00:01 - 06/11/24

Νοικοκυριά

Συνεχώς αναφερόμαστε στα οικονομικά προβλήματα και την πίεση στην οποία βρίσκονται τα ελληνικά νοικοκυριά. Κάτι το οποίο έτσι και αλλιώς γνωρίζουμε όλοι από προσωπική εμπειρία. Πάμε να δούμε τα όσα αναφέρονταν σε ένα ακόμη δημοσίευμα. Πολύ μεγάλη είναι η επιβάρυνση για τα νοικοκυριά με την ακρίβεια στο «ράφι», την ώρα που η κυβέρνηση αρνείται να λάβει ουσιαστικά μέτρα και εξαντλείται σε…παρακάλια προς τους ιδιοκτήτες σούπερ μάρκετ για να μειωθούν οι τιμές. «Πρέπει όλοι να συνεχίσουν την προσπάθεια μείωσης των τιμών με μείωση του μικτού περιθωρίου κέρδους σε όφελος των καταναλωτών» τόνισε ο υπουργός Ανάπτυξης Τάκης Θεοδωρικάκος σε συνάντηση που είχε χθες με το προεδρείο της ένωσης των σούπερ μάρκετ.

Ο κ. Θεοδωρικάκος τόνισε στα μέλη της αντιπροσωπείας πως οφείλουν να συνεχίσουν την πρωτοβουλία για σοβαρές μειώσεις τιμών, να επεκτείνουν την πρωτοβουλία για τους 600 κωδικούς και πέρα από αυτόν τον στόχο, να παρατείνουν χρονικά το μέτρο και να το στηρίξουν τοποθετώντας ειδική σήμανση για τη διευκόλυνση των καταναλωτών. Ωστόσο, είναι πέρα από προφανές ότι το παραπάνω δεν αποτελεί παρέμβαση, η οποία θα οδηγήσει σε μειώσεις, με αποτέλεσμα η ανησυχία να παραμένει.

Ακρίβεια: Δεν τα…βγάζουν πέρα

Ενδεικτικό της κατάστασης που επικρατεί είναι το γεγονός ότι προκύπτει μικρή ενίσχυση του ποσοστού των νοικοκυριών που «μόλις τα βγάζει πέρα», όπως δείχνει και η μηνιαία έρευνα του ΙΟΒΕ που δημοσιοποιήθηκε χθες. Σχετικά με τις εκτιμήσεις για την τρέχουσα οικονομική κατάσταση του νοικοκυριού, το ποσοστό των καταναλωτών που δηλώνει ότι «μόλις τα βγάζει πέρα» διαμορφώθηκε στο 66% (από 63%), ενώ στο 7% από 8% περιορίστηκε το ποσοστό όσων αναφέρουν ότι αντλούν από τις αποταμιεύσεις τους. Οι καταναλωτές που δήλωσαν ότι αποταμιεύουν λίγο ή πολύ αποτελούν 19% του συνόλου, ενώ το ποσοστό όσων δήλωσαν ότι «έχουν χρεωθεί» διατηρήθηκε στο 8-9% όσο και τον προηγούμενο μήνα.

Ενδεικτικές μεταβλητές της έρευνας καταναλωτών το επόμενο 12μηνο

Φόβος για ανατιμήσεις

Βέβαια, ο θετικός δείκτης για τις προβλέψεις μεταβολών στις τιμές τους προσεχείς 12 μήνες αποκλιμακώθηκε ήπια τον Οκτώβριο και διαμορφώθηκε στις +40,7 μονάδες, έναντι +43,1 μονάδων τον Σεπτέμβριο. Όμως, το ποσοστό των νοικοκυριών που «βλέπουν» άνοδο τιμών είναι τεράστιο, δείγμα τόσο της «ψυχολογίας» που έχει δημιουργηθεί όσο και της αίσθησης ότι η κυβέρνηση της ΝΔ δεν προτίθεται να αντιμετωπίσει ριζικά το φαινόμενο. Σύμφωνα με την έρευνα του ΙΟΒΕ, το 65% των νοικοκυριών προέβλεψε άνοδο τιμών με τον ίδιο ή ταχύτερο ρυθμό και το 14% (από 11%) αναμένει σταθερότητα. Την ίδια στιγμή η εικόνα είναι πολύ διαφορετική στην Ευρώπη, καθότι οι δείκτες σε ΕΕ και Ευρωζώνη διαμορφώθηκαν στις +14,5 και +13,3 μονάδες αντίστοιχα.

Ως φυσική απόρροια των παραπάνω έρχεται και το πολύ υψηλό ποσοστό των νοικοκυριών που είναι αβέβαια για τη μελλοντική οικονομική κατάστασή τους Στο ερώτημα το οποίο αξιολογεί το βαθμό αβεβαιότητας των νοικοκυριών ως προς τις μελλοντικές οικονομικές εξελίξεις, το 65,9% έκρινε τον Οκτώβριο ότι η οικονομική κατάστασή του μπορεί να προβλεφθεί δύσκολα ή σχετικά δύσκολα, από 68% τον προηγούμενο μήνα.

Λογικό είναι λοιπόν τα νοικοκυριά να ετοιμάζονται να προχωρήσουν σε περικοπές δαπανών. Για αυτό και η έρευνα δείχνει πως το 58% (από 56%) των καταναλωτών προέβλεψε ότι θα προβεί σε λιγότερες ή πολύ λιγότερες δαπάνες, ενώ το 4% αναμένει το αντίθετο. Οι ευρωπαϊκοί δείκτες διαμορφώθηκαν στις -14,0 μονάδες στην ΕΕ και στις -15,5 μονάδες στην Ευρωζώνη.

Μεγάλο ποσοστό

Ένα ενδιαφέρον άρθρο έγραψε το in.gr η Αφροδίτη Τζιαντζή, αναφορικά με την ελληνική αγορά εργασίας, με τη χώρα μας να είναι στην 4η θέση στην Ευρώπη σε αναξιοποίητο εργατικό δυναμικό, την ώρα που οι φωνές για ελλείψεις εργαζομένων τουλάχιστον σε διάφορους κλάδους αυξάνονται.

Συγκεκριμένα, σύμφωνα με τα στοιχεία που ανακοίνωσε η Εurostat,η Eλλάδα έχει το 4ο υψηλότερο ποσοστό αναξιοποίητου εργατικού δυναμικού στην Ευρώπη, ένας δείκτης που την καθιστά ιδιαίτερα «χαλαρή» ως αγορά εργασίας.

Η «χαλάρωση» στην αγορά εργασίας (labour market slack) υπολογίζεται με βάση τα ποσοστά του ευρύτερου εργατικού δυναμικού που δεν αξιοποιείται, είτε επειδή είναι άνεργοι, υποαπασχολούμενοι, αναζητούν εργασία ακόμα και αν δεν είναι άμεσα διαθέσιμοι να εργαστούν, είτε  δεν έχουν αλλά ούτε αναζητούν εργασία.

Στην Ελλάδα τα ποσοστά αυτά ανέρχονται στο 16,3%, έναντι 12% του ευρωπαϊκού μέσου όρου.

πηγή: Εurostat – Η Ελλάδα έχει το 4ο υψηλότερο ποσοστό αναξιοποίητου εργατικού δυναμικού

«Χαλάρωση» στην αγορά εργασίας

Σύμφωνα με την Εurostat ο δείκτης της «χαλάρωσης» της αγοράς εργασίας μας βοηθάει να κατανοήσουμε πόσο είναι το εργατικό δυναμικό που ενώ είναι διαθέσιμο δεν είναι πλήρως παραγωγικό. Χρησιμοποιείται για την ανάλυση της δυναμικής της απασχόλησης και της συνολικής υγείας μιας οικονομίας, καθώς μια «χαμηλή» χαλαρότητα υποδηλώνει ότι η οικονομία εκμεταλλεύεται βέλτιστα την προσφερόμενη εισροή εργασίας.

Συνολικά το 2023, το κενό «χαλάρωσης» στην αγορά εργασίας στην Ευρωπαϊκή Ένωση αντιπροσώπευε το 12% του διευρυμένου εργατικού δυναμικού. Αυτό σημαίνει ότι 27,1 εκατομμύρια άτομα ηλικίας 15-74 ετών ήταν σε θέση να προσφέρουν εργασία, αλλά δεν αξιοποιούνταν πλήρως.

Μεταξύ των χωρών της ΕΕ,το 2023 η χαλάρωση της αγοράς εργασίας ήταν υψηλότερη στην Ισπανία (20,2% του διευρυμένου εργατικού δυναμικού), την Ιταλία (17,7%), τη Σουηδία (16,4%) και την Ελλάδα (16,3%).

Από την άλλη πλευρά, η πιο «σφιχτή» αγορά εργασίας είναι στην Πολωνία, με μόλις 4,8% του διευρυμένου εργατικού δυναμικού να παραμένει αναξιοποίητο. Ακολουθεί η Μάλτα με 5,2% η Ουγγαρία με 6%, η Τσεχία και η Σλοβενία με 6,4% και 6,5%.

Όσον αφορά τις συνιστώσες της «αναξιοποίητης» προσφοράς εργασίας, η ανεργία αντιπροσώπευε το 5,8% του διευρυμένου εργατικού δυναμικού, ενώ τα άτομα που δεν αναζητούν εργασία αντιπροσώπευαν το 2,8% και οι υποαπασχολούμενοι  το 2,5% του διευρυμένου εργατικού δυναμικού. Τα άτομα που αναζητούν εργασία αλλά δεν είναι άμεσα διαθέσιμα αποτελούσαν το 0,9% του διευρυμένου εργατικού δυναμικού.

Η ανάλυση του ΚΕΠΕ

Η έννοια της «χαλαρότητας» στην αγορά εργασίας αναφέρεται και στην πρόσφατη ανάλυση επικαιρότητας του Κέντρου Προγραμματισμού και Οικονομικών Ερευνών, για την ανεργία.

Όπως αναφέρουν οι επιστήμονες του ΚΕΠΕ, η ελληνική αγορά εργασίας είναι «επίμονα χαλαρή» και αυτό σημαίνει ότι απέχουμε πολύ από την πλήρη απασχόληση.

Χαλαρή αγορά εργασίας, σύμφωνα με τον ορισμό του ΚΕΠΕ, είναι όταν οι άνεργοι είναι περισσότεροι από τις προσφερόμενες θέσεις εργασίας, άρα είναι πιο δύσκολο για τους άνεργους να βρουν δουλειά. Αντίθετα, μια αγορά εργασίας θεωρείται «σφιχτή» όταν η ανεργία είναι μικρότερη από τις κενές θέσεις εργασίας, και αυτό κάνει πιο δύσκολο για τους εργοδότες να βρουν εργαζόμενους.

Το ΚΕΠΕ επισημαίνει ότι με κατάλληλα βήματα θα μπορούσε να επιτευχθεί στην Ελλάδα πλήρης απασχόληση ακόμα και σε διάστημα 3,5 χρόνων.

Στην Ελλάδα και την Ισπανία η ανεργία είναι ο βασικός παράγοντας για την «χαλαρότητα» στην αγορά εργασίας

Δευτεραθλητές στην ανεργία

Σε 24 από τις 27 χώρες της ΕΕ ο συντελεστής με τη μεγαλύτερη βαρύτητα στο πόσο «χαλαρή» είναι η αγορά εργασίας είναι η ανεργία.

Η Ελλάδα έχει τα δεύτερα υψηλότερα ποσοστά ανεργίας στο διευρυμένο εργατικό δυναμικό, με 10,8% έναντι, ενώ πρώτη είναι η Ισπανία με 11,7%.

Εξαιρέσεις στον κανόνα που θέλει την ανεργία να είναι ο βασικός παράγοντας της «χαλαρότητας» στην αγορά εργασίας, αποτέλεσαν η Ολλανδία και η Τσεχία, όπου η συνιστώσα με τη μεγαλύτερη βαρύτητα ήταν οι υποαπασχολούμενοι (5,1% και 4,5% αντίστοιχα).

Η τρίτη εξαίρεση είναι η Τσεχία, όπου το μερίδιο των ατόμων που αναζητούν εργασία αλλά δεν είναι άμεσα διαθέσιμα είναι το υψηλότερο όλων των συνιστωσών.

Το συνολικό ποσοστό απασχόλησης στην Ελλάδα είναι 67,4% έναντι 75,3% στην ΕΕ -πηγή: Eurostat

Ουραγοί στην απασχόληση

Τα ποσοστά απασχόλησης στην Ελλάδα υπολείπονται σημαντικά από τον ευρωπαϊκό μέσο όρο και είναι τα δεύτερα χαμηλότερα στην ΕΕ μετά την Ιταλία. Σύμφωνα με την ανακοίνωση της Eurostat, το 2023 το ποσοστό απασχόλησης στις ηλικίες 20-64 ετών ανήλθε στο 67,4% στην Ελλάδα, και στο  75,3% στο μέσο όρο της ΕΕ.

Όπως σημειώνεται, πρόκειται για ποσοστό ρεκόρ, αυξημένο κατά 0,7 μονάδες σε σχέση με το 2022.

Ωστόσο παρά τη γενική βελτίωση υπάρχουν μεγάλες περιφερειακές ανισότητες, εντός των ευρωπαϊκών χωρών.

Οι πιο μεγάλες ανισότητες παρατηρούνται στην Ιταλία, όπου τα ποσοστά απασχόλησης σε τρεις περιφέρειες του Νότου (Καλαβρία, Καμπανία και Σικελία) είναι κάτω από 49%.

Περιφερειακές ανισότητες

Η Πελοπόννησος έχει τα υψηλότερα ποσοστά απασχόλησης στην Ελλάδα, στις ηλικίες 20-64 ετών, με 70,5% από 68,3% το 2022.

Ακολουθούν η Στερεά Ελλάδα, η Κρήτη και το Βόρειο Αιγαίο με ποσοστά ως 69,8%

Η Αττική έχει κατρακυλήσει στην πέμπτη θέση, από την πρώτη το 2022, με 69%. Είναι μάλιστα η μοναδική περιφέρεια μαζί με τη Θεσσαλία που είδε τα ποσοστά απασχόλησης να μειώνονται μεταξύ 2022-2023.

Η Θεσσαλία είναι στην προτελευταία θέση της κατάταξης, με μείωση της απασχόλησης στο 63,7% από 64,8% το 2022, ενώ στην τελευταία θέση είναι σταθερά η περιφέρεια της Δυτικής Μακεδονίας, με μόλις 62,3% – αν και έχει σημειώσει σημαντική πρόοδο από πέρυσι (58,8%).

«Το γεγονός ότι έχουμε από τα χαμηλότερα ποσοστά απασχόλησης στην ΕΕ σχετίζεται με τη «χαλαρότητα» στην αγορά εργασίας», μας λέει ο Στέλιος Γκιάλης, καθηγητής Γεωγραφίας της Εργασίας στο Παν/μιο Αιγαίου.

Συνιστά ωστόσο προσοχή στη μέτρηση της λεγόμενης «χαλαρότητας» καθώς περιλαμβάνει ανομοιογενείς ομάδες, από τους part time εργαζόμενους που αναζητούν κάτι καλύτερο, μέχρι εκείνους που έχουν αποθαρρυνθεί και δεν ψάχνουν πια για δουλειά.

Γερμανική Οικονομία

Σε μια ημέρα που ξεχωρίζουν οι εκλογές στις ΗΠΑ, με όλο τον πλανήτη να περιμένει το τελικό αποτέλεσμα, όταν τέλος πάντων αυτό θα είναι γνωστό. Με μεγάλα ερωτηματικά για την επόμενη ημέρα των σχέσεων των ΗΠΑ με την Ευρώπη ειδικά αν εκλεγεί ο D. Trump. Αρκετά ενδιαφέρον το παρακάτω άρθρο του Ο.Τ. για τη Γερμανική Οικονομία.

Τα τελευταία τρία χρόνια, η μεγαλύτερη οικονομία της Ευρώπης, η Γερμανία  βυθίζεται αργά αλλά σταθερά στην κρίση. Η χώρα δεν έχει δει ουσιαστική τριμηνιαία αύξηση του πραγματικού ΑΕΠ από τα τέλη του 2021 και το ετήσιο ΑΕΠ πρόκειται να συρρικνωθεί για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά. Η βιομηχανική παραγωγή, εξαιρουμένων των κατασκευών, κορυφώθηκε το 2017 και έκτοτε έχει μειωθεί κατά 16%. Σύμφωνα με τα πιο πρόσφατα διαθέσιμα στοιχεία, οι εταιρικές επενδύσεις μειώθηκαν σε 12 από τα τελευταία 20 τρίμηνα και βρίσκονται πλέον σε επίπεδο που παρατηρήθηκε τελευταία κατά τη διάρκεια του πρώιμου σοκ της πανδημίας. Οι άμεσες ξένες επενδύσεις μειώνονται επίσης απότομα.

Το φως στον ορίζοντα είναι δύσκολο να ανιχνευθεί. Και όπως αναφέρουν οι Financial Times σε ανάλυσή τους, στην τελευταία του πρόβλεψη, το ΔΝΤ αναφέρει ότι το γερμανικό ΑΕΠ θα αυξηθεί κατά μόλις 0,8% το επόμενο έτος. Από τις μεγαλύτερες και πλουσιότερες οικονομίες του κόσμου, μόνο η Ιταλία αναμένεται να αναπτυχθεί τόσο αργά.

Δύσκολες ώρες για τη μεταποίηση στη Γερμανία

Τα πράγματα είναι ακόμα πιο ζοφερά στον τομέα της μεταποίησης, όπου η Γερμανία είναι η παραδοσιακή δύναμη της Ευρώπης.

Η Volkswagen έχει προειδοποιήσει για κλείσιμο εργοστασίων για πρώτη φορά στην ιστορία της. Η 212χρονη Thyssenkrupp, κάποτε σύμβολο της γερμανικής βιομηχανικής ισχύος, έχει βαλτώσει σε μια μάχη στην αίθουσα συνεδριάσεων για το μέλλον της χαλυβουργικής μονάδας της, με χιλιάδες θέσεις εργασίας σε κίνδυνο.

«Το επιχειρηματικό μοντέλο της Γερμανίας βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο — όχι κάποια στιγμή στο μέλλον, αλλά εδώ και τώρα»

Η κατασκευάστρια ελαστικών Continental επιδιώκει να διακόψει την ταλαιπωρημένη δραστηριότητα της αυτοκινητοβιομηχανίας ύψους 20 δισ. ευρώ. Τον Σεπτέμβριο, το οικογενειακό ναυπηγείο Meyer Werft, ηλικίας 225 ετών, απέφυγε στο παρά πέντε τη χρεοκοπία με κρατική διάσωση 400 εκατ. ευρώ.

Ο Robin Winkler, επικεφαλής οικονομολόγος της Deutsche Bank στη Γερμανία, χαρακτηρίζει την πτώση της βιομηχανικής παραγωγής «την πιο έντονη ύφεση» στη μεταπολεμική ιστορία της Γερμανίας. Και δεν είναι ο μόνος. «Το επιχειρηματικό μοντέλο της Γερμανίας βρίσκεται σε σοβαρό κίνδυνο — όχι κάποια στιγμή στο μέλλον, αλλά εδώ και τώρα», προειδοποίησε τον Σεπτέμβριο ο Siegfried Russwurm, πρόεδρος της Ομοσπονδίας Γερμανικών Βιομηχανιών (BDI). Το ένα πέμπτο της εναπομείνασας βιομηχανικής παραγωγής της Γερμανίας θα μπορούσε να εξαφανιστεί έως το 2030, είπε. «Η αποβιομηχάνιση είναι ένας πραγματικός κίνδυνος».

Πολιτική αστάθεια

Αυτές οι τρομερές προβλέψεις έρχονται σε μια περίοδο αυξανόμενης πολιτικής αστάθειας. Οι σχέσεις μεταξύ των κομμάτων στον εύθραυστο συνασπισμό του καγκελαρίου Όλαφ Σολτς – σοσιαλδημοκράτες, πράσινοι και φιλελεύθεροι – βρίσκονται στο πάτο, με τις πολιτικές διαφορές τους τώρα τόσο βαθιές που πολλοί αναμένουν ότι η συμμαχία θα μπορούσε να καταρρεύσει σε λίγες εβδομάδες, οδηγώντας σε πρόωρες εκλογές.

Οικονομολόγοι και ηγέτες επιχειρήσεων αποδίδουν τα οικονομικά δεινά της Γερμανίας στο υψηλό ενεργειακό κόστος, στους υψηλούς εταιρικούς φόρους και στο υψηλό κόστος εργασίας, καθώς και σε αυτό που περιγράφουν ως υπερβολική γραφειοκρατία. Αυτά τα ζητήματα έχουν επιδεινωθεί από την έλλειψη ειδικευμένων εργαζομένων και τη δεινή κατάσταση των υποδομών της χώρας μετά από δεκαετίες υποεπενδύσεων.

Εν τω μεταξύ, σύμφωνα με τη στατιστική υπηρεσία της χώρας, οι νευρικοί Γερμανοί καταναλωτές εξοικονομούν τώρα το 11,1% του εισοδήματός τους, διπλάσιο από τους ομοτίμους τους στις ΗΠΑ — επιβραδύνοντας έτσι την οικονομία ακόμη περισσότερο.

Η άλλη όψη

Δεν είναι όμως όλοι απαισιόδοξοι. «Η Γερμανία δεν βρίσκεται σε παρακμή», επιμένει ο πρόεδρος της Bundesbank, Joachim Nagel, επισημαίνοντας την ισχυρή αγορά εργασίας —ο αριθμός των ανέργων, στα 2,8 εκατομμύρια, βρίσκεται στο χαμηλότερο επίπεδο της τελευταίας δεκαετίας— και τους ισχυρούς ισολογισμούς των γερμανικών εταιρειών. «Η Γερμανία ως επιχειρηματική τοποθεσία είναι καλύτερη από τη σημερινή της φήμη», πρόσθεσε ο Nagel.

Ωστόσο, το Γερμανικό Συμβούλιο Οικονομικών Εμπειρογνωμόνων προειδοποιεί ότι η χώρα αντιμετωπίζει μια νέα κανονικότητα χαμηλής ανάπτυξης και κακών οικονομικών επιδόσεων. Εκτιμά ότι ο δυνητικός ρυθμός ανάπτυξης – ο ρυθμός με τον οποίο η οικονομία μπορεί να επεκταθεί χωρίς υπερθέρμανση – είναι τώρα μόλις 0,4%, από το ήδη χαμηλό 1,4%, λόγω των ελλείψεων εργατικού δυναμικού και της κακής αύξησης της παραγωγικότητας.

Schadenfreude

Και όπως επισημαίνουν οι FT μετά από χρόνια νουθεσιών από το Βερολίνο σχετικά με τη μεταρρύθμιση και τη δημοσιονομική πειθαρχία, η υπόλοιπη Ευρώπη μπορεί πλέον δικαίως να αισθάνεται ένα αίσθημα schadenfreude. Αλλά αν η ατμομηχανή της ΕΕ βρίσκεται σε κρίση, ολόκληρο το μπλοκ υποφέρει. Σχεδόν τα δύο τρίτα όλων των εισαγωγών της Γερμανίας προέρχονται από άλλα κράτη της ΕΕ και η ομοσπονδιακή δημοκρατία αντιπροσωπεύει το ένα τέταρτο του ΑΕΠ της ΕΕ. Σε συνδυασμό με τα πολιτικά και οικονομικά δεινά της Γαλλίας, αυτό κινδυνεύει να αποσταθεροποιήσει την ευρύτερη ΕΕ.

«Για 15 χρόνια, η γερμανική οικονομία έμοιαζε με ένα πλοίο που έπλεε με δυνατό ούριο  άνεμο», λέει ο Clemens Fuest, πρόεδρος της οικονομικής δεξαμενής σκέψης Ifo με έδρα το Μόναχο, επισημαίνοντας την ισχυρή ανάπτυξη της απασχόλησης, τα δημοσιονομικά πλεονάσματα και τα κέρδη της βιομηχανίας, τις μεταρρυθμίσεις της αγοράς, τα χαμηλά επιτόκια, το φθηνό ρωσικό αέριο και το δυναμικό παγκόσμιο εμπόριο. «Τώρα αντιμετωπίζει έναν πολύ σκληρό αντίθετο άνεμο».

Αναπτυσσόμενη χώρα

Σε μια καυστική ομιλία που έγινε viral το καλοκαίρι, ο διευθύνων σύμβουλος της Deutsche Börse, Theodor Weimer, διατύπωσε την αυξανόμενη απόγνωση που νιώθουν πολλοί στην επιχειρηματική ελίτ της Γερμανίας, λέγοντας ότι το έθνος τους κινδυνεύει να γίνει «αναπτυσσόμενη χώρα». Υποστήριξε επίσης ότι διεθνείς επενδυτές θεωρούν την κυβέρνηση «ανόητη» καθώς μετατρέπει τη χώρα σε «μαγαζί με σκουπίδια».

Καθώς τα οικονομικά σύννεφα έχουν συγκεντρωθεί, η ρητορική του Σολτς έχει αρχίσει να αλλάζει. Τον Ιούλιο, το υπουργικό του συμβούλιο ενέκρινε μια σειρά μεταρρυθμίσεων που αποσκοπούν στην τόνωση της ανάπτυξης, συμπεριλαμβανομένων κινήτρων για επενδύσεις στις εταιρείες και επανεισόδου των εργαζομένων στην αγορά εργασίας, καθώς και ενεργειακές επιδοτήσεις για ορισμένες βιομηχανικές εταιρείες — αν και τα περισσότερα από αυτά τα μέτρα δεν έχουν ακόμη να θεσπιστεί.

Ο Σολτς υποσχέθηκε επίσης μια «νέα βιομηχανική ατζέντα», τον περασμένο μήνα καλώντας τους ηγέτες των επιχειρήσεων και τα αφεντικά των συνδικάτων σε μια σύνοδο κορυφής για να συζητήσουν τη διαφύλαξη των βιομηχανικών θέσεων εργασίας. Ωστόσο, σε ένδειξη του πόσο εύθραυστος έχει γίνει ο συνασπισμός που ηγείται, δεν κάλεσε τον υπουργό Οικονομίας Ρόμπερτ Χάμπεκ του κόμματος των Πρασίνων, ούτε τον υπουργό Οικονομικών του, τον αρχηγό του FDP, Κρίστιαν Λίντνερ, ο οποίος διοργάνωσε τη δική του αντίπαλη στρογγυλή τράπεζα στο την ίδια μέρα.

Οι ηγέτες των επιχειρήσεων είναι δύσπιστοι ότι η σημερινή κυβέρνηση είναι ικανή να αλλάξει τα πράγματα προς το καλύτερο, επικαλούμενοι την αβεβαιότητα που προκαλείται από τις διαμάχες των συνασπισμών και τις διαρκώς μεταβαλλόμενες πολιτικές. «Οι εταιρείες δεν μπορούν επί του παρόντος να βασίζονται στη γερμανική κυβέρνηση για να επιλύσει τις βαθύτερες αιτίες των προβλημάτων», λέει ο Rüter της AlixPartners.

Χάθηκαν χιλιάδες θέσεις εργασίας στη Γερμανία

Μετά από τρία χρόνια, έχουν χαθεί 300.000 θέσεις εργασίας στη βιομηχανία. Αυτή δεν είναι η κληρονομιά των πρώην κυβερνήσεων. . . Αυτό είναι το αποτέλεσμα της οικονομικής πολιτικής της τελευταίας τριετίας, τονίζουν οι FT.

Αυτό έδωσε ένα άνοιγμα για τον Φρίντριχ Μερτς, ηγέτη της αντιπολίτευσης των Χριστιανοδημοκρατών (CDU) — ο άνθρωπος που πολλοί στη Γερμανία αναμένουν ότι θα είναι ο επόμενος καγκελάριος της χώρας. Το CDU έχει δημιουργήσει ισχυρό προβάδισμα στις δημοσκοπήσεις, παρόλο που μεγάλος αριθμός ψηφοφόρων θεωρεί το κόμμα και την πρώην ηγέτη του, Άνγκελα Μέρκελ, υπεύθυνους για πολλά από τα σημερινά δεινά της Γερμανίας.

Ο Μερτς, ωστόσο, προσπάθησε να ρίξει την ευθύνη απευθείας στον Σολτς: «Μετά από τρία χρόνια, χάθηκαν 300.000 βιομηχανικές θέσεις εργασίας», είπε σε πρόσφατη ομιλία του. «Αυτή δεν είναι η κληρονομιά των πρώην κυβερνήσεων. . . αυτό είναι το αποτέλεσμα της οικονομικής σας πολιτικής των τελευταίων τριών ετών».

Πρωτοφανής κοινή προεκλογική εκστρατεία Ελλάδας και Τουρκίας

Όπως τώρα έγραψε ο Βηματοδότης, και όμως συμβαίνει και αυτό. Ελλάδα και Τουρκία συμφώνησαν να διεξάγουν κοινή προεκλογική εκστρατεία για τη διεκδίκηση δύο υψηλών θέσεων στον Οργανισμό για την Ασφάλεια και τη Συνεργασία στην Ευρώπη (ΟΑΣΕ). Μια πρωτότυπη συνεργασία, που ενόχλησε ένα πολύ μικρό αριθμό γαλάζιων βουλευτών (αλλά και βουλευτών της αντιπολίτευσης).

Η Ελλάδα, λοιπόν έχει παρουσιάσει την υποψηφιότητα της Μάνιας Τελαλιάν για τη σημαντική θέση της επικεφαλής του Γραφείου Δημοκρατικών Θεσμών και Ανθρωπίνων Δικαιωμάτων του ΟΑΣΕ. Εκείνο που μαθαίνω είναι ότι η πρέσβης Μάνια Τελανιάν, πήγε θαυμάσια στις ακροάσεις και έλαβε συγχαρητήρια. Η Τουρκία προωθεί την υποψηφιότητα του γνωστού σκληροπυρηνικού πρέσβη Φεριντούν Σινιρίογλου για τη θέση του γενικού γραμματέα του ΟΑΣΕ , αλλά ο Τούρκος πρέσβης δεν τα πήγε και τόσο καλά στις ακροάσεις, όπως μου λένε διπλωματικές πηγές.

Να σημειώσω ότι αυτή η κοινή προεκλογική συνεργασία για δύο θέσεις στον ΟΑΣΕ έγινε με πρωτοβουλία των δυο υπουργών Εξωτερικών, Γεώργιου Γεραπετρίτη και Χακάν Φιντάν, οι οποίοι έστειλαν κοινές επιστολές τον περασμένο Μάιο. Κατά τους ίδιους διπλωμάτες, εάν δεν γινόταν ελληνοτουρκική συνεργασία, ίσως να χάναμε τη θέση αυτή. Στο πλαίσιο αυτό, οι πρέσβεις της Ελλάδας και της Τουρκίας στην Ουάσιγκτον συναντήθηκαν με τον βοηθό υπουργό Εξωτερικών των ΗΠΑ, Τζέιμς Ο’ Μπράιεν ζητώντας τη στήριξη της χώρας του στη υποψηφιότητα των δυο. Όπως συναφώς αναφέρεται από την Αθήνα, θα ακολουθήσουν αντίστοιχες κοινές διπλωματικές πρωτοβουλίες σε πολλές πρωτεύουσες ενόψει της Υπουργικής Συνόδου του ΟΑΣΕ το τριήμερο 4-6 Δεκεμβρίου.