Η ένταση των εμπορικών συγκρούσεων έχει αυξηθεί, με τον Αμερικανό πρόεδρο Donald Trump να ανακοινώνει νέους δασμούς 25% στα αυτοκίνητα από τον Απρίλιο. Επιπλέον, έχει απειλήσει με δασμούς 200% στις εισαγωγές αλκοολούχων ποτών από την Ε.Ε., εάν το μπλοκ δεν αποσύρει τους δασμούς 50% στο αμερικανικό ουίσκι. Η Κομισιόν εξετάζει αντίποινα σε αμερικανικά προϊόντα αξίας έως 26 δισ. ευρώ, καθώς και ισχυρή απάντηση στους δασμούς στα αυτοκίνητα. Παράλληλα, οι ΗΠΑ παρακολουθούν στενά τους ευρωπαϊκούς κανόνες ψηφιακού ανταγωνισμού και ενδέχεται να αντιδράσουν αν επιβληθούν πρόστιμα σε αμερικανικές εταιρείες.

Ο ρόλος της αβεβαιότητας

Σύμφωνα με προηγούμενη ανάλυση της Oxford Economics, η εμπορική αβεβαιότητα από μόνη της μπορεί να μειώσει το ΑΕΠ της Ευρωζώνης κατά 0,2% μέσα σε έναν χρόνο, λόγω της πτώσης των επενδύσεων. Οι μικρότερες, εξωστρεφείς οικονομίες, όπως το Λουξεμβούργο, η Σλοβακία και η Βουλγαρία, αναμένεται να επηρεαστούν περισσότερο, με επιβράδυνση 0,8-1% σε δύο χρόνια. Μεταξύ των μεγαλύτερων οικονομιών, το Βέλγιο και η Ιταλία εκτιμάται ότι θα υποστούν τις εντονότερες επιπτώσεις.

Οι επιχειρήσεις που εξάγουν προς και από τις ΗΠΑ είναι ιδιαίτερα επιφυλακτικές, καθώς η αβεβαιότητα για τους δασμούς τις αποτρέπει από νέες επενδύσεις και επεκτάσεις. Οι εταιρείες αναβάλλουν σημαντικές αποφάσεις που σχετίζονται με προσλήψεις και δαπάνες για έρευνα και ανάπτυξη, ενώ οι καταναλωτές καθυστερούν μεγάλες αγορές. Η μειωμένη ζήτηση οδηγεί σε μείωση της επιχειρηματικής εμπιστοσύνης, προκαλώντας έναν φαύλο κύκλο συρρίκνωσης της οικονομίας, με επιπτώσεις στην απασχόληση και τη συνολική ζήτηση.

Τα τέσσερα σενάρια

Η Oxford Economics διαμορφώνει τέσσερα πιθανά σενάρια σχετικά με τον αντίκτυπο της εμπορικής αβεβαιότητας στις επιχειρηματικές επενδύσεις και την παγκόσμια ανάπτυξη:

Ταχεία άρση της αβεβαιότητας έως το τέλος του έτους: Σε αυτό το σενάριο, οι επενδύσεις ανακάμπτουν το 2026, καθώς οι εμπορικές εντάσεις καταλήγουν απλώς σε μια εκατέρωθεν αύξηση δασμών, χωρίς παρατεταμένες διαταραχές.

Παρατεταμένη αβεβαιότητα έως το 2028: Αν η αβεβαιότητα παραμείνει μετά την επιβολή δασμών, οι επιπτώσεις θα είναι βαθύτερες. Σε αυτή την περίπτωση, οι επενδύσεις μπορεί να μειωθούν κατά 10% στις ΗΠΑ και την Κίνα, κατά 6% στην Ευρωζώνη και 4-5% στη Βρετανία.

Διατήρηση υψηλής αβεβαιότητας έως το 2029: Οι επιχειρήσεις συνεχίζουν να είναι επιφυλακτικές, με πτώση επενδύσεων 10-20% στις μεγάλες οικονομίες σε βάθος ετών, επηρεάζοντας σοβαρά την παγκόσμια ανάπτυξη.

Χειρότερο σενάριο - Βαθιά ύφεση στις επενδύσεις: Οι επενδύσεις μειώνονται κατά 20% στην Κίνα, 14% στις ΗΠΑ, 10% στην Ευρωζώνη και 7% στη Βρετανία έως το 2029. Για να αποφευχθεί μια μακροχρόνια οικονομική στασιμότητα, θα απαιτηθεί είτε μείωση της εμπορικής αβεβαιότητας είτε ισχυρή παρέμβαση μέσω νομισματικής ή/και δημοσιονομικής πολιτικής.

Τα ευρήματα αυτά υπογραμμίζουν ότι η εμπορική πολιτική και η αβεβαιότητα γύρω από αυτήν δεν επηρεάζουν μόνο τις αγορές, αλλά έχουν ευρύτερες επιπτώσεις στην παγκόσμια οικονομία.