Αύξηση στις
τιμές των κατοικιών και των ενοικίων τα
τελευταία χρόνια κάνει όλο και λιγότερο προσιτή
την απόκτηση κατοικίας, ιδιαίτερα για τους
νεότερους, σύμφωνα με έκθεση του ΟΟΣΑ (housing
taxation in OECD countries).
Οι πραγματικές τιμές των
ακινήτων, μετά την
αφαίρεση του πληθωρισμού, αυξήθηκαν
στην Ελλάδα περίπου 10%
στην πρώτη διετία της
πανδημίας (από το
τέταρτο τρίμηνο του 2019
έως το τρίτο τρίμηνο του
2021) έναντι 13% κατά
μέσο όρο στις χώρες του
ΟΟΣΑ.
Αν και στην 20ετία
2000-2020 οι πραγματικές
τιμές των ακινήτων
αυξήθηκαν στην Ελλάδα πολύ
λιγότερο από τις
υπόλοιπες χώρες του ΟΟΣΑ,
με εξαίρεση την Ιαπωνία, η
αγορά τους έχει γίνει
πολύ δύσκολη για τους
Έλληνες οι οποίοι είδαν
τα εισοδήματά τους να
συρρικώνονται στη
δεκαετία των μνημονίων.
Η αγορά μίας κατοικίας
100 τετραγωνικών μέτρων
το 2020 αντιστοιχούσε
στα εισοδήματα σχεδόν 13
ετών ενός μέσου
ελληνικού νοικοκυριού
έναντι περίπου 11 ετών
το 2000. Ο αριθμός των
ετών είναι ό έκτος
υψηλότερος μεταηύ των
χωρών του ΟΟΣΑ μετά τη
Νέα Ζηλανδία, την Κορέα,
την Ιρλανδία, το
Λουξεμβούργο και την
Αυστρία.
Μεγαλύτερο το πρόβλημα
για τους νέους
Το πρόβλημα απόκτησης
κατοικίας είναι
ιδιαίτερα έντονο στους
νέους έως 34 ετών.
Σύμφωνα με τα στοιχεία
του ΟΟΣΑ, το ποσοστό των
Ελλήνων αυτής της
ηλικιακής ομάδας που
έχουν δικό τους σπίτι,
χωρίς να έχουν
κληρονομήσει ή λάβει
ακίνητο με γονική παροχή,
είναι μόλις 13%. Το
ποσοστό αυτό είναι το
χαμηλότερο μεταξύ των
χωρών του ΟΟΣΑ.
Βασικό περιουσιακό
στοιχείο τα ακίνητα
Η απόκτηση κατοικίας
παραμένει, ωστόσο, μία
διαχρονική σταθερά για
τους Ελληνες, οι οποίοι
έχουν ποσοστό
ιδιοκατοίκησης 72% και
ποσοστό υψηλότερο από το
80% της περιουσίας τους
αφορά στα ακίνητα.
Επίσης, η μεταβίβαση
περιουσίας στην Ελλάδα
αφορά ακίνητα σε ποσοστό
92%, το υψηλότερο
ποσοστό από τις χώρες
του ΟΟΣΑ, με το
χαμηλότερο να
καταγράφεται στην
Ολλανδία (19%).
Η περίοδος αύξησης των
επιτοκίων, στην οποία
εισέρχεται πλέον και η
Ευρωζώνη, αναμένεται να
δημιουργήσει προβλήματα
στην εξυπηρέτηση των
στεγαστικών δανείων,
ιδιαίτερα για τους
δανειολήπτες που
πληρώνουν υψηλό ποσοστό
του εισοδήματός τους για
τη μηνιαία δόση και
έχουν χαμηλότερες
αποταμιεύσεις. Το
πρόβλημα θα το έχουν οι
δανειολήπτες με
κυμαινόμενο επιτόκιο, οι
οποίοι αποτελούν τη
μεγάλη πλειοψηφία στην
Ελλάδα.
Ωστόσο, ο ΟΟΣΑ εκτιμά
ότι η αύξηση των
επιτοκίων μπορεί να
οδηγήσει στη
σταθεροποίηση ή ακόμη
και τη μείωση των τιμών
των ακινήτων, που θα
γίνουν έτσι πιο προσιτά,
προφανώς επειδή θα
μειωθεί η ζήτηση
στεγαστικών δανείων.