"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 08/12/22

Έρευνα

Πάμε να ξεκινήσουμε με μια ενδιαφέρουσα έρευνα για τις επιπτώσεις στα νοικοκυριά από τον πληθωρισμό:

Μεγάλο ποσοστό των πολιτών προχωρά σε περικοπές στην κατανάλωση βασικών αγαθών λόγω ακρίβειας και σε αυτό το πλαίσιο μειώνει και την κατανάλωση ενέργειας (ρεύμα και καύσιμα), όπως προκύπτει από δύο έρευνες, τις οποίες παρουσίασε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών.

Μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά

Η πρώτη έρευνα είναι της Opinion Poll για το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών σχετικά με τις επιπτώσεις της ακρίβειας στην κοινωνία και κατ’ επέκταση στην επιχειρηματικότητα, ενώ στο ίδιο μήκος κύματος κινούνται τα συμπεράσματα της εξαμηνιαίας έρευνας της Περιφέρειας Αττικής από την Pulse που παρουσίασε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά.

Σύμφωνα με τον πρόεδρο του ΕΕΑ οι αλλαγές στις καταναλωτικές συνήθειες των πολιτών είναι δραματικές, ενώ τονίζει ότι πρέπει να ληφθούν μέτρα όπως η μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε βασικά αγαθά.

Ποιες αγορές περικόπτουν οι καταναλωτές

Τα βασικά συμπέρασμα της έρευνας της Opinion Poll όπου διερευνήθηκαν οι επιπτώσεις της ακρίβειας στην ζωή των πολιτών, αλλά και τις απόψεις τους για τα αίτιά της , όπως και τα κυβερνητικά μέτρα που έχουν αποφασιστεί είναι τα εξής:

1. Μεγάλο ποσοστό των πολιτών προχωρά σε μειώσεις σε κάποιες αγορές, επιλογές, έξοδα, λόγω της ακρίβειας. Το 83.7% προχωρά σε μειώσεις στην κατανάλωση ενέργειας, το 83.2% στην αγορά καταναλωτικών προϊόντων, το 66.4% στις μετακινήσεις με το προσωπικό αυτοκίνητο και το 66% στις μέρες των διακοπών. Επίσης ένα 18.7% κάνει κάποιες περικοπές όσον αφορά στην φροντιστηριακή προετοιμασία των παιδιών τους για την είσοδο στα Α.Ε.Ι.

2. Παράλληλα φαίνεται ότι οι αυξήσεις δυσκολεύουν πολύ και αρκετά το 53.3% στην ανταπόκρισή τους σε υποχρεώσεις όπως αποπληρωμή δανείων, καρτών κ.λ.π. Το 26.8% απαντά ότι δυσκολεύεται λίγο και καθόλου.

3. Το 66.5% δηλώνουν μάλλον και σίγουρα απαισιόδοξοι για την προσωπική τους οικονομική κατάσταση ενώ το 32.1%  δηλώνουν σίγουρα και μάλλον αισιόδοξοι.

Τι πιστεύουν για την ακρίβεια και πως αξιολογούν τα μέτρα

4. Το 83.3% θεωρεί ότι η εισβολή της Ρωσίας στην Ουκρανία έχει επιδράσει παγκόσμια, άρα και στην χώρα στην άνοδο των τιμών συνολικά.

5. Το 47% θεωρεί ότι η διεθνής συγκυρία είναι η βασική αιτία για τις όποιες αυξήσεις υπάρχουν, με το 45.2% να θεωρεί ως βασική αιτία την πολιτική της ελληνικής Κυβέρνησης.

6. Όσον αφορά συνολικά για τα μέτρα που έχει λάβει η Κυβέρνηση για την ακρίβεια και την στήριξη των νοικοκυριών, το 54.1% θεωρεί ότι προσφέρουν σχεδόν μηδαμινή βοήθεια, το 30.2% τα θεωρεί μικρή αλλά αναγκαία βοήθεια και το 14.2% τα κρίνει ως σημαντική βοήθεια δεδομένων των συνθηκών.

7. Το 49.3% δηλώνει λίγο ή καθόλου ικανοποιημένοι από τα μέτρα της Κυβέρνησης για να πέσουν τα τιμολόγια της ενέργειας. Το 45.3% δηλώνει πολύ και αρκετά ικανοποιημένοι. Παράλληλα, το 45.4% θεωρεί ότι οι επόμενοι λογαριασμοί θα είναι αισθητά μειωμένοι, με το 46.2% να έχει αντίθετη άποψη.

8. Το 49.9% αντιμετωπίζει θετικά και μάλλον θετικά το νέο Πρόγραμμα επιδότησης καυσίμων fuel pass2, με το 43.9% να έχει αντίθετη άποψη.

Το 58.3% πάντως θεωρεί ότι δεν θα ανακουφίσει τους ιδιοκτήτες των οχημάτων, ενώ το 37% έχει αντίθετη άποψη.

Λήψη άλλων μέτρων

Για τα συμπεράσματα της έρευνας της Opinion Poll ο πρόεδρος του επιμελητηρίου, Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, τονίζει:

«Με τη νέα μας έρευνα που διενήργησε η Opinion Poll αποδεικνύεται ότι έχει αλλάξει δραματικά το επίπεδο διαβίωσης των πολιτών. Και αυτή η αλλαγή επηρεάζει αρνητικά όλο το φάσμα της οικονομίας και βεβαίως τη λειτουργία των επιχειρήσεων. Όταν το 83.7% των ερωτηθέντων προχωρά σε μειώσεις στην κατανάλωση ενέργειας, το 83.2% στην αγορά καταναλωτικών προϊόντων -μεταξύ των οποίων είναι και βασικά αγαθά- το 66.4% στις μετακινήσεις με το προσωπικό αυτοκίνητο και το 66% στις μέρες των διακοπών, γίνεται εύκολα αντιληπτή η υποβάθμιση του βιοτικού επιπέδου του συνόλου της κοινωνίας και οι δύσκολες ώρες που περνάνε οι μικρομεσαίες επιχειρήσεις.

»Και βέβαια προκαλεί ανησυχία ότι το 66.5% δηλώνουν απαισιόδοξοι για το μέλλον ενώ και ένα πολύ μεγάλο ποσοστό δηλώνει ότι δυσκολεύεται πολύ να ανταποκριθεί στις υποχρεώσεις του. Αυτό που επίσης πρέπει να σημειωθεί -αλλά και να εξεταστεί σοβαρά από την Πολιτεία- είναι ότι το 54.1% των ερωτηθέντων θεωρούν ότι τα μέτρα της κυβέρνησης προσφέρουν σχεδόν μηδαμινή βοήθεια. Ενισχύεται έτσι η επίσημη θέση του Επιμελητηρίου μας ότι πλέον πρέπει να δούμε με ψυχραιμία και τη λήψη άλλων μέτρων, πέρα από αυτά που ισχύουν σήμερα και που είναι κυρίως επιδοματικού χαρακτήρα. Τα νέα μέτρα θα πρέπει να εφαρμοστούν με στόχο τη μείωση των τιμών, τόσο σε ενέργεια όσο και σε βασικά αγαθά και αυτό μπορεί να επιτευχθεί μόνο με τη μείωση του ΕΦΚ στα καύσιμα και του ΦΠΑ σε συγκεκριμένα προϊόντα».

Ελαφρά ανάκαμψη του δείκτη αισιοδοξίας

Σε ότι αφορά τα συμπεράσματα της εξαμηνιαίας έρευνας της Περιφέρειας Αττικής από την Pulse που παρουσίασε το Επαγγελματικό Επιμελητήριο Αθηνών, αναφορικά με την κατάσταση που επικρατεί στην αγορά, τα ευρήματα δείχνουν μια ελαφρά ανάκαμψη της αισιοδοξίας για την πορεία της οικονομίας ωστόσο τα έξοδα που έχουν να κάνουν ρεύμα, καύσιμα, θέρμανση και βασικά αγαθά προβληματίζουν σοβαρά τα ελληνικά νοικοκυριά.

Ειδικότερα, βελτιωμένη εικόνα (σε σύγκριση με την προηγούμενη έρευνα του Ιουνίου) αποτυπώνεται στον δείκτη αισιοδοξίας / απαισιοδοξίας για την ελληνική οικονομία, στο σύνολο των κατοίκων της Αττικής. Στο ερώτημα πως αντιμετωπίζουν την πορεία της, τους επόμενους μήνες, απαντούν 36% αισιόδοξα (από 31%) και 63% απαισιόδοξα (από 68%). Ακόμα καλύτερη είναι η εικόνα ανάμεσα στους επιχειρηματίες / επαγγελματίες, όπου το 42% (από 26%) απαντά αισιόδοξα και το 58% (από 72%) απαισιόδοξα.

Περίπου αντίστοιχη εικόνα παρουσιάζει ο ιδιωτικός τομέας (υπάλληλοι και αυτοαπασχολούμενοι) στον δείκτη ανησυχίας για το μέλλον και τη βιωσιμότητα της εργασίας τους, τους επόμενους έξι μήνες: 49% ανησυχούν (από 48%) – 44% δεν ανησυχούν (από 42%). Στους αυτοαπασχολούμενους (αν και εξακολουθούν να ανησυχούν περισσότερο από τους εργαζόμενους) αξιόλογα βελτιωμένη είναι η εικόνα: 54% ανησυχούν (από 60%) – 38% δεν ανησυχούν (από 29%)!

Τα έξοδα για ενέργεια και φαγητό προβληματίζουν περισσότερο

Η ενέργεια (ηλεκτρικό ρεύμα, καύσιμα, θέρμανση – από τους μισούς συμμετέχοντες) και τα βασικά αγαθά (φαγητό, τρόφιμα, super market – από τέσσερις στους δέκα) είναι οι κατηγορίες εξόδων που προβληματίζουν σήμερα περισσότερο (με τις υπόλοιπες να καταγράφουν μονοψήφια ποσοστά) τα ελληνικά νοικοκυριά. Καταγράφεται πάντως (σε σύγκριση με την έρευνα του Ιουνίου) μείωση του προβληματισμού για την ενέργεια (50% από 57%) και αύξηση για τα βασικά αγαθά (37% από 30%).

Η ενέργεια και -σχεδόν ισόποσα- τα καταναλωτικά αγαθά (ρούχα, παπούτσια, ηλεκτρικές συσκευές) εξακολουθούν να είναι οι δύο κατηγορίες εξόδων που έχουν κυρίως περιορίσει, οι καταναλωτές (27% και 26% αντίστοιχα). Κοντά τους ως ποσοστό καταγράφονται και τα βασικά αγαθά (21%). Περίπου αντίστοιχη εικόνα αντικρίζουμε και στις απαντήσεις των επαγγελματιών / επιχειρηματιών.

Το 51% των συμμετεχόντων βρίσκουν τα μέτρα και τις εξαγγελίες της κυβέρνησης για την στήριξη των καταναλωτών από τις ανατιμήσεις, προς τη σωστή κατεύθυνση αν και οι περισσότεροι από αυτούς κρίνουν ότι χρειάζονται κι άλλα. Το 48% αντίθετα, κρίνει ότι κινούνται προς λανθασμένη κατεύθυνση. Καλύτερη είναι η εικόνα ανάμεσα στους επιχειρηματίες / επαγγελματίες (55% έναντι 44%).

Χρειάζονται και άλλα μέτρα

Πάνω από τους μισούς (54%), αξιολογούν προς τη σωστή κατεύθυνση και τα μέτρα για το «καλάθι του νοικοκυρίου». Και εδώ οι περισσότεροι από αυτούς, κρίνουν ότι χρειάζονται κι άλλα μέτρα. Το 44% τα βρίσκει προς λανθασμένη κατεύθυνση.

Σχεδόν επτά στους δέκα (67%) απαντούν ότι καταναλώνουν ή σκοπεύουν να καταναλώσουν τα προϊόντα ιδιωτικής ετικέτας, έναντι 23% που απαντούν αρνητικά.

Αναφορικά με τη θέρμανση, το 36% των πολιτών απάντησε ότι θα χρησιμοποιήσει κυρίως το πετρέλαιο, με σχεδόν διπλάσιο ποσοστό από ότι το φυσικό αέριο (20%). Ακολουθούν με 16% τα κλιματιστικά/αντλίες θερμότητας, ενώ πιο χαμηλά συναντάμε άλλους τρόπους. Οι οκτώ στους δέκα δεν θα αλλάξουν τρόπο θέρμανσης φέτος.

Αρνητική αξιολόγηση για το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές

Το άνοιγμα των καταστημάτων τις Κυριακές, αξιολογείται αρνητικά από το 41%. Οι υπόλοιποι το αξιολογούν θετικά (27%) ή ουδέτερα (25%). Το 25% δηλώνει ότι αυτό αυξάνει τις αγορές τους, και το 34% παραδέχεται ότι τις διευκολύνει!

Ακόμα μεγαλύτερα ποσοστά θετικών απαντήσεων συναντώνται σε κάποιες ομάδες του πληθυσμού (π.χ. επιχειρηματίες / επαγγελματίες)

Για τα ευρήματα της εξαμηνιαίας έρευνας Περιφέρειας Αττικής από την Pulse ο Πρόεδρος του Ε.Ε.Α., Γιάννης Χατζηθεοδοσίου, σημειώνει:

Διαφορετικό μίγμα

«H έρευνα αυτή μπορεί να βοηθήσει σημαντικά στην αντίληψη της κατάστασης στην αγορά και να συμβάλει στην υιοθέτηση των κατάλληλων μέτρων προκειμένου να επιλυθούν προβλήματα. Ειδικότερα, φαίνεται ότι το κόστος της ενέργειας συνεχίζει και απασχολεί σε σημαντικό ποσοστό τους ερωτηθέντες, που σημαίνει ότι χρειάζεται να ξαναδεί η Πολιτεία τα μέτρα στήριξης και ίσως να πρέπει να εφαρμόσει η κυβέρνηση ένα διαφορετικό μίγμα πολιτικής.

»Σε πιο υψηλή θέση σε σχέση με προηγούμενη έρευνα είναι και ο προβληματισμός που εκφράζουν για την απόκτηση βασικών αγαθών, όπως τα τρόφιμα. Υπάρχουν επίσης ενδιαφέροντα ευρήματα, όπως η αλλαγή του δείκτη αισιοδοξίας/απαισιοδοξίας και η στάση των ερωτηθέντων απέναντι στο «καλάθι του νοικοκυριού».

Στόχος του Ε.Ε.Α. παραμένει η περαιτέρω στήριξη της μικρομεσαίας επιχειρηματικότητας, καθώς μόνο της ανάπτυξης των ΜμΕ μπορεί να ανακάμψει η ελληνική οικονομία».

Ναι μεν αλλά ….

Τώρα με ενδιαφέρον διαβάσαμε την παρακάτω είδηση, μην κρύβοντας πως χαιρόμαστε κάθε φορά που ακούμε για το κυνήγι του μαύρου χρήματος και της «κακής παραοικονομίας» (μην εκπλήσσεστε, με βάση ακόμη και ακαδημαϊκές μελέτες, υπάρχει και μια μορφή «καλής παραοικονομίας», που μέσω του πολλαπλασιαστή εισοδήματος οδηγεί σε αύξηση των εισοδημάτων).

Όπως πάντως έχουμε γράψει, νιώθουμε πάντα πως σε αυτή τη χώρα κοροιδευόμαστε. Ναι μεν φαίνεται να κυνηγάμε το μαύρο χρήμα. Αλλά την ίδια ώρα και εδώ και περίπου πια 12 χρόνια. Καμία κυβέρνηση, όπως και η τωρινή που σε λίγους μήνες ολοκληρώνει ολόκληρη 4ετία. Δεν εφάρμοσε το περιβόητο περιουσιολόγιο, ένα από τα πρώτα μέτρα που εξαγγέλθηκαν στην αρχή της ελληνικής κρίσης. Ένα μέτρο το οποίο εν συνεχεία όλες οι κυβερνήσεις πάγωσαν για ευνόητους λόγους. Ένα μέτρο που επίσημα τους τελευταίους μήνες ανήκει στο χρονοντούλαπο της ιστορίας !!!

Από την τελευταία ειδησεογραφία λοιπόν:

«Κλειδωμένοι» μέχρι και 18 μήνες θα παραμένουν οι τραπεζικοί λογαριασμοί όσων ελέγχονται από τους οικονομικούς εισαγγελείς για φοροδιαφυγή, ξέπλυμα μαύρου χρήματος και άλλα οικονομικά εγκλήματα. Για το ίδιο διάστημα θα μπορούν να δεσμεύονται τραπεζικές θυρίδες, ακίνητα και άλλα περιουσιακά στοιχεία που ανήκουν σε πρόσωπα τα οποία είναι ύποπτα για ξέπλυμα.

Εγκύκλιος της ΑΑΔΕ η οποία έρχεται σε εφαρμογή του νόμου 4995/2022 ορίζει ότι ο χρόνος δέσμευσης των καταθέσεων, θυρίδων και λοιπών περιουσιακών στοιχείων ανέρχεται αρχικά σε 9 μήνες. Ωστόσο μπορεί να παρατείνεται για άλλους 9 μήνες λόγω δικαιολογημένης μη ολοκλήρωσης της διενεργούμενης προκαταρκτικής εξέτασης με  βούλευμα του συμβουλίου εφετών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος ή τον αναπληρωτή του ή του συμβουλίου πλημμελειοδικών, εάν η διάταξη έχει εκδοθεί από επίκουρο εισαγγελέα οικονομικού εγκλήματος.

Με την εγκύκλιο ξεκαθαρίζεται ότι η απόφαση δέσμευσης τραπεζικών λογαριασμών, θυρίδων, ακινήτων και άλλων περιουσιακών στοιχείων γίνεται χωρίς προηγούμενη κλήση του κατηγορούμενου και δεν είναι απαραίτητο να αναφέρει συγκεκριμένο λογαριασμό, τίτλο, χρηματοπιστωτικό προϊόν, θυρίδα, κινητό ή ακίνητο περιουσιακό στοιχείο. Η δέσμευση ισχύει από τη χρονική στιγμή της γνωστοποίησης της απόφασης στον οργανισμό ή την υπηρεσία προς την οποία απευθύνεται (τράπεζα κλπ).

Να σημειωθεί ότι η ΑΑΔΕ, από την αρχή του έτους έχει στείλει στην  Αρχή Καταπολέμησης της Νομιμοποίησης Εσόδων από Εγκληματικές Δραστηριότητες  τους φακέλους για περισσότερα από 340 πρόσωπα που ερευνώνται ως ύποπτα για ξέπλυμα μαύρου χρήματος.

Εντυπωσιακό νούμερο

Ακούσαμε τώρα ένα νούμερο που μας εντυπωσίασε. Ο αριθμός αιτήσεων για συνταξιοδότηση πέρυσι ανήλθε στις 212.151 ενώ μέσα σε 3 χρόνια, από το 2021 έως το 2023, οι ειδικοί θεωρούν ότι συνολικά θα υποβληθούν περισσότερες από 600.000 αιτήσεις συνταξιοδότησης.

Τώρα μην μας ρωτήσετε γιατί βρήκαμε το νούμερο εντυπωσιακό. Όταν κανείς σκέφτεται πόσο πληθυσμό έχει αυτή η χώρα. Το τεράστιο δημογραφικό πρόβλημα. Και το ύψος των μέσων αποδοχών της χώρας. Καταλαβαίνει γιατί θεωρούμε τα νούμερα εντυπωσιακά, σε μια χώρα που ένας μικρός αριθμός εργαζομένων προσπαθεί να συντηρήσει το πλήθος των συνταξιούχων.

Συνταξιούχοι

Με αφορμή τα παραπάνω πάμε να θυμίσουμε μερικά αναλυτικά στοιχεία για τις συντάξεις που πληρώνονται:

Σύμφωνα με τα στοιχεία του Ενιαίου Συστήματος Ελέγχου και Πληρωμών των Συντάξεων «Ήλιος» του υπουργείου Εργασίας για τον Οκτώβριο:

* Περίπου οι μισοί συνταξιούχοι (1.133.796 ή 46,1%) λαμβάνουν σύνταξη έως 700 ευρώ μικτά (658 ευρώ καθαρά).

* Σύνταξη έως 500 ευρώ λαμβάνουν 675.389 συνταξιούχοι (27,4%).

* Η μέση κύρια σύνταξη δεν ξεπερνά τα 738,76 ευρώ και σύμφωνα με ειδικούς στην κοινωνική ασφάλιση είναι η χαμηλότερη σε όλες τις χώρες της ΟΝΕ.

* Η μέση επικουρική σύνταξη περιορίζεται στα 194,73 ευρώ τον μήνα.

* Το μέσο μέρισμα έχει υποχωρήσει στα 102,65 ευρώ.

Συνολικά τον Οκτώβριο χορηγήθηκαν 4.385.848 συντάξεις. Από αυτές, οι 2.751.715 ήταν κύριες συντάξεις (γήρατος, θανάτου, αναπηρικές και ανασφάλιστων υπερηλίκων ΟΠΕΚΑ). Οι επικουρικές συντάξεις ήταν 1.228.617 και 405.516 ήταν τα μερίσματα που καταβλήθηκαν.

Μάλιστα!!

Κλείνοντας και για την παρακάτω είδηση θα πούμε ένα μεγάλο Μάλιστα!! Μια είδηση που μας έκανε εντύπωση (για την μην πούμε πως μας άφησε με το στόμα ανοιχτό) …. Απόδειξη των όσων ζει ο πλανήτης, με την κατάσταση του μέσου νοικοκυριού να είναι κάτι περισσότερο από δύσκολη.

«Δώρα για τις γιορτές, ελαφρώς μεταχειρισμένα, σε καλή κατάσταση». Φαίνεται ελκυστική μία τέτοια αγγελία; Πάντως στη Γερμανία πολλοί είναι εκείνοι που σκέπτονται σοβαρά να προσφέρουν σε αγαπημένα τους πρόσωπα δώρα από δεύτερο χέρι. Όπως προκύπτει από έρευνα του εμπορικού συνδέσμου Handelsverband Deutschland (HDE) που εκπροσωπεί περισσότερες από 100.000 επιχειρήσεις λιανικού εμπορίου, σε συνεργασία με την ηλεκτρονική πλατφόρμα Sellpy, το 40% των ερωτηθέντων λέει ότι εξετάζει αυτό το ενδεχόμενο. Μάλιστα στις ηλικίες 25-44 ετών ο ένας στους δύο «μπορεί να φανταστεί κάτι τέτοιο», ενώ ο ένας στους τρεις έχει ήδη χαρίσει ένα μεταχειρισμένο δώρο στο παρελθόν.

«Παλαιότερα το μεταχειρισμένο δώρο ήταν ταμπού ή τουλάχιστον έτσι το έβλεπαν οι περισσότεροι», λέει η Άννα Γκάιερ, μάνατζερ της Sellpy. Φαίνεται ότι τα πράγματα έχουν αλλάξει και σήμερα πολλοί «εκτιμούν τα πλεονεκτήματα μίας βιώσιμης καταναλωτικής συμπεριφοράς, ακόμη και όταν χαρίζουν δώρα». Πράγματι, τα τελευταία χρόνια έχει αναπτυχθεί στη Γερμανία ένα ισχυρό κίνημα που ευαγγελίζεται τη «βιώσιμη κατανάλωση». Σκοπός του είναι να προωθήσει την ανταλλακτική οικονομία, να μειώσει την περιττή κατανάλωση, να ενταχθεί σε μία όσο το δυνατον πιο ορθολογική διαχείριση των φυσικών πόρων και της ενέργειας. Ιδιαίτερα στις ηλικές 25-44 ετών οι ερωτηθέντες επιμένουν ότι η «βιώσιμη οικονομία» είναι ο κύριος λόγος, για τον οποίον θα επέλεγαν ένα μεταχειρισμένο δώρο.