Θέματα που έχουν γίνει
ταμπού και που αν
τολμήσει να τα θίξει
κάποιος είναι πολύ
πιθανόν πως θα καταλήξει
να έχει μπελάδες. Θέματα
που δεν είναι
προσβλητικά, ρατσιστικά
ή ψεύτικα. Aπλώς, θέματα
που διαφέρουν από την
κυρίαρχη συζήτηση και
που ενδεχομένως να
προκαλούν
προβληματισμούς και
συζητήσεις. Ή και θέματα
που είναι εντελώς η
αντίθετη άποψη.
Με το καλημέρα της νέας
χρονιάς, η
πρύτανης του
πανεπιστημίου Χάρβαρντ,
Κλοντίν Γκέι αναγκάστηκε
να παραιτηθεί αφού
αντιμετώπισε κατηγορίες
και επικρίσεις για
αντισημιτισμό και για
λογοκλοπή. Σοβαρά
ζητήματα και τα δύο που
δεν μπορούν να ρίχνουν
σκιές στην πρύτανη του
κορυφαίου, ίσως
εκπαιδευτικού ιδρύματος
στον κόσμο.
Η παραίτηση της Κλοντίν
Γκέι, γράφει το BBC δεν
έχει να κάνει τόσο με
τις υποψίες για
λογοκλοπή. Από την πρώτη
στιγμή που ανέλαβε τα
καθήκοντά της η πρώτη
μαύρη πρύτανης του
Χάρβαρντ βρέθηκε στο
στόχαστρο. Για τους
δεξιούς επικριτές της, η
πρώην πρύτανης,
αντιπροσωπεύει πολλά από
αυτά που απεχθάνονται
στη σύγχρονη
αμερικανική τριτοβάθμια
εκπαίδευση, την
οποία θεωρούν ότι
κυριαρχείται από μια
αριστερή ιδεολογία που
δίνει μεγαλύτερη έμφαση
στην εθνοτική και έμφυλη
ποικιλομορφία παρά στην
ακαδημαϊκή αυστηρότητα.
Στο επίκεντρο βρίσκεται
τι μπορεί να διδάξει και
ποιες απόψεις πρέπει να
έχει ένας καθηγητής σε
ένα πανεπιστήμιο για να
θεωρείται αποδεκτός. Και
το πρόβλημα σε τέτοιες
περιπτώσεις είναι πως
όταν αρχίσουν να
γίνονται δεκτές κάποιες
απαγορεύσεις, στο τέλος
οι απαγορεύσεις τείνουν
να γίνονται ο κανόνας
και απλά να επιβάλλεται
λογοκρισία, σε οτιδήποτε
είναι διαφορετικό, σε
οτιδήποτε μπορεί να
προκαλεί.
Κάποτε τα πανεπιστήμια
ήταν φυτώρια
πρωτοποριακών ιδεών. Σήμερα
η πρωτοπορία έχει χαθεί
και το στένεμα του
ανεκτού λόγου φέρνει
ανεπανόρθωτη ζημιά. Οι
οποιεσδήποτε καλές
προθέσεις μπορεί να
υπήρχαν με την επιβολή
ορίων εξαφανίστηκαν και
φτάσαμε στο σημείο η
κουλτούρα της πολιτικής
ορθότητας να φιμώνει την
ελεύθερη έκφραση και να
οδηγεί τα πανεπιστήμια
σε ένα αποστειρωμένο
περιβάλλον, όπου
επιτρέπονται μόνο τα
θέματα που δεν θίγουν
κανένα.
Η ελευθερία του λόγου
και η ακαδημαϊκή
ελευθερία είναι έννοιες
πολύ σημαντικές, γιατί
στον πυρήνα τους
κρύβεται ακριβώς η ίδια
η έννοια της
εκπαίδευσης. Αν
χαθούν, τι άλλο θα
απομείνει σε ένα
εκπαιδευτικό ίδρυμα;
Ξένια Τούρκη
(Φιλελεύθερος της
Κύπρου) |