00:01 - 26/02/25

Επιτυχία

Πριν από περίπου 2 χρόνια όταν και μετά το τέλος της πανδημίας επιστρέφαμε στην ανάγκη επίτευξης υψηλών πρωτογενών πλεονασμάτων. Συνεχώς εκφράζαμε τις επιφυλάξεις μας πως υπάρχει κίνδυνος να μην μπορούμε να το καταφέρουμε. Είναι επιτυχία της ελληνικής οικονομίας πως το καταφέρνουμε και μάλιστα με σχετική ευκολία … Και αν και οι σχετικές ανακοινώσεις περνάνε στα ψιλά, ειδικά μετά τα όσα ζήσαμε στα χρόνια της κρίσης. Οι επιδόσεις είναι πραγματικά μια πολύ θετική εξέλιξη, απόδειξη πως παρά τα όποια προβλήματα, είμαστε μια χώρα σε ανάκαμψη. Σίγουρα μια χώρα – οικονομία σε κανονικότητα.

Για την ιστορία, σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία εκτέλεσης του κρατικού προϋπολογισμού, σε τροποποιημένη ταμειακή βάση, για την περίοδο του Ιανουαρίου 2025, παρουσιάζεται πλεόνασμα στο ισοζύγιο του κρατικού προϋπολογισμού ύψους 758 εκατ. ευρώ έναντι του στόχου για πλεόνασμα 200 εκατ. ευρώ που έχει περιληφθεί για το αντίστοιχο διάστημα του 2025 στην εισηγητική έκθεση του Προϋπολογισμού 2025 και πλεονάσματος 1.093 εκατ. ευρώ το αντίστοιχο διάστημα του 2024. 

Το πρωτογενές αποτέλεσμα σε τροποποιημένη ταμειακή βάση διαμορφώθηκε σε πλεόνασμα ύψους 1.980 εκατ. ευρώ, έναντι στόχου για πρωτογενές πλεόνασμα 1.400 εκατ. ευρώ και πρωτογενούς πλεονάσματος 2.282 εκατ. ευρώ για την ίδια περίοδο το 2024.

Σημειώνεται ότι ποσό 418 εκατ. ευρώ που αφορά ετεροχρονισμό επιχορηγήσεων του τακτικού προϋπολογισμού και ποσό 202 εκατ. ευρώ που αφορά ετεροχρονισμό πληρωμών του Προγράμματος Δημοσίων Επενδύσεων, δεν επηρεάζουν το αποτέλεσμα της Γενικής Κυβέρνησης σε δημοσιονομικούς όρους. Εξαιρώντας αυτά τα ποσά, το πρωτογενές αποτέλεσμα της Κεντρικής Διοίκησης είναι πλησίον του στόχου.

Και αν και νωρίς, όλα δείχνουνε πως και τη φετινή χρονιά οι στόχοι θα επιτευχθούνε ….

Κλειδί για τα δημοσιονομικά της χώρας

Ξέρετε πιο πράγμα θεωρούμε πως είναι κλειδί για την επίτευξη των στόχων και πιθανή εγγύηση πως μπορεί να συνεχίσουμε να τα καταφέρνουμε τουλάχιστον δημοσιονομικά; H συνεχής αύξηση των ηλεκτρονικών συναλλαγών, με όλο και περισσότερο κόσμο να χρησιμοποιεί, ακόμη και για πολύ μικρές συναλλαγές, πλαστικό χρήμα. Ξέρουμε πως σε πολλούς κλάδους αυτό έχει ενοχλήσει, για ευνόητους λόγους. Ωστόσο αυτό είναι η εγγύηση αποκάλυψης όλο και περισσότερων κρυφών εισοδημάτων όπως είχε φανεί και σε πρόσφατα σχετικά στοιχεία.

Ενεργειακή φτώχια

Η ενεργειακή φτώχεια στην Ευρώπη έχει εκτοξευθεί τα τελευταία χρόνια, με τα πιο πρόσφατα στοιχεία της Ευρωπαϊκής Συνομοσπονδίας Συνδικάτων (ETUC) να αποκαλύπτουν μια ανησυχητική πραγματικότητα. Σύμφωνα με ανάλυση του Ινστιτούτου Ερευνών της ETUC (ETUI), ο αριθμός των εργαζομένων που αδυνατούν να ζεστάνουν το σπίτι τους τον χειμώνα αυξήθηκε ραγδαία, φτάνοντας τα 23,7 εκατομμύρια το 2023 από 13,4 εκατομμύρια το 2019 – μια αύξηση 76%.

Τα στοιχεία αυτά, βασισμένα στις στατιστικές της Eurostat, καταδεικνύουν την επιδείνωση του φαινομένου, καθώς το 2023 πάνω από 47,5 εκατομμύρια άνθρωποι στην ΕΕ – το 10,3% του πληθυσμού – ζούσαν σε νοικοκυριά που δεν μπορούσαν να εξασφαλίσουν επαρκή θέρμανση. Σε σύγκριση με το 2019, όταν το ποσοστό ανερχόταν στο 6,9%, αυτό σημαίνει ότι 16 εκατομμύρια επιπλέον πολίτες βρίσκονται πλέον σε ενεργειακή φτώχεια, εκ των οποίων 10,3 εκατομμύρια είναι εργαζόμενοι.

Ενεργειακή κρίση και επιπτώσεις στους εργαζόμενους

Το 2022 θεωρείται ορόσημο για την επιδείνωση της ενεργειακής φτώχειας, καθώς η ρωσική εισβολή στην Ουκρανία οδήγησε σε εκτόξευση των τιμών του φυσικού αερίου και της ηλεκτρικής ενέργειας. Ωστόσο, η ανοδική πορεία των τιμών είχε ήδη ξεκινήσει από το 2021 λόγω της πανδημίας και της αυξημένης διεθνούς ζήτησης.

Η ETUC υπογραμμίζει ότι οι εργαζόμενοι αποτελούν πλέον το 49% των ενεργειακά φτωχών στην Ευρώπη, έναντι 44% το 2019. Παράλληλα, οι υψηλές τιμές της ενέργειας απειλούν θέσεις εργασίας, καθώς πολλές βιομηχανίες δυσκολεύονται να αντεπεξέλθουν στο αυξημένο κόστος.

Δραματική η κατάσταση στην Ελλάδα

Η Ελλάδα καταγράφει σχεδόν διπλάσια ποσοστά ενεργειακής φτώχειας σε σχέση με τον ευρωπαϊκό μέσο όρο. Σύμφωνα με την Eurostat, το 19,2% του πληθυσμού αδυνατεί να θερμάνει επαρκώς το σπίτι του, ενώ η Κομισιόν εκτιμά ότι το πραγματικό ποσοστό αγγίζει το 30%.

Παρέμβαση της ETUC προς την Κομισιόν

Η Ευρωπαϊκή Συνομοσπονδία Συνδικάτων καλεί την Κομισιόν να λάβει άμεσα μέτρα για την αντιμετώπιση της ενεργειακής φτώχειας, ενσωματώνοντας ουσιαστικές παρεμβάσεις στο νέο Σχέδιο για μια Καθαρή Βιομηχανία (Clean Industrial Deal), που θα παρουσιαστεί στις 26 Φεβρουαρίου.

Μεταξύ των προτάσεών της, η ETUC ζητά:

Ελέγχους τιμών για την προστασία των νοικοκυριών από τις διακυμάνσεις της αγοράς.

Απαγόρευση διακοπής ρεύματος σε νοικοκυριά που δεν μπορούν να πληρώσουν τους λογαριασμούς.

Περισσότερες δημόσιες και δημοτικές επενδύσεις σε ενεργειακές υποδομές.

Χαμηλότερο κόστος δανεισμού για έργα ανανεώσιμων πηγών ενέργειας.

Διασφάλιση ότι οι δημόσιες χρηματοδοτήσεις θα προστατεύουν τα δικαιώματα των εργαζομένων και θα προωθούν δίκαιους μισθούς.

Δημοκρατικότερο έλεγχο της αγοράς ενέργειας και καλύτερο σχεδιασμό υποδομών.

Απαιτούνται άμεσα μέτρα

«Σε μια περίοδο που 363.500 άνθρωποι πεθαίνουν κάθε χρόνο από το κρύο στην Ευρώπη, η ραγδαία αύξηση της ενεργειακής φτώχειας απαιτεί επείγουσα δράση», τονίζει ο Γραμματέας της ETUC Ludovic Voet.

Η ETUC ζητά αυστηρότερη εποπτεία της χονδρεμπορικής αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας και έναν μεγαλύτερο ρόλο του δημόσιου τομέα στη διασφάλιση προσιτών, καθαρών και αξιόπιστων ενεργειακών πόρων.

«Δεν μπορούμε να επιτρέψουμε στις αγορές να καθορίζουν τις τιμές με γνώμονα το κέρδος, οδηγώντας εκατομμύρια ανθρώπους στη φτώχεια», καταλήγει η ανακοίνωση, υπογραμμίζοντας πως η μείωση του ενεργειακού κόστους δεν είναι μόνο κοινωνική αναγκαιότητα αλλά και οικονομική προτεραιότητα για τη διατήρηση θέσεων εργασίας.

Ανάμεσα στη Σκύλλα και στη Χάρυβδη

Όπως τώρα σχολίαζε ο Βηματοδότης. Δύσκολη περίοδος για την κυβέρνηση. Αλλεπάλληλες είναι οι συσκέψεις στο Μέγαρο Μαξίμου και στα αρμόδια υπουργεία, για το πως θα διαχειριστούν την κατάσταση αν κάποιες ομάδες επιχειρήσουν νέα Δεκεμβριανά (επέτειος Γρηγορόπουλου) σπάζοντας και καίγοντας ότι βρουν μπροστά τους στο συλλαλητήριο της Παρασκευής. Στην κυβέρνηση αναζητούν την χρυσή τομή: και τα συλλαλητήρια να γίνουν και να προστατευθούν πολίτες και περιουσίες, στην περίπτωση που γίνουν επεισόδια. Αν είναι αυτό εφικτό, θα φανεί την Παρασκευή.

Οι οδηγίες έχουν ήδη παραληφθεί από τους επιτελικούς της αστυνομίας. Γαλάζιοι βουλευτές πάντως έχουν ήδη ενημερωθεί από γνωστούς και φίλους επιχειρηματίες ότι προτιμούν να μην ανοίξουν τα καταστήματά τους την Παρασκευή, δίνοντας άδειες στο προσωπικό τους.

***

Ο ένας μετά τον άλλο οι «γαλάζιοι» βουλευτές αποτάσσονται τις ευθύνες της προανακριτικής επιτροπής, η οποία αναμένεται να συσταθεί αμέσως μετά την Καθαρή Δευτέρα, και αρνούνται να γίνουν μέλη της. Ο λόγος, όπως έλεγε γαλάζιος βουλευτής, είναι εμφανής: «Αφού από τα πιο αρμόδια χείλη, «αδειάστηκαν» όσοι συμμετείχαν στην εξεταστική επιτροπή, γιατί να τρέξουν με προθυμία να συμμετάσχουν στην προανακριτική;»