Σε άρθρο γνώμης που δημοσιεύεται στους Financial Times, ο Ελ Εριάν παραθέτει μια σειρά από βήματα προκειμένου οι εταιρείες να μην πέσουν στις παγίδες που αναδύονται και υπογραμμίζει τον κίνδυνο επιβολής «τιμωρίας» από τις αγορές.

Όπως επισημαίνει, οι αγορές συνέχισαν να απορρίπτουν την αύξηση των επιτοκίων από την Fed, με τα σενάρια των οικονομολόγων να περνούν το τελευταίο 6μηνο να περνούν από «40 κύματα». Πιο πρόσφατα, επικρατεί το σενάριο της «σκληρής προσγείωσης», με ορισμένους να ανησυχούν ακόμη και για κραχ που μπορεί να προκαλέσει η τραπεζική αναταραχή.

Σύμφωνα με τον Ελ Εριάν, γι’ αυτή την αλλαγή ευθύνονται οι άστατες αλλαγές οικονομικής πολιτικής και η ασυνεπής επικοινωνιακή πολιτική της Fed.

Η αστάθεια αυτή εκτείνεται σε βασικά τμήματα των χρηματοπιστωτικών αγορών, όπως στην απόδοση του αμερικανικού διετούς ομολόγου. Αυτή η απόδοση, που στηρίζεται κανονικά στις πολιτικές και τις μελλοντικές οδηγίες της Fed, κυμάνθηκε τον Μάρτιο σε ένα εντυπωσιακό εύρος (μεταξύ 3,58 και 5,08%).

Στο μεταξύ, οι αγορές συνέχισαν να απορρίπτουν την πορεία των επιτοκίων για το 2023. Σύμφωνα με τον Ελ Εριάν αυτές οι ασυνήθιστες εξελίξεις είναι απίθανο να εκτονωθούν σύντομα, δεδομένων των κυκλικών και διαρθρωτικών αβεβαιοτήτων που αντιμετωπίζει η οικονομία των ΗΠΑ.

Επιπρόσθετα, η Fed δεν είναι σε θέση να λειτουργήσει ως αρκετά ισχυρή «άγκυρα», κάτι το οποίο ο γνωστός οικονομολόγος αποδίδει στην έλλειψη σαφούς στρατηγικού οράματος και ενός ξεπερασμένου πλαισίου νομισματικής πολιτικής. Ο ίδιος θεωρεί ότι αυτή είναι μια από τις πιο αβέβαιες στιγμές για την οικονομία των ΗΠΑ που έχει βιώσει στην καριέρα του. Η σωστή απάντηση σε μια τέτοια ασυνήθιστη αβεβαιότητα είναι η αποδοχή και η προσαρμογή.

Οι 4 παράγοντες

Και όσο περίπλοκες κι αν είναι οι προοπτικές, ο Ελ Εριάν προτείνει ένα σύνολο θεμάτων που είναι πιθανό να καθορίσουν τα ενδεχόμενα οικονομικά αποτελέσματα.

Πρώτον, η λιγότερο ελαστική πλευρά της προσφοράς της οικονομίας καθώς ο κόσμος προσπαθεί να χαράξει πορεία εν μέσω της ενεργειακής μετάβασης, της στενότητας της αγοράς εργασίας, της αναδιάταξης των αλυσίδων εφοδιασμού και τον τρόπο που αλλάζει η παγκοσμιοποίηση από τις γεωπολιτικές εντάσεις.

Δεύτερον, το τρίλημμα της πολιτικής της Fed να μειώσει τον πληθωρισμό, ενώ συγκρατεί τη ζημιά στις θέσεις εργασίας και την ανάπτυξη και διατηρεί τη χρηματοπιστωτική σταθερότητα.

Τρίτον, η έκταση του ντόμινο που προέκυψε από τους κραδασμούς στις αμερικανικές τράπεζες, συμπεριλαμβανομένης της First Republic και του συνολικού αντίκτυπου στον τραπεζικό δανεισμό με υψηλότερο κόστος χρηματοδότησης, μεγαλύτερες προβλέψεις για ζημίες δανείων, λιγότερο σταθερή βάση καταθέσεων και την πιθανή έναρξη αυστηρότερης εποπτείας και ρύθμισης.

Και τέταρτον, η ολοένα πιο περίπλοκη σχέση μεταξύ οικονομίας και πολιτικής, τόσο σε επίπεδο ΗΠΑ (το θέμα ανώτατου ορίου χρέους) όσο και διεθνώς (πχ με το πως τα ζητήματα εθνικής ασφάλειας υπερισχύουν των οικονομικών).

Κίνδυνος «τιμωρίας»

Σε αυτά τα περίπλοκα ζητήματα, οι νοοτροπίες και οι προσεγγίσεις προγραμματισμού πρέπει να απομακρυνθούν από την υπόθεση ενός σεναρίου χαμηλών πιθανών κινδύνων, λέει ο επικεφαλής οικονομικός σύμβουλος στην Allianz.

Για να γίνει αυτό -όπως τονίζει- οι υπεύθυνοι χάραξης πολιτικής και οι εταιρείες πρέπει να προφυλαχθούν ακόμη περισσότερο από παγίδες συμπεριφοράς όπως η μεροληψία επιβεβαίωσης, τα τυφλά σημεία και η ενεργή αδράνεια, και να μπορούν να δεχτούν ότι, ακόμη και στις καλύτερες περιστάσεις, μπορεί να συμβούν λάθη. Αυτό απαιτεί οι εταιρείες να είναι ανοιχτές στη διόρθωση πορείας, αλλιώς οι αγορές θα τις τιμωρήσουν.

Ο Ελ Εριάν πιστεύει ότι μπορεί να υπάρξει φόβος χρεοκοπίας για τις επιχειρήσεις που δεν διαθέτουν ανθεκτικότητα, καθώς και εκείνες με λειτουργικές προσεγγίσεις που δεν είναι εύκολα προσαρμόσιμες στα υψηλότερα επιτόκια για μεγαλύτερο χρονικό διάστημα. Τονίζει ότι περισσότερα από 1 τρισεκατομμύρια δολάρια συμμετοχών σε εμπορικά ακίνητα πρέπει να αναχρηματοδοτηθούν τους επόμενους 18 μήνες.

Η Fed, πιστεύει δεν είναι εύκολα προσαρμόσιμη σε αυτό δυσχερές πλαίσιο, οπότε για την οικονομική ευρωστία των ΗΠΑ αυτοί οι θεσμοί πρέπει να είναι πιο ανοιχτοί σε ανακατατάξεις εκ των έσω και μεγαλύτερη λογοδοσία.

Χωρίς αυτό, ο σταθερός και καθοδηγητικός ρόλος της θεσμικής ωριμότητας των ΗΠΑ θα αποδυναμωθεί ακόμη πιο γρήγορα ενόψει της διαβρωτικής αξιοπιστίας, μετατρέποντας αυτό το κάποτε κυρίαρχο συγκριτικό πλεονέκτημα των ΗΠΑ σε μια ακόμη μεγαλύτερη πηγή εσωτερικής και παγκόσμιας αστάθειας, τονίζει κατηγορηματικά.