"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 07/02/23

Brain Drain

Έχουμε αναφερθεί στο ζήτημα του Brain Drain. Και έχουμε πει αρκετές φορές την άποψη μας πως όλη αυτή η περιβόητη ιστορία επιστροφής των Eλλήνων από το εξωτερικό τη βρίσκουμε στα όρια του αστείου, γνωρίζοντας προσωπικά μόνο ανθρώπους που συνεχίζουνε να φεύγουνε ή έστω να το σκέφτονται και κανέναν (από τους προσωπικούς μας τουλάχιστον γνωστούς) που να θέλει να επιστρέψει στην Ελλάδα.

Ας αφήσουμε όμως τα όσα πιστεύουμε εμείς και πάμε σε μια ενδιαφέρουσα έρευνα.

Δεν υπάρχει πιθανότητα επιστροφής στην Ελλάδα μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια για το 67% (περίπου επτά στους δέκα) των «Ελλήνων Μεταναστών της Οικονομικής Κρίσης» σύμφωνα με έρευνα του Τμήματος Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας.

Παράλληλα ένα ποσοστό 5%  (ένας στους είκοσι ερωτηθέντες) προγραμματίζει την επιστροφή του στην Ελλάδα μέσα στα επόμενα πέντε χρόνια, ενώ ποσοστό 24% (ένας στους τέσσερις) εκτιμά ότι το ενδεχόμενο της επιστροφής είναι σχετικά πιθανό μέσα σε αυτό το χρονικό διάστημα.

Με αφορμή την παρουσίαση των αποτελεσμάτων της έρευνας, σήμερα, στο Πανεπιστήμιο Μακεδονίας, η επιστημονικά υπεύθυνη του έργου, αναπληρώτρια καθηγήτρια στο Τμήμα Διεθνών και Ευρωπαϊκών Σπουδών του Πανεπιστημίου Μακεδονίας, Ρεβέκκα Παιδή, ανέφερε στο ΑΠΕ – ΜΠΕ, πως το κύριο συμπέρασμα που προέκυψε από την έρευνα είναι η τάση ότι οι Έλληνες και οι Ελληνίδες που μετανάστευσαν από την Ελλάδα την περίοδο μετά το 2009, «δεν επιθυμούν να επιστρέψουν, ούτε σήμερα, ούτε σε έναν ορίζοντα πενταετίας και πολλοί από αυτούς ούτε σε ορίζοντα εικοσαετίας».

Τα χαρακτηριστικά της νέας διασποράς

Παρουσιάζοντας τα χαρακτηριστικά της νέας διασποράς, επισήμανε ότι οι άνθρωποι που έφυγαν στο εξωτερικό από την Ελλάδα, «δεν έχουν έντονη μια εθνική ή θρησκευτική ταυτότητα, αισθάνονται περισσότερο πολίτες του κόσμου, είναι ικανοποιημένοι, στην πλειοψηφία τους, από το βιοτικό επίπεδο στη χώρα όπου διαμένουν και έχουν μια αίσθηση διαφορετικότητας ως προς τους συνομηλίκους τους που έχουν μείνει στην Ελλάδα, δηλαδή αισθάνονται ικανότεροι».

Σύμφωνα με την ίδια, αυτή η νέα διασπορά είναι στην πλειοψηφία της μορφωμένη, πλέον μεταναστεύει εντός της ΕΕ καθώς με την ιδιότητα του Ευρωπαίου πολίτη είναι πιο εύκολη η μετακίνηση στη χώρα καταγωγής ενώ απουσιάζει από τους ανθρώπους αυτούς η αίσθηση νόστου που είχαν στο παρελθόν οι Έλληνες μετανάστες. Επίσης η τεχνολογία έχει αλλάξει τα πράγματα λόγω των μέσων κοινωνικής δικτύωσης και της διευκόλυνσης της κοινωνικής επαφής. Παράλληλα, όπως έγινε γνωστό, οι Έλληνες και οι Ελληνίδες που μετανάστευσαν επιθυμούν να προσφέρουν στη χώρα μέσω της τεχνογνωσίας και των γνώσεων που έχουν αποκτήσει στο εξωτερικό, όμως αισθάνονται ότι δεν υπάρχουν αρκετά κίνητρα για να επιστρέψουν.

Στο ερώτημα, άλλωστε, κατά πόσο θα ήθελαν να συμμετέχουν σε ένα σχέδιο στήριξης της χώρας στο εξωτερικό, ποσοστό 55% των ερωτηθέντων απάντησε με θετικό τρόπο ενώ 33% των ερωτηθέντων απάντησε ότι δεν θα μπορούσε να στηρίξει μια χώρα με τα χαρακτηριστικά της Ελλάδας στο εξωτερικό.

Η ταυτότητα της έρευνας

Στην έρευνα συμμετείχαν 565 άνθρωποι που διαμένουν στη Γερμανία, το Ηνωμένο Βασίλειο, τις ΗΠΑ, τη Σουηδία, την Ολλανδία, τα Ηνωμένα Αραβικά Εμιράτα και άλλες χώρες. Η βιβλιογραφική έρευνα ξεκίνησε το 2020, προ πανδημίας, ενώ το ερωτηματολόγιο διατέθηκε στο κοινό από τον Νοέμβριο του 2021 μέχρι τον Φεβρουάριο του 2022.

Η κ. Παιδή υπογράμμισε ότι «υπάρχει μισό εκατομμύριο Ελλήνων και Ελληνίδων στο εξωτερικό», χαρακτήρισε τον πληθυσμό αυτό ως «κεφάλαιο για την Ελλάδα» και εκτίμησε ότι το ζητούμενο πλέον είναι να υπάρξει μια νέα σχέση της Ελλάδας με αυτούς τους ανθρώπους. «Χρειάζεται αναδιαμόρφωση του πλαισίου επικοινωνίας με τη διασπορά» είπε και σημείωσε την ανάγκη «να διαμορφωθούν οι κατάλληλες πολιτικές για να αποκατασταθεί η σχέση αυτών των ανθρώπων με τη χώρα».

«Κυρίως θα πρέπει να αποκατασταθεί η σχέση της πολιτείας μαζί τους. Θα πρέπει να υπάρξει καλύτερη ενημέρωση σχετικά με τα κίνητρα όχι μόνο αν γυρίσουν αλλά και τώρα σχετικά με την κατάσταση των φορολογούμενων του εξωτερικού. Θα πρέπει να υπάρξει ενημέρωση για την Ελλάδα καθώς βρήκαμε ότι δεν ενημερώνονται αρκετά και από τα μέσα μαζικής ενημέρωσης, και από τους πολιτικούς φορείς, και από τα κόμματα. Θα πρέπει να φροντίσουμε να υπάρξουν κανάλια επικοινωνίας με τους Έλληνες μετανάστες του εξωτερικού και η χώρα μπορεί να δημιουργήσει τους κατάλληλους δεσμούς ώστε να τους αξιοποιήσει» πρόσθεσε.

Ένα νέο ερευνητικό πεδίο

Η κ. Παιδή σχολίασε ότι ως το 2022 υπήρχε ένα κενό στα ερευνητικά δεδομένα σχετικά με τους ανθρώπους που έφυγαν στο εξωτερικό, ενώ ανέφερε ότι πέρσι έγινε έρευνα στο πανεπιστήμιο της Οξφόρδης για τις επιπτώσεις της κρίσης στη διασπορά και συγκεκριμένα στο Ηνωμένο Βασίλειο. «Γενικότερα για τη διασπορά της κρίσης υπάρχουν κάποιες πρόσφατες μελέτες για την Πορτογαλία και την Ιρλανδία που επίσης αντιμετώπισαν οικονομική κρίση, λιτότητα και μνημόνια όμως τα συμπεράσματά τους είναι ανάλογα, δεν διαφέρουν και πολύ από την έρευνα που διενεργήσαμε» σημείωσε και πρόσθεσε: «είναι ένα φαινόμενο που δεν έχει μελετηθεί αρκετά. Τώρα οι εξελίξεις είναι δυναμικές και μελετώνται και σε άλλες χώρες».

Να τα λάβουμε υπόψη

Τώρα για τα όσα λέει η S&P σε ένα από τα τελευταία της report, καλό είναι να τα λάβουμε σοβαρά υπόψη. Μπορεί να ακούγονται υπερβολικά. Μπορεί και να είναι.  Αλλά θα είναι λάθος να τα προσπερνάμε έτσι απλά, δε θα λέγαμε τόσο για τη χώρα μας, όσο συνολικά για την Ευρώπη …

Δυναμικές λοιπόν διαδηλώσεις και διαμαρτυρίες περιμένει σε πολλές ευρωπαϊκές χώρες μέσα στο 2023 η S&P, με την αύξηση του κόστους ζωής να αποτελεί τον βασικό λόγο για τον οποίο οι Ευρωπαίοι θα βγουν στους δρόμους. Ανάμεσα στις χώρες όπου ο οίκος αξιολόγησης περιμένει κοινωνικές εντάσεις είναι η Ελλάδα, λόγω και των εκλογών, με τους αναλυτές του να θυμίζουν ότι οι διαμαρτυρίες στη χώρα συχνά καταλήγουν σε καταστροφές περιουσιών.

Η S&P Global Market Intelligence προειδοποιεί ότι το 2023 θα είναι μία χρονιά εξασθένησης του επενδυτικού περιβάλλοντος, των εξαγωγών και της ιδιωτικής κατανάλωσης. Μέσα σε αυτό το περιβάλλον, ο υψηλός πληθωρισμός μειώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών.

Στο πλαίσιο αυτό, ο οίκος αξιολόγησης περιμένει διαδηλώσεις με οικονομικά κίνητρα, σε συνδυασμό με γενικές ή κλαδικές απεργίες. «Αυτές οι διαμαρτυρίες, όπως είδαμε στο Βέλγιο, τη Φινλανδία, τη Γαλλία και την Ελλάδα το 2022, μπορεί να προσελκύσουν έως και εκατοντάδες χιλιάδες εργαζόμενους», σημειώνουν οι αναλυτές.

Η S&P περιμένει ότι οι διαμαρτυρίες και οι απεργίες θα σημειωθούν σε περιπτώσεις μαζικών απολύσεων, κατά τις περιόδους διαπραγματεύσεων για τους μισθούς αλλά και αφότου τα κοινοβούλια ανοίξουν ξανά,  μετά το καλοκαίρι, κάτι που σημαίνει ότι οι κοινωνικές εντάσεις αναμένεται να φουντώσουν τον Σεπτέμβριο.

Όλα θα κριθούν στο μέτωπο της ενεργειακής κρίσης, καθώς από την προσφορά και τις τιμές της ενέργειας θα εξαρτηθεί η ανθεκτικότητα των ευρωπαϊκών οικονομιών. Έτσι, οι αναλυτές τονίζουν πως εάν οι ευρωπαϊκές χώρες καταφέρουν να αποφύγουν τις ελλείψεις φυσικού αερίου κατά το πρώτο εξάμηνο του 2023 και να μετριάσουν τις επιπτώσεις από τις υψηλές τιμές, τότε οι διαμαρτυρίες για την ακρίβεια δεν θα θέσουν σε κίνδυνο την εσωτερική σταθερότητα.

Άλλωστε, καθώς η κάθε κυβέρνηση έχει υιοθετήσει το δικό της σχέδιο για την ενεργειακή κρίση, ο σχηματισμός ενός ενιαίου και συντονισμένου κινήματος διαμαρτυρίας για την ακρίβεια στην Ευρώπη φαίνεται απίθανος.

Ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας …

Με αφορμή τα παραπάνω … Και ειδικά όσον αφορά τη χώρα μας που έρχεται από μια 10ετή οικονομική κρίση και μεγάλη μείωση των πραγματικών εισοδημάτων (σε κάποιες περιπτώσεις φτάνουνε, αν όχι ξεπρνάνε ακόμη και το 50% σε σχέση με τα πραγματικά εισοδήματα του 2008-2010). Θα επαναλάβουμε πως προκοπή χωρίς αυξήσεις στους μισθούς δε γίνεται. Χωρίς ουσιαστικές αυξήσεις μισθών και με αυτό το συγκεκριμένο κόστος ζωής, είναι πρακτικά αδύνατο μεγάλο μέρος της κοινωνίας να επιβιώσει, κάτι το οποίο έχει επιπτώσεις και στην πορεία της οικονομίας …. Μάλιστα όλα αυτά, με φανερό πως οι εισοδηματικές ανισότητες αυξάνονται σε υπερβολικά επίπεδα, με τους κινδύνους που κρύβει αυτό, παραπέμποντας και στα όσα αναφέρει ο οίκος S&P για τον κίνδυνο διαδηλώσεων …..

Αλλαγή «γερουσίας»

Όπως τώρα έγραψε ο “Βηματοδότης” …. Aλλαγές στον ΣΥΡΙΖΑ φέρνουν οι επερχόμενες εκλογές, καθώς αρκετά στελέχη της παλαιάς φρουράς που ήταν δίπλα στον Αλέξη Τσίπρα από τότε που ανέλαβε την ηγεσία του κόμματος, οδηγούνται σε αποστρατεία. Πρώτος στη σειρά είναι ο Αλέκος Φλαμπουράρης, μέντορας και άνθρωπος «ειδικών αποστολών» του κ. Τσίπρα, ο οποίος εγκαταλείπει τα έδρανα της Βουλής. Πιθανολογείται ότι ο κ. Τσίπρας τον προορίζει μετεκλογικά σε ένα ρόλο άτυπου συμβούλου. Εκτός Βουλής, αλλά πιθανόν εντός ψηφοδελτίων, στην τελευταία θέση του Επικρατείας θα είναι ο πρώην αντιπρόεδρος Γιάννης Δραγασάκης. Μαθαίνω ότι τις προηγούμενες ημέρες συναντήθηκε κατ’ ιδίαν με τον κ. Τσίπρα και του εξέφρασε την επιθυμία να είναι τελευταίος στο Επικρατείας. Ο κ. Τσίπρας επιφυλάχθηκε να του απαντήσει και έτσι η υποψηφιότητά του παραμένει προς το παρόν σε εκκρεμότητα. Τη Βουλή αποχαιρετά και ο συγγραφέας Βασίλης Βασιλικός, ο οποίος ήταν επικεφαλής του ψηφοδελτίου Επικρατείας. Από την παλαιά φρουρά ο μόνος που θα διεκδικήσει εκ νέου την εκλογή του στην Α’ Αθήνας θα είναι ο πρώην Πρόεδρος της Βουλής Νίκος Βούτσης. Εάν δεν εκλεγεί, όπως λέει, θα αποχαιρετήσει και αυτός την πολιτική. Στη συζήτηση αυτή έχει προστεθεί εσχάτως και η περίπτωση του Νίκου Κοτζιά, οποίος πάντως δεν ήταν υποψήφιος ούτε στις εκλογές του 2019.

Κωνσταντίνος Μητσοτάκης: «Είναι ομολογία χρεοκοπίας του πολιτικού συστήματος», αλλά από 5 έγιναν … 157!

Κλείνοντας αξίζει κανείς να διαθέσει κάποια λεπτά και να διαβάσει το άρθρο του Δημήτρης Στεργίου στον Οικονομικό Ταχυδρόμο, για την Αθάνατη Ελλάδα, έστω και αποσπασματικά.

Όταν κατάρτιζα τον παρατιθέμενο πίνακα με τις 157 τουλάχιστον ανεξάρτητες αρχές ή ανεξάρτητους διοικητικούς φορείς, που έχουν «εμφυτευθεί»  στην ούτως ή άλλως ασθενή δημόσια διοίκηση και στο ταλαίπωρο Διοικητικό Δίκαιο και Δημόσιο Λογιστικό,  με βάση την εντυπωσιακά πλουσιότατη βιβλιογραφία δεκάδων  διαπρεπών ακαδημαϊκών, πανεπιστημιακών νομικών και συνταγματολόγων και προσωπικοτήτων του πολιτειακού και πολιτικού συστήματος (Ευάγγελος Βενιζέλος, Προκόπης Παυλόπουλος κι άλλοι) και το πλούσιο αρχείο μου, θυμήθηκα τη συζήτηση που είχε γίνει κατά τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος το 2001, όπως αποτυπώνεται στα  «Πρακτικά Ζ’ Αναθεωρητικής Βουλής».

Για ένα δημοσιογράφο που έχει διδαχθεί από διαπρεπείς (αείμνηστους) ακαδημαϊκούς και πανεπιστημιακούς καθηγητές το ογκώδες Διοικητικό Δίκαιο  και Δημόσιο Λογιστικό  (Μιχαήλ Στασινόπουλος, πρώτο πρόεδρος της Δημοκρατίας μετά τη μεταπολίτευση και Γεώργιος Παπαχατζής) δεν είναι δύσκολο να αντιληφθεί, από την ανάγνωση των Πρακτικών αυτών, τι και γιατί επιχειρήθηκε να δημιουργηθούν αυτά τα διοικητικά «μορφώματα» στην ούτως ή άλλως πάντοτε ασθενή  Δημόσια Διοίκηση. Πάντως, το γενικό συμπέρασμα που .προκύπτει από τα πρακτικά  αυτά και που θα τεκμηριωθεί στα επόμενα σημειώματα  είναι  η εξέλιξη του θέματος των  ανεξάρτητων αρχών από το 2001 έως σήμερα δικαιώνει πλήρως όλους σχεδόν τους εισηγητές της τότε πλειοψηφίας και μειοψηφίας στη Βουλή  με τις εύστοχες αναφορές τους με κορυφαία την αποστροφή του τότε πρώην πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Μητσοτάκη, ο οποίος δήλωσε  ότι «οι ανεξάρτητες αρχές δεν αποτελούν πανάκεια, αντίθετα αποτελούν ομολογία  αδυναμίας για να μην πω χρεοκοπίας του πολιτικού συστήματος».

Υπενθυμίζω ότι ανάλογες είναι και οι αποστροφές  και  πολλών άλλων ομιλητών κατά τη συνταγματική αναθεώρηση, όπως ότι « οι Ανεξάρτητες Αρχές εκφράζουν την αδυναμία λήψης αποφάσεων και ανάληψης των σχετικών ευθυνών εκ μέρους της εκτελεστικής εξουσίας και της Βουλής (Βαρβιτσιώτης Ι., Πρακτικά Ζ’ Αναθεωρητικής Βουλής, σ. 735) και του Π. Παυλόπουλου, που ότι « οι Ανεξάρτητες Αρχές αντιστοιχούν στην αμηχανία του πολιτικού κόσμου απέναντι στην αδυναμία του να λάβει αποφάσεις» (Παυλόπουλος Π., ό.π., σ. 742) και άλλοι.

Επίσης, από την εκτενή τότε συζήτηση  στη Βουλή κατά τη διαδικασία της αναθεώρησης του Συντάγματος  το 2001 προκύπτει ότι  εκφράστηκαν έντονα  πολλοί προβληματισμοί  γύρω από την ίδρυσή τους, τη νομική τους φύση και την ένταξή τους στο ευρύτερο θεσμικό διοικητικό (κρατικό)  τομέα. Σημειώνεται ότι κατά τη συζήτηση στη Βουλή, ο θεσμός των Ανεξαρτήτων Αρχών υποστηρίχθηκε από όλα τα κόμματα, σε όλο το πολιτικό φάσμα ,με εξαίρεση το ΚΚΕ. Η στάση του ΚΚΕ ήταν εντελώς αρνητική υποστηρίζοντας ότι πρόκειται για όργανα νομιμοποίησης της εξουσίας και των συμφερόντων των λίγων και προτείνοντας την κατοχύρωση του κοινωνικού και λαϊκού ελέγχου σε ό,τι έχει σχέση με τη δράση του δημοσίου και τον έλεγχο της διαχείρισης των δημοσίων πόρων.

Η θετική στάση της αριστεράς  στο θέμα των Ανεξαρτήτων Αρχών κατά τη διαδικασία αναθεώρησης του Συντάγματος ερμηνεύθηκε  ποικιλοτρόπως, όπως η στάση του Συνασπισμού  οφειλόταν  ίσως  στο γεγονός ότι η πρόβλεψη του νεοσύστατου άρθρου 101Α (σε αυτό κατέληξε η αναθεωρητική Βουλή), περί αυξημένης πλειοψηφίας τεσσάρων πέμπτων της Διάσκεψης των προέδρων, θεωρήθηκε ευνοϊκή από  την Αριστερά, αφού  έτσι θα συμμετείχε  στην επιλογή των μελών των Ανεξάρτητων, αλλά μάλλον διαψεύστηκε αυτή η προσδοκία καθώς η γνωστή  διαδικασία εκλογής προσώπων κοινής αποδοχής  έχει εξελιχθεί σε απλή διανομή  θέσεων μεταξύ των κομμάτων. Σημειώνεται ακόμα ότι η Ελλάς είναι μία από τις λίγες χώρες στις οποίες είναι πλέον συνταγματικά κατοχυρωμένο το είδος αυτό κρατικού φορέα (σε τέτοιες πρωτοβουλίες  προωθούμε ταχύτερα και από τους άλλους Ευρωπαίους!).

Αλλά, για το θέμα αυτό των προβληματισμών  γύρω από τη «συνταγματοποίηση» των  ανεξάρτητων αρχών , θα παρουσιάσω  σε επόμενο σημείωμα συναρπαστικές λεπτομέρειες.  Στο σημερινό σημείωμα απλώς  αναφέρω, πριν από τον πίνακα με τις 157 ανεξάρτητες αρχές ή απλούς ανεξάρτητους  διοικητικούς φορείς, ότι  τελικά από αυτές μόνο πέντε  ενδύθηκαν  τον μανδύα του άρθρου  του Συντάγματος (τέσσερις που είχαν ιδρυθεί πριν από την…  αναθεώρηση του Συντάγματος και μία μόλις μετά  από αυτή). Συγκεκριμένα, οι ανεξάρτητες αρχές  που χαρακτηρίζονται ως συνταγματικές   (συνταγματική αναθεώρηση του 2001) είναι οι ακόλουθες:

1.Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασηςω(ΕΣΡ). Είναι η πρώτη ανεξάρτητη αρχή και ιδρύθηκε με τον Νόμο 1866/1989, δηλαδή πριν από τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001.

2. Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού (ΑΣΕΠ). Είναι η δεύτερη  ανεξάρτητη αρχή και ιδρύθηκε με τον Νόμο 2190/1994 δηλαδή πριν από τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001.

3.Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ) . Είναι η τρίτη   ανεξάρτητη αρχή και ιδρύθηκε με τον Νόμο 2472/1999, δηλαδή πριν από τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001.

4.Συνήγορος του Πολίτη     (ΣτΠ)).  Είναι η τέταρτη   ανεξάρτητη αρχή και ιδρύθηκε με τον Νόμο 2477/1999, δηλαδή πριν από τη συνταγματική αναθεώρηση του 2001.

5. Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ). Είναι η μόνο ανεξάρτητη αρχή που ιδρύθηκε μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του  2001 με τον Νόμο 3115/2003

Σημειώνεται ότι οι διατάξεις που κατοχυρώνουν την πρώτη, τη δεύτερη και την πέμπτη ανεξάρτητες αρχές βρίσκονται στο δεύτερο μέρος του Συντάγματος, το οποίο αφορά τα ατομικά και κοινωνικά δικαιώματα, ενώ οι διατάξεις σχετικά με τη δεύτερη και  την τέταρτη  τελευταίες αρχές περιλαμβάνονται στο τρίτο μέρος του Συντάγματος (δεύτερο κεφάλαιο του έκτου τμήματος) που είναι αφιερωμένο στην υπηρεσιακή κατάσταση των οργάνων της Διοίκησης.

Προβληματισμοί, προβληματισμοί, επιφυλάξεις, επιφυλάξεις, αλλά … «σύννεφο» οι ιδρύσεις νέων

Αλλά, ούτε οι προβληματισμοί,  ούτε οι έντονες επιφυλάξεις  πολλών βουλευτών όλων των κομμάτων, ούτε οι αρνητικοί χαρακτηρισμοί στη Βουλή των ανεξάρτητων αρχών ως «πολιτικά και νομικά υβριδίων», «θεσμικών μορφωμάτων», «θεσμικού καταντήματος» , «αντισυνταγματικών» και  ως «κούκων που αφήνουν τα αυγά να τα κλωσούν άλλα πουλιά» (ακούστηκαν και θετικοί χαρακτηρισμοί όπως ως «καινοτομία», ως «θεσμικά αντίβαρα» κλπ, όπως ότι αποτελούν  «καινοτομία», «θεσμικά αντίβαρα» κλπ), δεν εμπόδισαν  τους νομοθέτες  όλων των κομμάτων των οποίων οι εισηγητές οι ομιλητές βουλευτές «στόλισαν» τον νέο θεσμό με τα παραπάνω κοσμητικά επίθετα να λειτουργήσουν ως  την πιο «παραγωγική» μηχανή ίδρυσης κι άλλων, δεκάδων άλλων, ανεξάρτητων  αρχών  με νόμους που προβλέπουν ομοίως προσωπική και λειτουργική ανεξαρτησία των μελών τους και διοικητική και οικονομική αυτοτέλεια.  Εντύπωση προκαλεί η διαπίστωση ότι  μόνο κατά την περίοδο της οικονομικής κρίσης (2010-2019) ιδρύθηκαν  πάνω από 15 τέτοιοι ιδιόμορφοι διοικητικοί φορείς  και μάλιστα όχι και σε τόσο ευαίσθητα  πεδία διοικητικής δραστηριότητας  και  εκτός  παραδοσιακής διοικητικής  πραγματικότητας.

Πάντως, σημειώνεται ότι μολονότι η σύστασης και η λειτουργία των ανεξάρτητων αυτών διοικητικών αρχών υπόκεινται μόνο σε κοινοβουλευτικό και δικαστικό έλεγχο και  θεωρείται σύμφωνη προς το Σύνταγμα, εξακολουθούν να παρουσιάζουν  προβλήματα  που αφορούν τους λόγους ρητής συνταγματικής κατοχύρωσης συγκεκριμένων μόνον αρχών και τα όρια της νομοθετικής εξουσίας ως προς τη σύσταση τέτοιων  ιδιόμορφων δομών  ή «μορφωμάτων» στη Δημόσιας Διοίκηση

Η βασική διαφορά μεταξύ συνταγματικών και  νομοθετικών ανεξάρτητων αρχών  είναι ότι  οι πρώτες δεν μπορούν να καταργηθούν ούτε να αναρρυθμιστούν από τον κοινό νομοθέτη, ενώ οι δεύτερες  χαρακτηρίζονται μεν από  το βασικό στοιχείο της αποδέσμευσης από ιεραρχικούς ή εποπτικούς ελέγχους, αλλά ο νομοθέτης μπορεί ελεύθερα τόσο να τις καταργήσει, όσο και να τις μετατρέψει σε αυτοτελείς διοικητικές υπηρεσίες, υπό τον περιορισμό βεβαίως ότι ορισμένες  απ΄ αυτές  ιδρύονται ή λειτουργούν κατόπιν επιταγής της κοινοτικής νομοθεσίας.

Πώς οι … πέντε έγιναν … 157!

Από επίσημα στοιχεία προκύπτει ότι ο γαλαξίας των  ανεξάρτητων αρχών (πέντε προβλέπονται από το Σύνταγμα!) και άλλων ανεξάρτητων διοικητικών φορέων που είναι κατεσπαρμένοι σε όλα σχεδόν τα υπουργεία, δημόσιες υπηρεσίες και τομείς,  έχει ως εξής:

1.Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Εσόδων (ΑΑΔΕ). Είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή της Ελληνικής Δημοκρατίας με αρμοδιότητες τη βεβαίωση και την είσπραξη των δημοσίων εσόδων, την προάσπιση της δημόσιας υγείας και την έκδοση εγκυκλίων και προτάσεων για τη βελτίωση του φορολογικού συστήματος. Συστάθηκε την 1η Ιανουαρίου 2017, αντικαθιστώντας τη Γενική Γραμματεία Δημοσίων Εσόδων. Εποπτεύεται από τη Βουλή των Ελλήνων και όχι από το υπουργείο Οικονομικών στην οποία και λογοδοτεί. Διοικείται από έναν διοικητή και το πενταμελές Συμβούλιο που απαρτίζεται από τον πρόεδρο και άλλα τέσσερα μέλη. Υπάρχει επίσης ο εμπειρογνώμονας που έχει συμβουλευτικό χαρακτήρα.

2. Αρχή Διασφάλισης Απορρήτου των Επικοινωνιών (ΑΔΑΕ). Είναι σήμερα στην επικαιρότητα. Ιδρύθηκε με τον Νόμο 3115/2003. Είναι η ανεξάρτητη διοικητική αρχή, η οποία κατά το Σύνταγμα (άρθρο 19 παράγραφος 2) έχει ως αποστολή τη διασφάλιση του απορρήτου των επικοινωνιών. Η Αρχή Διασφάλισης του Απορρήτου των Επικοινωνιών είναι μία από τις πέντε  συνολικώς ανεξάρτητες αρχές, των οποίων η ύπαρξη προβλέπεται από το Σύνταγμα, μετά τη συνταγματική αναθεώρηση του έτους 2001.

3. Αρχή Προστασίας Δεδομένων Προσωπικού Χαρακτήρα (ΑΠΔΠΧ). Είναι γνωστή (ανεπίσημα) και ως Αρχή Προστασίας Προσωπικών Δεδομένων, είναι συνταγματικά κατοχυρωμένη ανεξάρτητη διοικητική Αρχή. Ιδρύθηκε με τον Νόμο 2472/1997 «για την προστασία του ατόμου από την επεξεργασία δεδομένων προσωπικού χαρακτήρα», ο οποίος ενσωματώνει στο ελληνικό δίκαιο την ευρωπαϊκή οδηγία 95/46/ΕΚ. Η οδηγία αυτή θέτει κανόνες για την προστασία των προσωπικών δεδομένων σε όλες τις χώρες μέλη της Ευρωπαϊκής Ένωσης. Η λειτουργία της Αρχής ξεκίνησε στις 10 Νοεμβρίου 1997. Η Αρχή, σύμφωνα με την παρ. 1 του άρθρου 20 του ιδρυτικού της νόμου 2472/1997, εξυπηρετείται από Γραμματεία, η οποία λειτουργεί σε επίπεδο Διεύθυνσης, και αποτελείται από τρία τμήματα: 1. Το τμήμα Ελεγκτών, 2. Το τμήμα Επικοινωνίας και 3. Το τμήμα Διοικητικών και Οικονομικών Υποθέσεων.

4. Εθνική Αρχή Διαφάνειας (ΕΑΔ). Ιδρύθηκε με τον νόμο 4622/2019 (Α’  133). Στα άρθρα 82-103 και 118-119 ορίζεται το θεσμικό πλαίσιο της λειτουργίας της. Η Αρχή αναλαμβάνει το σύνολο των αρμοδιοτήτων πέντε βασικών ελεγκτικών δημόσιων φορέων (Γραφείο Γενικού Επιθεωρητή Δημόσιας Διοίκησης, Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης, Σώμα Επιθεωρητών Υπηρεσιών Υγείας και Πρόνοιας, Σώμα Επιθεωρητών Δημοσίων Έργων, το Σώμα Επιθεωρητών-Ελεγκτών Μεταφορών), καθώς και της Γενικής Γραμματείας Καταπολέμησης της Διαφθοράς. Ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης (Γ.Ε.Δ.Δ.) ήταν θεσμός στην Ελλάδα που ιδρύθηκε με το νόμο 3074/2002. Η Μαρία Παπασπύρου ήταν η τελευταία Γενική Επιθεωρήτρια Δημόσιας Διοίκησης, από το 2016 μέχρι τις 7 Αυγούστου 2019 όταν και εντάχθηκε στην Εθνική Αρχή Διαφάνειας. Η αποστολή του ήταν ο εντοπισμός φαινομένων διαφθοράς και κακοδιοίκησης στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Επόπτευε και αξιολογούσε το έργο του Σώματος Επιθεωρητών-Ελεγκτών Δημόσιας Διοίκησης και των υπόλοιπων Υπηρεσιών Επιθεώρησης και Ελέγχου, με απώτερο στόχο τη διασφάλιση της εύρυθμης και αποτελεσματικής λειτουργίας της δημόσιας διοίκησης. Ειδικότερα, πέρα από το Σ.Ε.Ε.Δ.Δ. ο Γενικός Επιθεωρητής Δημόσιας Διοίκησης παρακολουθούσε, αξιολογούσε και ήλεγχε τις τα Σώματα Ελέγχου των Υπουργείων, των Περιφερειών, των Οργανισμών Τοπικής Αυτοδιοίκησης και των επιχειρήσεών τους, των Νομικών Προσώπων Δημοσίου Δικαίου και των κρατικών Νομικών Προσώπων Ιδιωτικού Δικαίου, και τέλος των δημόσιων επιχειρήσεων και οργανισμών (ΔΕΚΟ).

5.  Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΘΑΑΕ). Ιδρύθηκε με τον Ν. 4653/2020 αντικαθιστώντας την Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση, η οποία λειτουργούσε από το 2006 ως ανεξάρτητη αρχή με αποστολή την διασφάλιση της ποιότητας στην ελληνική ανώτατη εκπαίδευση. Η ΕΘΑΑΕ έχει διοικητική αυτοτέλεια και εποπτεύεται από τον Υπουργό Παιδείας και Θρησκευμάτων για την νομιμότητα των πράξεών της. Η ΕΘΑΑΕ είναι μέλος του Ευρωπαϊκού Συνδέσμου για τη Διασφάλιση της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση.

6. Eθνική Αρχή Προσβασιμότητας  (Ν.4780/2021. Αποτελεί συμβουλευτικό όργανο της Πολιτείας, υπαγόμενο στον πρωθυπουργό, προς τον σκοπό της πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία σε όλους τους τομείς της ανθρώπινης δραστηριότητας και έχει ως αποστολή τη διαρκή παρακολούθηση των θεμάτων που σχετίζονται με το δικαίωμα πρόσβασης των ατόμων με αναπηρία και τη διαμόρφωση προτάσεων για τη χάραξη δημόσιων πολιτικών σε θέματα του αντικειμένου της.

7. Ρυθμιστική Αρχή Ενέργειας (ΡΑΕ). Είναι ανεξάρτητη διοικητική αρχή. Συστάθηκε με τον ν. 2773/1999 για να εφαρμόσει τις διατάξεις της ευρωπαϊκής Οδηγίας 96/92/ΕΚ για την απελευθέρωση της αγοράς ηλεκτρικής ενέργειας στην Ελλάδα.  Με τον Ν.3851/2010 επήλθαν ριζικές αλλαγές στη λειτουργία της αρχής και στον τρόπο αδειοδότησης λειτουργίας σταθμών ΑΠΕ.  Η ΡΑΕ είναι μέλος του Συμβουλίου Ευρωπαϊκών Ρυθμιστικών Αρχών Ενέργειας . Παρακολουθεί και εποπτεύει τη λειτουργία της αγοράς ενέργειας και γνωμοδοτεί στον Υπουργό Περιβάλλοντος και Ενέργειας και στις αρμόδιες αρχές για τη χορήγηση αδειών στον τομέα της ηλεκτρικής ενέργειας, καθώς και για τη λήψη των αναγκαίων μέτρων που αφορούν την τήρηση των κανόνων του ανταγωνισμού και την προστασία των καταναλωτών.

8. Αρχή Kαταπολέμησης της Nομιμοποίησης Eσόδων από εγκληματικές δραστηριότητες. Ιδρύθηκε το  2008.Είναι μια διοικητικά και λειτουργικά ανεξάρτητη Αρχή, η οποία αποτελείται από τρεις ξεχωριστές και αυτόνομες μονάδες, με διακριτές αρμοδιότητες, προσωπικό και υποδομή, υπό κοινό  Πρόεδρο: ΜΟΝΑΔΑ Α – Η Ελληνική Κεντρική  Μονάδα Διερεύνησης Χρηματοοικονομικών Πληροφοριών , ΜΟΝΑΔΑ Β – Η Μονάδα Χρηματοοικονομικών Κυρώσεων. ΜΟΝΑΔΑ Γ – Η Μονάδα Ελέγχου Δηλώσεων Περιουσιακής

9. Ρυθμιστική Αρχή Σιδηροδρόμων (ΡΑΣ). Ιδρύθηκε το 2010  για τις σιδηροδρομικές μεταφορές στην Ελλάδα. Η βασική αποστολή της είναι να εξασφαλίζει την δίκαιη και χωρίς διακρίσεις πρόσβαση στην εθνική σιδηροδρομική υποδομή και υπηρεσίες. Το όραμά της είναι να συμβάλει σε μια συνεχώς εξελισσόμενη σιδηροδρομική αγορά στην Ελλάδα, που θα έχει μία σταθερά αυξανόμενη συμμετοχή στο συνολικό μεταφορικό έργο της χώρας, σε όφελος του πολίτη και του περιβάλλοντος.

10. Συνήγορος του Πολίτη. Ιδρύθηκε με τον Νόμο 2477/1999. Βασική κατευθυντήρια αρχή και γνώμονας της λειτουργίας του Συνηγόρου του Πολίτη είναι η προσήλωση στη λογική του θετικού αθροίσματος. Η διερεύνηση, δηλαδή, και ανάδειξη λύσεων από τις οποίες βγαίνουν κερδισμένοι τόσο οι πολίτες όσο και η διοίκηση. Η Ανεξάρτητη Αρχή στέκεται δίπλα στον δοκιμαζόμενο από την κρίση πολίτη, ερευνά τα προβλήματα που προκαλούνται από νομοθετικές ή άλλες παρεμβάσεις της διοίκησης και αναλαμβάνει στοχευμένες πρωτοβουλίες, αξιοποιώντας την τεχνογνωσία που έχει αναπτύξει και τις διευρυμένες αρμοδιότητες που διαθέτει. Ο Συνήγορος λειτουργεί ως θεματοφύλακας των δικαιωμάτων στον δημόσιο και ιδιωτικό τομέα, με ιδιαίτερη έμφαση στην παρακολούθηση και προώθηση της εφαρμογής της αρχής της ίσης μεταχείρισης, των δικαιωμάτων του παιδιού και των ευπαθών ομάδων.

11. Συνήγορος του Καταναλωτή. Είναι Ανεξάρτητη Αρχή που συστήθηκε με τον ν. 3297/2004 στις 23.12.2004. Λειτουργεί ως εξωδικαστικό όργανο συναινετικής επίλυσης των καταναλωτικών διαφορών. Στην εποπτεία της Αρχής υπάγονται και οι Επιτροπές Φιλικού Διακανονισμού που εδρεύουν στους κατά τόπους Δήμους της χώρας. Ο Συνήγορος του Καταναλωτή αναλαμβάνει την άμεση και ανέξοδη διαμεσολάβηση για τη φιλική διευθέτηση διαφορών των καταναλωτών ή των ενώσεών τους με προμηθευτές του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα. Επιλαμβάνεται των υποθέσεων της αρμοδιότητάς του αυτεπαγγέλτως ή κατόπιν σχετικής ενυπόγραφης αναφοράς ενός τουλάχιστον των ενδιαφερόμενων μερών που υποβάλλεται εντός τριών (3) μηνών αφότου ο ενδιαφερόμενος έλαβε πλήρη γνώση της βλαπτικής γι’ αυτόν πράξης ή παράλειψης που συνιστά την καταναλωτική διαφορά.

12. Ανώτατο Συμβούλιο Επιλογής Προσωπικού  (ΑΣΕΠ). Ιδρύθηκε με τον Νόμο 2190/1994. Είναι ελληνική ανεξάρτητη αρχή που διασφαλίζει την ορθότητα των προσλήψεων τακτικού και εποχικού προσωπικού στον ευρύτερο δημόσιο τομέα. Στελεχώνεται από 260 υπαλλήλους.

13.  Αρχή Διασφάλισης της Ποιότητας στην Πρωτοβάθμια και Δευτεροβάθμια Εκπαίδευση. Ιδρύθηκε το 2013.

14. Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (ΕΟΕ). Ιδρύθηκε το 2013.

15. Εθνικός Οργανισμός Εξετάσεων:  Ιδρύθηκε το  2013. Αποτελεί επιτελικό επιστημονικό φορέα αρμόδιο για ζητήματα που αφορούν τις εξετάσεις εισαγωγής στην τριτοβάθμια εκπαίδευση.

16.Εθνικό Συμβούλιο Ραδιοτηλεόρασης. Ιδρύθηκε με τον Νόμο 1866/1989

17. Επιτροπή Διερεύνησης Ατυχημάτων και Ασφάλειας Πτήσεων. (ΕΔΑΑΠ).  Ιδρύθηκε με τον Ν. 2912/2001.  Είναι το αρμόδιο όργανο για την διερεύνηση αεροπορικών ατυχημάτων στην Ελλάδα.

18. Εθνική Επιτροπή Δεοντολογίας

19. Οικονομική και Κοινωνική Επιτροπή

20. Ελληνική Ολυμπιακή Επιτροπή

21. Ελληνική Επιτροπή Ατομικής Ενεργείας

22. Επιτροπή Ερευνών (Ακαδημία Αθηνών και παντού!)

23. Επιτροπή Εποπτείας Ψυχικά Ασθενών Αθηνών

24. Επιτροπή  Ισότητας Φύλων

25. Επιτροπή Παρακολούθησης  Προγραμμάτων

26. Επιτροπή Ανάπτυξης Ανθρώπινου Δυναμικού και δια βίου μάθησης

27. Επιτροπή «Φύση 2000»

28. Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου

29. Εθνική Επιτροπή Εμβολιασμών

30. Επιτροπή Εκπαιδευτικής Υπηρεσίας

31. Συμβουλευτική Επιτροπή για  την πρόληψη και την καταπολέμηση της βίας στην οικογένεια. Ιδρύθηκε το 2004

32. Επιτροπή Εξετάσεων Διαμεσολάβησης

33. Επιτροπή Ειδικών για τον Κορονοϊό

34. Νέα Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων Δημόσιας Υγείας

35. Επιτροπή Λοιμωξιολόγων

36. Επιτροπή Προστασίας Ιαματικών   Φυσικών Πόρων (υπουργείο Τουρισμού)

37. Πρωτοβάθμια Υγειονομική Επιτροπή

38. Δημόσια Υπηρεσία Απασχόλησης (Δ.ΥΠ.Α.)

39. Διαχειριστής Ελληνικού Δικτύου Διανομής Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΔΔΗΕ)

40. Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (ΔΟΑΤΑΠ)

41. Εθνική Μετεωρολογική Υπηρεσία (ΕΜΥ)

42. Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας ΑΕ (ΕΔΥΤΕ ΑΕ)

43. Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας (ΕΚΕΑ)

44. Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ)

45. Εθνικό Κέντρο Κοινωνικών Ερευνών (ΕΚΚΕ)

46. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου

47. Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ)

48. Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ)

49. Εθνικός Οργανισμός Παροχής Υπηρεσών Υγείας (ΕΟΠΥΥ)

50. Εθνικός Οργανισμός Πιστοποίησης Προσόντων & Επαγγελματικού Προσανατολισμού (ΕΟΠΠΕΠ)

51. Εθνικό Σύστημα Υποδομών Ποιότητας

52. Ελληνικό Κτηματολόγιο

53. Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ)

54. Ίδρυμα Τεχνολογίας και Έρευνας (ΙΤΕ)

55. Ινστιτούτο Εκπαιδευτικής Πολιτικής (ΙΕΠ)

56. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων (ΙΤΥΕ)

57. Οργανισμός Βιομηχανικής Ιδιοκτησίας (ΟΒΙ)

58. Οργανισμός Πληρωμών και Ελέγχου Κοινοτικών Ενισχύσεων Προσανατολισμού και Εγγυήσεων (ΟΠΕΚΕΠΕ)

59. Οργανισμός Προνοιακών Επιδομάτων και Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΟΠΕΚΑ)

60. Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ).           Συστάθηκε με το άρθρο 3 του ν.4757/2020 και ασκεί καθήκοντα ρυθμιστικής αρχής της οικονομικής δραστηριότητας στον χώρο των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αεροδρομίων. Σκοπός της είναι η εκτέλεση των καθηκόντων πιστοποίησης, εποπτείας και επιβολής στον τομέα των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αερολιμένων και η εφαρμογή της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας, καθώς και των διεθνών συμβάσεων, σχετικά με την επιβολή τελών, τη λειτουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, την ασφάλεια από έκνομες ενέργειες και την προστασία του περιβάλλοντος από δραστηριότητες της πολιτικής αεροπορίας

61. Εθνική Αναλογιστική Αρχή (ΕΑΑ). Ιδρύθηκε το  2002. Η Εθνική Αναλογιστική Αρχή έχει ως βασική αποστολή την εξασφάλιση της βιωσιμότητας και της κοινωνικής ανταποδοτικότητας του Συστήματος Κοινωνικής Ασφάλισης. Στις αρμοδιότητές της συγκαταλέγονται η σύνταξη αναλογιστικών εκθέσεων αναφορικά με τη βιωσιμότητα του ασφαλιστικού συστήματος, ο καθορισμός των προδιαγραφών εκπόνησης των αναλογιστικών μελετών, ο έλεγχος της οικονομικής λειτουργίας και βιωσιμότητας των ταμείων επαγγελματικής ασφάλισης αναφορικά με το πρόγραμμα παροχών και επενδύσεων, καθώς και η γνωμοδότηση για ειδικότερα θέματα αναλογιστικής αποτίμησης ασφαλιστικών οργανισμών.

62. Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου (ΕΕΔΑ)

63. Εθνική Επιτροπή Τηλεπικοινωνιών και Ταχυδρομείων (EETT). Ιδρύθηκε το 1992. Αποτελεί τον εθνικό ρυθμιστή που εποπτεύει και ελέγχει την αγορά ηλεκτρονικών επικοινωνιών, στην οποία δραστηριοποιούνται οι εταιρείες σταθερής και κινητής τηλεφωνίας, ασύρματων επικοινωνιών και διαδικτύου, καθώς και την ταχυδρομική αγορά, στην οποία δραστηριοποιούνται οι εταιρείες παροχής ταχυδρομικών υπηρεσιών και υπηρεσιών ταχυμεταφοράς. Επιπλέον, η Αρχή ασκεί αρμοδιότητες για τις συνθήκες ανταγωνισμού στις εν λόγω αγορές.

64. Ελληνικό Δημοσιονομικό Συμβούλιο        (ΕΔΣ). Ιδρύθηκε το  2014. Έχει ως κύριες αρμοδιότητες την αξιολόγηση των μακροοικονομικών προβλέψεων, στις οποίες βασίζονται το Μεσοπρόθεσμο Πλαίσιο Δημοσιονομικής Στρατηγικής (ΜΠΔΣ) και ο ετήσιος κρατικός προϋπολογισμός, την αξιολόγηση της εφαρμογής των δημοσιονομικών κανόνων που ενσωματώνονται στο εθνικό πλαίσιο δημοσιονομικής διαχείρισης, καθώς επίσης και την παρακολούθηση ως προς τη συμμόρφωση με τους αριθμητικούς δημοσιονομικούς κανόνες. Ιδρύθηκε το 2014

65. Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ). Ιδρύθηκε το 2011.

66. Επιτροπή Ανταγωνισμού. Ιδρύθηκε το 1995. Έχει ως βασική αποστολή τη διασφάλιση της εύρυθμης λειτουργίας της αγοράς και την εφαρμογή του δικαίου του ανταγωνισμού, που οδηγεί σε μείωση των τιμών, βελτίωση της ποιότητας και του εύρους των παρεχόμενων προϊόντων και υπηρεσιών, διεύρυνση των επιλογών για τους καταναλωτές και αύξηση της αγοραστικής τους δύναμης, καθώς και σε ενίσχυση της επιχειρηματικότητας και σε ανάπτυξη της οικονομίας.

67. Ρυθμιστική Αρχή Λιμένων    (ΡΑΛ). Ιδρύθηκε το  2016 με σκοπό  την εποπτεία και τη διασφάλιση της νομιμότητας των σχέσεων μεταξύ δημόσιων και ιδιωτικών φορέων του εθνικού λιμενικού συστήματος, με έμφαση στην τήρηση της συμβατικής τάξης και την εφαρμογή της νομοθεσίας περί ελεύθερου ανταγωνισμού.

68. Ελληνική Ραδιοφωνία Τηλεόραση (ΕΡΤ) ΑΕ

69. Ελληνικά Αμυντικά Συστήματα (ΕΑΣ) ΑΒΕΕ

70. Εθνικός Οργανισμός Δημόσιας Υγείας (ΕΟΔΥ)

71. Οργανισμός Ελληνικών Γεωργικών Ασφαλίσεων (ΕΛΓΑ)

72. Ειδικός Λογαριασμός Εγγυήσεων Γεωργικών Προϊόντων (ΕΛΕΓΕΠ)

73. Πράσινο Ταμείο

74. Μονάδα Οργάνωσης της Διαχείρισης Αναπτυξιακών Προγραμμάτων (ΜΟΔ) ΑΕ

75. Εθνικό Κέντρο Δημόσιας Διοίκησης και Αυτοδιοίκησης (ΕΚΔΔΑ),

76. Κέντρο Διαφύλαξης Αγιορείτικης Κληρονομιάς (ΚεΔΑΚ),

77. ΕΥΑΘ Παγίων

78. Αλεξάνδρεια Ζώνη Καινοτομίας ΑΕ

79. Φορέας Διαχείρισης Κοινοχρήστων εντός του Μητροπολιτικού Πόλου Ελληνικού-Αγίου Κοσμά.

80. Ελληνική Εθνική Επιτροπή για την UNESCO.

81. Ταμείο Εθνικής Άμυνας (ΤΕΘΑ),

82. Αυτόνομος Οικοδομικός Οργανισμός Αξιωματικών (ΑΟΟΑ),

83. Λέσχη Αξιωματικών Ενόπλων Δυνάμεων (ΛΑΕΔ)

84. Ταμείο Εθνικού Στόλου (ΤΕΣ)

85. Εθνικό Κέντρο Άμεσης Βοήθειας (ΕΚΑΒ),

86. Εθνικός Οργανισμός Φαρμάκων (ΕΟΦ),

87.  Εθνικό Κέντρο Αιμοδοσίας

88. Ανώνυμη Εταιρεία Μονάδων Υγείας (ΑΕΜΥ) ΑΕ,

89. Ερευνητικό Πανεπιστημιακό Ινστιτούτο Ψυχικής Υγιεινής (ΕΠΙΨΥ)

90. Οργανισμός Κατά των Ναρκωτικών (ΟΚΑΝΑ)

91. Κέντρο Θεραπείας Εξαρτημένων Ατόμων (ΚΕΘΕΑ)

92. Ινστιτούτο Υγείας του Παιδιού (ΙΥΠ),

93. Ελληνικό Κέντρο Ψυχικής Υγιεινής και Ερευνών (ΕΚΕΨΥΕ)

94. Εθνικός Οργανισμός Μεταμοσχεύσεων (ΕΟΜ),

95. Ταμείο Χρηματοδότησης Δικαστικών Κτιρίων

96. Εθνική Σχολή Δικαστών και τις Εταιρείες Προστασίας Ανηλίκων.

97.Ειδικοί Λογαριασμοί Κονδυλίων Έρευνας (πανεπιστήμια),

98.  Ίδρυμα Νεολαίας και Δια Βίου Μάθησης (ΙΝΕΔΙΒΙΜ),

99. Ινστιτούτο Τεχνολογίας Υπολογιστών και Εκδόσεων «ΔΙΟΦΑΝΤΟΣ»,

100. Οργανισμό Διαχείρισης και Ανάπτυξης Πολιτιστικών Πόρων (ΟΔΑΠ),

101. Ελληνική Εταιρεία Συμμετοχών και Περιουσίας (ΕΕΣΥΠ) ΑΕ

102. Ταμείο Χρηματοπιστωτικής Σταθερότητας (ΤΧΣ),

103. Ταμείο Αξιοποίησης Ιδιωτικής Περιουσίας του Δημοσίου (ΤΑΙΠΕΔ) ΑΕ

104. Εταιρεία Ακινήτων Δημοσίου (ΕΤΑΔ) ΑΕ

105. Ταμείο Εγγύησης Καταθέσεων και Επενδύσεων (ΤΕΚΕ)

106. Ειδικό Ταμείο Ελέγχου Παραγωγής και Ποιότητας Αλκοόλης – Αλκοολούχων Ποτών (ΕΤΕΠΠΑΑ).

107. Δημόσια Εταιρεία Συμμετοχών Ανεξάρτητου Διαχειριστή Μεταφοράς Ηλεκτρικής Ενέργειας (ΔΕΣ ΑΔΜΗΕ) ΑΕ.

108. Ελληνικός Οργανισμός Ανακύκλωσης (ΕΟΑΝ),

109. Ελληνική Αρχή Γεωλογικών και Μεταλλευτικών Ερευνών (ΕΑΓΜΕ),

110. Κέντρο Ανανεώσιμων Πηγών και Εξοικονόμησης Ενέργειας (ΚΑΠΕ),

111.  Ελληνική Διαχειριστική Εταιρεία Υδρογονανθράκων (ΕΔΕΥ) ΑΕ

112. Οργανισμός Φυσικού Περιβάλλοντος και Κλιματικής Αλλαγής (ΟΦΥΠΕΚΑ).

113. Κέντρο Εκπαίδευσης και Αποκατάστασης Τυφλών (ΚΕΑΤ)

114. Εθνικό Ίδρυμα Κωφών (ΕΙΚ)

115. Εθνικό Κέντρο Κοινωνικής Αλληλεγγύης (ΕΚΚΑ)

116. Εθνικό Ινστιτούτο Εργασίας και Ανθρώπινου Δυναμικού (ΕΙΕΑΔ),

117. Κέντρο Ερευνών για Θέματα Ισότητας (ΚΕΘΙ)

118. Εταιρεία Διαχείρισης Επενδυτικών Κεφαλαίων Ταμείων Ασφάλισης (ΕΔΕΚΤ)

119. ΑΕΠΕΥ

120. Κτιριακές Υποδομές (ΚΤΥΠ) ΑΕ

121. Οργανισμός Ανάπτυξης Κρήτης (ΟΑΚ) ΑΕ

122. Εταιρεία Ανάπλασης Αθήνας ΑΕ

123. Εταιρεία Παγίων ΕΥΔΑΠ

124. Οργανισμοί Λιμένων και Λιμενικά Ταμεία

125. Εθνικό Κέντρο Οπτικοακουστικών Μέσων και Επικοινωνίας (ΕΚΟΜΕ) ΑΕ

126. Εθνικό Κέντρο Τεκμηρίωσης και Ηλεκτρονικού Περιεχομένου (ΕΚΤ)

127. Εταιρεία Ηλεκτρονική Διακυβέρνηση Κοινωνικής Ασφάλισης (ΗΔΙΚΑ)ΑΕ

128. Ελληνικό Κέντρο Διαστήματος (ΕΛΚΕΔ)

129.  Εθνικό Δίκτυο Υποδομών Τεχνολογίας και Έρευνας (ΕΔΥΤΕ) ΑΕ

130.  Ελληνικό Κτηματολόγιο

131. Οργανισμός Αντισεισμικού Σχεδιασμού και Προστασίας (ΟΑΣΠ)

132. Ειδικός Λογαριασμός Κονδυλίων Έρευνας ΟΑΣΠ (ΕΛΚΕ ΟΑΣΠ

133. Ασφαλιστικό Κεφάλαιο Αλληλεγγύης Γενεών (ΑΚΑΓΕ)

134. Ελληνική Στατιστική Αρχή (ΕΛΣΤΑΤ). Ιδρύθηκε το 2010.  Η Ελληνική Στατιστική Αρχή έχει ως σκοπό τη συστηματική παραγωγή επίσημων στατιστικών, καθώς και τη διενέργεια επιστημονικών ερευνών και την κατάρτιση μελετών, οι οποίες αφορούν όλους τους τομείς της δραστηριότητας του δημόσιου και του ιδιωτικού τομέα, υποστηρίζουν τη διαδικασία λήψης αποφάσεων, χάραξης και αξιολόγησης πολιτικών της Κυβέρνησης και των φορέων του Δημοσίου, υποβάλλονται σε διεθνείς φορείς σύμφωνα με τις υποχρεώσεις της χώρας και αφορούν στο γενικό κοινό ή σε κατηγορίες χρηστών στατιστικών στοιχείων στο εσωτερικό ή στο εξωτερικό.

135. Επιτροπή Εποπτείας και Ελέγχου Παιγνίων    (ΕΕΕΠ).         Ιδρύθηκε το 2012. Έχει ως αποστολή τη ρύθμιση, την εποπτεία και τον έλεγχο των αγορών παροχής υπηρεσιών διεξαγωγής παιγνίων, τη μέριμνα για την προστασία των παικτών και του κοινωνικού συνόλου, ειδικότερα δε των ανηλίκων και των ευάλωτων ομάδων του πληθυσμού, καθώς και τον έλεγχο της απόδοσης των δημοσίων εσόδων.

136. Ανεξάρτητη Αρχή Πιστοληπτικής Αξιολόγησης           (ΑΑΠΑ).  Ιδρύθηκε το 2022

137. Ανεξάρτητη Αρχή Επιθεώρηση Εργασίας         (ΣΕΠΕ)           2021

138. Εθνική Αρχή Ανώτατης Εκπαίδευσης (πρώην ΑΔΙΠ – Αρχή Διασφάλισης και Πιστοποίησης της Ποιότητας στην Ανώτατη Εκπαίδευση).  (ΕΑΑΕ). 2006. Στη συνέχεια έγινε ΕΘΑΕ)

139. Αρχή Πολιτικής Αεροπορίας (ΑΠΑ). Συστάθηκε με το άρθρο 3 του ν.4757/2020 και ασκεί καθήκοντα ρυθμιστικής αρχής της οικονομικής δραστηριότητας στον χώρο των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αεροδρομίων. Σκοπός της είναι η εκτέλεση των καθηκόντων πιστοποίησης, εποπτείας και επιβολής στον τομέα των αερομεταφορών, της αεροναυτιλίας και των αερολιμένων και η εφαρμογή της εθνικής και ενωσιακής νομοθεσίας, καθώς και των διεθνών συμβάσεων, σχετικά με την επιβολή τελών, τη λειτουργία του Ενιαίου Ευρωπαϊκού Ουρανού, την ασφάλεια από έκνομες ενέργειες και την προστασία του περιβάλλοντος από δραστηριότητες της πολιτικής αεροπορίας

140.Επιτροπή Κεφαλαιαγοράς – ΝΠΔΔ, εκτός δημοσίου τομέα (αρ.51 ν.1892/1990)

141. Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχου (ΕΛΤΕ) – ΝΠΔΔ.

142.Μεσολαβητής Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών

143.Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας

144.Διεπιστημονικός Οργανισμός Αναγνώρισης Τίτλων Ακαδημαϊκών και Πληροφόρησης (ΔΟΑΤΑΠ) – ΝΠΔΔ

145. Επιτροπή Διερεύνησης Σιδηροδρομικών Ατυχημάτων και Συμβάντων (Ν. 3710/2008 άρθρο 21, Ν. 4313/2014)

146.Εθνική Επιτροπή για τα Δικαιώματα του Ανθρώπου – ΕΕΔΑ (Ν.4780/2021 Μέρος Β’ – ίδια νομική προσωπικότητα, λειτουργική ανεξαρτησία, διοικητική & οικονομική αυτοτέλεια)

147. Εθνική Επιτροπή Βιοηθικής και Τεχνοηθικής (Ν.4780/2021 Μέρος Γ’)

148. Επιτροπή Λογιστικής Τυποποίησης και Ελέγχου (ΕΛΤΕ) – ΝΠΔΔ, εκτός δημοσίου τομέα (αρ.51 ν.1892/1990)

149. Μεσολαβητής Τραπεζικών Επενδυτικών Υπηρεσιών

150.Συμβούλιο Ελέγχου Επικοινωνίας

Ανενεργές Ανεξάρτητες  Αρχές

Ο παραπάνω πίνακας κοσμούνταν κι από άλλες ανεξάρτητες αρχές, οι οποίες  σήμερα είναι ανενεργές ή  μετατράπηκαν σε αυτοτελείς δημόσιες οργανισμούς  για να στερηθούν οι Έλληνες πολίτες τις «πολύτιμες» υπηρεσίες» τους:

151.Σώμα Φορολογικών Διαιτητών (ΣΦΔ), 2011 (πρόκειται για Υπηρεσίες που ήταν και έπαψαν να είναι Ανεξάρτητες Διοικητικές Αρχές)

152. Εθνική Αρχή Ιατρικώς Υποβοηθούμενης Αναπαραγωγής (μετατράπηκε σε αυτοτελή δημόσια υπηρεσία υπό τον Υπουργό με το Ν.4558/2018)

153. Εθνικό Συμβούλιο Δημόσιας Υγείας (καταργήθηκε με το Ν.4765/2020)

154. Εθνική Αρχή Συντονισμού Πτήσεων (Ν.3534/2007, μετατράπηκε σε ΝΠΙΔ ως οργανισμός με το Ν.4850/2021)

155. Ενιαία Ανεξάρτητη Αρχή Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ του Ν.4013/2011, συγχωνεύτηκε στη νέα ΕΑΔΗΣΥ με το Ν.4912/2022). Αποτελεί ενιαία ανεξάρτητη αρχή για το σύνολο των δημοσίων συμβάσεων, προέκυψε από τη συγχώνευση της Ενιαίας Ανεξάρτητης Αρχής Δημοσίων Συμβάσεων (ΕΑΑΔΗΣΥ) και της Αρχής Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ) και έχει ως σκοπό την αποτελεσματικότερη άσκηση του ελέγχου της ορθής εφαρμογής του εθνικού και ενωσιακού δικαίου των δημοσίων συμβάσεων από τις αναθέτουσες αρχές, συμπεριλαμβανομένης της εξέτασης των προσφυγών που ασκούνται πριν από τη σύναψη των δημοσίων συμβάσεων

156. Αρχή Εξέτασης Προδικαστικών Προσφυγών (ΑΕΠΠ του Ν.4412/2016, συγχωνεύτηκε στη νέα ΕΑΔΗΣΥ με το Ν.4912/2022)

157. Ρυθμιστική Αρχή Επιβατικών Μεταφορών (ΡΑΕΜ, 2013, καταργήθηκε με το Ν.4974/2022)

Στο επόμενο: Η «γλύκα» του κρατισμού άρχισε  μετά το 1950 και τρώγοντας ερχόταν συνεχώς και νέα όρεξη