"Kουλου-βάχατα"

00:01 - 09/01/23

Δε γίνεται έτσι να προχωρήσει η χώρα

Την άποψη μας σας την έχουμε πει αρκετές φορές. Και την επαναλαμβάνουμε πριν αναφερθούμε σε συγκεκριμένα στοιχεία. Ανάμεσα σε όλα τα άλλα, προκοπή και ανάπτυξη σε αυτή τη χώρα, χωρίς πραγματικές – ουσιαστικές αυξήσεις μισθών δε γίνεται. Και επίσης έχουμε πει και το επαναλαμβάνουμε, πως κόντρα σε αρκετούς που προβλέπουνε το αντίθετο, αυξήσεις μισθών δε θα δούμε, με την οικονομική κατάσταση του μεγαλύτερου μέρους του πληθυσμού να επιδεινώνεται και άλλο, με ότι αυτό σημαίνει.

Με βάση λοιπόν τα τελευταία επίσημα στοιχεία. Η κατάρρευση των κλαδικών συμβάσεων, την τελευταία δεκαετία, έχει ως αποτέλεσμα να καλύπτονται – μόλις και μετά βίας – 950.000 εργαζόμενοι, δηλαδή το 25% του συνόλου.

Το στοιχείο αυτό δείχνει το αδιέξοδο των εργατικών αμοιβών στη χώρα μας και καταδεικνύει το λόγο για το οποίο παραμένουν καθηλωμένοι οι μέσοι μισθοί, παρά την αύξηση των κατώτατων αμοιβών.

Το 80% των εργαζομένων δηλώνει πως δεν έλαβε καμία αύξηση το προηγούμενο έτους, γεγονός που σημαίνει πως οι αυξήσεις στα κατώτατα όρια δεν επηρεάζουν τους υπόλοιπους μισθούς.

Τα στοιχεία συστήματος ΕΡΓΑΝΗ του έτους 2021, δείχνουν ότι οι 182 νέες επιχειρησιακές συλλογικές συμβάσεις εργασίας καλύπτουν μόλις 152.077 μισθωτούς. Από αυτές, 141 επιχειρησιακές συμβάσεις (77%), οι οποίες καλύπτουν 86.171 εργαζομένους, διατηρούν αμετάβλητες τις αποδοχές, 33 επιχειρησιακές συμβάσεις (18%), οι οποίες αφορούν 60.263 εργαζομένους, προβλέπουν συγκρατημένες μισθολογικές αυξήσεις, και οι υπόλοιπες 8, οι οποίες αφορούν 5.733 εργαζομένους, προβλέπουν μείωση αποδοχών.

Επίσης το 2021, ήταν σε ισχύ συνολικά 34 συλλογικές συμβάσεις εργασίας (κλαδικές και ομοιοεπαγγελματικές), οι οποίες καλύπτουν δυνητικά, περίπου 625.000 εργαζόμενους και αντιστοιχεί στο 27% του συνόλου των μισθωτών εργαζομένων, 2.278.394 άτομα (σύμφωνα με τα στοιχεία της ΕΡΓΑΝΗ).

Νέοι ηλικίας 18 - 24 ετών

Σε ένα άλλο τώρα ενδιαφέρον και σοβαρό ζήτημα … Οι νέοι ηλικίας 18 – 24 ετών κινδυνεύουν σε σημαντικό βαθμό -σε σχέση με άλλες κοινωνικές και ηλικιακές ομάδες- από τη φτώχεια και τον κοινωνικό αποκλεισμό. Το στοιχείο αυτό -σε συνδυασμό με την υψηλή ανεργία των νέων (36,8% τον προηγούμενο Απρίλιο)- καταδεικνύουν το μεγαλύτερο πρόβλημα των νέων της χώρας μας.   

Σύμφωνα με την πρόσφατη έκθεση του Ινστιτούτου Εργασίας της ΓΣΕΕ στην Ελλάδα διατρέχουν μεγάλο κίνδυνο φτώχειας στην εργασία και οι νέοι 18-24 ετών στην Ελλάδα. Τη διετία 2019-2020, κίνδυνο φτώχειας στην εργασία αντιμετώπισε το 15% των νέων 18-24 ετών στην Ελλάδα έναντι 12,1% στην Ευρωπαϊκή Ένωση.

Ο δείκτης που απεικονίζει  το ποσοστό του κινδύνου φτώχειας στην εργασία αποτυπώνει το ποσοστό των απασχολουμένων που έχουν ισοδύναμο διαθέσιμο εισόδημα κάτω από το όριο του κινδύνου φτώχειας. Με άλλα λόγια εργαζόμενοι που δεν καλύπτουν τις ανάγκες τους.

Εκτός εργασίας και εκπαίδευσης

Την ίδια στιγμή στην Ελλάδα αρκετά υψηλό είναι το ποσοστό των νέων 18-24 ετών που δεν εργάζονται αλλά ούτε συμμετέχουν σε κάποιο πρόγραμμα εκπαίδευσης ή κατάρτισης.

Μέχρι το 2010 υπήρχε σχετική σύγκλιση των ποσοστών μεταξύ Ελλάδας και ΕΕ, τα επόμενα χρόνια αυξήθηκε σημαντικά στη χώρα μας το ποσοστό των νέων που βρίσκονταν εκτός εργασίας, εκπαίδευσης και κατάρτισης. Ενδεικτικά την περίοδο 2013-2017 στην Ελλάδα το ποσοστό ήταν 24,3% ενώ στην ΕΕ 15,9%.

Τα τελευταία χρόνια παρατηρείται μια σχετική βελτίωση στην Ελλάδα αν εξαιρέσουμε το 2020 όπου λόγω της πανδημικής κρίσης το ποσοστό σημείωσε μια αύξηση φτάνοντας το 19,3%. Το 2021 το ποσοστό των νέων δίχως εργασία, εκπαίδευση και κατάρτιση στην Ελλάδα μειώθηκε στο 16,7%, ενώ το αντίστοιχο ποσοστό στην ΕΕ ήταν 13,7%.

Οι 100 τελευταίες μέρες που έμειναν έως τις εκλογές

Όπως τώρα έγραφε ο “Βηματοδότης” ….  Από τον Απρίλιο και μετά θα γίνουν οι βουλευτικές εκλογές, ξεκαθάρισε ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης σε ευρεία σύσκεψη (δηλαδή διευρυμένη σύσκεψη του λεγόμενου πρωϊνού καφέ) στο Μέγαρο Μαξίμου. Δηλαδή για όσους μετρούν ημέρες, περίπου σε 100 μέρες θα έχουμε εκλογές. Μέσα σε 100 ημέρες θα πρέπει η κυβέρνηση να τρέξει να ετοιμάσει τα νομοσχέδια που θεωρεί ότι σχετίζονται με τα κονδύλια του Ταμείου Ανάκαμψης, να ετοιμάσει ψηφοδέλτια, ο Πρωθυπουργός να καταρτίσει το Επικρατείας και να καταλήξει σε ποιον θα δώσει το χρίσμα του κυβερνητικού εκπροσώπου, αν και ο Γιάννης Οικονόμου έως τώρα φαίνεται ο πιο πιθανός.

Είναι η δεύτερη φορά μέσα σε λίγες ημέρες που ο κ. Μητσοτάκης κάνει λόγο για τον «Απρίλιο και μετά…». Η πρώτη ήταν όταν συναντήθηκε με τον Δημήτρη Κουτσούμπα στο Προεδρικό Μέγαρο ανήμερα της Πρωτοχρονιάς. Όπως ανέφεραν για άλλη μια φορά κυβερνητικές, ο κ. Μητσοτάκης είναι συνεπής στη δέσμευσή του για εκλογές στο τέλος της τετραετίας, ενώ ο ίδιος θα προσδιορίσει ποια είναι η κατάλληλη ημερομηνία για να στηθούν κάλπες από τον Ιανουάριο και μετά.

Μπράβο

Και ήλθε η ώρα για το παραδοσιακό μπράβο, που πάντα το λέμε για τις επιδόσεις στον τουρισμό. Με βάση λοιπόν τα τελευταία στοιχεία. στο 95% των ταξιδιωτικών εισπράξεων του 2022, οι οποίες κινούνται σε παρόμοια επίπεδα με εκείνες του 2019, δηλαδή λίγο πάνω από τα 18 δισ. ευρώ, αναμένονται οι εισπράξεις από το εξωτερικό για τον ελληνικό τουρισμό και για το 2023 με βάση τις προβλέψεις του κρατικού προϋπολογισμού.

Στην αγορά ωστόσο υπάρχουν προβλέψεις και για σημαντικά περισσότερα έσοδα, όπως όμως και ανησυχίες για ενδεχόμενα απρόβλεπτα γεγονότα ή κάμψη της ζήτησης για ταξίδια λόγω της ύφεσης της διεθνούς οικονομίας. Για την ώρα πάντως οι ανάλογες ανησυχίες που υπήρχαν και για τη φετινή χρονιά, και ειδικά για τους τελευταίους μήνες του έτους, όχι μόνο δεν επιβεβαιώνονται, αλλά καταγράφονται ρεκόρ στις πληρότητες των ξενοδοχείων κατά τις γιορτές

τόσο στα μητροπολιτικά κέντρα όσο και στους ορεινούς προορισμούς.

Βρετανία

Είχαμε αναφερθεί την προηγούμενη εβδομάδα στη Βρετανία και τις επιπτώσεις του Brexit, λέγοντας χαρακτηριστικά πως οι βλακείες πληρώνονται και το ξέρουμε πολύ καλά σε αυτή τη χώρα, όλα αυτά τα χρόνια της κρίσης. Με τη Βρετανία λοιπόν θα κλείσουμε και σήμερα, με κάποιες χαρακτηριστικές αναφορές.

Το Γραφείο λοιπόν Προϋπολογισμού του Ηνωμένου Βασιλείου (OBR) προβλέπει ότι η χώρα αντιμετωπίζει τη μεγαλύτερη πτώση του βιοτικού επιπέδου που έχει καταγραφεί στην ιστορία του. Παράλληλα με το σχέδιο προϋπολογισμού που κατέθεσε ο υπουργός Οικονομικών Τζέρεμι Χαντ τον Νοέμβριο, το OBR προέβλεψε ότι το πραγματικό διαθέσιμο εισόδημα των νοικοκυριών – ένα μέτρο του βιοτικού επιπέδου – θα μειωθεί κατά 4,3% το 2022-23.

Η εταιρεία συμβούλων KPMG προέβλεψε ότι το πραγματικό ΑΕΠ του Ηνωμένου Βασιλείου θα συρρικνωθεί κατά 1,3% το 2023, εν μέσω μιας «σχετικά ρηχής αλλά παρατεταμένης ύφεσης», πριν δει μερική ανάκαμψη 0,2% το 2024.

Η συμπίεση των εισοδημάτων αναφέρθηκε ως το μείζον πρόβλημα, καθώς ο υψηλότερος πληθωρισμός και τα επιτόκια περιορίζουν σημαντικά την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών. Η Τράπεζα της Αγγλίας αύξησε τα επιτόκια κατά 50 μονάδες βάσης στο 3,5% τον Δεκέμβριο, καθώς επιχειρεί να χαλιναγωγήσει τον πληθωρισμό, ο οποίος υποχώρησε ελαφρώς τον Νοέμβριο από το υψηλό 41 ετών που είχε καταγραφεί τον Οκτώβριο.

Η KPMG αναμένει ότι η κεντρική τράπεζα της χώρας θα αυξήσει το τραπεζικό επιτόκιο στο 4% κατά το πρώτο τρίμηνο του τρέχοντος έτους προτού υιοθετήσει μια προσέγγιση «βλέποντας και κάνοντας», και καθώς ο πληθωρισμός σταδιακά υποχωρεί.

«Η αγορά εργασίας πρόκειται να αρχίσει να επιδεινώνεται από το πρώτο εξάμηνο του 2023, με το ποσοστό ανεργίας να φτάνει το 5,6% μέχρι τα μέσα του 2024, αντιπροσωπεύοντας αύξηση κατά περίπου 680.000 ατόμων», ανέφεραν οι οικονομολόγοι της KPMG σε έκθεση προοπτικής τον Δεκέμβριο.

Ο Yael Selfin, επικεφαλής οικονομολόγος στην KPMG U.K., δήλωσε ότι η άνοδος των τιμών των τροφίμων και της ενέργειας και ο υψηλότερος συνολικός πληθωρισμός έχουν ήδη μειώσει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών στο Ηνωμένο Βασίλειο.