποιηθούν
προς αυτήν την κατεύθυνση είναι περίπλοκο.
Μπορεί όσοι βρίσκονται στα πρόθυρα ενεργειακής φτώχειας να
αισθάνονται πως τους έχουν πνίξει τα προβλήματα και να
θεωρούν πως πρέπει να δώσουν βάρος σε άλλα θέματα, όπως την
ένδυση ή το φαγητό. Συχνά μπορεί απλά να μη γνωρίζουν τι
λύσεις υπάρχουν, ενώ οι κυβερνήσεις και όσοι σύμβουλοι και
ειδικοί για την ενέργεια καλό θα ήταν να μην περιορίζονται
σε συστάσεις, που αναρτούν σε μία συναφή ιστοσελίδα. Στην
Ευρωπαϊκή Οργάνωση Καταναλωτών πιστεύουμε πως βρήκαμε έναν
απλό αλλά και ταυτόχρονα και καινοτόμο τρόπο να βοηθήσουμε
όσους αντιμετωπίζουν την ενεργειακή φτώχεια ή κινδυνεύουν
από αυτήν. Αυτή τη στιγμή τελεί υπό δοκιμή το πρόγραμμα
STEP (Λύσεις για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας),
στο οποίο συμμετέχουμε ως εταίροι και χρηματοδοτούμεθα από
την πρωτοβουλία της Ε.Ε. «Ορίζοντας 2020/Horizon 2020». Εάν
τα αποτελέσματα αποδειχθούν ικανοποιητικά, θα υπάρχει
σοβαρός λόγος να επεκταθεί γενικότερα στις χώρες της Ε.Ε. Οι
οργανώσεις καταναλωτών είναι εν γένει αξιόπιστες χάρις στην
ανεξαρτησία τους, ενώ συνήθως έχουν εμπειρία στο να παρέχουν
συμβουλές σχετικά με την κατανάλωση ενέργειας. Υπάρχει ένας
τρόπος να αντιμετωπιστεί το θέμα της αξιοπιστίας όσον αφορά
την ενεργειακή φτώχεια: όσοι βρίσκονται μπροστά σε αυτόν τον
κίνδυνο γενικά δεν εμπιστεύονται όσους τους δίνουν συμβουλές
και ειδικά εάν προέρχονται από τον ιδιωτικό τομέα. Ισως οι
οργανώσεις καταναλωτών να στερούνται την άμεση επαφή με
όσους πραγματικά χρειάζονται βοήθεια και αυτό μπορεί να
αντιμετωπιστεί μέσω της συνεργασίας με οργανώσεις και
οργανισμούς που την έχουν ήδη. Πρόκειται για φορείς όπου ήδη
οι εργαζόμενοι που βρίσκονται στην πρώτη γραμμή συνδράμουν
τις ευάλωτες ομάδες σε θέματα υγείας, διατροφής ή στα
οικονομικά τους.
Μέσω του προγράμματος STEP, κάθε οργάνωση καταναλωτών
συνεργάζεται με φορείς, όπως οι παραπάνω σε διαφορετικές
χώρες της Ε.Ε., και εκπαιδεύει τους εργαζομένους τους στο
πώς θα διαχειριστούν την ενεργειακή φτώχεια. Συνεπώς είτε οι
εργαζόμενοι θα συμβουλεύσουν απευθείας τους ανθρώπους είτε
θα τους παραπέμψουν σε καταναλωτικές ενώσεις, που θα
μπορέσουν να τους βοηθήσουν. Η συνδρομή τους αυτή έγκειται
στο να τοποθετηθούν θερμοστάτες, να μονωθούν παράθυρα και να
δοθούν πληροφορίες για ανάλογες χρεώσεις στην ενέργεια και,
εάν παραστεί ανάγκη, να ενημερωθούν οι καταναλωτές για το
πού μπορούν να ζητήσουν οικονομική βοήθεια για πιο ακριβές
εγκαταστάσεις μόνωσης. Τέλος, δεν έχουν ακόμα ενημερωθεί οι
καταναλωτές για τον κίνδυνο ενεργειακής φτώχειας και πώς να
τον απομακρύνουν, αλλά σε αυτό οι καταναλωτικές οργανώσεις
δεν μπορεί να είναι μόνες – πρέπει να ενεργοποιηθούν και οι
κυβερνήσεις.
|