Εν τω μεταξύ, τη συμμετοχή των funds στο πρόγραμμα για τον καθορισμό πλαφόν στις αυξήσεις των επιτοκίων για τα στεγαστικά δάνεια προωθεί η κυβέρνηση σε συνεργασία με τις εταιρείες διαχείρισης κόκκινων δανείων.

Όπως γράφει το Money Review, το μέτρο συζητήθηκε χθες στην συνεδρίαση της Ένωσης Εταιρειών Διαχείρισης από Δάνεια και Πιστώσεις (ΕΕΔΑΔΠ), τα μέλη της οποίας υποστήριξαν, σύμφωνα με πληροφορίες την επέκταση του μέτρου και στα χαρτοφυλάκια των στεγαστικών δανείων που οι servicers διαχειρίζονται για λογαριασμό των funds που έχουν αγοράσει τα τιτλοποιημένα δάνεια. Πρόκειται για στεγαστικά δάνεια ύψους 21,4 δισ. ευρώ, τα οποία έχουν περιέλθει στην κυριότητα των funds μέσω των διαδοχικών τιτλοποιήσεων και πωλήσεων τα τελευταία χρόνια.

Σε αυτά περιλαμβάνονται και δάνεια του νόμου Κατσέλη, που αποτελούν μέρος των τιτλοποιημένων χαρτοφυλακίων, η πλειοψηφία των οποίων έχει ρυθμιστεί με βάση δικαστικές αποφάσεις, αλλά και δάνεια εκτός του νόμου Κατσέλη, που ήταν ήδη κόκκινα και μεταβιβάστηκαν. Τα δάνεια αυτά στο βαθμό που ήταν ήδη προβληματικά δάνεια εξυπηρετούνται με δυσκολία από τους οφειλέτες τους και η αύξηση των επιτοκίων έχει επιδεινώσει σημαντικά την οικονομική θέση των δανειοληπτών. Η ένταξη αυτών των στεγαστικών δανείων στο πρόγραμμα καθορισμού πλαφόν θα θέσει ένα ανώτατο όριο στις περαιτέρω αυξήσεις των επιτοκίων με βάση το πάγωμα που θα αποφασιστεί με ημερομηνία αναφοράς την 31η Μαρτίου και για χρονικό διάστημα έως 12 μήνες.

Τι ανακοίνωσε η Τράπεζα Πειραιώς 

Σύμφωνα με σχετική ανακοίνωση της Πειραιώς, το πρόγραμμα αφορά σε ενήμερα στεγαστικά δάνεια φυσικών προσώπων που είχαν ήδη εκταμιευθεί μέχρι 31.12.22 και θα τεθεί σε εφαρμογή από αρχές Μαΐου 2023. Προβλέπει εκτοκισμό με τα επιτόκια βάσης της 31.03.23, μειωμένα κατά 20 εκατοστιαίες μονάδες και διατήρηση σταθερά στο επίπεδο αυτό για 12 μήνες από Μάιο 2023 έως Απρίλιο 2024.

Ανάλογα με το επιτόκιο βάσης και το νόμισμα του δανείου, θα διαμορφωθούν αντίστοιχα τα επιτόκια βάσης του νέου προγράμματος, πλέον του περιθωρίου που προβλέπεται στις αντίστοιχες δανειακές συμβάσεις (συμπεριλαμβάνοντας εισφορά Ν.128/75). Για παράδειγμα, στην Τράπεζα Πειραιώς, όπου τα στεγαστικά επιτόκια βασίζονται κυρίως στο Euribor 1 μήνα, η οροφή του επιτοκίου βάσης για τα ενήμερα στεγαστικά αυτής της κατηγορίας ορίζεται για 12 μήνες στο 2,72% από 2,92% που ήταν στις 31.03.23.

Αντίστοιχη προσαρμογή των επιτοκίων βάσης θα ισχύσει και για ενήμερα στεγαστικά δάνεια σε άλλα νομίσματα ή με διαφορετικά επιτόκια βάσης.

Οι δανειολήπτες φυσικά πρόσωπα με ενήμερα στεγαστικά δάνεια κυμαινόμενου επιτοκίου θα ενταχθούν αυτόματα στο νέο 12μηνο πρόγραμμα, χωρίς να απαιτείται καμία από μέρους τους ενέργεια. 

Οι ανακοινώσεις της Eurobank 

Στα επίπεδα που ήταν στις 31 Μαρτίου 2023, μειωμένα κατά περίπου 20 μονάδες βάσης, «παγώνουν» για 12 μήνες τα επιτόκια βάσης των ενήμερων στεγαστικών δανείων της Eurobank. 

Όπως αναφέρεται στη σχετική ανακοίνωση της Τράπεζας, για την πρώτη εκτοκιστική περίοδο μετά την 2/5/2023 (δηλαδή για τη δόση Ιουνίου 2023) και για διάστημα 12 μηνών, τίθεται σε εφαρμογή το Πρόγραμμα Ανταμοιβής Συνεπών Δανειοληπτών (ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ). Στόχος του ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ είναι πρώτον, να μειώσει τα τρέχοντα επιτόκια των στεγαστικών δανείων κυμαινομένου επιτοκίου και δεύτερον, να προστατέψει τους δανειολήπτες από πιθανές μελλοντικές αυξήσεις στα επιτόκια αναφοράς. Εννοείται, σημειώνει η τράπεζα στη σχετική ανακοίνωση, ότι οι δανειολήπτες θα επωφεληθούν πλήρως εάν κατά τη 12μηνη περίοδο, τα επιτόκια αναφοράς μειωθούν από τις Κεντρικές Τράπεζες σε επίπεδα χαμηλότερα από αυτά που προβλέπονται στο ΠΡΟΓΡΑΜΜΑ.

Συγκεκριμένα, όπως αναφέρθηκε και παραπάνω, ο νέος εκτοκισμός με τα δεδομένα του ΠΡΟΓΡΑΜΜΑΤΟΣ θα γίνει με το διατραπεζικό επιτόκιο αναφοράς, όπως είχε διαμορφωθεί στις 31/3/2023, μειωμένο κατά 20 μονάδες βάσης περίπου. Το επιτόκιο αυτό θα διατηρηθεί σταθερό σε όλη τη 12μηνη περίοδο, εκτός εάν στο πλαίσιο της νομισματικής πολιτικής το επιτόκιο αναφοράς μειωθεί σε χαμηλότερα επίπεδα.

400.000 στεγαστικά

Το πρόγραμμα αναμένεται, σύμφωνα με στοιχεία των τραπεζών, να καλύψει περί τις 400.000 στεγαστικά δάνεια, αριθμός που αναμένεται να αυξηθεί γεωμετρικά εφόσον στο πρόγραμμα ενταχθούν και τα δάνεια που έχουν πουληθεί σε funds.

Τα προγράμματα που εφαρμόζουν οι εταιρείες διαχείρισης περιλαμβάνεται και η δυνατότητα σταθερής δόσης για όσους δανειολήπτες δεν μπορούν να ανταποκριθούν στις αυξημένες δόσεις λόγω της ανόδου των επιτοκίων, τα οποία προσφέρονται με κεφαλαιοποίηση των τόκων κατά την υπόλοιπη διάρκεια της οφειλής. Να σημειωθεί ότι οι εταιρείες διαχείρισης έχουν μεγαλύτερη ευελιξία στην υιοθέτηση πιο ελαστικών προγραμμάτων αποπληρωμής, στο βαθμό που δεν εποπτεύονται βάσει των αυστηρών κανόνων του SSM για την τήρηση κεφαλαίων. 

Στην εκτεταμένη χρήση αυτών των προγραμμάτων αποδίδεται και η συνέχιση της ομαλούς εξυπηρέτησής τους παρά την άνοδο του κόστους χρήματος τον τελευταίο χρόνο και την εκτίναξη των δόσεων έως και 2.500 ευρώ τον χρόνο κατά μέσο όρο για ένα δάνειο 100.000 χρόνο και διάρκεια αποπληρωμής τα 30 χρόνια.

Πού θα μπει το πλαφόν

Να σημειωθεί ότι σύμφωνα με στοιχεία από τους servicers τα κόκκινα στεγαστικά δάνεια έχουν ρυθμιστεί με ένα μέσο περιθώριο (spread) 2,5% και άρα μετά την άνοδο των επιτοκίων το επιτόκιο με βάση το οποίο βαρύνονται διαμορφώνεται σήμερα κοντά στο 5,5%. Ο καθορισμός πλαφόν στο επιτόκιο αναφοράς θα παγώσει τα επιτόκια σε αυτό το επίπεδο, αποτρέποντας περαιτέρω αυξήσεις που έχουν προεξοφληθεί από την ΕΚΤ στις επόμενες συνεδριάσεις της κατά 50 μονάδες βάσης συνολικά, συμπαρασύροντας και την πορεία του euribor 3μήνου με βάση το οποίο τιμολογείται η πλειοψηφία των δανείων κυμαινόμενου επιτοκίου.