To πείραμα στη Βρετανία

Η ιδέα ξεκίνησε από τον πρώην καθηγητή εγκληματολογίας, Martin Gill που ίδρυσε την Perpetuity Research, μια εταιρεία συμβούλων με έδρα το Tunbridge Wells στη Βρετανία, η οποία βοηθά τους εμπόρους λιανικής πώλησης να βελτιώσουν τη στρατηγική ασφαλείας τους.

Σύμφωνα με το Bloomberg, στο πλαίσιο αυτό προσλαμβάνει πρώην φυλακισμένους για να εργαστούν σε αυτό που είναι γνωστό ως «δοκιμές διείσδυσης» (μια φράση που χρησιμοποιείται επίσης στην ασφάλεια στον κυβερνοχώρο) ή, πιο πεζά, «μυστηριώδεις κλοπές καταστημάτων».

Η κλοπή ενδυμάτων σε κοινή θέα είναι μόνο ένα από τα είδη εργασιών που αναλαμβάνει η Perpetuity για να βοηθήσει τις εταιρείες να περιορίσουν τις κλοπές σε καταστήματα, οι οποίες έχουν αυξηθεί κατακόρυφα στη Βρετανία τα τελευταία χρόνια.

Κλοπές παντού

Σχεδόν 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια αγαθών εκλάπησαν μεταξύ Σεπτεμβρίου 2022 και Αυγούστου 2023, σύμφωνα με το British Retail Consortium – τα περισσότερα που έχουν καταγραφεί ποτέ και σχεδόν διπλάσια επίπεδα κλοπών κατά τους προηγούμενους 12 μήνες. Περίπου το 99% των 430.000 περιστατικών που καταγγέλθηκαν το 2023, έκλεισαν χωρίς να εντοπιστεί ο δράστης.

Η πρόκληση δεν υπάρχει όμως μόνο για τη Βρετανία . Στον απόηχο της πανδημίας, η άνοδος των τιμών ανάγκασε τους λιανοπωλητές στις ΗΠΑ και σε μέρη της Ευρώπης και της Ασίας να διπλασιάσουν τα μέτρα κατά της κλοπής, από την πρόσληψη περισσότερων φρουρών ασφαλείας μέχρι την ασφάλιση των προϊόντων ή την εισαγωγή τεχνολογίας αναγνώρισης προσώπου.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, ωστόσο, το πρόβλημα επιδεινώνεται από την ελαφριά προσέγγιση στην κλοπή αγαθών χαμηλής αξίας, η οποία, σύμφωνα με τους λιανοπωλητές, ενθαρρύνει τους εγκληματίες.

Η καινοτομία

Πριν ξεκινήσει την Perpetuity το 2002, ο Gill σπούδασε και δίδαξε πανεπιστημιακά μαθήματα σχετικά με διάφορες πτυχές του εγκλήματος και της ασφάλειας, συμπεριλαμβανομένης της απάτης των εργαζομένων, των υποτροπιαζόντων παραβατών και του αντίκτυπου της βιντεοεπιτήρησης. Για τη διεξαγωγή της έρευνας, συχνά έπαιρνε συνεντεύξεις από φυλακισμένους παραβάτες για να κατανοήσει αυτό που περιγράφει ως «το πλαίσιο στο οποίο η διάπραξη ενός εγκλήματος είναι ευνοϊκή».

«Μπορούσαν να μιλήσουν για τις αποφάσεις που έπαιρναν και τα είδη των πραγμάτων που θεωρούσαν πρόκληση ή ευνοούσαν τη διάπραξη ενός εγκλήματος», εξηγεί στο Bloomberg ο Gill.

Χαρακτηρίζει, δε, τους μυστηριώδεις κλέφτες του ως «εγκληματίες καριέρας που έχουν εμπλακεί σε μεγάλο βαθμό σε κλοπές και απάτες». Γνώρισε καθέναν από τους άνδρες μέσω έρευνας που διεξήγαγε σε φυλακές, οργανισμούς επιτήρησης και κέντρα απεξάρτησης από τα ναρκωτικά και λέει ότι είναι σε θέση να παρέχουν συγκεκριμένες γνώσεις που μόνο ένας έμπειρος κλέφτης καταστημάτων θα μπορούσε να προσφέρει.

Σχεδόν 2,5 δισεκατομμύρια δολάρια αγαθών εκλάπησαν μεταξύ Σεπτεμβρίου 2022 και Αυγούστου 2023, σύμφωνα με το British Retail Consortium

«Έχουν ζήσει τη ζωή τους κλέβοντας», λέει ο Gill. «Κατά κάποιο τρόπο αυτό έχει μεγαλύτερη απήχηση στους λιανοπωλητές από ό,τι ένας καθηγητής εγκληματολογίας».

Η Perpetuity παρέχει μια εξειδικευμένη υπηρεσία, αλλά αποτελεί μέρος μιας εκτεταμένης βιομηχανίας που βοηθά τους λιανοπωλητές να αντιμετωπίσουν τις κλοπές.

Στο Ηνωμένο Βασίλειο, οι δαπάνες για μέτρα πρόληψης του εγκλήματος αυξάνονται κατά 67% σε 1,2 δισεκατομμύρια λίρες (1,5 δισεκατομμύρια δολάρια) μεταξύ 2022 και 2023, σύμφωνα με το British Retail Consortium. Μια πρόσφατη έρευνα σε λιανοπωλητές των ΗΠΑ διαπίστωσε ότι σχεδόν τα δύο τρίτα έχουν αυξήσει τον προϋπολογισμό τους για την εκπαίδευση των εργαζομένων σε θέματα κλοπής.

Συνήθως μια εταιρεία απευθύνεται στον Gill με μια συγκεκριμένη ανησυχία ή απορία σχετικά με την ασφάλεια, και από κοινού θα ορίσουν έναν στόχο μυστικής κλοπής σε καταστήματα. Αυτό μπορεί να σημαίνει εστίαση σε ένα συγκεκριμένο τμήμα του καταστήματος, σε ένα συγκεκριμένο προϊόν ή στα δυνατά και αδύνατα σημεία ενός συγκεκριμένου μέτρου ασφαλείας.

Η ομάδα του Gill συνήθως δοκιμάζει ένα κατάστημα το πρωί, ένα άλλο το απόγευμα και μερικές φορές ένα τρίτο αργότερα μέσα στην ημέρα. Αν η πρώτη δοκιμή πάει καλά (δηλαδή τα εμπορεύματα κλέβονται με επιτυχία), επαναλαμβάνουν την επιχείρηση για να τροφοδοτήσουν όσο το δυνατόν περισσότερες πληροφορίες στην εταιρεία. Οι κλέφτες καταστημάτων μιμούνται τις τεχνικές που χρησιμοποιούν οι επαγγελματίες κλέφτες: Η επένδυση μιας τσάντας με αλουμινόχαρτο, για παράδειγμα, εμποδίζει τις ηλεκτρονικές ετικέτες ασφαλείας να ενεργοποιήσουν συναγερμό.

Το πρόβλημα επιδεινώνεται από την ελαφριά προσέγγιση στην κλοπή αγαθών χαμηλής αξίας, η οποία, σύμφωνα με τους λιανοπωλητές, ενθαρρύνει τους εγκληματίες

Οι τακτικές των εταιρειών

«Συχνά τα καταστήματα διαθέτουν μέτρα ασφαλείας, αλλά είτε δεν χρησιμοποιούνται καθόλου είτε δεν χρησιμοποιούνται με τον καλύτερο δυνατό τρόπο», επισημαίνει ο Gill.

Για το σκοπό αυτό, πολλές από τις προμήθειες της Perpetuity περιστρέφονται γύρω από τις νέες τεχνολογίες, συμπεριλαμβανομένου του αυτοελέγχου. «Πολλά από αυτά τα πράγματα που συμβάλλουν στο να γίνει η ζωή ενός αγοραστή ευκολότερη, διευκολύνουν ταυτόχρονα και έναν κλέφτη», προσθέτει.

Πιο εύκολο, αλλά όχι αλάνθαστο: Ο Gill μπορεί να θυμηθεί αρκετές φορές που οι κλέφτες των καταστημάτων του πιάστηκαν επ’ αυτοφώρω. Για να αποφύγουν την εκ των προτέρων προειδοποίηση του προσωπικού του ορόφου, οι διευθυντές των καταστημάτων σπάνια γνωρίζουν ότι βρίσκεται σε εξέλιξη ένας έλεγχος για κλοπή καταστήματος. Είναι χαρακτηριστικό ότι μόνο το τμήμα πρόληψης απωλειών της εταιρείας ή όποιος χειρίζεται την ασφάλεια στα κεντρικά γραφεία, είναι ενήμερος.

Όταν οι κλέφτες του Gill συλλαμβάνονται, ενεργοποιούν ένα σχέδιο Β που έχει συμφωνηθεί εκ των προτέρων με την εταιρεία. Κάθε κλέφτης καταστημάτων φέρει αυτό που ο Gill περιγράφει ως κάρτα «αποφυγής της φυλακής». «Αντί να ειδοποιήσουμε την αστυνομία, το προσωπικό του καταστήματος ειδοποιεί έναν ανώτερο διευθυντή, ο οποίος θα έρθει να μας σώσει», λέει – αν και μερικές φορές χρειάζεται λίγη πειθώ.