Πρόκειται για το πρόγραμμα ανταμοιβής των συνεπών δανειοληπτών που είχαν ανακοινώσει οι τράπεζες τον Μάιο του 2023 με στόχο να προστατευθούν τα στεγαστικά δάνεια που είχαν δοθεί με κυμαινόμενο επιτόκιο πριν από το 2022 από τις αυξήσεις των επιτοκίων. Το πρόγραμμα προέβλεπε ανώτατο όριο επιτοκίου για τα δάνεια που ήταν συνδεδεμένα με το επιτόκιο της ΕΚΤ το 3,30% και το 2,85% για το euribor 3μήνου. Το επιτόκιο προσαυξανόταν με βάση το περιθώριο (spread) που προέβλεπε το δάνειο. Με δεδομένο ότι το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ αναμένεται να μειωθεί σήμερα κάτω από το παραπάνω όριο –ανάλογη τάση έχει το euribor– όλα τα δάνεια αυτής της κατηγορίας θα αρχίσουν σταδιακά να βλέπουν τις πρώτες μειώσεις στη μηνιαία δόση. Οι μειώσεις αναμένεται να γίνουν πιο ξεκάθαρες για τους οικογενειακούς προϋπολογισμούς τους επόμενους μήνες καθώς η πτωτική πορεία των επιτοκίων θα συνεχιστεί για όλο το 2025, οδηγώντας σύμφωνα με τις προβλέψεις σε σταδιακή αποκλιμάκωση του euribor στο επίπεδο του 1,95% τον Μάρτιο και στο 1,77% έως τα τα τέλη της επόμενης χρονιά.

Να σημειωθεί ότι το διοικητικό συμβούλιο της ΕΚΤ αναμένεται σήμερα να προχωρήσει στην τέταρτη διαδοχική μείωση των επιτοκίων της κατά 0,25 μονάδες, σύμφωνα με το επικρατέστερο σενάριο, χωρίς να αποκλείεται μια πιο επιθετική κίνηση. Με δεδομένο ότι το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ (main refinancing operation) αναμένεται να μειωθεί στο 3,15% – από 3,40% σήμερα– αυτό θα συμπαρασύρει στις πρώτες μικρές έστω μειώσεις των δόσεων των στεγαστικών δανείων που έχουν συναφθεί με κυμαινόμενο επιτόκιο. Ανάλογη είναι η τάση και του euribor, που έχει υποχωρήσει ήδη στο 2,8% προεξοφλώντας τη μείωση του βασικού επιτοκίου της ΕΚΤ και σταδιακά θα πέσει κάτω από το «παγωμένο» όριο που είχαν θέσει οι τράπεζες.

Η μείωση θα επηρεάσει όλα τα κυμαινόμενα επιτόκια των επιχειρηματικών, καταναλωτικών δανείων και φυσικά των στεγαστικών δανείων και όχι μόνο εκείνα που με απόφαση των τραπεζών είχαν «παγώσει» από τον Μάιο του 2023, στο πλαίσιο του προγράμματος ανταμοιβής. Υπενθυμίζεται ότι το πρόγραμμα αφορούσε όλα τα δάνεια που είχαν χορηγηθεί έως και τα τέλη του 2022 υπό την προϋπόθεση ότι ήταν ενήμερα έως και τον Μάρτιο του 2023.

Το πρόγραμμα προέβλεπε «πάγωμα» του επιτοκίου στο επίπεδο του 2,7% έως 2,8% – ανάλογα με την τράπεζα– για όσα δάνεια είναι συνδεδεμένα με το euribor 3μήνου, στο 2,7% για όσα δάνεια έχουν συναφθεί με βάση το euribor 1 μηνός, στο 3,30% για όσα δάνεια είναι συνδεδεμένα με το βασικό επιτόκιο της ΕΚΤ και στο 1,2% για τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο που τιμολογούνται με βάση το επιτόκιο αναφοράς saron (swiss average rate overnight). Διευκρινίζεται ότι τα δάνεια σε ελβετικό φράγκο έχουν ήδη αρχίσει να βλέπουν τις πρώτες μειώσεις επιτοκίων, καθώς το saron διαμορφώνεται σήμερα στο 0,96%. Οι δανειολήπτες αυτής της κατηγορίας, ωστόσο, βρίσκονται αντιμέτωποι με την περαιτέρω ανατίμηση του ελβετικού νομίσματος, με συνέπεια το όφελος του μειωμένου επιτοκίου να εξανεμίζεται από την ισοτιμία μεταξύ ευρώ και ελβετικού φράγκου.

Το πρόγραμμα ανταμοιβής αφορούσε 450.000 στεγαστικά δάνεια συνολικής αξίας 19,5 δισ. ευρώ, αλλά με δεδομένο ότι πολλά από αυτά τα δάνεια φτάνουν πλέον στη λήξη τους και η δόση περιλαμβάνει κυρίως κεφάλαιο και όχι τόκους, οι ωφελημένοι εκτιμάται πως σήμερα δεν είναι πάνω από 400.000 δανειολήπτες.

Η πλειονότητα των στεγαστικών δανείων άλλωστε που έχουν χορηγηθεί τα τελευταία δύο χρόνια είναι με σταθερό επιτόκιο, με συνέπεια οι δανειολήπτες αυτοί να μη δουν διαφορά στη δόση τους λόγω της μείωσης των επιτοκίων της ΕΚΤ. Τα σταθερά επιτόκια παραμένουν σε χαμηλά επίπεδα, ξεκινώντας από 2,9% για σταθερή διάρκεια 3 ετών και φθάνουν έως και 4,65% για μεγάλη διάρκεια 30 ετών.

Πηγή: Money Review