Με τους οικονομολόγους – αναλυτές ανά τον κόσμο να
προσπαθούνε να σκιαγραφήσουνε την επόμενη ημέρα, το Reuters
έγραψε προσφάτως πως η πανδημία
έχει ανατρέψει κάθε συντηρητική άποψη που επικρατούσε στον
οικονομικό και χρηματοπιστωτικό κλάδο. Ιδέες που άλλοτε
θεωρούνταν ακραίες, όπως η καταβολή μισθών στον ιδιωτικό
τομέα από τις κυβερνήσεις, εφαρμόζονται πλέον κατά κόρον.
Κατά τον ίδιο τρόπο φαίνεται πως η κρίση θα φέρει στο
προσκήνιο και προτάσεις για αυξημένη φορολογία σε ορισμένες
επιχειρήσεις.
Είναι
ακόμη πολύ νωρίς, ώστε να επιβληθούν νέοι φόροι. Οι
κυβερνήσεις δαπανούν απεριόριστα, προκειμένου να μετριάσουν
τον οικονομικό αντίκτυπο του κορωνοϊού και να αποτρέψουν μία
παρατεταμένη ύφεση. Οταν επιστρέψουμε στην κανονικότητα, οι
περισσότεροι καταναλωτές και επιχειρήσεις θα θέλουν κατά
πάσα πιθανότητα να αποταμιεύσουν περισσότερο και να ξοδέψουν
λιγότερο από πριν. Συνεπώς, τα δημοσιονομικά ελλείμματα θα
επωμισθούν το επιπλέον βάρος.
Κάποια
στιγμή, όμως, οι κυβερνήσεις θα κληθούν να διορθώσουν τη
ζημία στους ισολογισμούς τους. Το δημόσιο χρέος στον
ανεπτυγμένο κόσμο αναμένεται πως θα αυξηθεί κατά μέσον όρο
περίπου στο 120% του ΑΕΠ, σύμφωνα με το ΔΝΤ. Μια επανάληψη
της οικονομικής λιτότητας που ακολούθησε τη χρηματοπιστωτική
κρίση του 2008 είναι αδύνατη, καθώς η διόρθωση των σφαλμάτων
που αναδείχθηκαν στα υγειονομικά συστήματα λόγω του
κορωνοϊού απαιτούν περισσότερες δαπάνες. Οι πολιτικοί δεν θα
τολμήσουν να επαναφέρουν τη δημόσια οργή που προκλήθηκε από
τις παλαιότερες περικοπές και οδήγησαν στην αύξηση του
λαϊκισμού.
Πιο πιθανό
είναι πως θα αυξηθεί η φορολογία. Η στήριξη από τα κράτη και
τις κεντρικές τράπεζες έδωσαν κίνητρο στους επενδυτές να
συντηρήσουν τα χρηματιστήρια και την αγορά ομολόγων, ενώ τα
χαμηλότατα επιτόκια δανεισμού συντηρούν την αγορά ακινήτων.
Θα ενισχυθούν οι εκκλήσεις για φορολογία των πλουσίων, όπως
είχε προτείνει η υποψήφια των Δημοκρατικών στις ΗΠΑ
Ελίζαμπεθ Γουόρεν για φορολόγηση των Αμερικανών των οποίων η
περιουσία ξεπερνάει τα 50 εκατ. δολάρια. Ωστόσο, τέτοιου
είδους μέτρα ενδέχεται να επιβαρύνουν τους ηλικιωμένους, οι
οποίοι βρίσκονται σε μεγαλύτερο κίνδυνο λόγω κορωνοϊού.
Μία άλλη
λύση για τις κυβερνήσεις θα ήταν να στοχεύσουν στα εταιρικά
κέρδη. Πολλά κράτη έχουν ήδη εξαιρέσει από τα προγράμματα
στήριξης τις επιχειρήσεις που βρίσκονται σε φορολογικούς
παραδείσους. Οταν περιοριστεί ο ρυθμός αύξησης των
κρουσμάτων, οι εταιρείες αυτές θα δεχθούν ακόμη περισσότερες
πιέσεις για υψηλότερη φορολογία. Ορισμένοι πολιτικοί
ενδέχεται να υποστηρίξουν ακόμη και τη φορολόγηση των
συναλλαγών.
Οι
εκκλήσεις για υψηλότερη φορολόγηση των τεχνολογικών κολοσσών,
μία διαδικασία που είχε ήδη ξεκινήσει στην Ευρώπη, θα
αυξηθούν, καθώς έχει μεσολαβήσει μία περίοδος κατά την οποία
η Amazon και η Alphabet απέκτησαν ακόμη περισσότερη δύναμη.
Επιχειρήσεις που επωφελήθηκαν από την κρίση, όπως
διαδικτυακές πλατφόρμες ή εταιρείες κατασκευής ιατρικού
εξοπλισμού, ενδέχεται να βρεθούν στο στόχαστρο της
φορολογίας.
Η κρίση
του κορωνοϊού ενδέχεται επίσης να επιφέρει ορισμένες αλλαγές
στο φορολογικό σύστημα, οι οποίες θα έπρεπε να είχαν γίνει
προ πολλού. Κατ’ αρχάς θα μπορούσε να αρθεί το όριο της
φορολόγησης με βάση το χρέος. Η φορολόγηση των εσόδων μετά
την αφαίρεση των τόκων δίνει στις επιχειρήσεις ένα κίνητρο
να δανειστούν. Η διόρθωση αυτού του λάθους δεν θα είναι
εύκολη και κατά πάσα πιθανότητα δεν θα συγκεντρώσει πολλά
έσοδα, αλλά θα καθιστούσε τις οικονομίες λιγότερο ευάλωτες
σε μελλοντικές κρίσεις χρέους.
Αντίστοιχα,
όσοι υποστηρίζουν τη φορολόγηση των εκπομπών αέριων ρύπων θα
ασκήσουν πίεση για ένα τέτοιο μέτρο, το οποίο θα βοηθήσει
στην αντιμετώπιση της κλιματικής αλλαγής. Η ραγδαία αύξηση
των τιμών του πετρελαίου δημιουργεί μία ευκαιρία για αύξηση
της φορολογίας χωρίς να πλήττονται άμεσα οι καταναλωτές.
|
