Η εικόνα άλλαξε το τελευταίο τρίμηνο, όταν οι ΞΑΕ έφτασαν τα 2,9 δισ. ευρώ, κυρίως χάρη στην καταβολή μέρους του τιμήματος για την ΤΕΡΝΑ Ενεργειακή από τη Masdar. Σύμφωνα με πληροφορίες, από τα 2,4 δισ. ευρώ του συνολικού ποσού της εξαγοράς, το 2024 η εταιρεία του Αμπου Ντάμπι κατέβαλε 1,6 δισ. Επίσης, στην αύξηση των ΞΑΕ συνεισέφερε η εξαγορά της ACS από την General Logistics Systems με 74 εκατ. ευρώ, ενώ νωρίτερα τo 2024 είχε πραγματοποιηθεί και η μεταβίβαση μετοχών του Διεθνούς Αερολιμένα Αθηνών στο καναδικό fund Αvialliance, ύψους 272,74 εκατ. ευρώ.

Επομένως, από τα σχεδόν 6 δισ. ευρώ των ΞΑΕ του 2024, τουλάχιστον 2 δισ. αφορούν εξαγορές υφισταμένων επιχειρήσεων, όχι την ίδρυση νέων. Οπως επισημαίνεται σε χθεσινή ανάλυση του ΚΕΠΕ, που δημοσιεύθηκε στο περιοδικό «Οικονομικές εξελίξεις», οι λεγόμενες greenfield ΞΑΕ, δηλαδή όταν μια επιχείρηση κάνει επενδύσεις από μηδενική βάση σε μια ξένη χώρα, ήταν περίπου 23% των συνολικών καθαρών ΞΑΕ τη διετία 2022-2023.

Σύμφωνα με τα στοιχεία του ΚΕΠΕ, τα ακίνητα από 7,4% των συνολικών ΞΑΕ το 2013 έφτασαν το 33,5% το 2018 και διατηρήθηκαν άνω του 30% τα έτη 2019-2020. «Αυτό πιθανότατα συνδέεται και με την έναρξη του προγράμματος χορήγησης “χρυσής βίζας”, το οποίο αύξησε το επενδυτικό ενδιαφέρον από υπηκόους τρίτων χωρών στην Ελλάδα», αναφέρουν οι συγγραφείς της σχετικής μελέτης (Γιώργος Μπερτσάτος, Χρήστος Χρυσανθακόπουλος). «Υπήρξε μια πτώση το 2021 στο 22%, ακολουθούμενη από αύξηση το 2022 στο 24,6% και στη συνέχεια καταγράφεται ιστορικό ρεκόρ 44,7% το 2023». Για τη συνολική συμμετοχή των ακινήτων στις ΞΑΕ το 2024 δεν υπάρχουν ακόμη διαθέσιμα στοιχεία από την ΤΤΕ.

Πάντως, η ανάλυση του ΚΕΠΕ δείχνει ότι ο τομέας των υπηρεσιών «οδηγεί την κούρσα» των ΞΑΕ στην Ελλάδα, με το ύψος τους να ξεπερνάει τα 3 δισ. ευρώ την περίοδο 2019-2023, με εξαίρεση το 2020 κατά το οποίο ανήλθαν σε 1,9 δισ. ευρώ.

Εξετάζοντας τη διαχρονική πορεία των ΞΑΕ, οι συγγραφείς θυμίζουν ότι αυτές ήταν σχεδόν μηδενικές το 2000. Στη συνέχεια υπήρξε μια ανοδική πορεία, που ανακόπηκε λόγω της χρηματοπιστωτικής κρίσης το 2008-2009. Από το 2015 καταγράφονται τα πρώτα σημάδια σύγκλισης της Ελλάδας, τόσο με τον ευρωπαϊκό όσο και με τον παγκόσμιο μέσο όρο. Το 2018 οι ΞΑΕ στην Ελλάδα ήταν 1,88% του ΑΕΠ, έναντι 0,97% στην Ε.Ε. και 0,62% στον ΟΟΣΑ και έναντι παγκόσμιου μέσου όρου 1,27%. Το έτος-ρεκόρ 2022 ο λόγος έφτασε το 3,63% του ΑΕΠ.