Παρότι οι δυναμικές παρεμβάσεις από τους διαμορφωτές πολιτικής στις πρόσφατες τραπεζικές καταρρεύσεις έχουν ελαττώσει την αγωνία των επενδυτών, οι χρηματοοικονομικές αγορές παραμένουν ευάλωτες και υπό πίεση, σύμφωνα με την έκθεση του ΔΝΤ για την Παγκόσμια Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα. 

«Η ανθεκτικότητα του παγκόσμιου χρηματοοικονομικού συστήματος δοκιμάζεται σοβαρά. Απομένει να διαπιστωθεί εάν τα μέτρα που έχουν μέχρι τώρα ληφθεί είναι επαρκή για να αποκαταστήσουν πλήρως την εμπιστοσύνη στις αγορές και στους θεσμούς», αναφέρει το Ταμείο.  

Στις ΗΠΑ, οι αρχές έλαβαν έκτακτα μέτρα για να συγκρατήσουν τη μετάδοση της κρίσης μέσω εγγύησης όλων των καταθέσεων στη Silicon Valley Bank και στη Signature Bank από τη στιγμή που κατέρρευσαν, ενώ άνοιξαν νέα γραμμή πιστωτικής διευκόλυνσης από την Φέντεραλ Ριζέρβ. Την ίδια στιγμή, οι ελβετικές αρχές ενορχήστρωσαν και υποστήριξαν την εξαγορά της Credit Suisse από τη UBS. 

H έκθεση του ΔΝΤ για την Χρηματοπιστωτική Σταθερότητα δημοσιοποιήθηκε λίγο μετά την έκθεση για τις Προοπτικές της Παγκόσμιας Οικονομίας, στη οποία κατέβασε τον πήχη των προβλέψεών του για την ανάπτυξη της παγκόσμιας οικονομίας και προειδοποίησε για μεγάλη αβεβαιότητα και ρίσκο καθώς τα προβλήματα του χρηματοπιστωτικού τομέα εντείνει τις πιέσεις από τη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής και τον πόλεμο στην Ουκρανία. 

Ο κορυφαίος αξιωματούχος του ΔΝΤ, Τόμπιας Άντριαν, εφιστά την προσοχή ότι οι επενδυτές ενδεχομένως να είναι υπερβολικά αισιόδοξοι σε ό,τι αφορά στους κινδύνους για τις προοπτικές της παγκόσμιας οικονομίας, με τις αποτιμήσεις των μετοχών να είναι ιδιαίτερα υψηλές, ειδικά στις ΗΠΑ. 

Οι καταρρεύσεις των τραπεζών αποτελούν σύμπτωμα ενός «επικίνδυνου συνδυασμού τρωτών» τα οποία ήταν «κρυμμένα κάτω από την επιφάνεια του παγκόσμιου χρηματοπιστωτικού συστήματος για χρόνια» και τώρα εκτέθηκαν από την επιθετική σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής στην προσπάθεια των κεντρικών τραπεζών να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό, αναφέρει το ΔΝΤ. 

«Η ραγδαία αύξηση των επιτοκίων προκαλεί θεμελιώδεις αλλαγές στο τοπίο του χρηματοοικονομικού κινδύνου. Οι αποτιμήσεις του ενεργητικού και οι συνθήκες στις αγορές προσαρμόζονται, θέτοντας υπό αμφισβήτηση το διαρθρωτικό πλαίσιο των αγορών, τους επενδυτές και τα χρηματοπιστωτικά ιδρύματα», σύμφωνα με την έκθεση του Ταμείου. 

Οι τραπεζικοί τριγμοί περιπλέκουν επίσης τις προσπάθειες των κεντρικών τραπεζών να τιθασεύσουν τον πληθωρισμό που αποδεικνύεται περισσότερο επίμονος απ΄ό,τι αναμενόταν. Εάν οι πιέσεις κλιμακωθούν, οι αρχές ενδεχομένως να βρεθούν αντιμέτωπες με περισσότερες δυσκολίες ως προς την αντιμετώπιση του πληθωρισμού και τη διασφάλιση της σταθερότητας στο χρηματοπιστωτικό σύστημα. 

Άμεση δράση

«Οι διαμορφωτές πολιτικής θα πρέπει να κινηθούν άμεσα για να αποφύγουν οιοδήποτε συστημικό γεγονός που θα μπορούσε να κλονίσει την εμπιστοσύνη των επενδυτών στο παγκόσμιο χρηματοπιστωτικό σύστημα», ακόμη και εάν αυτό σημαίνει μείωση των επιτοκίων, υπογραμμίζει το ΔΝΤ. 

Ωστόσο, θα πρέπει να καταστήσουν σαφές ότι είναι αποφασισμένοι να αντιμετωπίσουν τον πληθωρισμό όσο το δυνατόν πιο γρήγορα όταν οι τραπεζικές πιέσεις υποχωρήσουν. 

Ο Άντριαν ανέφερε ότι η πρόσφατη τραπεζική κρίση είναι παρόμοια με αυτή της δεκαετίας του 1980, την κρίση αποταμίευσης και δανείων στις ΗΠΑ παρά με αυτή του 2008. Το τραπεζικό σύστημα έχει σήμερα περισσότερο κεφάλαιο σε σχέση με την χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.

Τα πιο «αδύναμα σημεία» είναι τα εξής κατά το ΔΝΤ:

– Περίπου το 9% των αμερικανικών τραπεζών με ενεργητικό ύψους από 10 έως 300 δισ.δολαρίων δεν θα είχαν τα επαρκή κεφάλαια εάν υποχρεώνονταν να καλύψουν πλήρως δυνητικές ζημίες από κρατικά ομόλογα και άλλους τίτλους που διακρατούν. 

– Το real estate για εμπορική χρήση φαίνεται σημαντικά υπερτιμημένο σε χώρες και ελλοχεύει κίνδυνος από την περαιτέρω σύσφιγξη των πιστώσεων από τράπεζες και άλλους πιστωτικούς ομίλους. Αυτό θα μπορούσε να δημιουργήσει μία σύνδεση μεταξύ της πιστωτικής επέκτασης και των τιμών ενεργητικού καθώς η πτώση του τελευταίου θα μπορούσε να υπονομεύσει την αξία των εγγυήσεων που χρησιμοποιούνται στα δάνεια. 

– Η ΕΚΤ ενδεχομένως να χρειαστεί να παράσχει επιπλέον ρευστότητα στο χρηματοοικονομικό σύστημα όταν λήξουν οι μακροπρόθεσμες πράξης χρηματοδότησης τον Ιούνιο. Οι τράπεζες στον Ευρωπαϊκό Νότο ενδεχομένως να μην έχουν αρκετά κεφάλαια για να αποπληρώσουν. 

Ωστόσο, το ΔΝΤ επικαλείται ένα θετικό σημείο, το γεγονός ότι «οι μεγάλες αναδυόμενες αγορές έχουν μέχρι στιγμής επιτύχει να διαχειριστούν ομαλά την απότομη σύσφιγξη της νομισματικής πολιτικής στις ανεπτυγμένες οικονομίας.

Πηγή: Bloomberg, MR