00:01 - 27/08/25

Γαλλία

Στη σκιά των εξελίξεων στη Γαλλία θα ξεκινήσουμε διαφορετικά, με μια ανάλυση της Berenberg για τις τελευταίες εξελίξεις.

“Υψηλός ο κίνδυνος πτώσης της γαλλικής κυβέρνησης – Στο επίκεντρο η μη βιώσιμη δημοσιονομική πολιτική”

Η Berenberg Bank εκτιμά ότι υπάρχει αυξημένος κίνδυνος κατάρρευσης της γαλλικής κυβέρνησης, μετά την απόφαση του πρωθυπουργού François Bayrou να ζητήσει ψήφο εμπιστοσύνης, η οποία έχει οριστεί για τις 8 Σεπτεμβρίου. Η κύρια αιτία αντιπαράθεσης αφορά τη δημοσιονομική πολιτική, με τον οίκο να χαρακτηρίζει τα δημόσια οικονομικά της Γαλλίας μη βιώσιμα.

Η ψήφος εμπιστοσύνης

Δεδομένου ότι οι κεντρώοι του Bayrou δεν διαθέτουν κοινοβουλευτική πλειοψηφία, ο πρωθυπουργός θα χρειαστεί, τουλάχιστον, ανοχή είτε από την αριστερά είτε από τη δεξιά. Ωστόσο, βουλευτές και από τις δύο παρατάξεις έχουν ήδη εκφραστεί αρνητικά. Επιπλέον, επειδή ο ίδιος προκάλεσε την ψήφο εμπιστοσύνης, το όριο για την πτώση της κυβέρνησης μειώνεται· αντί της απόλυτης πλειοψηφίας, αρκεί μια απλή.

Το ζήτημα είναι η ανάγκη δημοσιονομικής προσαρμογής, καθώς η χώρα πρέπει επειγόντως να περιορίσει τα υπερβολικά ελλείμματα. Ο Bayrou έχει παρουσιάσει ένα σχέδιο για το σκοπό αυτό, αλλά οι προτάσεις του δεν βρίσκουν στήριξη σε ένα κοινοβούλιο κατακερματισμένο σε τρία περίπου ισοδύναμα μπλοκ (αριστερά, κέντρο, δεξιά).

Πιθανά σενάρια

Η Berenberg εκτιμά ότι, σε περίπτωση που ο Bayrou αποτύχει στην ψηφοφορία, ο πρόεδρος Emmanuel Macron θα βρεθεί μπροστά σε τρεις επιλογές:

– Να προκηρύξει νέες πρόωρες εκλογές. Σύμφωνα με την τράπεζα, αυτό είναι και το πιο πιθανό ενδεχόμενο, δεδομένων των πρόσφατων πολιτικών κινήσεων του Macron και του Bayrou. Ωστόσο, οι δημοσκοπήσεις δείχνουν ότι οι εκλογές δύσκολα θα άρουν το αδιέξοδο, καθώς το νέο κοινοβούλιο πιθανότατα θα παραμείνει χωρίς καθαρή πλειοψηφία, με μόνη εξαίρεση κάποιες πιθανές ενισχύσεις για τη δεξιά.

– Να ζητήσει από τον Bayrou να παραμείνει επικεφαλής μιας υπηρεσιακής κυβέρνησης. Μια τέτοια κυβέρνηση, όμως, θα είχε περιορισμένη δυνατότητα άσκησης πολιτικής.

– Να διορίσει νέο πρωθυπουργό. Ωστόσο, μια νέα κυβέρνηση θα βρισκόταν αντιμέτωπη με την ίδια διχασμένη Βουλή και τα ίδια δημοσιονομικά προβλήματα. Ένας διάδοχος του Bayrou θα έπρεπε να αποδείξει στις αγορές ότι είναι αποφασισμένος να μειώσει το έλλειμμα. Αν έδινε την εντύπωση χαμηλότερης δέσμευσης, οι αποδόσεις των γαλλικών κρατικών ομολόγων θα μπορούσαν να αυξηθούν περαιτέρω, προειδοποιεί η Berenberg.

Το θετικό ενδεχόμενο

Σε περίπτωση που ο Bayrou καταφέρει έστω και οριακά να εξασφαλίσει ψήφο εμπιστοσύνης, θα αποκτήσει πολιτικό χώρο ώστε να προωθήσει τη δημοσιονομική του στρατηγική και να περιορίσει τον αντίκτυπο των διαδηλώσεων που έχουν ανακοινωθεί για τις 10 Σεπτεμβρίου. Ωστόσο, οι αναλυτές υπογραμμίζουν ότι ακόμη και μια επιτυχής έκβαση δεν αλλάζει την εικόνα: η Γαλλία έχει μπροστά της έναν πολύ δύσκολο δρόμο δημοσιονομικής προσαρμογής τα επόμενα χρόνια.

Η Berenberg θεωρεί ότι η τρέχουσα δημοσιονομική πορεία της χώρας είναι αδιέξοδη, εξαιτίας κυρίως των υπερβολικών δημόσιων δαπανών.

Ο Bayrou αναγνωρίζει τη σοβαρότητα του προβλήματος και έχει θέσει ως κορυφαία προτεραιότητα τη μείωση του ελλείμματος. Στόχος του είναι το δημοσιονομικό έλλειμμα, που αναμένεται στο 5,8% του ΑΕΠ το 2024, να περιοριστεί στο 5,4% το 2025 και στο 3% έως το 2029.

Η πολιτική αντιπαράθεση τώρα εστιάζει στον προϋπολογισμό του 2026, όπου ο Bayrou επιδιώκει μείωση του ελλείμματος στο 4,6%. Για να το επιτύχει, έχει προτείνει μέτρα που έχουν προκαλέσει αντιδράσεις, όπως η κατάργηση δύο αργιών, το πάγωμα των φορολογικών κλιμακίων, των κοινωνικοασφαλιστικών και συνταξιοδοτικών πληρωμών, καθώς και των περισσότερων κρατικών δαπανών, σε συνδυασμό με νέους φόρους.

Παράλληλα, έχει δηλώσει ανοιχτός σε εναλλακτικές προτάσεις για την εξοικονόμηση των απαιτούμενων πόρων, αλλά παραμένει αμετακίνητος ως προς την ανάγκη επίτευξης των στόχων μείωσης του ελλείμματος.

Τουρισμός – Κλιματική αλλαγή

Ο τουρισμός στη Μεσόγειο σε καμπή: κλιματική αλλαγή, υπερτουρισμός και η στροφή στον Βορρά

Παρά τους καύσωνες, τις μεγάλες πυρκαγιές και τις αναγκαστικές εκκενώσεις περιοχών, η Ευρώπη εξακολουθεί να διατηρεί τη γοητεία της ως κορυφαίος προορισμός παγκοσμίως. Ο συνδυασμός ιστορικού πλούτου, φυσικής ομορφιάς και κυρίως οι παραλίες της Μεσογείου διατηρούνται πρώτοι στις επιλογές των ταξιδιωτών, όπως δείχνει η αύξηση κρατήσεων και αφίξεων. Ωστόσο, το φετινό καλοκαίρι φαίνεται να αποτελεί σημείο καμπής, με παράγοντες της τουριστικής βιομηχανίας να εκφράζουν ανησυχία για πιθανό περιορισμό της μεσογειακής τουριστικής σεζόν τα επόμενα χρόνια.

Κλιματική αλλαγή και νέες ταξιδιωτικές συνήθειες

Η Ισπανία κατέγραψε ήδη 46 βαθμούς Κελσίου τον Ιούνιο, ενδεικτικό της ταχείας κλιματικής επιδείνωσης στην περιοχή. Οι χώρες της Μεσογείου θερμαίνονται 20% ταχύτερα από τον παγκόσμιο μέσο όρο, γεγονός που οδηγεί πολλούς ταξιδιώτες να αναζητούν πιο ήπιους προορισμούς, αλλά και τρόπους αποφυγής του υπερτουρισμού σε Ελλάδα, Ιταλία, Ισπανία και Κροατία.

Σύμφωνα με το δίκτυο ταξιδιωτικών γραφείων Virtuoso, το 79% των συνεργατών του επιβεβαιώνει ότι τα ακραία καιρικά φαινόμενα αλλάζουν τα σχέδια των πελατών τους, ενώ το 55% δηλώνει αυξημένη ζήτηση για ταξίδια εκτός περιόδου αιχμής.

Αν και η Ελλάδα, η Ισπανία και η Τουρκία εξακολουθούν να είναι οι πιο αγαπημένοι προορισμοί, χώρες όπως η Νορβηγία, η Σουηδία, η Ισλανδία και η Φινλανδία κερδίζουν έδαφος. Ακόμη και η Γροιλανδία εμφανίζεται πλέον στη λίστα ενδιαφέροντος ταξιδιωτών που αναζητούν πιο δροσερές και αυθεντικές εμπειρίες.

Η μετατόπιση της τουριστικής περιόδου

Η Ευρωπαϊκή Επιτροπή Ταξιδιών (ETC) τονίζει ότι οι Ευρωπαίοι δεν σκοπεύουν να στερηθούν τις διακοπές τους, αλλά αναπροσαρμόζουν τα σχέδιά τους. Η θερινή περίοδος στη Μεσόγειο έχει ήδη επεκταθεί από τον Μάιο μέχρι τα τέλη Σεπτεμβρίου, με όλο και περισσότερους να ταξιδεύουν την άνοιξη και το φθινόπωρο για να αποφύγουν τις ακραίες θερμοκρασίες και τον συνωστισμό.

Δεδομένα από πλατφόρμες όπως η Booking.com δείχνουν ισχυρή ζήτηση για προορισμούς όπως Αθήνα, Παρίσι, Λισαβόνα και Μιλάνο τον Σεπτέμβριο. Στην Ιταλία, οι κρατήσεις για Ιούλιο–Αύγουστο μειώθηκαν κατά 72% σε σχέση με πέρυσι, ενώ αυξήθηκαν κατά 166% για τους υπόλοιπους μήνες. Σύμφωνα με εκτιμήσεις ειδικών, η τουριστική περίοδος στη Μεσόγειο ίσως περιοριστεί, έως το τέλος της δεκαετίας, σε δύο δίμηνα: Μάιο–Ιούνιο και Σεπτέμβριο–Οκτώβριο.

Ο υπερτουρισμός ως αποτρεπτικός παράγοντας

Εκτός από την κλιματική κρίση, και ο υπερβολικός αριθμός επισκεπτών αλλάζει την εικόνα πολλών περιοχών. Σε πόλεις όπως η Βαρκελώνη, η Τενερίφη, η Λισαβόνα αλλά και η Βενετία, οι αντιδράσεις των κατοίκων κλιμακώνονται, φτάνοντας σε άμεσες συγκρούσεις με τουρίστες. Στην Ελλάδα, εργαζόμενοι στον τουρισμό καταγγέλλουν εξαντλητικά ωράρια και χαμηλές αμοιβές, ενώ σε γειτονιές όπως το Κουκάκι εμφανίζονται πανό κατά της Airbnb.

Παράλληλα, το φαινόμενο των ψηφιακών νομάδων –μετά την πανδημία– έχει ενισχύσει την πίεση στις τοπικές κοινωνίες, καθώς μεγάλος αριθμός εργαζομένων εγκαθίσταται σε μεσογειακές χώρες, αυξάνοντας τα ενοίκια και επιβαρύνοντας την ποιότητα ζωής.

Γεωπολιτικοί και οικονομικοί παράγοντες

Στην αβεβαιότητα προστίθενται οι γεωπολιτικές εντάσεις, με πολέμους σε Ουκρανία και Μέση Ανατολή, καθώς και η μεταβλητότητα των συναλλαγματικών ισοτιμιών. Η πτώση του δολαρίου ωθεί αρκετούς Αμερικανούς να επιλέγουν πιο οικονομικούς προορισμούς στη Λατινική Αμερική και την Ασία.

Οι νέες τάσεις

Σύμφωνα με την Globetrender, οι ταξιδιώτες στρέφονται σε δροσερότερους προορισμούς –παράκτιους ή ορεινούς– και σε ταξίδια εκτός αιχμής. Εταιρείες όπως η Intrepid Travel προωθούν εναλλακτικούς προορισμούς που θεωρούνται πιο ανθεκτικοί στην κλιματική αλλαγή, ενώ χώρες όπως η Ισλανδία, η Νορβηγία, η Ελβετία και η Πολωνία καταγράφουν αυξανόμενη ζήτηση.

Στον αστερισμό της ΔΕΘ και της εκλογολογίας

Όπως τώρα σχολίαζε ο Βηματοδότης:

Μπαίνουμε αισίως στην περίοδο του αποκαλόκαιρου, όπως αποκαλείται το διάστημα που ακολουθεί την επιστροφή από τις βασικές διακοπές του Αυγούστου από όσους δεν… βιάζονται να έρθει το φθινόπωρο.

Ένα φθινόπωρο το, οποίο αν κρίνουμε και από την επιθετική διάθεση κατά της αντιπολίτευση που έδειξε ο κυβερνητικός εκπρόσωπος Παύλος Μαρινάκης κατά το χθεσινό Briefing -το οποίο επανήλθε έπειτα από ανάπαυλα τριών εβδομάδων- προμηνύεται πολύ βαρύ.

Οι χαρακτηρισμοί του τύπου «το ΠαΣοΚ του κ. Ανδρουλάκη κινείται, πολιτεύεται με όρους πολιτικής εξαπάτησης» ή ο σχολιασμός της αντίθεσης της Κουμουνδούρου στο ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου με την έκφραση «δεν ξέρω αν φοβάται μήπως γίνει το 3%, 5% και κινδυνεύσει ο ΣΥΡΙΖΑ να βρεθεί εκτός Βουλής» αναδεικνύουν αλαζονεία πίσω από την οποία υποκρύπτεται ενδεχομένως φόβος και ανησυχία.

Πώς αλλιώς, άλλωστε, να εξηγηθεί ότι το μεγαλύτερο μέρος της ενημέρωσης αναλώθηκε σε σχόλια κατά της αντιπολίτευσης; Για τη ΔΕΘ ήταν η ερώτηση, στην αντιπολίτευση επικεντρώνονταν η απάντηση. Γύρω από το ενδεχόμενο αλλαγής του εκλογικού νόμου περιστρέφονταν το ερώτημα, γιατί φοβάται η αντιπολίτευση διερωτάτο ο εκπρόσωπος.