Περιζήτητα τα πράσινα γραφεία

Σύμφωνα με τα στοιχεία της Danos Group, στην Ελλάδα τα γραφεία εξακολουθούν να έχουν ισχυρή ζήτηση από τους επενδυτές, οι οποίοι αναζητούν χώρους υψηλών προδιαγραφών, κάτι που δεν συμβαίνει στις ευρωπαϊκές αγορές, όπου ο τομέας βρίσκεται αντιμέτωπος με μια ραγδαία πτώση.  Η Ελλάδα σήμερα έχει ένα ανεκτέλεστο υπόλοιπο νέων έργων για πιστοποιημένα γραφεία, τα οποία θα ικανοποιήσουν εν μέρει τη συνεχιζόμενη ζήτηση. Ο τομέας μάλιστα διατηρεί αισιόδοξες προβλέψεις για την επόμενη πενταετία, λόγω της αναπτυσσόμενης εθνικής οικονομίας και της εισροής νέων επενδυτών, που αναζητούν περιουσιακά στοιχεία που πληρούν τα κριτήρια ESG.

Συγκεκριμένα, μέχρι το τέλος του 2024 εκτιμάται ότι θα προστεθούν επιπλέον 125.000 τ.μ. στο υφιστάμενο πράσινο απόθεμα, ενώ μέχρι το τέλος του 2026 προβλέπεται ότι θα έχουν αναπτυχθεί επιπλέον 210.000 τ.μ. νέων γραφειακών χώρων. Το μισθωτικό ενδιαφέρον εστιάζεται πλέον στις κεντρικές αγορές, δηλαδή στο κέντρο και στο Μαρούσι, ενώ η ζήτηση και τα μισθώματα ποικίλλουν για παλαιότερα ακίνητα και για δευτερογενείς αγορές. Συγκεκριμένα, τα ενοίκια για την περιοχή του αθηναϊκού κέντρου σε prime κτίρια γραφείων έχουν σκαρφαλώσει πλέον στα 33 ευρώ ανά τ.μ., στα 27 ευρώ ανά τ.μ. στη Λεωφόρο Βασ. Σοφίας, στα 28 ευρώ ανά τ.μ. στο Μαρούσι, ενώ το χαμηλότερο μίσθωμα, στα 15 ευρώ ανά τ.μ., εντοπίζεται για γραφεία επί της Λ. Μεσογείων. Ως εκ τούτου, τα yields για τα prime γραφεία έχουν υποχωρήσει μεταξύ 5,7%-6,5%, για τα παλαιότερα γραφεία σε προβεβλημένες αγορές στο 7%-7,5% και στο εύρος 8%-8,5% για γραφεία σε δευτερογενείς αγορές.

Τι συμβαίνει με τα εμπορικά καταστήματα

Σε ό,τι αφορά τα ακίνητα εμπορικής χρήσης, τόσο τα εμπορικά κέντρα, όσο και τα καταστήματα σε μεγάλες κεντρικές αγορές διατηρούν την ανθεκτικότητά τους, παρά την κάμψη του λιανεμπορικού τζίρου, καθώς συγκεντρώνουν τον κύριο όγκο της κατανάλωσης.

Διατηρώντας τη δυναμική των τελευταίων χρόνων, το μέσο ενοίκιο ανά τ.μ. στα εμπορικά κέντρα διαμορφώνεται στα 40 ευρώ, ενώ υποχωρεί στα 25 ευρώ ανά τ.μ. για καταστήματα σε δευτερογενείς αγορές και στα 13 ευρώ ανά τ.μ. για καταστήματα σούπερ μάρκετ.

Το yield για τα εμπορικά κέντρα διαμορφώνεται σύμφωνα με τη Δανός στο 6,7%-7,75% ενώ το χαμηλότερο yield (5,5%-6%) εμφανίζουν τα μισθωμένα καταστήματα στην αγορά της Οδού Ερμού, όπου προφανώς το ενοίκιο ανά τ.μ. είναι το υψηλότερο στην Αθήνα και την ευρύτερη επικράτεια.

Πόλος έλξης τα logistics

Υψηλή παραμένει και η ζήτηση για τα logistics στην ελληνική αγορά, με αποτέλεσμα να αυξάνονται σημαντικά και τα μισθώματα στις prime τοποθεσίες. Συγκεκριμένα, οι επενδυτές αναγκάζονται να αναζητήσουν νέες αναπτύξεις λόγω της συνεχιζόμενης έλλειψης σύγχρονων αποθεμάτων logistics. Συγκεκριμένα, σύμφωνα με την έρευνα, οι προβλέψεις για το 2024 δείχνουν ότι θα υπάρχει συνεχής αύξηση της ζήτησης και των τιμών ενοικίασης, με αποδόσεις που αναμένεται να αυξηθούν κατά περίπου 7%.

Τους πρώτους μήνες του έτους οι επενδύσεις περιοριστήκαν στα 34 εκατ. ευρώ, ωστόσο οι μελλοντικές αναπτύξεις που προετοιμάζονται δημιουργούν θετικές προοπτικές. Είναι χαρακτηριστικό πως στο α’ εξάμηνο μόνο το 4% του αποθέματος υφιστάμενων αποθηκών είναι ελεύθερο, ενώ η πλειονότητα των αναπτύξεων προχωρούν με προσύμφωνα μίσθωσης ή αγοράς από τους τελικούς χρήστες ή τις εταιρείες 3PL. Στο πλαίσιο αυτό, οι ΑΕΕΑΠ ενδιαφέρονται κυρίως για prime logistics, σε τοποθεσίες όπως ο Ασπρόπυργος και η Μαγούλα. Δευτερεύουσες τοποθεσίες, όπως είναι τα Οινόφυτα και το Μαρκόπουλο, σταδιακά μπαίνουν κι αυτές όλο και πιο πολύ στο στόχαστρο των επενδυτών.

Για ακόμη έναν χρόνο στα ύψη είναι και η ζήτηση για τα τουριστικά ακίνητα της ελληνικής αγοράς. Την ώρα που σε άλλες χώρες  της Μεσογείου, όπως η Ισπανία και η Ιταλία, που παρά το γεγονός ότι έχουν ισχυρό τουρισμό, έχουν σημειώσει βραδύτερη ανάπτυξη σε ξενοδοχειακές επενδύσεις -ειδικά από ξένα κεφάλαια.

Τα τουριστικά ακίνητα

Το 2024 συνεχίζεται το επενδυτικό ενδιαφέρον για τουριστικά ακίνητα, ξεπερνώντας μάλιστα άλλες ομοειδείς ευρωπαϊκές αγορές. Χώρες όπως η Ισπανία και η Ιταλία, αν και παραδοσιακά ισχυρές στον τουρισμό, έχουν σημειώσει βραδύτερη ανάπτυξη σε ξενοδοχειακές επενδύσεις -ειδικά από ξένα κεφάλαια. Σύμφωνα μάλιστα με τον ΕΟΤ, οι επενδύσεις που έχουν συγκεντρωθεί στην Αθήνα και αφορούν νέα ξενοδοχεία και ριζικές ανακαινίσεις ξεπερνούν τα 500 εκατ. ευρώ. Ακόμη, μεγάλες ξενοδοχειακές αλυσίδες και πολυτελείς μάρκες επεκτείνουν την παρουσία τους, αναγνωρίζοντας τη μακροπρόθεσμη δυναμική του ελληνικού τουριστικού τομέα. Στο πλαίσιο αυτό, όπως αναφέρει και η έρευνα, οι σημαντικότερες συναλλαγές του τελευταίου εξαμήνου αφορούν την αγορά του Galaxy Hotel στη Νάξο από τη θυγατρική της Attica, Attica Blue Hospitality, και τα ξενοδοχεία που αποκτήθηκαν από τον όμιλο G Hotel Collection.

Πηγή: The Power Game