00:01 - 29/07/25

Ανησυχία για στάση πληρωμών λόγω υπέρογκων ενοικίων

Η συνεχής άνοδος των ενοικίων, χωρίς αντίστοιχη αύξηση των μισθών, προκαλεί αυξανόμενες ανησυχίες στην αγορά. Εκπρόσωποι του κλάδου προειδοποιούν ότι η κατάσταση θα οδηγήσει ορισμένους ενοικιαστές σε καθυστερήσεις πληρωμών ή ακόμα και σε στάση εξόφλησης.

Σύμφωνα με τα τελευταία στοιχεία του Δείκτη Τιμών Ακινήτων (SPI) της πλατφόρμας Σπιτόγατος, μέσα σε έξι χρόνια οι ζητούμενες τιμές μισθωμάτων έχουν εκτοξευθεί σε πολλές περιοχές της Αττικής. Στα δυτικά προάστια (Αιγάλεω, Πετρούπολη, Αγία Βαρβάρα) και στα προάστια του Πειραιά (Κερατσίνι, Δραπετσώνα), οι αυξήσεις ξεπερνούν το 52%-54%.

Η μέση ζητούμενη τιμή στην Αττική ανέβηκε από 7,4 €/τ.μ. το 2019 σε 10,2 €/τ.μ. το 2025, σημειώνοντας αύξηση 38%.

Βόρεια προάστια: Παρά το ήδη υψηλό επίπεδο τιμών, καταγράφηκε αύξηση 41%, φτάνοντας τα 11,4 €/τ.μ.

Νότια προάστια: Πρωταθλητές στην ακρίβεια, με μέσο ενοίκιο 13 €/τ.μ. (+24% σε έξι χρόνια).

Ακόμα και μέσα σε μόλις έναν χρόνο, οι αυξήσεις σε ορισμένες περιοχές είναι διψήφιες:

Άγιος Ιωάννης Ρέντης +28,6%

Πετρούπολη +19,6%

Βοτανικός +19,3%

Αγία Βαρβάρα +16,8%

Κατά μέσο όρο, τα ενοίκια αυξήθηκαν 11,4% σε ένα έτος (στοιχεία ΕΛΣΤΑΤ).

«Κάποια στιγμή θα σκάσουν οι ενοικιαστές»

Ο Δημήτρης Ποταμιάνος, πρόεδρος του Συλλόγου Μεσιτών Αττικής, είχε ήδη από το 2024 προειδοποιήσει ότι οι συνεχείς αυξήσεις στα ενοίκια, χωρίς παράλληλη ενίσχυση των μισθών, θα οδηγήσουν πολλούς ενοικιαστές σε αδυναμία πληρωμής.

Σήμερα, εννέα μήνες μετά την προειδοποίηση, η κατάσταση παραμένει δύσκολη:

«Όταν το μέσο οικογενειακό διαμέρισμα 80-100 τ.μ. ζητά 800-1.000 ευρώ τον μήνα, είναι όλο και πιο δύσκολο για τα νοικοκυριά να ανταπεξέλθουν. Το κόστος ζωής είναι γενικότερα υψηλό και το ενοίκιο είναι πρωταρχική ανάγκη. Είναι αναμενόμενο ότι κάποιοι δεν θα μπορούν να πληρώσουν μισθώματα που είναι δυσανάλογα με τους μισθούς τους».

Μέτρα που ζητούνται για την ανακούφιση

Ο κ. Ποταμιάνος επισημαίνει ότι η λύση απαιτεί ένα τρίπτυχο παρεμβάσεων:

Ενισχυμένη κοινωνική πολιτική για τα χαμηλά εισοδήματα

Μείωση φορολογίας στα ακίνητα

Αύξηση της προσφοράς κατοικιών

Αν και οι servicers σχεδιάζουν να διαθέσουν περίπου 8.000 ακίνητα από κατασχέσεις, εκτιμάται ότι θα χρειαστούν τουλάχιστον δύο χρόνια για να υπάρξει αισθητή βελτίωση.

Σταθεροποίηση σε υψηλά επίπεδα

Η αγορά δείχνει σημάδια κόπωσης, με λιγότερες αγοραπωλησίες και περισσότερα ανοίκιαστα διαμερίσματα, αλλά δεν αναμένεται πτώση των τιμών, μόνο σταθεροποίηση σε υψηλά επίπεδα.

Τα μικρά διαμερίσματα παραμένουν περιζήτητα (κυρίως από φοιτητές και εργένηδες), ενώ τα μεγαλύτερα οικογενειακά διαμερίσματα δυσκολεύονται να νοικιαστούν λόγω του υψηλού κόστους.

Γιατί αυξάνονται τα ενοίκια και στις «φθηνές» περιοχές

Η άνοδος των τιμών σε παραδοσιακά προσιτές περιοχές οφείλεται στη μετακίνηση ζήτησης από ακριβότερους δήμους. Όταν κάποιος δεν μπορεί να αντέξει π.χ. τους Αμπελόκηπους, στρέφεται στην Κυψέλη ή τα Πατήσια, αυξάνοντας έτσι τη ζήτηση και τις τιμές και εκεί. Το αποτέλεσμα είναι ότι η «προσιτή στέγη» γίνεται ολοένα πιο δυσεύρετη.

Υπάρχει αύξηση στα «φέσια»;

Μέχρι στιγμής, σύμφωνα με τον κ. Ποταμιάνο, οι περισσότεροι ενοικιαστές προτιμούν να αφήσουν απλήρωτους άλλους λογαριασμούς ή την εφορία, προκειμένου να διατηρήσουν το σπίτι τους. Ωστόσο, το φαινόμενο της αδυναμίας πληρωμής ενοικίων φαίνεται ότι πλησιάζει.

Στέγαση: 7 στους 10 νέους παραμένουν στο παιδικό τους δωμάτιο λόγω χαμηλών μισθών – Δεύτερη στην Ε.Ε. η Ελλάδα

Σε ένα ιδιαίτερο θέμα τώρα. Οι χαμηλές αποδοχές αποτελούν βασικό εμπόδιο για την ανεξάρτητη διαβίωση των νέων εργαζομένων, σύμφωνα με το Ευρωπαϊκό Ίδρυμα για τη Βελτίωση των Συνθηκών Διαβίωσης και Εργασίας (Eurofound). Το 2024, το κόστος στέγασης στην Ευρωπαϊκή Ένωση αυξήθηκε ταχύτερα από τον γενικό δείκτη τιμών, επιδεινώνοντας το πρόβλημα.

Η δυσκολία των νέων να αποκτήσουν αυτόνομη ζωή εντείνεται ιδιαίτερα στην Ελλάδα, όπου οι μισθοί δεν ακολουθούν την εκρηκτική άνοδο των τιμών κατοικίας. Η έρευνα του Eurofound δείχνει ότι η Ελλάδα κατατάσσεται δεύτερη στην Ε.Ε. ως προς το ποσοστό νέων έως 34 ετών που εξακολουθούν να διαμένουν με τους γονείς τους, παρότι εργάζονται αλλά αμείβονται με τον κατώτατο μισθό.

Το ποσοστό αυτό ανέρχεται στο 68%, με μόνο τη Βουλγαρία να εμφανίζει υψηλότερη τιμή (71%), αναδεικνύοντας το πόσο ανεπαρκείς είναι οι μισθοί για να καλύψουν ακόμη και τα βασικά έξοδα ενοικίασης.

Εντυπωσιακό είναι επίσης ότι ακόμη και μεταξύ των νέων με αποδοχές υψηλότερες του κατώτατου μισθού, σχεδόν 4 στους 10 (42%) εξακολουθούν να ζουν με την οικογένειά τους. Αντίθετα, σε χώρες όπως η Δανία και η Σουηδία, τα ποσοστά είναι πολύ χαμηλά (10% και 11% αντίστοιχα).

Έκκληση για μισθούς που αντανακλούν το πραγματικό κόστος ζωής

Η μελέτη υπογραμμίζει ότι ο κύριος παράγοντας που περιορίζει την ανεξαρτησία των νέων είναι οι πολύ χαμηλές αποδοχές. Το Eurofound επισημαίνει πως οι μισθολογικές πολιτικές πρέπει να λαμβάνουν υπόψη το κόστος στέγασης. Όπως αναφέρεται χαρακτηριστικά:
«Η αναλογία του εισοδήματος που απαιτείται για την κάλυψη των στεγαστικών αναγκών διαφέρει σημαντικά μεταξύ των κρατών-μελών. Συνεπώς, οι κατώτατοι μισθοί οφείλουν να αντανακλούν αυτές τις πραγματικές οικονομικές πιέσεις».

Ευρωπαϊκή εικόνα: Δεν είναι μόνο ελληνικό φαινόμενο

Παρόμοιες δυσκολίες καταγράφονται και σε άλλα κράτη-μέλη της Ε.Ε., σύμφωνα με την ίδια έρευνα:

Γαλλία: 41% των νέων με κατώτατο μισθό ζουν με τους γονείς τους, όπως και 30% όσων έχουν υψηλότερες αποδοχές.

Ολλανδία: 43% και 31% αντίστοιχα.

Ιταλία: 56% για όσους αμείβονται με τον κατώτατο μισθό και 46% για τους υπόλοιπους.

Ισπανία: 52% και 46%.

Επίδομα ενοικίου ως προσωρινή λύση

Μια προσωρινή ανάσα δίνει η κυβερνητική ρύθμιση για εφάπαξ ενίσχυση της στέγασης, με επίδομα ενοικίου έως 800 ευρώ, που θα καταβληθεί τον Νοέμβριο.

Οι προϋποθέσεις επιδότησης είναι:

Άγαμοι με ετήσιο εισόδημα έως 20.000 € και περιουσία έως 120.000 €.

Έγγαμοι ή με σύμφωνο συμβίωσης με εισόδημα έως 28.000 €, προσαυξημένο κατά 4.000 € για κάθε εξαρτώμενο παιδί, με συνολική περιουσία έως 140.000 €.

Μονογονεϊκές οικογένειες με εισόδημα έως 31.000 €, με αύξηση 5.000 € για κάθε επιπλέον παιδί πέραν του πρώτου.

Προειδοποίηση: Οι ευρωπαϊκές οδηγίες ίσως δεν αρκούν

Το Eurofound τονίζει ότι οι ευρωπαϊκοί στόχοι για «σχετική επάρκεια» κατώτατου μισθού – δηλαδή το 50% του μέσου και το 60% του διάμεσου εθνικού μισθού – πιθανόν να μην διασφαλίζουν αξιοπρεπές επίπεδο διαβίωσης.

«Απαιτείται πιο εις βάθος ανάλυση των πραγματικών αναγκών, με βάση τις τιμές και τα απαραίτητα αγαθά, ώστε να καθοριστεί η “απόλυτη επάρκεια” των αμοιβών», αναφέρει η έκθεση, ζητώντας αναθεώρηση των πολιτικών που καθορίζουν τα εθνικά κατώτατα όρια μισθών. 

Οι τακτικισμοί και οι φόβοι της κάλπης

Όπως τώρα σχολίαζε ο Βηματοδότης. Μία φράση του Κυριάκου Μητσοτάκη στην πρόσφατη τηλεοπτική συνέντευξή του στον Σκάι πυροδότησε ποικίλους σχολιασμούς και εκτιμήσεις στους διαδρόμους της Βουλής, εν όψει του «καυτού» διημέρου με τις συζητήσεις για εξεταστική επιτροπή (την Τρίτη) και προανακριτική επιτροπή (την Τετάρτη) για τον ΟΠΕΚΕΠΕ.

Τι είπε ακριβώς; Ότι θα διευκόλυνε να αποσυρθούν τα αιτήματα και του ΠαΣοΚ και των ΣΥΡΙΖΑ/Νέας Αριστεράς για σύσταση προανακριτικής επιτροπής για Βορίδη – Αυγενάκη, προειδοποιώντας ότι «εμείς δε θα συμμετέχουμε σε μια τέτοια διαδικασία απόδοσης ευθυνών για Προανακριτική, γιατί ποινικές ευθύνες των υπουργών μας δεν βλέπουμε».

Πώς μεταφράζεται αυτή η δήλωση; Οι ερμηνείες παίρνουν και δίνουν. Κάποιοι «διαβάζουν» τη σιβυλλική αυτή αναφορά του Πρωθυπουργού ως προαναγγελία αποχώρησης, αν μη τι άλλο, από την ψηφοφορία για τη σύσταση Προανακριτικής. Τι ισχύει θα το μάθουμε σε λίγα 24ωρα…

Κρύβει όμως και άλλα ενδιαφέροντα η σχετική διαδικασία. Και αναφέρομαι στη μυστικότητα της ψηφοφορίας που προβλέπεται για την παραπομπή ή μη των δύο πρώην υπουργών Αγροτικής Ανάπτυξης στην προανακριτική επιτροπή. Θα στηθούν δύο κάλπες, μία για τον καθένα.

Και εικάζεται ότι κάποιοι «γαλάζιοι», οι οποίοι δεν κρύβουν τη δυσφορία τους για όσα έχουν έρθει στο φως από τη δικογραφία της Ευρωπαϊκής Εισαγγελίας, μπορεί να… σκεφτούν και να μην υπακούσουν στη γραμμή του Μαξίμου για απόρριψη των κατηγοριών.

Και ναι μεν στην περίπτωση του Μάκη Βορίδη είναι ορισμένοι – φίλοι του, κατά βάση – που δημιουργούν κλίμα, ισχυριζόμενοι ότι δεν έχουν πειστεί ότι προκύπτουν επαρκείς ενδείξεις για παραπομπή του.

Ωστόσο, για τον Λευτέρη Αυγενάκη δεν βάζω το χέρι μου στη φωτιά ότι υπάρχει ανάλογη διάθεση. Εφόσον, όμως, υπάρξουν διαρροές στην κάλπη για τον τελευταίο, το «μήνυμα», όπως καταλαβαίνετε, θα φθάνει μέχρι και το Μέγαρο Μαξίμου. Γι’ αυτό και οι σκέψεις για «γαλάζια» αποχώρηση…