Ελληνική
Οικονομία…
Έχοντας
αρκετές φορές αναφερθεί στο ζήτημα των δίδυμων ελλειμμάτων,
το μεγάλο πρόβλημα το οποίο ταλάνιζε τη χώρα μας προ κρίσης
και ουσιαστικά μετά την πανδημία έχει επιστρέψει και πάλι,
ειδικά όσον αφορά το ζήτημα του εμπορικού ισοζυγίου.
Χαρακτηριστικά λοιπόν ήτανε τα τελευταία στοιχεία,
επαναλαμβάνοντας πως επί της ουσίας εμείς δε βλέπουμε να
έχει γίνει το παραμικρό τα τελευταία χρόνια της 10ετούς
ελληνικής κρίσης, σε μια χώρα που το μόνο που έχει να
ποντάρει είναι ο τουρισμός, χωρίς ουσιαστικό παραγωγικό
μοντέλο και έχοντας κάνει τα χρόνια της κρίσης μια τρύπα στο
νερό, επιδιώκοντας την δήθεν τόνωση της ανταγωνιστικότητα
μόνο μέσω της μη αποτελεσματικής μείωσης των μισθών.
Πολλή μεγάλη
λοιπόν αύξηση, της τάξης του 70,4%, σημείωσε το έλλειμμα του
εμπορικού ισοζυγίου της χώρας τον Σεπτέμβριο εφέτος, λόγω
κυρίως των πολύ υψηλών διεθνών τιμών του πετρελαίου.
Ειδικότερα,
σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΛΣΤΑΤ για τις εμπορευματικές
συναλλαγές:
Η συνολική
αξία των εισαγωγών- αφίξεων ανήλθε στο ποσό των 8.332,7 εκατ.
ευρώ έναντι 5.859,1 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο 2021,
παρουσιάζοντας αύξηση 42,2% (χωρίς τα πετρελαιοειδή
παρουσίασε αύξηση κατά 999,7 εκατ. ευρώ ή 22,9%, ενώ χωρίς
τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 1003,4
εκατ. ευρώ ή 23%).
Η συνολική
αξία των εξαγωγών- αποστολών ανήλθε στο ποσό των 4.726,2
εκατ. ευρώ έναντι 3.742,8 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο 2021,
παρουσιάζοντας αύξηση 26,3% (χωρίς τα πετρελαιοειδή
παρουσίασε αύξηση κατά 456,1 εκατ. ευρώ ή 17,7%, ενώ χωρίς
τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 461,2
εκατ. ευρώ ή 17,9%).
Το έλλειμμα
του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 3.606,5 εκατ. ευρώ έναντι
2.116,3 εκατ. ευρώ τον Σεπτέμβριο 2021, παρουσιάζοντας
αύξηση 70,4% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά
543,6 εκατ. ευρώ ή 30,3%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα
πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 542,2 εκατ. ευρώ ή 30,2%).
Το 9μηνο, η
συνολική αξία των εισαγωγών- αφίξεων ανήλθε στο ποσό των
67.854,5 εκατ. ευρώ έναντι 45.567,0 εκατ. ευρώ το ίδιο
διάστημα του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση 48,9% (χωρίς τα
πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 10.642,1 εκατ. ευρώ ή
30,7%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε
αύξηση κατά 10.559,3 εκατ. ευρώ ή 30,5%).
Η συνολική
αξία των εξαγωγών- αποστολών ανήλθε στο ποσό των 40.554,3
εκατ. ευρώ έναντι 28.742,7 εκατ. ευρώ το 9μηνο του 2021,
παρουσιάζοντας αύξηση 41,1% (χωρίς τα πετρελαιοειδή
παρουσίασε αύξηση κατά 4.992,4 εκατ. ευρώ ή 23,8%, ενώ χωρίς
τα πετρελαιοειδή και τα πλοία παρουσίασε αύξηση κατά 4.986,5
εκατ. ευρώ ή 23,9%).
Το έλλειμμα
του εμπορικού ισοζυγίου ανήλθε σε 27.300,2 εκατ. ευρώ έναντι
16.824,3 εκατ. ευρώ το 9μηνο του 2021, παρουσιάζοντας αύξηση
62,3% (χωρίς τα πετρελαιοειδή παρουσίασε αύξηση κατά 5.649,7
εκατ. ευρώ ή 41,1%, ενώ χωρίς τα πετρελαιοειδή και τα πλοία
παρουσίασε αύξηση κατά 5.572,8 εκατ. ευρώ ή 40,6%). |
Μεσαία τάξη
Να κλείσουμε
με μια ενδιαφέρουσα έρευνα – ανάλυση για την περιβόητη
αμερικανική τάξη, έχοντας φυσικά πάρα πολλές φορές σχολιάσει
πως η σταθερή πίεση την οποία δέχεται, τα τελευταία χρόνια,
η μεσαία τάξη στις παραδοσιακές δυτικές οικονομίες είναι
κάτι που στο τέλος θα οδηγήσει σε αδιέξοδο, κοινωνικές
αναταραχές, εξελίξεις που θα γυρίσουνε μπούμερανγκ στην
παγκόσμια οικονομία και τις δυτικές κοινωνίες.
Η χρυσή
λοιπόν εποχή της αμερικανικής μεσαίας τάξης έφθασε στο τέλος
της, καθώς μειώθηκε σημαντικά ο πλούτος των μεσαίων
στρωμάτων που είχε αυξηθεί στη διάρκεια της πανδημίας και
των lockdowns, όταν το κράτος στήριζε τα αμερικανικά
νοικοκυριά που ουσιαστικά δεν μπορούσαν να καταναλώσουν και
να δαπανήσουν χρήματα. Οπως αναφέρει σχετικό ρεπορτάζ του Fortune,
τα αμερικανικά νοικοκυριά είχαν κατορθώσει να αυξήσουν, έτσι,
τις αποταμιεύσεις τους κατά επιπλέον 2,5 τρισ. δολ. στο
διάστημα από τον Μάρτιο του 2020 μέχρι τον Ιανουάριο του
2022.
Σύμφωνα με
νέα στοιχεία του Bloomberg και του Πανεπιστημίου Berkeley
της Καλιφόρνιας, ο πλούτος μιας οικογένειας της αμερικανικής
μεσαίας τάξης έφθασε στο επίπεδο-ρεκόρ των 393.300 δολ. τον
Μάρτιο του 2022. Πρόκειται για ποσό κατά 120.000 δολ.
υψηλότερο από τον πλούτο που είχε στην κατοχή του
οποιοσδήποτε Αμερικανός της μεσαίας τάξης το 2017, όταν
αναλάμβανε καθήκοντα ο τότε πρόεδρος Ντόναλντ Τραμπ. Αυτή
ήταν η χρυσή εποχή των μεσαίων στρωμάτων των ΗΠΑ, που είχαν,
όμως, αρχίσει να συρρικνώνονται προ πανδημίας. Από τον
Μάρτιο και μετά, όμως, ο πλούτος της αμερικανικής μεσαίας
τάξης μειώνεται διαρκώς. Στα μέσα Οκτωβρίου ο πλούτος του
40% του αμερικανικού πληθυσμού που εντάσσεται στη μεσαία
τάξη μειώθηκε κατά μέσον όρο 7% σύμφωνα, πάντα, με στοιχεία
των οικονομολόγων του Berkeley. Το ποσοστό αυτό
αντιπροσωπεύει ένα ποσό της τάξης των 27.000 δολ. Πρόκειται
για σημαντική πτώση του πλούτου της μεσαίας τάξης,
αντίστοιχη της οποίας δεν έχει καταγραφεί μετά την παγκόσμια
χρηματοπιστωτική κρίση του 2008.
Πρόκειται
για το αποτέλεσμα μιας τέλειας καταιγίδας οικονομικής
αβεβαιότητας: αυξήσεις επιτοκίων, πτώση και αστάθεια στις
αγορές, προβλέψεις για ύφεση παντού και ο υψηλότερος
πληθωρισμός των τελευταίων 40 ετών, που σημαίνει πως οι
αποταμιεύσεις στους τραπεζικούς λογαριασμούς δεν έχουν πλέον
την αξία που είχαν πριν. Και καθώς αυξάνεται διαρκώς το
κόστος της διαβίωσης, όλο και περισσότερα νοικοκυριά βάζουν
συνεχώς βαθύτερα το χέρι στις αποταμιεύσεις της πανδημίας.
Επιπλέον, λιγότεροι Αμερικανοί κερδίζουν τώρα τόσα όσα
ξοδεύουν. Σύμφωνα με στοιχεία της έκθεσης Οικονομικής
Ευρωστίας των ΗΠΑ 2022, ο αριθμός των Αμερικανών που πληρούν
τα κριτήρια για να θεωρούνται ότι είναι σε καλή οικονομική
κατάσταση έχει μειωθεί για πρώτη φορά στα πέντε χρόνια που
διεξάγεται η σχετική έρευνα και από το 34% έχει περιοριστεί
στο 31% στη διάρκεια του έτους. Και καθώς πυκνώνουν οι
προβλέψεις, η δυσκολία των μεσαίων στρωμάτων να
αντεπεξέλθουν στο κόστος διαβίωσης σίγουρα δεν είναι καλό
σημάδι ως προς το πόση οικονομική ασφάλεια μπορεί να έχουν
τα αμερικανικά νοικοκυριά.
Η μεσαία
τάξη αντιμετωπίζεται συχνά ως σύμβολο του λεγόμενου «αμερικανικού
ονείρου», καθώς είναι συνυφασμένη με ένα σταθερό εισόδημα
και ιδιόκτητη στέγη. Αυτά δηλαδή που είναι πλέον πιο δύσκολο
να τα διατηρήσει κανείς τελευταία, καθώς ο πληθωρισμός
επιταχύνεται και καθιστά τα πάντα πιο ακριβά. Και η ευημερία
των νοικοκυριών αντιμετωπίζεται ως προάγγελος επιτυχίας της
χώρας ή τουλάχιστον αυτό το επιχείρημα χρησιμοποιείται συχνά
στις προεκλογικές εκστρατείες της υπερδύναμης. Δεδομένου,
όμως, ότι το εισόδημα των μεσαίων στρωμάτων συρρικνώνεται
τώρα και αυξάνεται η ανισότητα, το όνειρο με το οποίο
ανατράφηκαν οι Αμερικανοί αρχίζει κι αυτό να εξανεμίζεται.
Το ποσοστό των Αμερικανών που ανήκουν πραγματικά στη μεσαία
τάξη βρίσκεται σε πτωτική πορεία. Σύμφωνα με σχετική ανάλυση
του Pew Research Center, το 1971 ανερχόταν στο 61% των
ενηλίκων και είχε ήδη υποχωρήσει στο 50% το περασμένο έτος.
Και σήμερα οι Αμερικανοί που εντάσσουν τον εαυτό τους στη
μεσαία τάξη είναι σαφώς λιγότεροι από πριν τη μεγάλη ύφεση.
Και ενώ έχουν αυξηθεί οι μισθοί όσων ανήκουν στην ανώτερη
τάξη ή και την άνω μεσαία τάξη ώστε να προσαρμοσθούν στον
πληθωρισμό, δεν έχουν ακολουθήσει αντίστοιχες αυξήσεις
μισθών για τη μεσαία τάξη.
Σύμφωνα με
πρόσφατη δημοσκόπηση της εταιρείας χρηματοπιστωτικών
υπηρεσιών Primerica, η πλειονότητα πλέον των νοικοκυριών της
μεσαίας τάξης, ένα ποσοστό 75% δηλαδή, εκτιμά πως ο
πληθωρισμός επιταχύνεται με ρυθμούς ταχύτερους από την όποια
αύξηση των εισοδημάτων της. Σύμφωνα με στοιχεία του
Bloomberg, ο πλούτος της μεσαίας τάξης παραμένει ακόμη σε
ουσιαστικά υψηλά επίπεδα. Αυξάνονται, όμως, διαρκώς η
ανησυχία και η ανασφάλεια των αμερικανικών νοικοκυριών για
την πιθανότητα να διαβρωθούν περαιτέρω τα εισοδήματά τους
και να μειωθεί ο πλούτος που έχουν συγκεντρώσει. Ολα αυτά
αρκούν για να καλλιεργήσουν ανησυχία και απαισιοδοξία. |