Με τα βλέμματα για ακόμη μια χρονιά να είναι στις αρχές της
νέας χρονιάς στο Forum του Davos, όπου φέτος θα συμμετέχει
και ο πάντα απρόβλεπτος D. Trump. Αρκετοί είναι αυτοί που
πιστεύουνε πως πλέον ο θεσμός σε μεγάλο βαθμό έχει χάσει το
κύρος του. Χαρακτηριστικά ήτανε και τα όσα έγραψαν οι New
York Times. Ειδικότερα, λίγες εβδομάδες προτού το Παγκόσμιο
Οικονομικό Φόρουμ γιορτάσει την 50ή επέτειό του στο Νταβός
της Ελβετίας, ο αριστοκράτης δημιουργός της εκδήλωσης,
Κλάους Σβαμπ, ήταν σκεπτικός. Σε συνέντευξη στα γραφεία του
στο Μανχάταν, ο κ. Σβαμπ λυπήθηκε για την εμφανή υποχώρηση
από τα ιδεώδη που κάποτε
είχε προασπιστεί για μισόν αιώνα.
Όπως
έγραψαν οι New York Times, τα ανοιχτά σύνορα, η φιλελεύθερη
δημοκρατία, η ελεύθερη αγορά βρίσκονται υπό απειλή παντού
στον κόσμο. Εντούτοις, το τοπίο που διαμορφώνεται είναι
εκείνο της αύξησης του εθνικισμού και του απολυταρχισμού,
καθώς και της επιθυμίας του κινεζικού οικονομικού συστήματος
να ανταγωνιστεί τον δυτικό καπιταλισμό.
Οσοι
συμμετέχουν στο Νταβός ανησυχούν για την ανισότητα, μολονότι
τα δωμάτια στα ξενοδοχεία της περιοχής –εάν καταφέρεις να
βρεις– κοστίζουν πάνω από 500 δολάρια τη διανυκτέρευση.
Αρκετοί εκφράζουν την ανησυχία τους για την κλιματική αλλαγή,
όμως φθάνουν στην εκδήλωση με ιδιωτικά jets. Κάποτε ήταν
πηγή έμπνευσης για διεθνή συνεργασία, όμως το Νταβός
μετατράπηκε στην τελευταία φράση ενός ανέκδοτου.
«Αυτό με
πληγώνει», είπε ο κ. Σβαμπ. Ομως, δεν αποθαρρύνθηκε. Στα 81
του χρόνια ο κ. Σβαμπ, όπως συνηθίζεται να λέγεται,
παραμένει η κινητήριος δύναμη που βρίσκεται πίσω από το
Παγκόσμιο Οικονομικό Φόρουμ. Θα έχει τη θέση του προέδρου
κατά τη διάρκεια των συναντήσεων στο Νταβός, χαιρετώντας
τους επίσημους αξιωματούχους, εκφράζοντας τη γνώμη του από
την κεντρική σκηνή του Congress Center και δίνοντας το «παρών»
σε δείπνα. O κ. Σβαμπ έχει τη δυνατότητα να πλαισιώσει τις
συζητήσεις με τους πιο επιδραστικούς παράγοντες της αγοράς,
παρότι πολλές από τις πεποιθήσεις του είναι υπό απειλή. Το
φόρουμ για μία φορά ακόμη επέβαλε ένα μικρό ποσό στις
επιχειρήσεις, επειδή έχουν το προνόμιο να στείλουν τους
διευθύνοντες συμβούλους στο Νταβός και να περιφέρονται
φορώντας μπότες και ενδυμασία κατάλληλη για χιόνια.
Εταιρείες
όπως οι Microsoft και Ikea ξόδεψαν χρήματα για να
μετατρέψουν τα μαγαζιά δώρων της χιονισμένης πόλης σε όμορφα
εκθεσιακά περίπτερα. Πολιτικοί ηγέτες, όπως ο Ντόναλντ Τραμπ,
αναμένεται να παρευρεθούν στην εκδήλωση. Ως συνήθως, η
ατζέντα του συνεδρίου θα αφορά τους κινδύνους που απειλούν
την ανθρωπότητα, στους οποίους περιλαμβάνονται η κλιματική
αλλαγή, οι εντάσεις στη Μέση Ανατολή, αλλά και η
εισοδηματική ανισότητα. Μήνες πριν από το φόρουμ, ο κ. Σβαμπ
ταξιδεύει σε διάφορες χώρες του κόσμου, ρωτώντας τους
διευθύνοντες συμβούλους και τους ηγέτες κρατών τι έχουν στο
μυαλό τους.
Μέσα στα
χρόνια, το Νταβός έχει αποτελέσει στόχος κριτικής. Aρκετοί
έχουν πει ότι επιτρέπει στις εταιρείες να σωπαίνουν μπροστά
στις αμαρτίες τους και να δεσμεύονται ότι μπορούν να τα
κάνουν όλα καλύτερα. Επίσης, εκτιμούν πως η σύνοδος
προσελκύει κυρίως άνδρες, αφού το ποσοστό των γυναικών που
θα παρευρεθούν εκεί διαμορφώνεται στο 22%, που αποτελεί
ρεκόρ. Τα τελευταία χρόνια, όμως, ο κ. Σβαμπ έχει
προσπαθήσει να αντικρούσει αυτές τις κριτικές, ότι δηλαδή το
Νταβός είναι εκτός πραγματικότητας. Εχοντας υπόψη του τις
κακές πτυχές της μεταφοράς των επισκεπτών με ιδιωτικά jets,
ο ίδιος τους ζήτησε να δεσμευθούν για ουδέτερο αποτύπωμα
άνθρακα έως το 2050. Πρόσφατα υποστήριξε ότι θα πρέπει να
υπάρξει συγκράτηση όσον αφορά τις αμοιβές των στελεχών.
Ακόμα όμως
είναι απίθανο να «συγχύσει» την BP ή την Google ζητώντας την
επιβολή υψηλού φόρου στον άνθρακα ή την αυστηροποίηση των
αντιμονοπωλιακών κανόνων. Αλλωστε, συγκαταλέγονται στις
εταιρείες που πληρώνουν πολλά προκειμένου να εξασφαλίσουν
την πρόσβασή τους σε ένα από τα κορυφαία πάρτι της Γης, όπου
συγκεντρώνεται η ελίτ.
|
