Δεν υπάρχει καμία αμφιβολία πως το ζήτημα του ολοένα
αυξανόμενου πληθωρισμού απασχολεί όλο και περισσότερους, με
μεγάλα ερωτηματικά για τις επιπτώσεις που θα υπάρξουνε στην
παγκόσμια οικονομία και τον τρόπο που θα αντιδράσουνε οι
κεντρικές τράπεζες δεδομένου ότι βρίσκονται σε μια παγίδα,
από τη μια της οικονομικής κρίσης και από την άλλη των
ανησυχιών για το φαινόμενο του πληθωρισμού.
Είναι χαρακτηριστικό ότι
όπως πριν από μερικές ημέρες έγραψε το Reuters, οι κεντρικές
τράπεζες μετακινούνται από τη μία άκρη του φάσματος στην
άλλη, καθώς ύστερα από χρόνια προσπαθειών να δημιουργήσουν
πιο πολύ πληθωρισμό, ξαφνικά υπάρχει «πλεόνασμα». Τον
Απρίλιο ο Δείκτης Τιμών Καταναλωτή στις ΗΠΑ ανήλθε δραστικά
κατά 4,2%, σε ετήσια βάση.
Πρόκειται
για τον ταχύτερο ρυθμό ανόδου από το 2008. Τον παλιό καιρό
ίσως τα απροσδόκητα στοιχεία του Απριλίου να είχαν
υποχρεώσει τις Αρχές για τη χάραξη της νομισματικής
πολιτικής ώστε να σπεύσουν να αυξήσουν τα επιτόκια.
Εντούτοις, ο πρόεδρος της Ομοσπονδιακής Τράπεζας των ΗΠΑ, κ.
Πάουελ, όπως και οι ομόλογοί του στις άλλες κεντρικές
τράπεζες του κόσμου, πιστεύει πως πρόκειται για μεταβατικό
φαινόμενο. Θα τηρήσει στάση αναμονής, έως ότου η οικονομία
θεραπευθεί από τον κορωνοϊό. Η στρατηγική του αναμένεται να
τεθεί σε δοκιμασία εξαιτίας της σπανιότητας των εξής: των
εμπορευμάτων, των ενδιάμεσων αγαθών, τα οποία χρειάζονται οι
επιχειρήσεις για να τα καταστήσουν τελικά προϊόντα και των
εργατικών χεριών.
Η διόγκωση
των τιμών στις πρώτες ύλες, από την ξυλεία έως το
σιδηρομετάλλευμα, έχει οδηγήσει τον Δείκτη Εμπορευμάτων του
Bloomberg, ο οποίος παρακολουθεί 21 εμπορεύματα, σε άνοδο
20% από τις αρχές του χρόνου. Αυτό έχει να κάνει με το ότι η
άνοδος ξεκίνησε από χαμηλά, ενώ και η ζήτηση εντάθηκε λόγω
του ότι η παγκόσμια οικονομία ανακάμπτει. Αυτό από μόνο του,
όμως, δεν επαρκεί να δημιουργηθεί μία πληθωριστική δίνη. Τα
ενδιάμεσα αγαθά, βέβαια, όπως οι ημιαγωγοί, τώρα κοστίζουν
περισσότερο και το γεγονός πως παρατηρείται υγιής ανάπτυξη
δίνει τη δυνατότητα στις κατασκευάστριες εταιρείες να
περάσουν τα κόστη στην πελατεία τους. Ερευνα της JPMorgan
τον Απρίλιο για τους διευθυντές προμηθειών κατέδειξε τη
μεγαλύτερη άνοδο στις τιμές πώλησης στην Ιστορία. Οταν
επιχειρήσεις τύπου Procter & Gamble και Kimberly-Clark
διατείνονται πως θα χρεώνουν περισσότερο τα προϊόντα τους
στις ΗΠΑ, τότε οι καταναλωτές θα πληρώνουν πιο πολλά. Πάντως,
η αναστάτωση στις προμήθειες θα εξασθενήσει. Αλλά το εάν ο
πληθωρισμός των ΗΠΑ διατηρηθεί υψηλός, θα εξαρτηθεί από το
πόσο θα διαρκέσει αυτή η παράδοξη έλλειψη εργατικού
δυναμικού.
Ο δείκτης
ανεργίας διαμορφώνεται στα υψηλά επίπεδα του 6,1%, αν και
την προηγούμενη εβδομάδα τα στοιχεία του Ινστιτούτου
Διαχείρισης Προμηθειών για τον κλάδο των υπηρεσιών έδειξαν
ότι κάποιες επιχειρήσεις δυσκολεύθηκαν τον προηγούμενο μήνα
να εξεύρουν και να διατηρήσουν ειδικευμένο και ανειδίκευτο
προσωπικό. Κι αυτό μάλλον θα περάσει. Τα θέματα φύλαξης των
παιδιών θα υποχωρήσουν, ενώ, στο μεταξύ, η ζήτηση για
εργατικά χέρια εκτινάσσεται. Οπότε ίσως οι εργοδότες θα
πρέπει να δίνουν υψηλότερους μισθούς για να καλύψουν τις
κενές θέσεις και να κρατήσουν υπαλλήλους, όταν εκείνοι
βλέπουν τις τιμές στα ράφια να αυξάνονται κι αυτό ίσως
γεννήσει έναν αυτοτροφοδοτούμενο πληθωρισμό, που ίσως να
ξεπερνά ακόμα και την αντοχή του Πάουελ.
|
