Παρασκευή, 00:01 - 02/06/2023

Τις τελευταίες ώρες και ημέρες έχουν ειπωθεί και γραφτεί σχεδόν τα πάντα για την επανεκλογή του Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν, τις σχέσεις του με τη Δύση, τα ελληνοτουρκικά, την προσπάθειά του να κάνει την Τουρκία ενεργό παίκτη σε έναν κόσμο πολυπολικό. Είναι λογική η απουσία πολλών αναφορών στη μεσανατολική περιφέρεια της Τουρκίας, όπου η Αγκυρα τα επόμενα χρόνια έχει να αντιμετωπίσει πολύ σοβαρές και έντονες προκλήσεις, οι οποίες δεν επηρεάζουν ευθέως τα ελληνοτουρκικά, είναι ωστόσο κρίσιμες για τη συνολική περιφερειακή σταθερότητα. Με μεγάλη προσπάθεια και αρκετό κόπο η τουρκική εξωτερική πολιτική τα τελευταία χρόνια έχει δημιουργήσει διαύλους επικοινωνίας και κάποιας συνεργασίας με το Ιράν, ενώ πλέον επανήλθε σε ένα πλαίσιο λειτουργικών διπλωματικών σχέσεων και ανταλλαγών με τη Σαουδική Αραβία και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα (ΗΑΕ). Σε ένα ανάλογο πλαίσιο, αργά αλλά σταθερά, προχωράει η εκ νέου οικοδόμηση των σχέσεων με το Ισραήλ, που ακολουθεί έναν ρυθμό ιδιότυπο.

Τα μέτωπα είναι πολλά, με διαχείριση διόλου απλή. Κάποια από αυτά κρύβουν συμφέροντα ζωτικής εθνικής σημασίας για την Τουρκία. Ο Μπασάρ αλ Ασαντ έγινε ξανά δεκτός στον Αραβικό Σύνδεσμο. Η Συρία είναι ένα κράτος διαλυμένο και αναζητείται ένας τρόπος μετάβασής της σε ένα διαφορετικό καθεστώς. Είτε θα πρόκειται για μιας μορφής καντονοποίηση είτε μιας de facto μειωμένης κυριαρχίας ανατολικά του Ευφράτη. Αυτά, ενώ λίγο ανατολικότερα, στο Ιράκ, η κεντρική εξουσία είναι εκ των πραγμάτων αδύναμη, ενώ στην ευρύτερη περιοχή ο Λίβανος είναι ένα ακόμη κράτος που πρακτικά υπάρχει μόνο κατ’ όνομα.

Οι Αμερικανοί γνωρίζουν πολύ καλά ότι την Αγκυρα την ενδιαφέρει πολύ περισσότερο μια θέση σε αυτό το τραπέζι παρά σε οποιοδήποτε άλλο. Οι διαφορές με την Ελλάδα για τις θαλάσσιες ζώνες εντάσσονται σε ένα πακέτο προβλημάτων το οποίο πολύ δύσκολα μπορεί να οδηγήσει σε κατακόρυφη κλιμάκωση και απώλεια του ελέγχου της κατάστασης. Σε αντίθεση με τη μεσανατολική περίμετρο της Τουρκίας, που αποτελεί μια διακεκαυμένη ζώνη, που μόνο παγίδες και ανά πάσα στιγμή πιθανότητες ανάφλεξης κρύβει. Αν η συνθήκη της Λωζάννης είναι ένα κείμενο το οποίο η Αγκυρα αντιμετωπίζει με αμφιθυμία, η ουσιαστική κατάρρευση των συμφωνιών που στηρίχθηκαν στην περίφημη γραμμή Σάικς-Πικό του 1916 έχει παραγάγει τα προηγούμενα χρόνια αντικειμενικές αλλαγές στο έδαφος, οι οποίες είναι πολύ δύσκολο να αντιστραφούν.

Τα επόμενα χρόνια η Ανατολή θα είναι πηγή ανησυχιών για την Αγκυρα και αυτό δεν το ξέρει μόνο ο κ. Ερντογάν, αλλά και οι –μακρινοί ή κοντινοί– εταίροι της Τουρκίας.

Βασίλης Νέδος (Καθημερινή)

Greek Finance Forum Team

Σχόλια Αναγνωστών