| Ειδήσεις | Ο Κυνηγός | Λεωφόρος Αθηνών | "Κουλου - Βάχατα" | +/- | "Μας ακούνε" | Fundamentalist | Marx - Soros | Start Trading |

 

 

Παρασκευή, 00:01 - 05/05/2023

 

Περίληψη: 

Οι προκλήσεις που παρουσιάζονται από το μειωμένο εργατικό δυναμικό και τον αυξανόμενο αριθμό ηλικιωμένων είναι σημαντικές και θα απαιτήσουν αποτελεσματικό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αντιδημοφιλείς αποφάσεις.

 

 

-------------------

Η Κίνα γερνάει και συρρικνώνεται. Ο πληθυσμός της χώρας αυξήθηκε από 540 εκατομμύρια το 1949 στο ανώτατο όριο των 1,4 δισεκατομμυρίων το 2021, αλλά έπεσε σε φθίνουσα πορεία το 2022. Τις επόμενες δεκαετίες, θα ακολουθήσει την υπόλοιπη Ανατολική Ασία σε ένα μέλλον που θα χαρακτηρίζεται από χαμηλή γονιμότητα, ταχεία γήρανση, και σταθερή μείωση του πληθυσμού. Μέχρι τα μέσα του αιώνα, η Κίνα αναμένεται να έχει έως και 200 εκατομμύρια λιγότερους ανθρώπους από όσους σήμερα. Ταυτόχρονα, η μέση ηλικία θα ανεβαίνει σταθερά από τα 38 έτη το 2020 σε περίπου τα 50.

Τρόφιμοι σε οίκο ευγηρίας στο Πεκίνο, τον Μάιο του 2021. Carlos Garcia Rawlins / Reuters
 

-------------------------------------------------------

Η δημογραφία δεν είναι πεπρωμένο. Ούτε η συρρίκνωση ούτε το γκριζάρισμα του πληθυσμού σημαίνουν αναγκαστικά την καταστροφή της Κίνας. Αλλά οι προκλήσεις που παρουσιάζονται από το μειωμένο εργατικό δυναμικό και τον αυξανόμενο αριθμό ηλικιωμένων είναι σημαντικές και θα απαιτήσουν αποτελεσματικό μακροπρόθεσμο σχεδιασμό και αντιδημοφιλείς αποφάσεις. Οι επίσημες δηλώσεις του Κινεζικού Κομμουνιστικού Κόμματος επισημαίνουν πράγματι την σημασία της αντιμετώπισης των αναγκών μιας γηράσκουσας κοινωνίας, και Κινέζοι αξιωματούχοι και μελετητές έχουν προειδοποιήσει για την ανάγκη να αυξηθούν τα μη βιώσιμα χαμηλά όρια ηλικίας συνταξιοδότησης. Όμως, το εξελισσόμενο πολιτικό σύστημα της Κίνας υπό τον ολοένα και πιο αυταρχικό Γενικό Γραμματέα, Σι Τζινπίνγκ, φαίνεται ιδιαίτερα ακατάλληλο για τον χειρισμό αυτών των προκλήσεων.

Καθώς η Κίνα επιστρέφει στην εποχή της μονοπρόσωπης διακυβέρνησης, οι επί δεκαετίες πρακτικές τεχνοκρατικής διακυβέρνησης της χώρας καταρρέουν. Αυτό δυσχεραίνει την διεξαγωγή μακροπρόθεσμου σχεδιασμού, ιδίως στην αγροτική Κίνα. Επιπλέον, ο Σι έχει δώσει προτεραιότητα στην πολιτική σταθερότητα πάνω από όλα, περιορίζοντας την ικανότητα του Πεκίνου να προβεί σε αναγκαίες μεταρρυθμίσεις που θα μπορούσαν να βλάψουν τα συμφέροντα των ελίτ των πόλεων, όπως η περικοπή των συνταξιοδοτικών τους παροχών. Η ιδεολογική στροφή του Πεκίνου προς τον εθνοτικό-εθνικισμό θα υπονομεύσει την ικανότητα της Κίνας να βασίζεται στην εισερχόμενη μετανάστευση ως τακτική για την άμβλυνση των επιπτώσεων της συρρίκνωσης του εργατικού δυναμικού. Τέλος, ο αυξανόμενος εναγκαλισμός του Κομμουνιστικού Κόμματος με τους παραδοσιακούς ρόλους των φύλων κινδυνεύει να επιδεινώσει περαιτέρω [1] τη μείωση του ποσοστού γονιμότητας ενισχύοντας τους υποκείμενους παράγοντες που οδηγούν τους νέους της Κίνας -ιδιαίτερα τις γυναίκες- να επιλέξουν να μην παντρευτούν και να μην αναθρέψουν παιδιά.

Μέχρι τα μέσα του εικοστού πρώτου αιώνα, η Κίνα πιθανότατα θα βρεθεί αντιμέτωπη με μια σειρά σοβαρών εσωτερικών προκλήσεων, συμπεριλαμβανομένων των αυξανόμενων εντάσεων με τις αστικές ελίτ για τις συντάξεις και το κόστος της υγειονομικής περίθαλψης, της σταθερής επιδείνωσης των συνθηκών για τους ηλικιωμένους της υπαίθρου, και μιας τοξικής ατμόσφαιρας για τις γυναίκες και τους ξένους, η οποία θα περιορίζει όλο και περισσότερο την άνοδο της χώρας ως παγκόσμια δύναμη.

ΤΟ ΠΕΚΙΝΟ ΣΤΡΕΦΕΤΑΙ ΚΑΤΑ ΤΗΣ ΤΕΧΝΟΚΡΑΤΙΑΣ

Οι σοβαρότερες δημογραφικές προκλήσεις της Κίνας [2] εντοπίζονται στις φτωχές αγροτικές περιοχές της. Ο ηλικιωμένος πληθυσμός της χώρας είναι δυσανάλογα συγκεντρωμένος στην ύπαιθρο: το 2020, το 17,7% των κατοίκων της υπαίθρου ήταν 65 ετών και άνω, σε σύγκριση με μόνο το 11,1% στις αστικές περιοχές. Οι αριθμοί αυτοί θα αυξηθούν κατά τις επόμενες δεκαετίες, ασκώντας τεράστια οικονομική και κοινωνική πίεση στις κοινότητες. Ο σχεδιασμός για τις ανάγκες των ηλικιωμένων στην ύπαιθρο θα είναι ένα από τα πιο δύσκολα καθήκοντα που αντιμετωπίζουν οι ηγέτες του Πεκίνου.

Εκ πρώτης όψεως, η Κίνα φαίνεται να είναι μοναδικά καλά εξοπλισμένη για να ανταποκριθεί σε αυτήν την πρόκληση. Εξάλλου, διαθέτει μια τεράστια γραφειοκρατία, στελεχωμένη με ειδικούς οι οποίοι συντάσσουν τακτικά λεπτομερή έγγραφα πολιτικής με εντυπωσιακούς τίτλους, όπως το Μεσοπρόθεσμο και Μακροπρόθεσμο Εθνικό Σχέδιο για την Αντιμετώπιση της Γήρανσης του Πληθυσμού του 2019.

Στην πράξη, ωστόσο, τα σχέδια αυτά συχνά καταρρέουν μπροστά στην σκληρή πολιτική πραγματικότητα της Κίνας. Όπως έχουν καταγράψει ο οικονομολόγος Scott Rozelle και η ερευνήτρια Natalie Hell, τέσσερις δεκαετίες παρόμοιων προσπαθειών για την αντιμετώπιση των αναγκών των παιδιών της υπαίθρου ναυάγησαν στη μαοϊκή κληρονομιά του συστήματος εγγραφής των νοικοκυριών (hukou), το οποίο συνδέει στενά την πρόσβαση των πολιτών σε κοινωνικές παροχές όπως η εκπαίδευση και η υγειονομική περίθαλψη με τον τόπο εγγραφής της οικογένειάς τους. Με τον τρόπο αυτό, εδραίωσε τις ανισότητες μεταξύ των κατοίκων των πόλεων και της υπαίθρου όσον αφορά την λήψη κρατικών πόρων.

Οι ίδιες ανισότητες υπάρχουν και όσον αφορά τους ηλικιωμένους της υπαίθρου. Οι κάτοικοι της υπαίθρου λαμβάνουν μηνιαίες συντάξεις ύψους περίπου 26 δολαρίων, πολύ λιγότερα από τα 506 δολάρια που λαμβάνουν οι αντίστοιχοι κάτοικοι των πόλεων. Οι πόροι υγειονομικής περίθαλψης και η ασφαλιστική κάλυψη είναι ομοίως στρεβλές. Όπως έχουν σημειώσει ο κοινωνιολόγος Yan Long και η γεροντολόγος Lydia Li [3], αυτό το σύστημα υγειονομικής περίθαλψης δύο ταχυτήτων έχει ως αποτέλεσμα τόσο την «ανισοκατανομή των πόρων υγείας μεταξύ των ηλικιωμένων» όσο και μια δραματική απόκλιση μεταξύ του τρόπου με τον οποίο οι κάτοικοι των πόλεων και της υπαίθρου βλέπουν τις σχέσεις τους με το κράτος: τα άτομα που ζουν στις πόλεις θεωρούν τους εαυτούς τους ως πολίτες με δικαιώματα, ενώ οι κάτοικοι της υπαίθρου θεωρούν τους εαυτούς τους ως «αγρότες ανάξιους κρατικής φροντίδας».

Η στροφή της Κίνας προς τη μονοκρατορία υπονομεύει περαιτέρω τις ικανότητες του Πεκίνου να σχεδιάζει το μέλλον. Καθώς ο Σι περιθωριοποιεί σταθερά τις τεχνοκρατικές φωνές και τους θεσμούς, οι κρατικές πολιτικές παρουσιάζουν ανησυχητικά σημάδια εξυπηρέτησης των ιδιοτροπιών του. Για παράδειγμα, τα σχέδια που παρουσιάστηκαν φέτος για τη μεταρρύθμιση της υγειονομικής περίθαλψης στην ύπαιθρο προβλέπουν την επέκταση της χρήσης της παραδοσιακής κινεζικής ιατρικής για την αντιμετώπιση των αναγκών του ταχέως γηράσκοντος αγροτικού πληθυσμού. Υπάρχουν σοβαροί κίνδυνοι ότι τα σχέδια αυτά δεν αποτελούν τόσο μια προσεκτικά μελετημένη προσπάθεια για την βελτίωση της υγείας των ηλικιωμένων της Κίνας όσο ένα παράδειγμα της κρατικής γραφειοκρατίας που προσαρμόζεται στους νέους πολιτικούς ανέμους που δημιούργησε η απόφαση του Σι να προωθήσει την παραδοσιακή ιατρική ως σύμβολο εθνικής υπερηφάνειας, αυτό που ο ίδιος αναφέρει ως «τον θησαυρό της αρχαίας κινεζικής επιστήμης και το κλειδί για το αρχείο του κινεζικού πολιτισμού».

Ο χειρισμός των τελευταίων σταδίων της πανδημίας COVID-19 από το Πεκίνο προσφέρει μια ανησυχητική προεπισκόπηση των πρακτικών προβλημάτων που προκαλούνται από αυτές τις πολιτικές αλλαγές. Όταν ο Σι συνέδεσε την προσωπική του νομιμοποίηση με τις αρχικά επιτυχημένες πολιτικές της Κίνας για «μηδενική COVID» το 2020-21, κατέστησε πολιτικά αδύνατο για τους αξιωματούχους να σχεδιάσουν ή ακόμη και να συζητήσουν για το τι θα μπορούσε να ακολουθήσει. Ακόμα και όταν ο ιός γινόταν όλο και πιο μεταδοτικός, αναγκάστηκαν να βασιστούν στις κλιμακούμενες καραντίνες ως το κύριο εργαλείο τους για την καταπολέμηση της πανδημίας. Η εκστρατεία εμβολιασμού της χώρας παρέμεινε αποσπασματική και οι προσπάθειες για την εισαγωγή ξένων εμβολίων και την απόκτηση αποθεμάτων αντιικών φαρμάκων ναυάγησαν. Αυτό άφησε τους ηλικιωμένους επικίνδυνα εκτεθειμένους.

Στα τέλη του 2022, ο Σι άλλαξε δραματικά πορεία. Μόλις λίγες εβδομάδες μετά το τέλος του πολιτικά ευαίσθητου 20ου Συνεδρίου του Κόμματος, αποφάσισε να εγκαταλείψει [4] τη μηδενική COVID σχεδόν εν μια νυκτί και χωρίς προειδοποίηση. Οι ηλικιωμένοι βρέθηκαν ακριβώς στον δρόμο του ιού: οι αγροτικές ιατρικές εγκαταστάσεις κατακλύστηκαν και οι αγοραστές άδειασαν τα ράφια των φαρμακείων από τα αντιπυρετικά φάρμακα σε ένα κύμα αγορών πανικού. Οι ηλικιωμένοι κάτοικοι της υπαίθρου αφέθηκαν να τα βγάλουν πέρα μόνοι τους, ενθαρρυνόμενοι από τα κρατικά μέσα ενημέρωσης να βασίζονται στην κατ' οίκον θεραπεία με παραδοσιακά κινεζικά φάρμακα. Εν τω μεταξύ, οι αστικές ελίτ αγόρασαν περιορισμένα αποθέματα αποδεδειγμένων θεραπειών όπως το Paxlovid σε διογκωμένες τιμές στη μαύρη αγορά.

Όπως σημείωσε ο Yanzhong Huang, ανώτερος συνεργάτης για την παγκόσμια υγεία στο Council on Foreign Relations [5], αυτές οι ριζοσπαστικές αλλαγές πολιτικής είχαν σοβαρό κόστος. Υπέβαλαν εκατοντάδες εκατομμύρια πολίτες σε εξαιρετικά σκληρές καραντίνες στο αποκορύφωμα των πολιτικών μηδενικής Covid το 2022 και τροφοδότησαν έναν αριθμό θανάτων από ένα έως 1,5 εκατομμύριο μετά την απότομη άρση τους μόλις λίγες εβδομάδες αργότερα.

ΟΜΗΡΟΣ ΤΗΣ ΣΤΑΘΕΡΟΤΗΤΑΣ

Η δημογραφική αλλαγή θα αναγκάσει επίσης το Πεκίνο να επανεξετάσει τις υποσχέσεις που δόθηκαν στις προηγούμενες γενιές σχετικά με τις κρατικές παροχές. Καθώς η κινεζική κοινωνία γερνάει, τα προγράμματα συνταξιοδότησης γίνονται όλο και πιο μη βιώσιμα. Τα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης, τα οποία καθορίστηκαν την δεκαετία του 1950, παραμένουν εξαιρετικά χαμηλά: 55 ετών για τις γυναίκες (50 για τους εργατοϋπαλλήλους) και 60 ετών για τους άνδρες. Η Κινεζική Ακαδημία Κοινωνικών Επιστημών προβλέπει ότι το κύριο αστικό συνταξιοδοτικό ταμείο, ένα σχετικά πιο γενναιόδωρο σύστημα που κάλυπτε περίπου 450 εκατομμύρια αστικούς εργαζόμενους, συνταξιούχους, και κομματικά στελέχη από το 2020, θα στερέψει μέχρι το 2035. (Η κατώτερη τάξη της Κίνας, που αποτελείται από πάνω από 500 εκατομμύρια μετακινούμενους εργάτες και κατοίκους της υπαίθρου -ένα πολύ μεγαλύτερο μέρος του πληθυσμού- καλύπτεται από ένα πολύ πιο φτωχό σύστημα). Όμως, όπως και σε άλλες χώρες, όπως η Γαλλία, η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης ή η περικοπή των παροχών αποτελεί σοβαρή πρόκληση για την κυβέρνηση, επειδή κινδυνεύει να προκαλέσει ευρεία αντίδραση του κοινού.

Θα μπορούσε κανείς να σκεφτεί ότι οι κυβερνήτες της Κίνας είναι πιο ικανοί να αντιμετωπίσουν τέτοιους κινδύνους και να προωθήσουν τις αναγκαίες μεταρρυθμίσεις από τους δημοκρατικούς ομολόγους τους, δεδομένου του ισχυρού κατασταλτικού μηχανισμού του Πεκίνου. Αλλά οι εμμονικοί με την σταθερότητα κομματικοί ηγέτες ενστικτωδώς δειλιάζουν όταν έρχονται αντιμέτωποι με ευρέως διαδεδομένα παράπονα που θα μπορούσαν να μετατραπούν σε συλλογική αντίσταση. Η αιφνίδια απόφαση του Πεκίνου να τερματίσει τις πολιτικές μηδενικής Covid [6] τον Νοέμβριο ήρθε αμέσως μετά τις διάσπαρτες διαδηλώσεις κατά της καραντίνας που έδειξαν σημάδια ότι μεταπηδούσαν από πόλη σε πόλη και μετατράπηκαν από παράπονα για τις πολιτικές αποκλεισμού σε άμεσες επιθέσεις κατά των ηγετών του κόμματος.

Τέτοιες ανησυχίες έχουν εμποδίσει τακτικά ουσιαστικές μεταρρυθμίσεις υπό τον Σι. Αν και το Πεκίνο έχει αναγνωρίσει την ανάγκη να αυξήσει τα επίσημα όρια ηλικίας συνταξιοδότησης εδώ και τουλάχιστον μια δεκαετία, δεν το έχει κάνει. Οι ηγέτες τώρα δηλώνουν αόριστα ότι θα δημοσιεύσουν ένα σχέδιο μέχρι το 2025. Αυτή η καθυστέρηση αντανακλά σοβαρές ανησυχίες ότι μια ουσιαστική μεταρρύθμιση του συνταξιοδοτικού συστήματος θα έπληττε τα συμφέροντα της μεγάλης καθιερωμένης αστικής μεσαίας τάξης της Κίνας, συμπεριλαμβανομένων των συνταξιούχων κυβερνητικών αξιωματούχων, των στελεχών του κόμματος, και των μελών των οικογενειών τους. Αυτοί αντιπροσωπεύουν μια κρίσιμη βάση υποστήριξης που το κόμμα διστάζει να προσβάλει, σε αντίθεση με άλλες ομάδες τις οποίες έχουν καταπιέσει στο παρελθόν -ακτιβιστές ΛΟΑΤΚΙ, εθνοτικές μειονότητες στην Σιντζιάνγκ, και εργάτες που απολύθηκαν από κρατικές επιχειρήσεις στα βορειοανατολικά της Κίνας.

Οι αναδιανεμητικές πολιτικές που αποσκοπούν στη μείωση του χάσματος μεταξύ αγροτικών και αστικών περιοχών είχαν παρόμοια τύχη. Όπως σημείωσαν μελετητές όπως ο Wei Cui και η Mary Gallagher, ο Σι αναιρεί σταθερά τις περιορισμένες μεταρρυθμίσεις δαπανών που ξεκίνησαν πριν από λίγο περισσότερο από μια δεκαετία υπό την διοίκηση του Γενικού Γραμματέα, Hu Jintao, και του πρωθυπουργού, Wen Jiabao. Εν τω μεταξύ, η πρωτοβουλία του Σι για την «κοινή ευημερία» παρέμεινε κάτι περισσότερο από υποσχέσεις στα χαρτιά, εν μέσω των αυξανόμενων προειδοποιήσεών του για τους κινδύνους του «ευεργετισμού» μεταξύ των μειονεκτούντων της Κίνας.

Η ΕΘΝΟΤΙΚΗ ΣΤΡΟΦΗ ΤΟΥ ΠΕΚΙΝΟΥ

Εκτός από την Κίνα, κάθε κοινωνία της Ανατολικής Ασίας που αντιμετωπίζει δημογραφική μείωση έχει στραφεί σε εισαγόμενο εργατικό δυναμικό για να μετριάσει τις επιπτώσεις της μείωσης των γεννήσεων και της ταχείας γήρανσης. Αλλά η στροφή του Σι προς τον εθνοτικό-εθνικισμό θα τορπιλίσει την ικανότητα του Πεκίνου να χρησιμοποιήσει αυτό το εργαλείο.

Παρά τις φαντασιώσεις για ένα εργατικό δυναμικό του εικοστού πρώτου αιώνα που θα αποτελείται από ρομπότ, η τεχνολογία δεν έχει εξαλείψει την ανάγκη για νεαρούς ανθρώπινους εργαζόμενους. Ο αριθμός των αλλοδαπών κατοίκων στη Νότια Κορέα και την Ταϊβάν έχει εκτοξευθεί από αμελητέα επίπεδα την δεκαετία του 1980 σε πάνω από το 3% του πληθυσμού σε κάθε χώρα σήμερα. Ένα άλλο ποσοστό αποτελείται από πολιτογραφημένους αλλοδαπούς που απέκτησαν την ιθαγένεια μέσω γάμου. Οι δρόμοι της Ταϊπέι αντηχούν πλέον από τις φωνές Φιλιππινέζων και Ινδονήσιων γυναικών που φροντίζουν ηλικιωμένους και ασθενείς Ταϊβανέζους˙ δεκάδες χιλιάδες Βιετναμέζοι άνδρες εργάζονται πλέον σε εργοτάξια και αλιευτικά σκάφη της Ταϊβάν.

Άλλες κυβερνήσεις της Ανατολικής Ασίας προσπαθούν να επεκτείνουν αυτές τις τάσεις για να μετριάσουν τις αυξανόμενες εργασιακές πιέσεις. Η Ιαπωνία χαλάρωσε τους μεταναστευτικούς [7] νόμους το 2019, παρέχοντας μεγαλύτερα δικαιώματα σε ξένους εργάτες και δημιουργώντας νέες βίζες για την προσέλκυση εργατών μέσης ειδίκευσης σε διάφορους τομείς. Η Ταϊβάν υιοθέτησε μια παράλληλη μεταρρύθμιση το 2022 και ο επικεφαλής του Εθνικού της Συμβουλίου Ανάπτυξης διακήρυξε ότι η Ταϊπέι επιδιώκει να προσελκύσει επιπλέον 400.000 μετανάστες εργάτες κατά την επόμενη δεκαετία.

Αν το Πεκίνο ήθελε σοβαρά να σχεδιάσει το δικό του γερασμένο μέλλον, θα είχε τα δικά του χαρτιά να παίξει. Η Κίνα έχει πολλούς στοιχειώδεις δεσμούς με την Αφρική, τη μόνη περιοχή του κόσμου που θα βιώσει μια έκρηξη της νεολαίας τις επόμενες δεκαετίες. Ο αριθμός των Αφρικανών διεθνών φοιτητών στην Κίνα αυξήθηκε από 1.793 το 2003 σε πάνω από 80.000 το 2018, και μια ζωντανή κοινότητα δεκάδων χιλιάδων Αφρικανών εμπόρων και μεταναστών είχε αναπτυχθεί στην Γκουανγκζού μέχρι το 2010. Το Πεκίνο συμμετέχει επίσης σε μια σημαντική επέκταση της επαγγελματικής εκπαίδευσης στην Αφρική. Θεωρητικά, θα μπορούσε κανείς να οραματιστεί προσεκτικά σχεδιασμένα προγράμματα για την εκπαίδευση μιας γενιάς αφρικανών τεχνικών που θα βοηθήσουν στην λειτουργία των εργοστασίων της Κίνας και αφρικανών φροντιστών που θα φροντίσουν δεκάδες εκατομμύρια ηλικιωμένους της υπαίθρου, καθώς ο πληθυσμός της Κίνας γερνάει και συρρικνώνεται.

Αλλά αυτό είναι σχεδόν βέβαιο ότι δεν θα συμβεί. Υπό την σημαία του Σι για την «αναζωογόνηση του κινεζικού έθνους», τα σοσιαλιστικά συνθήματα δίνουν την θέση τους σε μια πιο σαφή διαμόρφωση της Κίνας με όρους πολιτισμού και φυλής. Οι Αρχές έχουν απαγορεύσει τα ξένα πολιτιστικά προϊόντα, είτε πρόκειται για αρχιτεκτονική είτε για χριστουγεννιάτικες γιορτές, που θεωρούνται ασύμβατα με την ουσία της ίδιας της Κίνας, ενώ οι εθνοτικές πολιτικές στρέφονται από την αυτονομία σοβιετικού τύπου προς τον επιθετικό αφομοιωτισμό.

Αυτή η εθνοτικο-εθνικιστική [8] στροφή αναζωπυρώνει λανθάνουσες φλόγες αντι-αλλοδαπών αισθημάτων. Στις αρχές της δεκαετίας του 2010, οι τοπικές Αρχές της Γκουανγκζού πραγματοποίησαν μια σκληρή καταστολή της μετανάστευσης που θα μείωνε την αφρικανική κοινότητα της πόλης στο μισό μέχρι το 2016. Οι φοιτητές και άλλοι αλλοδαποί αντιμετώπισαν ένα κύμα εχθρότητας με το ξέσπασμα της πανδημίας στις αρχές του 2020, συμπεριλαμβανομένων μαζικών εξώσεων εκατοντάδων Αφρικανών στην Γκουανγκζού που είχαν ως αποτέλεσμα συντονισμένες διπλωματικές διαμαρτυρίες από μια σειρά αφρικανικών εθνών.

Αυτές οι σκληρυνόμενες κοινωνικές συμπεριφορές έχουν βυθίσει τις δειλές προσπάθειες της ίδιας της Κίνας να φιλελευθεροποιήσει τη μεταναστευτική της πολιτική. Από τις αρχές της δεκαετίας του 2010, η κυβέρνηση έχει αναθεωρήσει το μεταναστευτικό της σύστημα για να εμβαθύνει τους δεσμούς με την υπερπόντια κινεζική διασπορά και να προσελκύσει καλύτερα τα ξένα ταλέντα. Αλλά όταν το Πεκίνο δημοσίευσε προτεινόμενα σχέδια κανονισμών με στόχο την συγκρατημένη επέκταση της μόνιμης κατοικίας για τους αλλοδαπούς το 2020, προκάλεσε μια λυσσαλέα δίνη διαδικτυακών εθνικιστικών αισθημάτων, με πάνω από τέσσερα δισεκατομμύρια προβολές αναρτήσεων για το θέμα στην πλατφόρμα κοινωνικής δικτύωσης Weibo σε μια μόνο εβδομάδα. Όπως η μελετήτρια, Tabitha Speelman, έχει αναλύσει προσεκτικά, οι αξιωματούχοι έθεσαν τις προτάσεις τους στο ράφι όταν ήρθαν αντιμέτωποι με συντριπτικά αρνητικά σχόλια, κατηγορίες για ξεπούλημα του έθνους σε «ψεύτικους ξένους» (δηλαδή κινεζικές ελίτ που είχαν αποκτήσει ξένη υπηκοότητα), και ρατσιστικό βιτριόλι που απευθυνόταν σε κοινότητες αφρικανών εμπόρων.

ΕΝΑ ΓΚΡΙΖΟ ΜΕΛΛΟΝ

Τέτοιες τάσεις θα δοκιμάσουν σοβαρά την Κίνα καθώς γερνάει και συρρικνώνεται. Στις αστικές περιοχές, οι συγκρούσεις θα αυξηθούν μεταξύ της κυβέρνησης και του διογκούμενου αριθμού των συνταξιούχων των πόλεων που έχουν την πρόθεση να προστατεύσουν τα ωφελήματά τους. Οι πρόσφατες διαμαρτυρίες προσφέρουν μια γεύση από το μέλλον της Κίνας: τον Φεβρουάριο, χιλιάδες συνταξιούχοι από κρατικές επιχειρήσεις συγκεντρώθηκαν στις πόλεις Νταλιάν και Γουχάν για να διαμαρτυρηθούν για τις τοπικές μεταρρυθμίσεις που μείωσαν τις κρατικές εισφορές στους προσωπικούς λογαριασμούς υγειονομικής περίθαλψης. Τέτοιες σκηνές θα γίνουν τακτικό θέαμα τα επόμενα χρόνια, και θα αφορούν το ένα πρόγραμμα κρατικών παροχών μετά το άλλο, καθώς οι κινεζικές Αρχές αναγκάζονται να υπολογίζουν τις ραγδαίες δημογραφικές αλλαγές και τους αυξανόμενους δημοσιονομικούς περιορισμούς. Οι τοπικοί αξιωματούχοι θα μπουν στον μεγάλο πειρασμό να υπαναχωρήσουν ή να καθυστερήσουν μέτρα που επηρεάζουν αρνητικά τις αστικές κοινότητες, μεταφέροντας παράλληλα το κόστος στις λιγότερο προνομιούχες, λιγότερο συνδεδεμένες, και λιγότερο ομιλητικές αγροτικές κοινότητες.

Για την ύπαιθρο της Κίνας, αυτές οι τάσεις σημαίνουν ένα μέλλον αυξανόμενης απελπισίας. Ο πολιτικός οικονομολόγος Nicholas Eberstadt και ο δημογράφος Ashton Verdery, προβλέπουν ότι μέχρι τα μέσα αυτού του αιώνα, περίπου οι μισοί από τους πολίτες της Κίνας άνω των 70 ετών θα έχουν ένα ή κανένα παιδί, από περίπου το 20% που είναι σήμερα. Οι απαιτήσεις για την φροντίδα των ηλικιωμένων θα αυξηθούν σε ολόκληρη την χώρα, αλλά οι αγροτικές περιοχές θα αντιμετωπίσουν το μεγαλύτερο βάρος. Οι ταχέως γηράσκοντες μετανάστες της Κίνας θα αντιμετωπίζουν όλο και περισσότερο την ανάγκη να φροντίζουν τους εαυτούς τους και τους δικούς τους γηράσκοντες γονείς στην ύπαιθρο με περιορισμένη υποστήριξη από το κράτος ή τα αδέλφια τους.

Η εσωστρέφεια του Πεκίνου θα δυσχεράνει την ικανότητά του να οικοδομήσει επίσημους νομικούς διαύλους για διεθνείς ροές εργασίας, ώστε να ανταποκριθεί στις αυξανόμενες ανάγκες της Κίνας. Αλλά οι πιεστικές εγχώριες απαιτήσεις θα οδηγήσουν απλώς τις κοινωνικές πιέσεις να εξελιχθούν σε πιο σκοτεινές, υπόγειες κατευθύνσεις. Παραδείγματα θα μπορούσαν να περιλαμβάνουν την επέκταση της εμπορίας ανθρώπων από γυναίκες από το Πακιστάν και την Βιρμανία στις φτωχές αγροτικές περιοχές της Κίνας ή την εμφάνιση προγραμμάτων που κατ' όνομα φέρνουν διεθνείς φοιτητές από λιγότερο ανεπτυγμένες χώρες στην Κίνα για εκπαίδευση -ενώ στην πραγματικότητα τους εκμεταλλεύονται ως πηγή εργασίας χαμηλού κόστους.

Αυτό δεν αποτελεί συνταγή για την άνοδο στην παγκόσμια κυριαρχία, ούτε καν για την μακροπρόθεσμη κοινωνική σταθερότητα. Αντίθετα, ο ταχέως γηράσκων πληθυσμός της Κίνας και το όλο και πιο άκαμπτο, αυταρχικό πολιτικό σύστημα θα δυσχεράνει σοβαρά την χώρα καθώς παραπατά προς τα μέσα του 21ου αιώνα.

Ο CARL MINZNER είναι ανώτερος συνεργάτης για τις Μελέτες της Κίνας στο Council on Foreign Relations και καθηγητής στη Νομική Σχολή Fordham.

Foreign Affairs

https://foreignaffairs.gr/articles/74134/carl-minzner/o-si-tzinpingk-den-mporei-na-diaxeiristei-mia-giraskoysa-kina?page=show

https://www.foreignaffairs.com/china/xi-jinping-cant-handle-aging-china

 

Greek Finance Forum Team

 

 

Σχόλια Αναγνωστών

 

 
 

 

 

 

 

 

 

 

 
   

   

Αποποίηση Ευθύνης.... 

© 2016-2023 Greek Finance Forum