00:01 - 07/11/24

«Συνταξιοδοτική φτώχεια»

Θα ξεκινήσουμε με μερικά στοιχεία για τη δύσκολη κατάσταση στην οποία βρίσκονται πάρα πολλά νοικοκυριά …

Αποκαρδιωτικά είναι τα στοιχεία του συστήματος «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ», του υπουργείου Εργασίας, για τις συντάξεις. Με την ακρίβεια να γονατίζει τους πάντες και το ράλι των τιμών να οδηγεί σε απόγνωση τα νοικοκυριά οι αριθμοί είναι αμείλικτοι…

Από την επεξεργασία των στοιχείων γίνεται άμεσα αντιληπτό ότι επί του συνόλου των συνταξιούχων η πλειονότητα λαμβάνει έως 1.000 ευρώ μεικτά ενώ ένα μεγάλο ποσοστό δεν ξεπερνά τα 700 ευρώ.

Η πλειονότητα των συνταξιούχων λαμβάνει έως 1.000 ευρώ μεικτά. Μεγάλο το ποσοστό όσων λαμβάνουν 700 ευρώ μεικτά

Με τις συνεχιζόμενες ανατιμήσεις των προϊόντων να «κατατρώνε» μεγάλο μέρος της σύνταξής οι δυσκολίες που καλούνται να αντιμετωπίζουν οι συνταξιούχοι είναι μεγάλες και γίνονται ακόμα μεγαλύτερες αν δεν διαθέτουν ιδιόκτητη κατοικία.

Μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 822,48 ευρώ μεικτά

Άκρως αποκαλυπτικά είναι τα στοιχεία του Ενιαίου Συστήματος Ελέγχου και Πληρωμών των Συντάξεων «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ» του υπουργείου Εργασίας για τον Αύγουστο 2024, που δημοσιεύθηκαν σήμερα.

Ο καθηγητής και πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ, Αλέξης Μητρόπουλος, αναλύει τα δεδομένα, αντλώντας στοιχεία από το Ενιαίο Σύστημα Ελέγχου και Πληρωμών Συντάξεων, βγάζοντας χρήσιμα συμπεράσματα.

Με βάση τα στοιχεία του «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ» του υπουργείου Εργασίας, για τον Αύγουστο 2024, προκύπτει ότι επί του συνόλου των συνταξιούχων:

Συντάξεις έως 1.000 ευρώ μεικτά λαμβάνουν 1.428.918 συνταξιούχοι (ποσοστό 57,1%).

Συντάξεις έως 700 ευρώ μεικτά λαμβάνουν 955.068 συνταξιούχοι (ποσοστό 38,2%).

Συντάξεις έως 500 ευρώ μεικτά λαμβάνουν 493.287 συνταξιούχοι (ποσοστό 19,7%).

Αναφορικά με το ύψος των συντάξεων, προκύπτει:

Η μέση κύρια σύνταξη ανέρχεται στα 822,48 ευρώ μεικτά (773 ευρώ καθαρά) και είναι η χαμηλότερη σε όλες τις χώρες της Οικονομικής και Νομισματικής Ένωσης (ΟΝΕ)

Η μέση επικουρική σύνταξη ανέρχεται στα 196,83 ευρώ μεικτά (185 ευρώ καθαρά)

Το μέσο μέρισμα ανέρχεται στα 112,03 ευρώ μεικτά (105,3 ευρώ καθαρά)

«Καταρρίπτεται ο μύθος των υψηλών συντάξεων»

«Τα ενδιαφέροντα και ταυτόχρονα απογοητευτικά ευρήματα του Συστήματος «ΗΔΙΚΑ/ΗΛΙΟΣ», αποτελούν και αποστομωτική απάντηση στους δανειστές και τους Έλληνες μνημονιακούς πολιτικούς και επιστήμονες, που ακόμη και σήμερα επιμένουν ότι στην Ελλάδα οι συνταξιούχοι συνεχίζουν να λαμβάνουν υψηλές κατά μέσο όρο συντάξεις», σχολιάζει ο νομικός-εργατολόγος και πανεπιστημιακός, Αλέξης Μητρόπουλος.

Η γενικευμένη «συνταξιοδοτική φτώχεια» («pension poverty») που παρατηρείται, αναφέρει  ο πρόεδρος της ΕΝΥΠΕΚΚ, είναι συνέπεια των μνημονιακών περικοπών, καθώς και της απαγόρευσης τής αύξησης των συντάξεων («πάγωμα» αυξήσεων) μέχρι τον Δεκέμβριο του 2022, σύμφωνα με τον ν. 4475/2017 (άρθρο 3), που δυστυχώς διατηρήθηκε σε ισχύ με τον νόμο Βρούτση 4670/2020 (άρθρο 25 παρ. 4).

8 στους 10 συνταξιούχους λαμβάνουν σύνταξη έχοντας συμπληρώσει τα 65 έτη

Αντλώντας πληροφορίες από τα επίσημα στοιχεία του ΥΠΕΚΑΚΑ από το συνολικό πλήθος συνταξιούχων 2.500.025 για τον Αύγουστο 2024, το 91% των συνταξιούχων (2.277.366) είναι άνω των 60 ετών, το 79,9% των συνταξιούχων (1.997.110) άνω των 65 ετών και μόνο το 4,6% (114.958) είναι κάτω των 55 ετών (χήρες-ορφανά).

«Τα παραπάνω στοιχεία διαψεύδουν αποστομωτικά τους μνημονιακούς πολιτικούς και διανοουμένους, οι οποίοι επικαλούνται τη δημογραφική γήρανση του ελληνικού πληθυσμού και το πρόβλημα του δημογραφικού εν γένει (που αυτοί δημιούργησαν), προκειμένου να εφορμήσουν και να μειώσουν δραστικά, για πολλοστή φορά, τις συντάξεις», σημειώνει ο κ. Μητρόπουλος προβλέποντας πως «η κατάσταση αυτή θα επιδεινωθεί τα προσεχή χρόνια, αφού η χώρα μας κατέχει τη θλιβερή πρωτιά με τα μεγαλύτερα γενικά όρια συνταξιοδότησης ανδρών και γυναικών ανάμεσα σε όλες τις χώρες τής ΕΕ».

Ιδιοκατοίκηση

Σε ένα θέμα που κυρίως είχε σχολιαστεί πριν από μερικές εβδομάδες … Βλέπαμε χθες κάποια άλλα στοιχεία και θυμηθήκαμε το θέμα.  Η αύξηση λοιπόν της αξίας των οικιστικών ακινήτων είναι ο βασικότερος παράγοντας για τη μείωση του ποσοστού ιδιοκατοίκησης, η οποία έχει πέσει πλέον στο 69,6% στην Ελλάδα.

Όπως τόνισε μιλώντας στο πλαίσιο της 25ης Prodexpo, η Βασιλική Βλαχοστεργίου, Deputy Head of Real Estate Analysis Section στην Τράπεζα της Ελλάδος, το ποσοστό αυτό ειδικότερα στην Αθήνα σύμφωνα με τα στοιχεία της Eurostat, πέφτει στο 64%.

Προς τα πάνω οι τιμές των ακινήτων

Τα βασικά προβλήματα που οδηγούν σε αυτή τη μείωση είναι το γεγονός ότι οι αξίες των οικιστικών ακινήτων αυξάνεται με διψήφια ποσοστά τη τελευταία διετία, ενώ από το 2017, που ήταν το χαμηλότερο σημείο για την αξία των ακινήτων έως το β’ τρίμηνο του 2024 η αύξηση της αξίας των ακινήτων στην Αθήνα ανέρχεται στο 90%.

Σε σχέση με την καλύτερη χρονιά που ήταν το 2008 η αύξηση κινείται στο 4%. Επιπλέον, το απόθεμα των ακινήτων προς πώληση είναι ποιοτικά υποδεέστερο καθώς είναι «γηρασμένο» αφού ξεπερνά τα 40 έτη.

Ένα ακόμα ζήτημα είναι ότι οι αξίες έχουν αυξηθεί σε μεγάλο βαθμό με την άνοδο να κινείται στο 100% γενικά και στο 70% στο Κέντρο της Αθήνας.

Προς τα κάτω το εισόδημα

Προβληματικό, επίσης, είναι και το γεγονός ότι το διαθέσιμο εισόδημα έχει μειωθεί κατά 20% σε σχέση με το 2008, ενώ δεν εκδίδονται πλέον νέες οικοδομικές άδειες με αποτέλεσμα να υπάρχει έλλειμμα νέων ακινήτων.

Η κυρία Βλαχοστεργίου τόνισε ότι οι οικοδομικές άδειες που εκδόθηκαν από το 2011 έως και το 2024 είναι αθροιστικά οι ίδιες στο σύνολο με αυτές που εκδόθηκαν το 2005.

Οι αξίες των ακινήτων έχουν αυξηθεί στο 100% γενικά και στο 70% στο Κέντρο της Αθήνας, ενώ το διαθέσιμο εισόδημα έχει μειωθεί κατά 20% σε σχέση με το 2008

Η κυρίαρχη νοοτροπία για την ιδιοκατοίκηση

Σχετικά με τη νοοτροπία για την ιδιοκατοίκηση πρόσθεσε ότι αυτή δεν μπορεί να αλλάξει και η ενοικίαση αποτελεί μία προσωρινή λύση, ενώ για την Αθήνα ανέφερε ότι «χωράει» πια τον μισό πληθυσμό στην Ελλάδα, καθώς υπάρχει σημαντική επιβάρυνση από την άνοδο του τουρισμού.

Ο Πάνος Λολώνης, Head of the Geospatial Information Department, Ελληνικό Κτηματολόγιο δήλωσε ότι οι πωλήσεις έχουν αυξηθεί σε σχέση με τις υπόλοιπες συναλλαγές και χαρακτήρισε το 2005 ως το peak της αγοράς. Για την ιδιοκατοίκηση ανέφερε ότι δεν είναι στα ίδια ποσοστά με το παρελθόν, καθώς η κατοχή ακινήτου δεν είναι πλέον προσοδοφόρα, ενώ γίνεται επαχθής λόγω του ΕΝΦΙΑ, της έλλειψης χρηματοδότησης, της συντήρησης και της δυσκολίας της διαδικασίας μεταβίβασης.

Επιπλέον αυξημένη είναι η κινητικότητα των νέων κυρίως προς το εξωτερικό, καθώς δεν επενδύουν πλέον σε σταθερά assets όπως ένα οικιστικό ακίνητο. Εκτός όμως από τα παραπάνω προβλήματα ο κ. Λολόνης σχολίασε ότι δεν υπάρχουν διαθέσιμα ακίνητα προς αγορά και για αυτό το λόγο υπάρχει μεγάλη στροφή προς την ενοικίαση.

Διεθνές πρόβλημα το στεγαστικό

Ο Κοσμάς Θεοδωρίδης, VP of the Real Estate Association of Athens – President of PAC / CEPI, τόνισε ότι το στεγαστικό πρόβλημα υπάρχει σε όλο το δυτικό κόσμο και την Ευρώπη, ενώ στη χώρα μας εξειδικεύεται.

Σχετικά με τα παγκόσμια δεδομένα ανέφερε ότι το να χτίσεις είναι «πολύ ακριβό σπόρ», ενώ υπάρχει έλλειμμα οικοπέδων. Στη χώρα μας το πρόβλημα έγκειται σύμφωνα με τον κ. Θεοδωρίδη ότι η γενιά του Πολυτεχνείου έχει δανειστεί σε μεγάλο βαθμό και έχει επιβαρύνει τις επόμενες γενιές όσον αφορά την ιδιοκατοίκηση. Επιπλέον, υπάρχουν περίπου 2 εκατομμύρια κενές κατοικίες, αλλά αυτές βρίσκονται στην επαρχία και έχουν εγκαταληφθεί. Το πρόβλημα έγκειται στο γεγονός ότι ο πληθυσμός συγκεντρώνεται στην Αθήνα και ότι οι νέοι φεύγουν στο εξωτερικό.

Για την επαρχία, τόνισε ότι τα ενοίκια παραμένουν χαμηλά, αλλά δεν υπάρχει καμία επιθυμία για διαμονή καθώς δεν υπάρχει για παράδειγμα ανεπτυγμένο δίκτυο μεταφορών, δηλαδή τρένα. Σχετικά με το τι χρειάζεται να γίνει, ανέφερε ότι η πολιτεία πρέπει καθίσει στο ίδιο τραπέζι με τους ανθρώπους της αγοράς και να συζητήσει ώστε να λυθούν τα προβλήματα πάντοτε με τα διαθέσιμα κεφάλαια.

Ιδιοκατοίκηση και βοήθεια από οικογένεια

Ο Νίκος Τσάτσης, Chief Development Officer, Plasis Real Estate + Development, δήλωσε ότι υπάρχουν αρκετά προβλήματα όσον αφορά την ιδιοκατοίκηση. Αρχικά, αυξάνονται οι τιμές των ακινήτων χωρίς να υπάρχει η αντίστοιχη αύξηση στους μισθούς, ενώ τα δάνεια δε φτάνουν για την αγορά σύγχρονων σπιτιών.

Πρόσθεσε, ότι στο παρελθόν η αγορά ενός ακινήτου συνδεόταν με τη βοήθεια από την οικογένεια. Πλέον αυτό δεν ισχύει καθώς τα οικογενειακά αποθέματα χρημάτων έχουν μειωθεί και επίσης έχουν κατασχεθεί οικογενειακά ακίνητα λόγω των δανείων. Από την άλλη πλευρά, οι νέοι έχουν φύγει στο εξωτερικό, όπου η ενοικίαση είναι κάτι πολύ σύνηθες, ενώ αρκετοί είναι αυτοί που προτιμούν να νοικιάσουν ένα ακίνητο με παροχές παρά να αγοράσουν κάτι παλιό.

Η Μαρί Δελλή, Partner, LCI Law επισήμανε ότι δεν υπάρχουν μεγάλα συγκροτήματα που να παρέχουν υπηρεσίες και να ανήκουν σε έναν ιδιοκτήτη που θα τα διαχειρίζεται. Αντιθέτως, η αγορά έχει εστιάσει σε γραφεία, ξενοδοχεία και logistics με σημαντικά κενά στην κατοικία. Επιπλέον, αναφέρθηκε ότι υπάρχουν νομικά θέματα που θέτουν εμπόδια. Ένα εξ’ αυτών είναι το γεγονός ότι ο συντελεστής δόμησης είναι σε αδράνεια, καθώς δεν έχει μπει ακόμα σε λειτουργία η τράπεζα γης. Επίσης, χρειάζεται απλούστευση σε αδειοδοτικές διαδικασίες όπως αυτές για την κατεδάφιση, την αναπαλαίωση διατηρητέων κτιρίων, την ανακαίνιση, και τις αλλαγές σε χρήσης γης.

Κλείνοντας ανέφερε ότι πρέπει να γίνει δημόσιος διάλογος για το δίκαιο της μίσθωσης της κατοικίας και θα πρέπει να καταργηθεί η προστασία της ελάχιστης διάρκειας μίσθωσης που θέτει ο νόμος και κάθε συμβόλαιο να είναι αποτέλεσμα διαπραγμάτευσης μεταξύ εκμισθωτή και ενοικιαστή.

Προσωπικά το θεωρούμε χαζό

Νιώθουμε την ανάγκη να σχολιάσουμε κάτι. Χωρίς να θέλουνε να προσβάλουμε κάποιον. Ακούγαμε χθες όλη την ημέρα από το πρωί κόσμο να μαλώνει για τον D. Trump, με άλλους να τον υποστηρίζουνε στα όρια της υπερβολής και άλλους να εμφανίζονται, επίσης στα όρια υπερβολής, φοβερά εκνευρισμένοι, σχεδόν στα όρια νευρικής κρίσης. Χωρίς λοιπόν να θέλουμε να προσβάλλουμε κανέναν. Νιώθουμε πως είναι τουλάχιστον χαζό, ένας άνθρωπος που ζει στην Ελλάδα. Σίγουρα δε γνωρίζει την κατάσταση και δε ζει στο εσωτερικό των ΗΠΑ. Να φτάνει στο σημείο να μαλώνει για το ποιος έχει εκλεγεί στις ΗΠΑ. Μάλιστα η έκπληξη μας μεγαλώνει ακόμη περισσότερο όταν βλέπουμε επώνυμους δημοσιογράφους να έχουνε τέτοια ξεσπάσματα και εκνευρισμό. Φυσικά και οι όποιες μελλοντικές αποφάσεις του νέου πλανητάρχη θα επηρεάσουνε τη χώρα μας. Αλλά μέχρι εκεί … Όλα τα υπόλοιπα είναι στα όρια της υπερβολής και απλώς καταστάσεις για να βρισκόμαστε σε συνεχή, άσκοπο, εκνευρισμό…

Κορυφαία ατάκα

Ειλικρινά δεν το λέμε για τις τελευταίες εκλογές στις ΗΠΑ και δεν είναι υπονοούμενο για όποιον υποστηρίζει ή ψήφισε τον Trump … Με αφορμή τις εκλογές στις ΗΠΑ και τα όσα κατά καιρούς απίστευτα έχουμε δει (σε πολύ μεγάλο βαθμό) και στη χώρα μας…. Θυμηθήκαμε τις παρακάτω κορυφαίες ατάκες του Αρκά. Τα σχόλια δικά σας ….