"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 01/07/22

Αγορά ενέργειας…

Είχαμε ασχοληθεί χθες με την αγορά ενέργειας και το νέο σύστημα υπολογισμού της τιμής του ρεύματος, λέγοντας πως με βάση τουλάχιστον τα όσα καταλαβαίνουμε εμείς, υπάρχουνε πολλά θολά σημεία, με μεγάλους κινδύνους και για τις επιχειρήσεις και τα νοικοκυριά.

Αρκετά ενδιαφέρον ήτανε λοιπόν το άρθρο του Χ. Κολώνα στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, όπου έγραψε τα ακόλουθα:

Στο αντίθετο αποτέλεσμα είναι πολύ πιθανό να οδηγήσει το πλέγμα των κυβερνητικών παρεμβάσεων για τον έλεγχο των τιμών της ηλεκτρικής ενέργειας.

Την επισήμανση αυτή κάνουν στελέχη των εταιρειών παραγωγής και προμήθειας ηλεκτρικού ρεύματος με αφορμή τη θέση σε ισχύ από αύριο 1η Ιουλίου του τριπλού κυβερνητικού πακέτου στήριξης των νοικοκυριών: Το πλαφόν στα έσοδα των ηλεκτροπαραγωγών, την αναστολή της ρήτρας αναπροσαρμογής και τη χορήγηση επιδοτήσεων των λογαριασμών μέσα από το Ταμείο Ενεργειακής Μετάβασης (ΤΕΜ).

Σύμφωνα με παράγοντες της αγοράς, το ΤΕΜ θεωρητικά θα ενισχύεται από την παρακράτηση μέρους των εσόδων που θα έπρεπε να εισπράξουν οι παραγωγοί με την πώληση των ποσοτήτων ηλεκτρικής ενέργειας στη χονδρεμπορική αγορά. Έτσι θα χορηγούνται πρόσθετες επιδοτήσεις σε όλους τους καταναλωτές ώστε η τελική τιμή της κιλοβατώρας να υποχωρήσει κατά μέσο όρο στα 0,15 ευρώ.

Ωστόσο, όπως επισημαίνουν, στη νομοθέτηση των προαναφερόμενων, δηλαδή του πλαφόν στις αποζημιώσεις των ηλεκτροπαραγωγών και της αναστολής για 12 μήνες της ρήτρας αναπροσαρμογής ορίζεται πως οι προμηθευτές θα πρέπει να γνωστοποιούν στους πελάτες τους τις τιμές της κιλοβατώρας δύο μήνες πριν την εφαρμογή τους.

Το άδειασμα του ΤΕΜ…

Η προαναφερόμενη διάταξη, όπως έγραψε και χθες ο ΟΤ, προκαλεί τεράστια ρίσκα στους παρόχους καθώς η αγορά ενέργειας σήμερα είναι τόσο ευμετάβλητη που αρκεί μία απλή δήλωση ενός π.χ. Ρώσου αξιωματούχου για να πυροδοτήσει την τιμή του φυσικού αερίου TTF. Αρκεί, όμως, κι ένα προσωρινό θετικό γεγονός που μπορεί να οδηγήσει σε μερική αποκλιμάκωση της τιμής.

Οι προμηθευτές δεν έχουν τη δυνατότητα σε ένα τέτοιο ρευστό σκηνικό να εκτιμήσουν τις τιμές που θα χρεώσουν τους πελάτες τους δύο μήνες μετά… Οπότε το σίγουρο είναι πως θα ανεβάσουν τις χρεώσεις. Και με δεδομένη την αναστολή της ρήτρας, τα όποια κόστη θα σπεύσουν να τα ενσωματώσουν προκαταβολικά στις τιμές καταναλωτή προκειμένου να καλυφθούν από πιθανή ακραία διακύμανση του φυσικού αερίου, πράγμα που συμβαίνει τακτικά. Μάλιστα ο Ιούνιος, όπως λένε παράγοντες της αγοράς, ήταν τόσο ακραίος με τις μισές μέρες οι τιμές να αποκλιμακώνονται και τις άλλες μισές να χτυπάνε «κόκκινο».

Έτσι, στο ενδεχόμενο αύξησης του κόστους, το ΤΕΜ ουσιαστικά θα σπεύδει να δώσει υψηλές επιδοτήσεις προκειμένου να διατηρεί τις τιμές της κιλοβατώρας χαμηλές. Αν η περίοδος των υψηλών τιμών TTF είναι μακρά και με τάσεις συνεχούς ανόδου, το ΤΕΜ είναι πιθανό από ένα σημείο και μετά να μην μπορεί να επιχορηγεί τους λογαριασμούς.

Η επιδότηση κερδών

Η δεύτερη παγίδα του συστήματος τιμολόγησης που καθιερώνει για 12 μήνες η κυβέρνηση έχει να κάνει με την εξέλιξη του ΤΕΜ ως ένα μηχανισμού επιδότησης των κερδών των ηλεκτροπαραγωγών.

Σύμφωνα με στελέχη της αγοράς, αν μία εταιρεία ρεύματος έχει δώσει για το επόμενο δίμηνο υψηλή τιμή κιλοβατώρας αλλά στο διάστημα αυτό το κόστος μειωθεί (π.χ. λόγω αποκλιμάκωσης της τιμής του TTF) τότε τα χρήματα που θα δίνει το ΤΕΜ στους λογαριασμούς, ουσιαστικά θα επιδοτούν τα αυξημένα κέρδη των ηλεκτροπαραγωγών. Κέρδη τα οποία θα δημιουργούνται από το στρεβλό σύστημα του ορισμού των τιμών δύο μήνες πριν την χρέωση τους στους καταναλωτές, κι ενώ την ίδια περίοδο το κόστος θα είναι χαμηλότερο…

Μάλιστα!!

Σε ένα νούμερα τώρα το οποίο βρήκαμε εντυπωσιακό (όχι φυσικά ότι δε γνωρίζουμε την κατάσταση στη χώρα μας – με μόνιμα υψηλά ποσοστά επί τους συγκεκριμένου ζητήματος). Με βάση λοιπόν σχετική έρευνα, το εντυπωσιακό νούμερο του 60% των νέων ηλικίας 25-34 ζει στο ίδιο σπίτι με τους γονείς του. Το ποσοστό αυτό ήταν πάντοτε υψηλό, και έχει αυξηθεί την περίοδο της κρίσης (από 49% το 2007). Η μόνη χώρα που ξεπερνάει την Ελλάδα είναι η Κροατία με 65%. Στον αντίποδα βρίσκονται οι Σκανδιναβικές χώρες όπου τα αντίστοιχα ποσοστά κυμαίνονται διαχρονικά σε πολύ χαμηλά επίπεδα (6% στη Σουηδία, 4% στη Φινλανδία και 3% στη Δανία). Και επαναλαμβάνουμε πως τα νούμερα τα βρήκαμε πολύ ενδιαφέροντα….

Ποιά ανάπτυξη;

Βέβαια βλέποντας τα παραπάνω νούμερα …. Και έχοντας πολλές αναφερθεί στο τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα της χώρας …. Θα το πούμε όσο πιο φωναχτά γίνεται …. Βιώσιμη ανάπτυξη, με μακροπρόθεσμους - υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης είναι πρακτικά αδύνατον να επιτευχθεί σε μια χώρα με τόσο μεγάλο δημογραφικό πρόβλημα και με το 60% των ανθρώπων μέχρι 35 χρονών να μένουνε στο σπίτι τους. Οκ θα έλθουν κάποιοι ξένοι, κυρίως θα αγοράσουνε κάποια ακίνητα. Θα γίνουνε και κάποιες επενδύσεις, κυρίως σε κατασκευαστικά - τουριστικά project. Αλλά μια χώρα για να αναπτυχθεί θέλει νέο – όσο το δυνατόν περισσότερο - παραγωγικό κόσμο που ζει και εργάζεται. Θέλει ενεργό νέο κόσμο, με ικανοποιητικούς μισθούς, που θα αγοράσουνε assets, θα παντρευτούνε, θα κάνουνε παιδιά και γενικά θα καταναλώσουνε …. Τώρα με το 65% μέχρι 35ετών να μένει στο πατρικό του, μεγάλο μέρος αυτών να μην εργάζεται ή αν εργάζεται να παίρνει 700 ευρώ, την ώρα που μια γκαρσονιέρα ενοικιάζεται 400 και 450 ευρώ κτλ …. Κτλ …. Sorry αλλά ανάπτυξη δε γίνεται.  

Ελληνική Οικονομία

Και αφού πιάσαμε τα της οικονομίας και γκρινιάζουμε ….. Ας κρατήσουμε και το παρακάτω διάγραμμα, στο οποίο παρουσιάζεται η εξέλιξη του ΑΕΠ της Ελλάδας σε σχέση με επιλεγμένες  χώρες του πρώην «Ανατολικού Μπλοκ», και συγκριμένα, την Πολωνία, την Σλοβακία, την Κροατία, την Λιθουανία, την Σλοβενία και την Εσθονία για την περίοδο 2008-2021.

Νομίζουμε πως δεν χρειάζονται ιδιαίτερα σχόλια, με τα νούμερα να τα λένε όλα …

Δηλαδή;

Και συνεχίζοντας και κλείνοντας με τα της οικονομίας. Να μην παραβλέπουμε και τη νέα υποβάθμιση της πρόβλεψης ανάπτυξης από την ΤτΕ, με πρόβλεψη για ανάπτυξη 3,2%, την ώρα που ο πληθωρισμός εκτιμάτε στο 7,6%. Και θα πει κάποιος …. Οκ ανάπτυξη 3,2% δεν είναι κακή για όλη αυτήν την κατάσταση. Αλλά δυστυχώς τα πράγματα δεν είναι έτσι. Γιατί πολύ απλά, ανάπτυξη 3,2% κα πληθωρισμός 7,6% σημαίνει αρνητική ανάπτυξη 4,4%. Γιατί αυτό που τελικά έχει σημασία είναι η πραγματική ανάπτυξη….