Η Ισπανία αναμένεται να δεχθεί το μεγαλύτερο δημοσιονομικό πλήγμα, το οποίο υπολογίζεται στο 8,8% των κρατικών εσόδων, ακολουθούμενη από τη Γερμανία και το Βέλγιο με 7%. Αυτό αποδίδεται στο χαμηλό ποσοστό αμυντικών δαπανών τους, που ανέρχεται περίπου στο 1,3% του ΑΕΠ.

Μόλις εξαντληθεί το ειδικό ταμείο αμυντικών δαπανών της Γερμανίας, ύψους 100 δισ. ευρώ (αναμένεται έως το τέλος του 2026), η χώρα θα βρεθεί αντιμέτωπη με τη μεγαλύτερη δημοσιονομική επιβάρυνση, φτάνοντας το 13,8% των εσόδων της. Αντίστοιχα, ο δημοσιονομικός αντίκτυπος για την Ιταλία και τη Γαλλία εκτιμάται στο 5%.

Σε απόλυτα μεγέθη, η Γερμανία θα έχει το υψηλότερο έλλειμμα αμυντικών δαπανών, αγγίζοντας τα 40,6 δισ. δολάρια το 2025-2026 και τα 83 δισ. δολάρια από το 2027. Αυτό το ποσό υπερβαίνει κατά πολύ το αντίστοιχο της Ιταλίας (35 δισ.), της Γαλλίας (29 δισ.) και της Ισπανίας (28,5 δισ.).

Για να επιτευχθεί ο στόχος του 3%, περισσότερο από το ένα τέταρτο του γερμανικού προϋπολογισμού θα πρέπει να διατεθεί στην άμυνα. Δεδομένου ότι οι περικοπές άλλων δαπανών ή η αύξηση των φόρων είναι δύσκολες επιλογές, η γερμανική κυβέρνηση πιθανότατα θα χρειαστεί να εγκρίνει νέα ειδικά κονδύλια, κάτι που απαιτεί κοινοβουλευτική πλειοψηφία δύο τρίτων.

Δημοσιονομικές επιπτώσεις και πιθανές επιπτώσεις στις αξιολογήσεις

Παρότι οι υψηλότερες αμυντικές δαπάνες θα μπορούσαν να οδηγήσουν σε δημοσιονομικές προκλήσεις, χώρες όπως η Γερμανία, η Ελλάδα, η Πολωνία και τα κράτη της Βαλτικής έχουν τη δυνατότητα να απορροφήσουν το κόστος. Αντίθετα, χώρες με ήδη υψηλά ελλείμματα, όπως η Γαλλία, το Βέλγιο και η Ιταλία, θα μπορούσαν να βρεθούν σε διαδικασία υπερβολικού ελλείμματος (ΔΥΕ) από την ΕΕ.

Επιπλέον, αν δεν υπάρξει ευελιξία στους δημοσιονομικούς κανόνες της ΕΕ, η αυξημένη επιβάρυνση μπορεί να προκαλέσει περαιτέρω δημοσιονομικές δυσκολίες για κράτη όπως η Σλοβενία και η Ισπανία. Παρόλο που η συμμόρφωση με τους δημοσιονομικούς κανόνες είναι σημαντική, η Scope Ratings επισημαίνει ότι η αξιολόγηση των κρατών λαμβάνει υπόψη και άλλους παράγοντες, όπως η βιωσιμότητα των πληρωμών τόκων και η πορεία του χρέους.

Χρηματοδότηση της άμυνας σε ευρωπαϊκό επίπεδο

Καθώς πολλές χώρες της ΕΕ έχουν περιορισμένο δημοσιονομικό περιθώριο και η Γερμανία αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη επιβάρυνση, η Scope Ratings εκτιμά ότι η χρηματοδότηση της άμυνας και της ασφάλειας ενδέχεται να μετακινηθεί σε επίπεδο ΕΕ. Ορισμένα σενάρια περιλαμβάνουν τη χρηματοδότηση μέσω ευρωπαϊκών θεσμών με αξιολόγηση ΑΑΑ, όπως η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Επενδύσεων και η Ευρωπαϊκή Τράπεζα Ανασυγκρότησης και Ανάπτυξης.

Η συγκεντρωτική χρηματοδότηση θα μπορούσε να προσφέρει μεγαλύτερη σταθερότητα, οικονομίες κλίμακας και καλύτερο συντονισμό των προμηθειών άμυνας, ενώ θα σήμαινε ένα σημαντικό βήμα προς βαθύτερη ευρωπαϊκή ολοκλήρωση. Ανάλογα με τη δομή της χρηματοδότησης, θα μπορούσε επίσης να ενισχύσει τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα σε ολόκληρη την περιοχή.

Τέλος, η Scope Ratings επισημαίνει ότι η αυξανόμενη πίεση για αμυντικές δαπάνες αποτελεί έναν από τους τέσσερις βασικούς κινδύνους για την πιστοληπτική αξιολόγηση των κρατών της ΕΕ. Εκτός αν οι ευρωπαϊκές κυβερνήσεις συμφωνήσουν σε κοινές λύσεις και τολμηρές μεταρρυθμίσεις, η αύξηση του αμυντικού προϋπολογισμού θα μπορούσε να επιβαρύνει τα δημόσια οικονομικά και να αποδυναμώσει τα κρατικά πιστωτικά προφίλ.