Οι δύο
μεγάλες χώρες από τις αρχές του 21ου αιώνα
παρουσιάζουν τις ακόλουθες επιδόσεις σε ότι
αφορά την επιστήμη και την τεχνολογία.
2006: Το
Πεκίνο εγκαινιάζει ένα φιλόδοξο σχέδιο ανάπτυξης
της επιστήμης και της τεχνολογίας που δίνει
έμφαση στην τεχνητή νοημοσύνη.
2008: Εφαρμογή
του προγράμματος «1000 ταλέντα» που στοχεύει
στην προσέλκυση ξένων μηχανικών και επιστημόνων
στην Κίνα.
2018: Οι
ΗΠΑ την εποχή του Trump υιοθετούν την «China initiative»,
προκειμένου να καταπολεμήσουν την κινέζικη
βιομηχανική και επιστημονική κατασκοπεία.
2021: Περίπου
1400 Κινέζοι επιστήμονες που εκπαιδεύονται στις
ΗΠΑ εγκαταλείπουν τα αμερικανικά ερευνητικά
ινστιτούτα για να εγκατασταθούν στην Κίνα (22%
περισσότεροι από το 2020).
2022: Η
Ουάσιγκτον περιορίζει τις εξαγωγές στην Κίνα
ημιαγωγών υψηλής τεχνολογίας όπως αυτοί από την
Nvidia, απαραίτητες για την ανάπτυξη της
τεχνητής νοημοσύνης.
2023: Ο
«Restrict Act»
είναι υπό συζήτηση στη Γερουσία των ΗΠΑ. Εάν ο
νόμος εγκριθεί, θα επιτρέψει την απαγόρευση στο
αμερικάνικο έδαφος όλων των τεχνολογιών
πληροφορίας και επικοινωνίας από αντίπαλες
χώρες.
Συνεπώς,
ο αγώνας για τη δημιουργία μιας μηχανής πιο
αποτελεσματικής από τον άνθρωπο σε όλους τους
τομείς διαταράσσει τη γεωπολιτική, την εργασία,
την υγεία, και την καλλιτεχνική δημιουργία (βλ. Κ.
Ζοπουνίδης, Αιμ. Γαλαριώτης, τεχνητή νοημοσύνη:
μερικές σκέψεις, Οικονομικός Ταχυδρόμος,
23.12.2021, Κ.
Ζοπουνίδης, Α. Κωστής, επιστήμη δεδομένων και
τεχνητή νοημοσύνη υπό τη μορφή σχεσιακού
πρίσματος, Οικονομικός Ταχυδρόμος, 27.06.2022,
Κ. Ζοπουνίδης, Μ. Δούμπος, τεχνητή νοημοσύνη και
επαγγέλματα, Πολυτεχνείο Κρήτης, 11.03.2018).
Ορισμοί
και προκλήσεις
Μερικοί
ορισμοί δείχνουν τους στόχους και το εύρος των
εφαρμογών της τεχνητής νοημοσύνης.
Η
τεχνητή νοημοσύνη είναι να μπορείς να
αντιληφθείς μια κατάσταση, μετά να σχεδιάσεις
μια σειρά ενεργειών και να ενεργήσεις για την
επίτευξη ενός στόχου (Yann Lecun,
Γάλλος επιστήμονας υπολογιστών, βραβείο
Τούρινγκ).
Η
τεχνητή νοημοσύνη είναι η ικανότητα επίλυσης
προβλημάτων. Τόσο οι άνθρωποι, πως να φτάσουν
στο φεγγάρι όσο και οι μονοκύτταροι οργανισμοί
που αναζητούν τροφή, είναι έξυπνοι (Yuval Noah Harari,
Ισραηλινός ιστορικός, επίτιμος Δρ. του Ελεύθερου
Πανεπιστημίου Βρυξελλών).
Η
τεχνητή νοημοσύνη μπορεί να μάθει μέσω διαφόρων
τεχνικών βαθιάς μάθησης, προκειμένου να
εντοπίσει μοντέλα και να κάνει ποιοτικές
προβλέψεις που δεν έχουν επιτευχθεί ποτέ πριν με
υπολογιστή (James Manyika,
Αντιπρόεδρος, υπεύθυνος τεχνολογίας και της
έρευνας στη Google). Για αυτόν, οι περισσότεροι
άνθρωποι χρησιμοποιούν ήδη την τεχνητή νοημοσύνη
στην καθημερινότητά τους.
Οι
προκλήσεις της τεχνητής νοημοσύνης δημιουργούν
απειλές και ευκαιρίες. O Harari πιστεύει ότι εάν
η τεχνητή νοημοσύνη πέσει σε λάθος χέρια, μπορεί
να καταστρέψει τη δημοκρατία. Ο κίνδυνος είναι
ότι η τεχνητή νοημοσύνη θα οδηγήσει σε ψηφιακές
δικτατορίες, ακόμη πιο ακραίες από τη Σοβιετική
Ένωση (βλ. επίσης, Κ.
Ζοπουνίδης, αλγοριθμοκρατία: το αύριο απέναντι
στις μηχανές, Το Βήμα, 11/01/2018).
Αντίθετα, ο Lecun αναφέρει ότι δεν πρέπει κανείς
να αισθάνεται ότι απειλείται, αλλά να αισθάνεται
ενισχυμένος. Είναι η αρχή μιας Αναγέννησης, μιας
νέας εποχής του Διαφωτισμού. Οι τεχνητές
νοημοσύνες του μέλλοντος θα είναι πιο έξυπνες
από εμάς, αλλά δεν θα έχουν καμιά επιθυμία να
κυριαρχήσουν την ανθρωπότητα.
Συμπερασματικά, στο
νέο κόσμο που δημιουργείται είναι καλύτερο να
στραφούμε σε δημιουργικά επαγγέλματα, στον τομέα
της τεχνητής ή της επιστήμης. Και προς οτιδήποτε
σχετίζεται με την ανθρώπινη εμπειρία, γιατί αυτή
δεν μπορεί να αντικατασταθεί από μηχανές. Η
συνεχιζόμενη τεχνολογική επανάσταση είναι εξίσου
σημαντική, αν όχι περισσότερο, από την εφεύρεση
του Διαδικτύου. Κάθε νέο επάγγελμα εξαφανίζεται
ή αλλάζει ριζικά μέσα σε δέκα ή είκοσι χρόνια.
Πρέπει λοιπόν να βοηθήσουμε τους ανθρώπους να
καλλιεργήσουν μια προσωπικότητα ικανή να δεχτεί
τις αλλαγές της ζωής, γιατί αυτή είναι η μόνη
σταθερά του 21ου αιώνα (Harari).
Καθηγητής Κωνσταντίνος Ζοπουνίδης, Ακαδημαϊκός
Βασιλική
Ακαδημία Οικονομικών & Χρηματοοικονομικών
Βασιλική
Ευρωπαϊκή Ακαδημία των Διδακτόρων
Επίτιμος
Δρ. ΑΠΘ
Πολυτεχνείο Κρήτης & Audencia Business School,
France
CIHEAM –
International Center for Advanced Mediterranean
Agronomic Studies, France, Greece
Πρώτη
δημοσίευση στον Οικονομικό Ταχυδρόμο |