Παρασκευή, 00:01 - 07/02/2025

Βοά η εγχώρια ενημέρωση για τον Ντόναλντ Τραμπ μετά την ανάληψη των καθηκόντων του ως 47ου προέδρου των ΗΠΑ. Περισσότερο από τα διατάγματα για δικαιώματα και ελευθερίες, αναλύονται λεπτομερώς οι τραμπικές προθέσεις έναντι της ευρωπαϊκής οικονομίας. Οι δασμοί θα είναι αυξημένοι κατά 5%, 10%, ή περισσότερο, θα είναι διαφορετικοί ανά χώρα, σε ποια προϊόντα θα εφαρμοστούν κ.ο.κ…

Ποιες θα είναι οι επιπτώσεις του συνθήματος «drill, baby, drill» και η αποχώρηση των ΗΠΑ από τη Συμφωνία των Παρισίων για το κλίμα στην πράσινη μετάβαση, η οποία από την εποχή των ρωσο-γερμανικών αγωγών φυσικού αερίου επιβλήθηκε αξιωματικά σε όλους τους Ευρωπαίους, παρότι δεν ωφελούνταν όλοι εξίσου; Ποιες συνέπειες θα έχει η μείωση των μεταναστευτικών ροών προκειμένου να δοθούν περισσότερες δουλειές στους Αμερικανούς;

Ξεκινώντας από το τελευταίο, προκαλεί το λιγότερο εντύπωση η αντίφαση ανάμεσα στην «περήφανη» αντιμεταναστευτική πολιτική της ΕΕ και στις ευρωπαϊκές αντιδράσεις.

Ως προς το δεύτερο, φαίνεται ότι μάλλον εξυπηρετούνται τα ελληνικά συμφέροντα από την αναζήτηση «νότιων» διαδρόμων ενέργειας καθώς ο πόλεμος στην Ουκρανία ξεκαθάρισε ότι πέρασε η εποχή της ενεργειακής εξάρτησης από τη Ρωσία. Φτάνει να το αξιοποιήσουμε.

Ως προς το πρώτο, σημειώνεται άλλη μια χαρακτηριστική εκδήλωση τυφλής υπακοής στα συμφέροντα εθνικών οικονομιών άλλων χωρών.

Η Ελλάδα τραβά τα μαλλιά της για λογαριασμό της ΕΕ, ενώ οι πρώτοι που πρέπει να ανησυχούν είναι οι Γερμανοί, οι Γάλλοι, οι Σουηδοί και όσοι εταίροι μας διαθέτουν βαριά βιομηχανία, η οποία προφανώς θα υποστεί πρώτη αύξηση των δασμών για να εξυπηρετηθεί το τραμπικό MAGA («Make America Great Again») που θα συσσωρεύσει πλούτο στις ΗΠΑ για να ανταγωνιστούν οικονομικά και τεχνολογικά την Κίνα. Κάτι που η υπόλοιπη «Δύση» δεν μπορεί και δεν είναι φτιαγμένη να κάνει.

Η δε ελληνική ανησυχία είναι αντιστρόφως ανάλογη της οικονομικής της εξωστρέφειας και δη προς τις ΗΠΑ, με εξαίρεση τον τουρισμό που τείνει να αποτελέσει εξαγωγική «μονοκαλλιέργεια».

Στην Ελλάδα έρχονται ελάχιστες επενδύσεις αμιγώς αμερικανικές – όχι ελληνοαμερικανικές – ενώ το εμπορικό ισοζύγιο είναι ελλειμματικό, όπως παραπονέθηκε ο πρόεδρος Τραμπ για όλη την ΕΕ. Με βάση την Αμερικανική Επιτροπή Διεθνούς Εμπορίου, οι ελληνικές εισαγωγές από τις ΗΠΑ το 2023 ήταν 1,62 δισ. δολάρια έναντι ελληνικών εξαγωγών προς τις ΗΠΑ 2,29 δισ. δολάρια. Βέβαια, η ελληνική οικονομία εξαρτάται από την ΕΕ και ήδη αισθάνεται στον τουρισμό τη μείωση της αγοραστικής δύναμης των Ευρωπαίων.

Αλλά είναι γνωστό ότι η ελληνική κυβέρνηση του 2032 θα πρέπει να πληρώσει τοκοχρεολύσια στην ΕΕ και οι «θεσμοί» θα ζητήσουν περισσότερους πόρους αν οι ίδιοι δυσκολεύονται. Επομένως, οι οικονομικές «γαλαντομίες» προς ολίγους με παράλληλη συμπίεση των πολλών δεν συνάδουν με την επισφάλεια των εγχώριων συνθηκών, εκτός αν ακολουθείται η λογική της «καμένης γης».

Η ανησυχία για τα γεωστρατηγικά θέματα που αγγίζει ο Τραμπ είναι δεδομένη, γιατί η περιουσία της Ελλάδας είναι προπάντων το γεωπολιτικό της οικόπεδο. Δυστυχώς, όμως, η έκθεση της ελληνικής οικονομίας στις ΗΠΑ είναι περιορισμένη. Η διαφθορά δεν είναι άσχετη με την απροθυμία αμερικανών επενδυτών να «μπλέξουν» με το ελληνικό «σύστημα». Τα εμπόδια είναι θεσμικά, ακόμη και όταν γίνονται αντιληπτά ως οικονομικά.

Οι θεσμοί, άλλωστε, δεν είναι ποτέ ανώνυμοι. Πάντα τους υπηρετούν – ή δεν τους υπηρετούν – άνθρωποι με ονοματεπώνυμα. Σε αυτό θα κριθεί ο Ντόναλντ Τραμπ, όπως όλοι οι πρόεδροι των ΗΠΑ, ως εκπρόσωπος της «Μεγάλης Δημοκρατίας». Η Ελλάδα ως «κοιτίδα της δημοκρατίας» – το άλλο περιουσιακό της στοιχείο – περνά για την ώρα κάτω από τον πήχη.

Η κυρία Κωνσταντίνα Ε. Μπότσιου είναι καθηγήτρια Ιστορίας και Διεθνών Σχέσεων στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Πειραιώς.

Πρώτη δημοσίευση στο Βήμα

Greek Finance Forum Team

Σχόλια Αναγνωστών