Ποια διδάγματα μπορούν να εξαχθούν από τις πρώτες 100 ημέρες
της αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ευρωπαϊκή
Ενωση (Brexit);
Αυτό έγραφε πριν από μερικές ημέρες το Bloomberg,
σχολιάζοντας πως το
σίγουρο είναι πως πρόκειται για περισσότερα από ένα. Το χάος,
το οποίο παρατηρείται τους τελευταίους μήνες, φανερώνει την
όλη δυσκολία και ίσως να μοιάζει περιττό ακόμη και το να
προσπαθήσουμε να προβούμε σε προβλέψεις εν μέσω τέτοιας
αβεβαιότητας. Εν πρώτοις, η πανδημία και οι επιπτώσεις της
έχουν υπερκαλύψει τα βραχυπρόθεσμα αποτελέσματα της
αποχώρησης του Ηνωμένου Βασιλείου από την Ε.Ε. Εξαιτίας του
κορωνοϊού η οικονομία της Βρετανίας υποχώρησε, ο όγκος των
συναλλαγών συρρικνώθηκε και πάμπολλες θέσεις εργασίας
χάθηκαν, ενώ υπάρχει το ενδεχόμενο να μην επανέλθουν και
ποτέ. Συν τοις άλλοις, η προσαρμογή στα δεδομένα της εξόδου
από την Ε.Ε. μόλις ξεκίνησε. Πολλές από τις προσωρινές
ρυθμίσεις ακόμα τελούν εν ισχύι. Νέες και σημαντικές
συμφωνίες, οι οποίες συμπεριλαμβάνουν και εκείνες οι οποίες
θα καθορίσουν το μέλλον του Σίτι του Λονδίνου ως
χρηματοπιστωτικού και οικονομικού κόμβου, δεν έχουν ακόμη
τεθεί υπό διαπραγμάτευση. Θα περάσει λίγος καιρός, έως ότου
το πλήρες νόημα του Brexit από πλευράς νομικής καταστεί
σαφές, ενώ θα πρέπει να παρέλθουν χρόνια, προτού αποτιμηθούν
τα αποτελέσματά του.
Επί του
παρόντος, διογκώνονται οι επιπλοκές. Παραδείγματος χάριν,
ποιος θα μπορούσε να προβλέψει ακόμα και προ τριμήνου ότι η
πανδημία του κορωνοϊού θα δικαίωνε τον Βρετανό πρωθυπουργό
Μπόρις Τζόνσον; Τότε φαινόταν πως η χώρα είχε μία από τις
χειρότερες επιδόσεις διεθνώς ως προς την αντιμετώπιση της
κρίσης λόγω υψηλών ποσοστών κρουσμάτων και θανάτων. Στην
Ευρωπαϊκή Ενωση αντιθέτως οι χώρες φαίνονταν πιο επιδέξιες.
Στη συνέχεια, όμως, το Ηνωμένο Βασίλειο διαχειρίστηκε
αποτελεσματικά τη διάθεση των εμβολίων, ενώ η Ε.Ε. απέτυχε
παταγωδώς. Σε νέα δημοσκόπηση του Bloomberg φαίνεται ότι η
θετική προσέγγιση της εξόδου από την Ε.Ε. βρίσκει σήμερα
περισσότερους υποστηρικτές από όσο το 2016 με το τότε
δημοψήφισμα. Σχεδόν τα δύο τρίτα των ενηλίκων αποφαίνονται
πως το γεγονός της μη συμμετοχής στην Ευρωπαϊκή Ενωση λειτούργησε
υπέρ του προγράμματος εμβολιασμών στο Η.Β. Εάν, μάλιστα,
διενεργείτο τώρα δημοψήφισμα για το Brexit, η έρευνα
διαπίστωσε ότι το ποσοστό υπέρ αυτού θα ήταν υψηλότερο από
το αντίστοιχο του 2016. Πέραν τούτου, υπάρχει ακόμα ένα
επικίνδυνο αποτέλεσμα της εξόδου.
Οι
πρόσφατες ταραχές στη Β. Ιρλανδία επανέφεραν τις μνήμες από
τη μακρά διένεξη, η οποία προηγήθηκε της Συμφωνίας του 1998.
Το μείζον θέμα, δηλαδή η αποφυγή των σκληρών συνόρων μεταξύ
της Β. Ιρλανδίας και της Ιρλανδίας και η ελαχιστοποίηση των
περιορισμών στις εμπορικές συναλλαγές μεταξύ της πρώτης και
του Ηνωμένου Βασιλείου, είναι δυσεπίλυτο – στη διάρκεια των
διαπραγματεύσεων μεταξύ Λονδίνου και Βρυξελλών δυναμίτιζε τη
διαδικασία. Και τώρα εκδηλώνεται οργή. Η απογοήτευση για τις
επιπτώσεις των ελέγχων των εμπορικών συναλλαγών, που φθάνουν
στη Β. Ιρλανδία και προέρχονται από την υπόλοιπη Βρετανία,
σε συνδυασμό με τον θυμό και την ανυπομονησία της πανδημίας
αποτελεί εκρηκτικό μείγμα. Το Brexit αποσταθεροποίησε τη
Συμφωνία. Ακόμα ένα φλέγον ζήτημα είναι η ανεξαρτησία της
Σκωτίας. Το φιλοευρωπαϊκό Εθνικό Κόμμα αναμένει καλά
αποτελέσματα στις επικείμενες εκλογές, κι αν επαληθευθεί, οι
πιέσεις για δημοψήφισμα με θέμα την αποχώρηση της Σκωτίας
από το Η.Β. θα ενταθούν.
Τέλος,
παρά την αβεβαιότητα και την αδυναμία να προβλεφθεί το
μέλλον, η έξοδος της Βρετανίας δεν θα αντιστραφεί. Το βασικό
δίδαγμα, τέλος, έγκειται στο ότι είναι ζωτικής σημασίας η
Βρετανία και η Ε.Ε. να ξεπεράσουν την πικρία του χωρισμού
και να δράσουν ως φίλοι. Η νίκη κατά της πανδημίας και η
οικονομική ανάπτυξη απαιτούν τη μεταξύ τους συνεργασία.
|
