Ο ενθουσιασμός που περιβάλλει την τεχνολογία αυτή θυμίζει τις πρώτες μέρες του Διαδικτύου, όταν επικρατούσε η αισιόδοξη άποψη ότι είχε εφευρεθεί μια επαναστατική τεχνολογία που θα δημιουργούσε θα μείωνε την εξάρτηση μας από παραδοσιακές δομές εξουσίας και θα ενίσχυε την διαφάνεια των συναλλαγών. Αυτό που υποτιμήθηκε είτε ήταν η δύναμη των κυρίαρχων τεχνολογικά κρατών και εταιρειών να εργαλειοποιησουν το διαδίκτυο και να αποκτήσουν ψηφιακή εξουσία με οικονομικές και πολιτικές διαστάσεις. Θα συμβεί άραγε αυτό στην τεχνολογία blockchain στο πλαίσιο αυτού που έχει ονομαστεί ως ο πρώτος κρυπτο-πόλεμος ακυρώνοντας τα όποια πλεονεκτήματα της;

Ο πόλεμος στην Ουκρανία επανέφερε την συζήτηση για την χρησιμότητα της τεχνολογίας αυτής καθώς για πρώτη φορά παγκοσμίως ένα κράτος όπως η Ουκρανία επισήμως ζητά άμεση οικονομική βοήθεια σε μορφή ψηφιακών κρυπτονομισμάτων. Οι δυνατότητες που παρέχει η τεχνολογία αυτή μπορεί να αξιοποιηθούν όμως από και από την Ρωσία ως σανίδα οικονομικής σωτηρίας για να παρακάμψει τον αποκλεισμό της από τα παραδοσιακά τραπεζικά συστήματα. Η Carrefour, ο μεγαλύτερος λιανοπωλητής της Ευρώπης, έχει ήδη θέσει σε εφαρμογή ένα σύστημα ιχνηλασιμότητας μέσω blockchain εφαρμογών τα οποία επιτρέπουν στον καταναλωτή να λάβει σημαντικές πληροφορίες για το ιστορικό των προϊόντων που επιλέγει.

Στην Ελλάδα, δυστυχώς, οι εφαρμογές blockchain βρίσκονται ακόμα σε νηπιακό στάδιο. Αυτό δεν οφείλεται μόνο στον νεοπαγή χαρακτήρα της τεχνολογίας αλλά και στην ισχνή ψηφιακή ικανότητα της ελληνικής διοίκησης να αφομοιώσει και να εργαλειοποιησει τέτοιου είδους τεχνολογίες.  Δεδομένων των προκλήσεων που συνδέονται με την πρόσφατη αύξηση του κόστους μεταφοράς και της επιμήκυνσης του χρόνου παράδοσης εμπορευμάτων, οι τεχνολογίες αυτές θα μπορούσαν στην παρούσα συγκυρία να μας βοηθήσουν στην κατανάλωση καυσίμων, στην καλύτερη διαχείριση των αποθεμάτων και στην βελτίωση της διαθεσιμότητας πρώτων υλών. Το λιμάνι της Θεσσαλονίκης πρόσφατα ξεκίνησε να χρησιμοποιεί την τεχνολογία αυτή για να βελτιώσει τη διαχείριση του χώρου εναπόθεσης εμπορευματοκιβωτίων, να εντοπίσει ανεπάρκειες εφοδιασμού και να μειώσει το κόστος σύνδεσης με την κάθε επιμέρους ναυτιλιακή γραμμή και την ευρύτερη λιμενική κοινότητα.

Σε κάθε περίπτωση και ειδικά σε ό,τι αφορά την ελληνική πραγματικότητα, πέρα από την ανάγκη δημιουργίας των σχετικών τεχνολογικών υποδομών, χρειάζεται ένας λεπτομερής οδικός χάρτης ψηφιακής μετάβασης που θα επιταχύνει την άμεση ενσωμάτωση των τεχνολογιών αυτών  ενόψει και της επαπειλούμενης επισιτιστικής κρίσης. Οι τεχνολογίες αυτές θα μπορούσαν να ενισχύσουν την διαφάνεια αλλά και να καταπολεμήσουν το παράνομο εμπόριο και τις πρακτικές αθέμιτου ανταγωνισμού σε τομείς όπως ο αγροτο-διατροφικός και ο ενεργειακός, φαινόμενα τα οποία διαχρονικά μας δίνουν αρνητικές πρωτιές στην Ευρώπη. 

Συμπερασματικέ, η εισαγωγή εφαρμογών blockchain θα μπορούσε να συνεισφέρει όχι μόνο στην δημιουργία νέων αλυσίδων αξίας και υψηλής ποιότητας προϊόντων στον Ελλαδικό χώρο αλλά κυρίως στην αφύπνιση, στην ενίσχυση και στην προστασία του Έλληνα καταναλωτή δεδομένης της ιδιαίτερα δεινής θέσης στην οποία έχει περιέλθει σε σχέση με τους υπόλοιπους Ευρωπαίους ιδιαίτερα τους τελευταίους μήνες. 

* O Δρ. Μιχάλης Kρητικός είναι ερευνητής του ΕΛΙΑΜΕΠ και ερευνητικός εταίρος σε θέματα Τεχνητής Νοημοσύνης και Ψηφιακής Μετάβασης στη Σχολή Διακυβέρνησης του Ελεύθερου Πανεπιστημίου των Βρυξελλών.

Πρώτη δημοσίευση στο Money Review