«80 χρόνια μετά και είμαστε ξανά αντιμέτωποι με γερμανικά τανκ». Χωρίς καμία διάθεση για αστεία, όπως ίσως μερικοί να νόμισαν, ο Ρώσος πρόεδρος εξέφρασε την οργή του για το γεγονός πως η Γερμανία αποφάσισε να εφοδιάσει την Ουκρανία, αλλά και να επιτρέψει σε άλλες χώρες να πράξουν το ίδιο, με άρματα μάχης. Και έχει μάλλον δίκαιο πως όταν τα Leopard μέσα στους επόμενους μήνες φτάσουν στα χέρια των Ουκρανών στρατιωτών θα βρεθούν αντιμέτωπα με τον ρωσικό στρατό. 

Εκείνο που παρέλειψε, βέβαια, να αναφέρει ο Βλαντιμίρ Πούτιν είναι τις τεράστιες διαφορές που υπάρχουν ανάμεσα στα γεγονότα του Δευτέρου Παγκοσμίου Πολέμου και σήμερα. Τότε η Γερμανία επιτέθηκε στη Ρωσία με σκοπό να την κατακτήσει. Σήμερα είναι η Ρωσία που εισέβαλε στην Ουκρανία, παραβιάζοντας κάθε έννοια διεθνούς δικαίου και που με γελοίες δικαιολογίες εξαπέλυσε ένα ολοκληρωτικό πόλεμο, εναντίον της γειτονικής της χώρας. 

Είναι τρομακτικό το πόσο στρεβλή εικόνα της πραγματικότητας, είτε γιατί πραγματικά το πιστεύει είτε γιατί αυτό εξυπηρετεί τα συμφέροντά της, έχει η ρωσική ηγεσία, όπως φάνηκε και από τις δηλώσεις που έγιναν πρόσφατα για την 80η επέτειο από τη νίκη των Σοβιετικών επί των Γερμανών ναζί στο Στάλινγκραντ. Μια νίκη που αποτέλεσε σημαντική καμπή για την εξέλιξη του Δευτέρου Παγκόσμιου Πολέμου και εξακολουθεί να είναι ισχυρό σύμβολο του ρωσικού πατριωτισμού. Η Μόσχα έκτισε ένα αφήγημα που την εξυπηρετεί και που στο εσωτερικό της τουλάχιστον πέφτει σε ευήκοα αυτιά. 

Η Ρωσία σήμερα, έγραψε στο Project Syndicate ο καθηγητής φιλοσοφίας, Slavoj Zizek, είναι μια χώρα πολεμαρχών, που συνδέονται με κράτη, χωρίς αρχές που έχουν καταρρεύσει. Οι νυν και μελλοντικοί ηγέτες της κυκλοφορούν πυρετωδώς όνειρα θριάμβων στα πεδία των μαχών, ανακυκλώνοντας μια πολεμική κουλτούρα, που σκοπό έχει αφενός τη διατήρηση των προνομίων της ελίτ και αφετέρου την ενίσχυση του συναισθήματος για το μεγαλείο του ρωσικού έθνους. 

Πάντως, ο Ρώσος πρόεδρος έχει δίκαιο και σε κάτι άλλο. «Το να ξεχνάμε τα μαθήματα της ιστορίας, οδηγεί στην επανάληψη φρικτών τραγωδιών», διεμήνυσε την περασμένη βδομάδα. Όμως προτού κουνήσει το δάχτυλο του εναντίον των Ουκρανών και της Δύσης ίσως έπρεπε να ρίξει μια αντικειμενική ματιά σε κανένα βιβλίο ιστορίας. Και να αντιληφθεί πως είναι ο ίδιος που δεν έχει μάθει και πολλά από το παρελθόν και πως ρίχνει τα διδάγματα της ιστορίας στον κάλαθο των αχρήστων.

Ξένια Τούρκη (Φιλελεύθερος της Κύπρου)