Οι οίκοι αξιολόγησης δεν έχουν προσαρμόσει τις αξιολογήσεις των τεσσάρων συστημικών τραπεζών -Eurobank, Εθνική Τράπεζα, Τράπεζα Πειραιώς και Alpha Bank- στα νέα δεδομένα που δημιούργησε η επάνοδος της χώρας σε καθεστώς επενδυτικής βαθμίδας και διατηρούν τις τράπεζες σε σημαντική απόσταση από το rating του Δημοσίου. Κάτι που δεν γίνεται για άλλες ευρωπαϊκές τράπεζες.

Το ελληνικό Δημόσιο έχει πλέον αξιολόγηση επενδυτικής βαθμίδας (BBB-)  στην κλίμα της S&P, δηλαδή το χαμηλότερο σκαλοπάτι του investment grade, ενώ οι οι τράπεζες απέχουν από δύο έως τέσσερα σκαλοπάτια από την αξιολόγηση του Δημοσίου (Alpha BB-, Eurobank ΒΒ, Εθνική ΒΒ, Πειραιώς Β).

Αντίθετα οι δύο μεγαλύτερες ιταλικές τράπεζες, Unicredit και Intesa San Paolo, έχουν πιστοληπτική αξιολόγηση που ταυτίζεται με την αντίστοιχη αξιολόγηση του ιταλικού Δημοσίου. Στην κλίμακα της S&P, το ιταλικό Δημόσιο βαθμολογείται με BBB και ακριβώς την ίδια μακροπρόθεσμη πιστοληπτική αξιολόγηση λαμβάνουν οι δύο μεγάλες τράπεζες από τον κορυφαίο αμερικανικό οίκο.

Σύμφωνα με εκτιμήσεις τραπεζικών στελεχών η αναβάθμιση της Ελλάδας είναι πρόσφατη και απαιτείται κάποιος χρόνος μέχρι να ακολουθήσουν και οι αναβαθμίσεις των τραπεζών.

Ωστόσο, όπως εκτιμούν οι ίδιες πηγές ένας πρόσθετος σημαντικός λόγος για την πιο συντηρητική στάση των οίκων αξιολόγησης είναι το γεγονός ότι ο επόπτης δεν επέτρεψε την διανομή μερισμάτων για τη χρήση του 2022. Όπως σημειώνουν, η μη έγκριση διανομής μερίσματος ερμηνεύτηκε ως ένδειξη πιθανής αδυναμίας των τραπεζικών ισολογισμών, καθώς διατήρησε της ελληνικές τράπεζες ατύπως σε ένα ειδικό καθεστώς. Έτσι οι οίκοι αξιολόγησης περιμένουν πιο απτά αποτελέσματα πριν προχωρήσουν στην αναβάθμιση των εγχώριων τραπεζών.

Επιπλέον εστία προβληματισμού αποτελεί το αγκάθι της αναβαλλόμενης φορολογία, το DTC, που αποτελεί μεγάλο κομμάτι της κεφαλαιακής βάσης των τραπεζών. Σημειώνεται σε καμία άλλη ευρωπαϊκή χώρα δεν υπάρχει τόσο έντονα η διάσταση του DTC.

Τα μερίσματα «ξεκλειδώνουν» τις αναβαθμίσεις

Όπως εκτιμούν τραπεζικά στελέχη η διανομή μερισμάτων για τη χρήση του 2023 είναι μάλλον δεδομένη, καθώς δεν αναμένεται να υπάρξει stop από την ΕΚΤ, όπως είχε συμβεί πέρυσι. Έτσι, το καλοκαίρι, αμέσως μετά τις ετήσιες Γενικές Συνελεύσεις οι εγχώριες τράπεζες θα προχωρήσουν στη διανομή μερίσματος για τη χρήση του 2023 μετά από πολυετή χειμερία νάρκη.

Η διανομή μερίσματος θα αποτελέσει το τελευταίο βήμα για την επιστροφή των ελληνικών τραπεζών στην ευρωπαϊκή κανονικότητα και θα σφραγίσει το τέλος της μεγάλης κρίσης του 2010 – 2015 που οδήγησε τις τράπεζες σε αδιέξοδο και σε διάσωσή τους από το κράτος. Σημειώνεται ότι η τελευταία φορά που προχώρησαν σε διανομή μερίσματος οι τράπεζες ήταν το 2008 και αφορούσε τα κέρδη της χρήσης του 2007.

Το «πράσινο φως» του επόπτη για την διανομή μερίσματος θα μεταδώσει ένα ισχυρό σήμα για την κατάσταση των εγχώριων τραπεζών και την επάνοδό τους στην κανονικότητα, το οποίο θα ληφθεί υπόψη από τα rating agencies για την πιστοληπτική αξιολόγηση των τραπεζών. Όπως εκτιμάται, η διανομή μερισμάτων θα οδηγήσει το καλοκαίρι σε αναβαθμίσεις των εγχώριων τραπεζών.

Έχει αλλάξει σελίδα η Ελλάδα

Παρά το discount με το οποίο παραμένουν οι αξιολογήσεις των τραπεζών το επενδυτικό ενδιαφέρον για τις μετοχές των τραπεζών, μετά την επιστροφή της Ελλάδας στο investment grade, είναι εξαιρετικά ισχυρό, κάτι που αποτυπώνεται στις αποτιμήσεις των μετοχών του κλάδου.

Η εντυπωσιακή βελτίωση του κλίματος αποτυπώθηκε στο deal της Alpha Bank με την UniCredit, τη θεαματική επιτυχία του placement της Εθνικής Τράπεζας αλλά και στο placement των μετοχών του ΤΧΣ στην Τράπεζα Πειραιώς που αναμένεται το αμέσως επόμενο διάστημα. Είναι χαρακτηριστικό ότι, παρά το γεγονός ότι τις επόμενες ημέρες θα διατεθεί στην αγορά ένας τόσο μεγάλος αριθμούς μετοχών (εκτιμάται ότι θα διατεθεί από το 20% έως 27%), η μετοχή της τράπεζας κινείται ανοδικά.

Σήμερα το πρωί η διοίκηση της Τράπεζας Πειραιώς θα παρουσιάσει τα αποτελέσματα για τη χρήση του 2023, καθώς επίσης και το νέο business plan για την 3ετία 2024 – 2026, ενώ για το απόγευμα έχει προγραμματιστεί τηλεδιάσκεψη με επενδυτές και αναλυτές. Η δημοσιοποίηση των αποτελεσμάτων ουσιαστικά θα σηματοδοτήσει και την έναρξη του placement, καθώς αμέσως θα κατατεθεί στην Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς το Ενημερωτικό Δελτίο για την διάθεση των μετοχών.

Το placement αναμένεται να πραγματοποιηθεί στις αρχές Μαρτίου, ενώ μέχρι το τέλος Φεβρουαρίου θα αποφασιστεί αν θα διατεθεί το σύνολο (27%) ή μέρος της συμμετοχής του ΤΧΣ. Στην κυβέρνηση υπάρχουν εισηγήσεις τόσο για την διάθεση και του 27% που κατέχει το ΤΧΣ όσο και για την διατήρηση ενός ποσοστού (5% - 7%) για να διατεθεί σε δεύτερο χρόνο.

Πηγή: Business Daily