Οι πωλητές της ρωσικής νάφθας (ενδιάμεσο προϊόν διύλισης του πετρελαίου), η οποία χρησιμοποιείται κυρίως για την παρασκευή πλαστικών και πετροχημικών, αντιμετωπίζουν περισσότερα εμπόδια για να φέρουν το προϊόν στην αγορά από τότε που τέθηκαν σε ισχύ οι κυρώσεις, στις αρχές Φεβρουαρίου. Αυτό οδήγησε σε τακτικές όπως η επισήμανση του καυσίμου ως βενζίνης ή το να φεύγουν τα φορτία από τα λιμάνια χωρίς προορισμό, σύμφωνα με την FGE και την Kpler.

«Δεν υπάρχει μια σαφής, αποκλειστική διέξοδος για τη ρωσική νάφθα τώρα που οι κύριοι αγοραστές της, η Νότια Κορέα και η Ευρώπη, δεν μπορούν να την αγοράσουν απευθείας», δήλωσε ο Armaan Ashraf, παγκόσμιος επικεφαλής υγρών φυσικού αερίου στη συμβουλευτική εταιρεία του κλάδου FGE στη Σιγκαπούρη. «Η τοποθέτηση της ρωσικής νάφθας μπορεί να είναι πιο δύσκολη από το αργό της».

Η έλλειψη αγοραστών που μπορούν να απορροφήσουν μεγάλες ποσότητες νάφθας έχει επιδεινώσει το πρόβλημα για τη Ρωσία. Η Κίνα και η Ινδία αγοράζουν περισσότερο, αλλά και οι δύο έχουν άφθονες εγχώριες προμήθειες, ενώ η Νότια Κορέα - βασικός καταναλωτής προπολεμικά - απέφυγε τις άμεσες εισαγωγές μετά τις κυρώσεις. 

Η Ρωσία απέστειλε περίπου 1,34 εκατομμύρια τόνους νάφθας τον Μάρτιο, παρόμοιο όγκο με την ίδια περίοδο πέρυσι, σύμφωνα με τα στοιχεία της Kpler, αλλά παραμένουν ερωτήματα για το αν η χώρα μπορεί να διατηρήσει τέτοιες ροές τους επόμενους μήνες.

Βενζινη με μπόλικη... νάφθα

Η ρωσική βενζίνη έχει παρατηρηθεί να ρέει σε δεξαμενές αποθήκευσης στα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και τη Δυτική Αφρική, κάτι που ήταν προηγουμένως σπάνιο, σύμφωνα με την FGE. «Οι ποσότητες αυτές θα πρέπει να είναι νάφθα ή ενδεχομένως ακόμη και βενζίνη εκτός προδιαγραφών με πολλή νάφθα αναμεμειγμένη», δήλωσε ο Ashraf της FGE.

Υπάρχει ένα οικονομικό κίνητρο για το μέτρο αυτό. Οι κυρώσεις θέτουν ανώτατο όριο 45 δολάρια το βαρέλι για τη ρωσική νάφθα, αλλά οι τιμές της αγοράς είναι σήμερα πάνω από αυτό το επίπεδο, ενώ η βενζίνη έχει πολύ υψηλότερο όριο, τα 100 δολάρια το βαρέλι.

Αγνωστοι προορισμοί

Ολο και περισσότερα φορτία ρωσικής νάφθας οδεύουν προς... άγνωστους προορισμούς και ίσως ο στόχος είναι να αποκρυβεί η προέλευσή τους, κάτι που δείχνει τη δυσκολία εύρεσης αγοραστών, σύμφωνα με τον Ciaran Tyler, ανώτερο αναλυτή υγρών φυσικού αερίου στην εταιρεία πληροφοριών Kpler στο Λονδίνο.

Πριν από τις κυρώσεις, σχεδόν κανένα φορτίο δεν ήταν χωρίς προορισμό, κάτι που συνέβη σχεδόν για το 1/4 των εξαγωγών τον Μάρτιο, σύμφωνα με τα στοιχεία της Kpler. Η ρωσική νάφθα θα αντιμετωπίσει συνεχείς προκλήσεις όσον αφορά την εξεύρεση αγοραστών, με τα περισσότερα από τα φορτία της να έχουν εκκαθαριστεί μόνο μέχρι το επόμενο τρίμηνο, δήλωσε ο Tyler. Αυτό θα οδηγήσει τα ρωσικά διυλιστήρια να μειώσουν τους ρυθμούς λειτουργίας προκειμένου να μειώσουν τις εξαγωγές, πρόσθεσε.

Οι εκπτώσεις στη ρωσική νάφθα μπορεί να χρειαστεί να διευρυνθούν για να δικαιολογήσουν το ρίσκο που αναλαμβάνουν οι αγοραστές, σύμφωνα με την FGE.

Περιφερειακοί κόμβοι

Ενας ακόμη τρόπος παράκαμψης των κυρώσεων για τη Ρωσία είναι το «redocumenting», δηλαδή η ανάμειξη με μη ρωσικά καύσιμα σε εμπορικούς κόμβους, όπως η Σιγκαπούρη και τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα. Η πρακτική αυτή αναπτύχθηκε μετά τον πόλεμο και δεν έχει δείξει σημάδια ύφεσης μετά την επιβολή των κυρώσεων.

Οι όγκοι της νάφθας που φορτώθηκαν από τη Ρωσία και σηματοδοτούν τη Σιγκαπούρη σχεδόν τετραπλασιάστηκεαν σε περίπου 164.000 τόνους τον Μάρτιο, σε σύγκριση με έναν χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με την Kpler. Τα φορτία που σηματοδοτούσαν τα ΗΑΕ αυξήθηκαν σε 156.000 τόνους από... μηδέν.

Ωστόσο, μετά τις κυρώσεις ορισμένοι αγοραστές στη Βόρεια Ασία έχουν δείξει απροθυμία να παραλάβουν τα φορτία με νέα έγγραφα από τους περιφερειακούς κόμβους και τα οποία συνήθως προσφέρονται κατά 10 έως 20 δολάρια τον τόνο φθηνότερα από τα μη ρωσικά καύσιμα, σύμφωνα με άτομα που γνωρίζουν το θέμα.

Υπάρχουν ενδείξεις ότι οι κυρώσεις πλήττουν τα ενεργειακά έσοδα της Ρωσίας. Το πλεόνασμα του ισοζυγίου τρεχουσών συναλλαγών της χώρας συρρικνώθηκε το περασμένο τρίμηνο κατά πάνω από 51 δισ. δολάρια σε σχέση με ένα χρόνο νωρίτερα, σύμφωνα με προκαταρκτικά στοιχεία της κεντρικής τράπεζας.

Πηγή: Bloomberg, “Η”