| |
|
00:01 - 05/05/23 |
|
|
|
|
|
Χρέος ….
Ας
ξεκινήσουμε με μια αρκετά ενδιαφέρουσα ανάλυση για την
πορεία του ελληνικού χρέους, σε σύγκριση και με την Ιταλία
που θα έλεγε κανείς πως αν υπάρχει ένας ασθενής στην Ευρώπη.
Αυτός δεν είναι πια η χώρα μας, αλλά η Ιταλία.
Χαμηλότερο
χρέος ως ποσοστό του ΑΕΠ της θα έχει η Ελλάδα από την Ιταλία
το 2026, χάνοντας για πρώτη φορά ύστερα από 15 χρόνια τα
αρνητικά πρωτεία στον τομέα αυτό, σύμφωνα με τα Προγράμματα
Σταθερότητας 2023-2026, που υπέβαλαν οι δύο χώρες στην
Κομισιόν την περασμένη εβδομάδα. Συγκεκριμένα, το ελληνικό
χρέος θα είναι τότε 135,2% του ΑΕΠ, έναντι 140,4% του
ιταλικού, υπό την προϋπόθεση, βεβαίως, της εφαρμογής των δύο
προγραμμάτων, σύμφωνα με τις προβλέψεις.
Όπως
αναφέρει ρεπορτάζ της Καθημερινής, σύμφωνα με τις προβλέψεις
των προγραμμάτων, το ελληνικό χρέος, μετά την υποχώρηση κατά
23,3 ποσοστιαίες μονάδες το 2022, οπότε διαμορφώθηκε στο
171,3% του ΑΕΠ, προβλέπεται να συνεχίσει την έντονα καθοδική
πορεία του. Φέτος προβλέπεται να κλείσει στο 162,6% του ΑΕΠ
και στη συνέχεια να διαμορφωθεί στο 150,8% του ΑΕΠ το 2024,
στο 142,6% του ΑΕΠ το 2025 και στο 135,2% του ΑΕΠ το 2026.
Ετσι, συνολικά, θα υποχωρήσει κατά 36,1 ποσοστιαίες μονάδες
την προσεχή τετραετία. Σε σύγκριση με το υψηλότερο σημείο
όλων των εποχών, λόγω COVID, το 2020, όταν ήταν στο 206,3%
του ΑΕΠ, η υποχώρηση του ελληνικού χρέους στο 135,2% του ΑΕΠ
το 2026 κατά 71,1 ποσοστιαίες μονάδες είναι εντυπωσιακή.
Αντίθετα,
στην Ιταλία, η υποχώρηση που προβλέπεται στο Πρόγραμμα
Σταθερότητας της χώρας είναι αργή. Από το 144,4% του ΑΕΠ το
2022, προβλέπεται να διαμορφωθεί στο 142,1% του ΑΕΠ φέτος
και στη συνέχεια στο 141,4% του ΑΕΠ το 2024, στο 140,9% του
ΑΕΠ το 2025 και στο 140,4% του ΑΕΠ το 2026. Ετσι, συνολικά
στην τετραετία, η υποχώρηση είναι μόνο 4 ποσοστιαίες
μονάδες, έναντι των 36,1 μονάδων της υποχώρησης του
ελληνικού χρέους.
Η πρόβλεψη
για ταχεία αποκλιμάκωση του ελληνικού χρέους βασίζεται,
σύμφωνα με οικονομικούς αναλυτές, σε μεγάλο βαθμό στην
πρόβλεψη για υψηλούς ρυθμούς ανάπτυξης: 2,3% φέτος, με
επιτάχυνση στο 3% το 2024 και το 2025 και στο 2,1% το 2026.
Στην πρόβλεψη αυτή, σημαντικό ρόλο παίζει και η συμβολή του
Ταμείου Ανάκαμψης. Στην Ιταλία, το ΑΕΠ προβλέπεται να
αυξηθεί κατά 0,9% φέτος και στη συνέχεια κατά 1,4% το 2024,
1,3% το 2025 και 1,1% το 2026.
Επίσης, η
δημοσιονομική προσαρμογή παίζει ρόλο στην αποκλιμάκωση του
χρέους, καθώς η Ελλάδα προβλέπεται να εμφανίσει πρωτογενές
πλεόνασμα 1,1% του ΑΕΠ φέτος και στη συνέχεια 2,1% του ΑΕΠ
το 2024, 2,3% του ΑΕΠ το 2025 και 2,5% του ΑΕΠ το 2026
(χωρίς να συνυπολογίζονται τα μέτρα που εξήγγειλε ο
πρωθυπουργός και τα οποία –αν εφαρμοστούν– θα περιορίσουν το
πρωτογενές πλεόνασμα των επόμενων ετών στην περιοχή του 2%
του ΑΕΠ, επιβραδύνοντας, ίσως, ελαφρώς και την υποχώρηση του
χρέους). Στην Ιταλία, η δημοσιονομική προσαρμογή είναι
δυσκολότερη, το πρωτογενές αποτέλεσμα προβλέπεται αρνητικό
και φέτος, με επιστροφή σε πλεόνασμα μόλις 0,3% του ΑΕΠ το
2024 και στη συνέχεια ανοδική πορεία έως το 2% το 2026.
Ακόμη,
σύμφωνα με τους αναλυτές, σημαντικό θετικό ρόλο παίζει η
δομή του ελληνικού χρέους, όπως προέκυψε μετά τη ρύθμισή του
από τους δανειστές, με τη μέση διάρκειά του να ανέρχεται
σήμερα στα 18 χρόνια. Η Ελλάδα πληρώνει χαμηλό κόστος
εξυπηρέτησης του χρέους, καθώς οι δανειακές ανάγκες της
είναι χαμηλές, ενώ αντίθετα η Ιταλία είναι υποχρεωμένη να
δανείζεται μεγαλύτερα ποσά από τις αγορές για να το
εξυπηρετεί και άρα επιβαρύνεται από τα συνεχώς αυξανόμενα
επιτόκια. Αλλωστε, όπως επισημαίνεται, ακόμη και σήμερα, για
τον λόγο αυτόν, οι αγορές δανείζουν την Ελλάδα με χαμηλότερο
επιτόκιο από την Ιταλία, παρότι η τελευταία βρίσκεται σε
επενδυτική βαθμίδα. |
|
|
|
|
|
|
|
Βέβαια ας
κρατήσουμε και αυτό!!
Βέβαια για
να μη λέμε μόνο τα θετικά και πάντα για όποιον δεν διάβασε
την έκθεση. Οι αναλυτές παρατηρούνε πως το πλεονέκτημα αυτό
δεν θα διαρκέσει για πάντα, καθώς από το 2032 η Ελλάδα θα
κληθεί να πληρώσει τους τόκους που «πάγωσαν» από τα αρχικά
της δάνεια από την Ε.Ε.. Γι’ αυτόν τον λόγο, άλλωστε, ο
διοικητής της Τράπεζας της Ελλάδος Γιάννης Στουρνάρας έχει
κατ’ επανάληψιν επισημάνει πως η χώρα πρέπει να αξιοποιήσει
αυτό το παράθυρο ευκαιρίας που έχει έως το 2032 για να
μειώσει το χρέος της, ώστε να μην επιβαρυνθεί υπέρμετρα όταν
θα κληθεί να το εξυπηρετεί δανειζόμενη από τις αγορές.
Ο υψηλός
πληθωρισμός έπαιξε, φυσικά, και αυτός τον ρόλο του στην
υποχώρηση του χρέους μέχρι τώρα. Οι αναλυτές εκτιμούν ότι η
υποχώρηση από το 206,3% του ΑΕΠ το 2020 στο 171,3% του ΑΕΠ
το 2022 οφείλεται κατά τα 2/3 στην πραγματική ανάπτυξη και
κατά το 1/3 στον πληθωρισμό. Τα επόμενα χρόνια, πάντως, ο
πληθωρισμός προβλέπεται να υποχωρήσει. |
|
|
|
|
|
|
|
Εκλογές
Στην τελική
ευθεία για τις εκλογές τώρα. Πολύ κοντά στα όσα πιστεύουμε
θα χαρακτηρίζαμε τα όσα αναφέρει ο οίκος Fitch σε μια από
τις τελευταίες του αναλύσεις. Συγκεκριμένα:
Η Νέα
Δημοκρατία δεν θα μπορέσει να διατηρήσει την απόλυτη
κοινοβουλευτική πλειοψηφία και θα αναγκαστεί να σχηματίσει
κυβέρνηση συνασπισμού, πιθανότατα με το ΠΑΣΟΚ. Αυτό είναι το
κεντρικό σενάριο της Fitch Solutions για τις ελληνικές
εκλογές, στο οποίο οι αναλυτές του οίκου δίνουν πιθανότητες
60%. Αντίστοιχα, δίνουν πιθανότητες 30% σε μια αυτοδύναμη
κυβέρνηση της Νέας Δημοκρατίας και 10% σε μία κυβέρνηση
συνασπισμού υπό τον ΣΥΡΙΖΑ.
Το κεντρικό
σενάριο της Fitch Solutions (την έκθεση παρουσιάζει το MR),
δηλαδή αυτό του συνασπισμού ΝΔ-ΠΑΣΟΚ σημαίνει ότι η
δημοσιονομική προσαρμογή και οι μεταρρυθμίσεις θα
συνεχιστούν, αν και με συμβιβασμούς.
«Τα δύο
κόμματα σχημάτισαν συνασπισμό στο παρελθόν, το 2012 και το
2015, δημιουργώντας ένα προηγούμενο επιτυχημένης συνεργασίας
τους», σημειώνουν οι αναλυτές. «Ωστόσο, η τελευταία
συρρίκνωση των ποσοστών της ΝΔ και το πρόσφατο σκάνδαλο των
παρακολουθήσεων θα δώσουν στο ΠΑΣΟΚ-ΚΙΝΑΛ μεγαλύτερη
μόχλευση για να αναγκάσει τη ΝΔ να κάνει παραχωρήσεις
πολιτικής», προσθέτουν.
Έτσι,
εκτιμούν ότι σε ένα τέτοιο σενάριο, θα σημειωθεί αύξηση των
κρατικών δαπανών σε κοινωνικές υπηρεσίες, μεταξύ των οποίων
και η υγεία, καθώς και αντιστροφή πρόσφατων
ιδιωτικοποιήσεων που έγιναν από τη ΝΔ.
Το 2ο
σενάριο, αυτό της αυτοδυναμίας της ΝΔ προβλέπει συνέχιση των
πολιτικών στο ίδιο μονοπάτι που ακολουθείται και σήμερα.
Όσο για το
σενάριο του σχηματισμού κυβέρνησης υπό τον ΣΥΡΙΖΑ, η Fitch
Solutions εκτιμά ότι θα φέρει αυξημένες ανησυχίες των
επενδυτών, καθώς ο κίνδυνος απόκλισης από το σημερινό
μονοπάτι της δημοσιονομικής υπευθυνότητας θα ενισχυθεί. |
|
|
|
|
|
|
|
Σύριζα
Κάνοντας τη
γνωστή διευκρίνιση πως δεν είμαστε ΝΔ και πως τα όσα
γράφουμε δεν είναι για λόγους πολιτικής αβάντας. Μετά τα όσα
είχαμε γράψει χθες για τον Σύριζα και τον κ. Βαρουφάκη.
Ενδιαφέροντα ήτανε και τα όσα έγραψε ο κ. Φιλιππίδης σε
άρθρο του στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, σχολιάζοντας τα
παρακάτω:
Μπορεί στις
πολιτικές συζητήσεις να κυριαρχεί από το κυβερνητικό
πρόγραμμα του ΣΥΡΙΖΑ η… απειλή επανακρατικοποίησης της ΔΕΗ,
στην ενεργειακή αγορά και στην ευρύτερη επενδυτική όμως
συζητούν ένα άλλο θέμα. Αναρωτιούνται πώς γίνεται ο ΣΥΡΙΖΑ,
που υπέγραψε όταν ήταν κυβέρνηση όλες τις συμβάσεις έρευνας
και εξόρυξης υδρογονανθράκων που βρίσκονται σε ισχύ, τέσσερα
χρόνια μετά να εξαγγέλλει την πλήρη απεμπλοκή της χώρας από
την πολιτική εξόρυξης υδρογονανθράκων. Θα ακυρώσουν λένε τις
άδειες έρευνας πετρελαίου και φυσικού αερίου. Αλλά δεν θα
ανανεώσουν και τις άδειες εκμετάλλευσης σε υφιστάμενα
κοιτάσματα. Για το τελευταίο, στα ανοιχτά της Καβάλας
υπάρχουν δύο εγκαταστάσεις που βγάζουν πετρέλαιο. Η μία
είναι το κοίτασμα του Πρίνου, η άδεια του οποίου λήγει του
χρόνου το 2024, και η άλλη είναι το κοίτασμα Εψιλον, του
οποίου η άδεια εκμετάλλευσης λήγει το 2029. Και για τα δύο
υπάρχει πρόβλεψη για πενταετή ανανέωση της άδειας. Και στα
δύο απασχολούνται μερικές εκατοντάδες εργαζόμενοι της
περιοχής και μεγάλο μέρος της τοπικής οικονομίας συνδέεται
με τη λειτουργία τους. Ούτε λόγος για το δάνειο που έχει
πάρει η εταιρεία που τα εκμεταλλεύεται, ύψους 100 εκατ.
ευρώ, με εγγύηση του ελληνικού Δημοσίου, το οποίο
προβλέπεται να αποπληρωθεί μέχρι το 2030. Υπάρχει και ένα
ακόμα πιο μεγάλο θέμα, τα δύο κοιτάσματα διαθέτουν ακόμα
σημαντικά αποθέματα πετρελαίου, η Ελλάδα τι θα πει, δεν τα
θέλουμε; Δεν τα χρειαζόμαστε;
Στο θέμα των
ερευνών, ο ΣΥΡΙΖΑ είχε φανεί ότι αγκαλιάζει την προσπάθεια
που ξεκίνησε το 2010 επί υπουργίας Γιάννη Μανιάτη. Με
υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας τον Γ. Σταθάκη,
συμφωνήθηκαν και υπογράφηκαν όλες οι συμβάσεις με τους
παραχωρησιούχους. Άλλο μετά αν ως αντιπολίτευση καταψήφισαν
την κύρωση αυτών των ίδιων κειμένων που αυτοί είχαν
συμφωνήσει, στη Βουλή.
Αυτές οι
επενδύσεις σε σεισμικές έρευνες συνεχίζονται και τα
αποτελέσματα είναι ελπιδοφόρα. Οι εταιρείες που συμμετέχουν
χωρίς το παραμικρό έσοδο, μόνο με την προοπτική μελλοντικών
εσόδων, έχουν επενδύσει πάνω από 150 εκατ. ευρώ.
Τι θα πούμε
σε αυτές τις εταιρείες; Παίξατε και χάσατε; Τι μήνυμα
στέλνουμε στις εταιρείες που βρίσκονται στον προθάλαμο για
να επενδύσουν και αυτές στα ελληνικά κοιτάσματα; Είναι κοινό
μυστικό στην ενεργειακή αγορά ότι αν δεν είχαμε τον
αστάθμητο παράγοντα που λέγεται «ελληνικές εκλογές», ήδη
μεγάλες εταιρείες, κολοσσοί του χώρου, θα είχαν ανακοινώσει
την εμπλοκή τους στην υπόθεση «ελληνικά κοιτάσματα».
Εξέλιξη που
θα διευκολύνει να γίνει και στην Ελλάδα αυτό που ήδη
αναπτύσσεται στην Κύπρο, το Ισραήλ και την Αίγυπτο, χώρες
του περίγυρού μας, που πλουτίζουν από την ανάπτυξη των
κοιτασμάτων. Υπάρχει κανείς, στην τρίτη φτωχότερη χώρα από
πλευράς εισοδήματος στην Ευρωπαϊκή Ενωση, που να διαφωνεί με
αυτή την προοπτική;
Στον ΣΥΡΙΖΑ
συνηθίζουν να λένε ότι μάθανε από τα λάθη τους και αν
εκλεγούν θα είναι πλέον «αλλιώς». Είναι έτσι όμως; Σε κάθε
περίπτωση, αν διαχρονικά η συζήτηση ήταν πώς θα
δημιουργήσουμε ένα σταθερό επενδυτικό περιβάλλον ανεξάρτητα
από την κυβέρνηση που θα εκλεγεί, με τον ΣΥΡΙΖΑ σε
πρωταγωνιστικό ρόλο στο εγχώριο πολιτικό σκηνικό το έχουμε
«τελικιάσει» ως χώρα. Δεν μπορούμε να εξασφαλίσουμε σταθερές
απόψεις και επιλογές, ούτε μεταξύ των διαφορετικών εκδοχών
του ίδιου κόμματος. |
|
|
|
|
|
|
|
Το
«Ανατολού» στη Σμύρνη και η «σφηκοφωλιά»
Κλείνοντας
τώρα και όπως σχολίαζε και ο Βηματοδότης. Στο λιμάνι της
Σμύρνης και στο Αιγαίο Πέλαγος στέλνει τελικά ο Ερντογάν το
ελικοπτεροφόρο TCG Anadolu, «ναυαρχίδα», όπως την αποκαλεί,
των τουρκικών Ενόπλων Δυνάμεων. Έτσι μετά τη θάλασσα του
Μαρμαρά και τον Βόσπορο, το ελικοπτεροφόρο εξέρχεται στο
Αιγαίο. Εκτιμάται ότι πρόκειται για μία προεκλογική κίνηση
του προέδρου Ταγίπ Ερντογάν, με ιδιαίτερους συμβολισμούς.
Τόσο προς την πλευρά της κεμαλικής αντιπολίτευσης, που
αμφισβητεί ευθέως την πρωτοκαθεδρία του, όσο και την Ελλάδα
που απορρίπτει κατηγορηματικά το αφήγημα της «Γαλάζιας
Πατρίδας».
Η αλήθεια
είναι ότι οι Έλληνες επιτελείς, όταν τους ζητούν να
σχολιάσουν την ανάπτυξη από την Τουρκία και με την βοήθεια
των Ισπανών ενός μεγάλου πλοίου, που αρχικά το προόριζαν για
αεροπλανοφόρο, αλλά δεν τους βγήκε, και που θέλουν να το
μεταφέρουν στη Σμύρνη και στο Αιγαίο λένε μια αρκετή δόση
χιούμορ: «Είναι σαν να φέρνουν μια χοντρή κότα μέσα σε μια
σφηκοφωλιά»!! |
|
|
|
|
|
